تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,096,365 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,203,317 |
ارزیابی خدمات اکوسیستمی درختان چشمانداز روستایی بر اساس ادراک اجتماعات محلی (مورد مطالعه: بخش طرقبه در شهرستان بینالود) | ||
پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
دوره 55، شماره 3، آبان 1402، صفحه 15-29 اصل مقاله (1.32 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2022.332609.1008398 | ||
نویسندگان | ||
نشاط امیدوار* 1؛ مرتضی توکلی2 | ||
1گروه جغرافیا، دانشکده انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران،ایران | ||
2گروه جغرافیا، دانشکده انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
درختان بهعنوان یکی از عناصر کلیدی چشماندازهای روستایی، طیف وسیعی از خدمات اکوسیستمی را فراهم مینمایند. بااینحال، استفاده بیرویه از خدمات اکوسیستمهای طبیعی توسط اجتماعات محلی، به چالش آفرینی محیطی روزافزون خصوصاً در مناطق روستایی منجر شده است. در همین راستا، ارزیابی خدمات اکوسیستمی درختان به دلیل نقش آن در کاهش پیامدهای نامطلوب فعالیتهای انسانی بر اکوسیستمها و کمک به رفع شکاف بین مقاصد پایداری و اهداف اقتصادی اهمیت بسزایی یافته است. در این میان، اجتماعات روستایی اصلیترین ذینفعان اکوسیستمهای طبیعی میباشند و نیاز است تا خدمات اکوسیستمی درختان را در پیوند با ارزش ادراکشده توسط آنان مدنظر قرار داد. لذا، هدف پژوهش حاضر ارزیابی خدمات اکوسیستمی درختان بر اساس ادراک اجتماعات محلی شهرستان بینالود میباشد. بدین منظور دادهها به روش اسنادی-کتابخانهای و پیمایشی گردآوری و با نرمافزار SPSS تحلیل شد. بر اساس یافتههای پژوهش، شاغلان بخش کشاورزی و بخش گردشگری از نحوه ادراک متفاوتی نسبت به خدمات اکوسیستمی درختان برخوردارند. ارزیابی کشاورزان نسبت به خدمات اکوسیستمی درختان به لحاظ اهمیت درختان در تأمین محصولات با میانگین 58/96، ایجاد حس تعلقمانی با میانگین 08/95 و حفظ کیفیت منابع محیطی با میانگین 88/93 میباشد. درحالیکه، ارزیابی شاغلین بخش گردشگری به دلیل عملکرد تفریحی درختان با میانگین 98/99 و ارزش زیباییشناسی درختان با میانگین 86/90 است. در زمینه نحوه ادراک روستاییان بخش طرقبه بر اساس جنسیت، بهجز دو شاخص کیفیت منابع محیطی و عملکرد تفریحی درختان (با سطح معناداری کوچکتر از 05/0)، در مابقی شاخصها سطح معناداری بزرگتر از 05/0 میباشد و زنان و مردان بخش طرقبه در زمینه خدمات اکوسیستمی درختان از ادراک متفاوتی برخوردارند. | ||
کلیدواژهها | ||
اجتماعات محلی؛ پایداری محیطی؛ مدیریت منابع محیطی؛ زیستپذیری نواحی روستایی؛ ادراک محلی | ||
مراجع | ||
امیدوار، نشاط، پورطاهری، مهدی و عبدالرضا رکنالدین افتخاری. (1400). تحلیل پیامدهای توسعه خدمات گردشگری بر ناپایداری زیستمحیطی-کالبدی سکونتگاههای روستایی. مطالعه موردی: بخش طرقبه در شهرستان بینالود. فصلنامه پایداری، توسعه و محیطزیست، 1(1)، 42-27. جعفرزاده، علی، مهدوی، علی، فلاح شمسی، سید رشید و رسول یوسف پور. (1399). ارزشگذاری اقتصادی برخی از مهمترین خدمات اکوسیستمی جنگلهای زاگرس. فصلنامه علوم محیطی، 12(1)، 237-150. جنگی، حسن، توکلینیا، جمیله و محمدتقی رضویان. (1399). چارچوبی مشارکتی به مفهوم زیباییشناسی چشمانداز در خدمات فرهنگی اکوسیستم. مطالعه موردی: منطقه 22 تهران. فصلنامه پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، 4(8)، 693-671. رحیمی، لیلا، ملکمحمدی، بهرام و احمدرضا یاری. (1398). ارزیابی خدمات اکوسیستمی تالابها بر اساس طبقهبندی ساختارها و کارکردهای هیدرولوژیکی-اکولوژیکی. فصلنامه جغرافیا و پایداری محیط، 9 (30)، 51-72. رکنالدین افتخاری، عبدالرضا. (1399). تبیین اندیشهها، نظریات و رویکردهای توسعه روستایی. جزوه درسی مقطع دکتری، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی. موسیلو، مرتضی، دارابی، حسن و امیرهوشنگ احسانی. (1399). ارزیابی خدمات منظر در عرصه پیرا شهری صالحآباد شرقی، جنوب تهران. مجله پژوهشهای روستایی، 3 (11)، 453-440.
References Baskent, E. Z. (2020). A framework for characterizing and regulating ecosystem services in a management planning context. Forests, 11(1), 102. https://doi.org/10.3390/f11010102. Bezák, P., Mederly, P., Izakovičová, Z., Moyzeová, M., & Bezáková, M. (2020). Perception of Ecosystem Services in Constituting Multi-Functional Landscapes in Slovakia. Land, 9(6), 195. Borges, J.G., Marques, S., Garcia-Gonzalo, J., Rahman, A.U., Bushenkov, V., Sottomayor, M., Carvalho, P.O. and Nordström, E.M. (2017). A multiple criteria approach for negotiating ecosystem services supply targets and forest owners' programs. Forest Science, 63(1), 49-61. https://doi.org/ 10.5849/FS-2016-035. Bösch, M., Elsasser, P., Franz, K., Lorenz, M., Moning, C., Olschewski, R & Weller, P. (2018). Forest ecosystem services in rural areas of Germany: Insights from the national TEEB study. Ecosystem Services, 31, 77-83. Brown, K., & Fortnam, M. (2018). Gender and ecosystem services: a blind spot. In Ecosystem Services and Poverty Alleviation. Routledge. Cebrián-Piqueras, M. A., Karrasch, L., & Kleyer, M. (2017). Coupling stakeholder assessments of ecosystem services with biophysical ecosystem properties reveals importance of social contexts. Ecosystem services, 23, 108-115. Collazo, A. (2020). Land use planning, mobility and historic preservation in Aguascalientescity. Are cultural sustainability and circular economy possible. International Journal of Sustainable Development and Planning, 15(5), 647–654. 10.18280/ijsdp.150507. European Commission (2021). Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions. The 3 Billion Tree Planting PledgeFor 2030. Brussels. Faruqi, S., Wu, A., Brolis, E., Ortega, A. A., & Batista, A. (2018). The business of planting trees: a growing investment opportunity. The business of planting trees: a growing investment opportunity. Felipe-Lucia, M. R., Comín, F. A., & Escalera-Reyes, J. (2015). A framework for the social valuation of ecosystem services. Ambio, 44(4), 308-318. https://doi.org/10.1007/s13280-014-0555-2. Germany, N. C., & TEEB, D. (2016). Ecosystem services in rural areas–Basis for human wellbeing and sustainable economic development. Summary for decision-makers. Hanover. Leipzig: Leibniz University Hanover. Helmholtz Centre for Environmental Research–UFZ. Gouwakinnou, G. N., Biaou, S., Vodouhe, F. G., Tovihessi, M. S., Awessou, B. K., & Biaou, H. S. (2019). Local perceptions and factors determining ecosystem services identification around two forest reserves in Northern Benin. Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine, 15 (1), 1-12. https://doi.org/10.1186/s13002-019-0343-y. 10.1186/s13002-019-0343-y. Harrison, P.A., Dunford, R., Barton, D.N., Kelemen, E., Martín-López, B., Norton, L., Termansen, M., Saarikoski, H., Hendriks, K., Gómez-Baggethun, E. and Czúcz, B. (2018). Selecting methods for ecosystem service assessment: A decision tree approach. Ecosystem services, 29, 481-498. https://doi.org/10.1016/j.ecoser.2017.09.016. https://doi.org/10.3390/land11020207. https://doi.org/10.3390/land9060195. Jafarzadeh A., Mahdavi A., Fallah Shamsi Seyed R., Yousefpour R. (2020). Economic Valuation of some of the most important ecosystem services of Zagros forests. Environmental Sciences Quarterly, 12(1), 237-150. [In Persain]. Jangi, H., Tavakolinia, J., & Razavian, M.T. (2020(. A participatory framework in the concept of landscape aesthetic in Cultural Ecosystem Services Case Study: District 22 of Tehran. Geographical Research of Urban planning Quarterly, 4(4), 671-693. [In Persain]. Koko, I. A., Misana, S. B., Kessler, A., & Fleskens, L. (2020). Valuing ecosystem services: stakeholders’ perceptions and monetary values of ecosystem services in the Kilombero wetland of Tanzania. Ecosystems and People, 16(1), 411-426. https://doi.org/10.1080/26395916.2020.1847198. Lange, G.-M.; Wodon, Q.; Carey, K. (2018). The Changing Wealth of Nations, 2018. Building a Sustainable Future. World Bank. Washington, DC, USA. Leach, M. (2007). Earth mother myths and other ecofeminist fables: How a strategic notion rose and fell. Development and change, 38(1), 67-85. https://doi.org/10.1111/j.1467-7660.2007.00403.x. Liu, Y. (2020). The willingness to pay for ecosystem services on the Tibetan Plateau of China. Geography and Sustainability, 1(2), 141-151. https://doi.org/10.1016/j.geosus.2020.06.001. Millennium Ecosystem Assessment. (2003). Millennium Ecosystem Assessment Ecosystems and Human Well-Being: A Framework for Assessment. Island Press. Washington, DC, USA. pp. 245. https://doi.org/10.1038/s41893-018-0033-0. Mousalou, M., Darabi, H., & Ehsani, A.H. (2020). Assessment of Landscape Services in Suburban Area of Eastern Saleh Abad, South of Tehran. Rural Research Quarterly, 3(11), 440-453. [In Persain]. Omidvar N., Pourtaheri M and Rokoddin Eftekhari A. )2021(. Analysis of the consequences of the development of tourism services on the environmental-physical instability of rural settlements. Case study: Torqabeh section in Binalood city. Sustainability, development and environment Quarterly, 1)1(, 27-42. [In Persain]. Operationalisation of Natural Capital and Ecosystem Services (OpenNESS). Available online: http://www.openness-project.eu/ (accessed on 5 June 2020). Rahimi L., Malek Mohammadi, B., & Yari, A.R. (2019). Evaluation of wetland ecosystem services based on the classification of hydrological-ecological structures and functions. Geography and Environmental Sustainability Quarterly, 9(30), 51-72. [In Persain]. Rocheleau, D. and Edmunds, D. (1997). Women, men and trees: Gender, power and property in forest and agrarian landscapes. World development, 25(8), 1351-1371. https://doi.org/10.1016/S0305-750X(97)00036-3. Roknoddin Eftekhari, A. (2020). Explaining the ideas, theories and approaches of rural development. Doctoral textbook, Tehran: Tarbiat Modares University. Faculty of Humanities. [In Persain]. Salzman, J., Bennett, G., Carroll, N., Goldstein, A. and Jenkins, M. (2018). The global status and trends of Payments for Ecosystem Services. Nature Sustainability, 1(3), 136-144. https://doi.org/10.1038/s41893-018-0033-0. Simensen, T., Halvorsen, R., & Erikstad, L. (2018). Methods for landscape characterisation and mapping: A systematic review. Land use policy, 75, 557-569. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2018.04.022. Sinthumule, N.I. (2021). An analysis of communities’ attitudes towards wetlands and implications for sustainability. Global Ecology and Conservation, 27(27), 48-60. https://doi.org/10.1016/j.gecco.2021.e01604. Solomon, A. T. (2019). Views and Attitudes of Local Farmers towards Planting. Growing and Managing Trees in Agroforestry System in Basona Worena District. Ethiopia, 10, 258. doi: 10.35248/2593-9173.19.10.258. Sun, Q., Qi, W., & Yu, X. 2021. Impacts of land use change on ecosystem services in the intensive agricultural area of North China based on Multi-scenario analysis. Alexandria Engineering Journal, 60(1), 1703-1716. https://doi.org/10.1016/j.aej.2020.11.020. TEEB (The Economics of Ecosystems and Biodiversity). (2010). The Economics of Ecosystems and Biodiversity. Ecological and Economic Foundations. Edited by Pushpam Kumar. London and Washington: Earthscan. Turner‐Skoff, J. B., & Cavender, N. (2019). The benefits of trees for livable and sustainable communities. Plants, People, Planet, 1(4), 323-335. https://doi.org/10.1002/ppp3.39. Walz, A., Schmidt, K., Ruiz-Frau, A., Nicholas, K. A., Bierry, A., de Vries Lentsch, A & Scholte, S. (2019). Sociocultural valuation of ecosystem services for operational ecosystem management: mapping applications by decision contexts in Europe. Regional Environmental Change, 18(9), 2245-2259. https://doi.org/10.1007/s10113-019-01506-7. Wang, M.K, Mo, H.W. (2018). The impact of spatial heterogeneity on ecosystem service value in a case study in Liuyang River Basin. China. Journal of Resources and Ecology, 9(2), 209–217. https://doi.org/10.5814/j.issn.1674-764x.2018.02.011. Xu, L., Xu, W., Jiang, C., Dai, H., Sun, Q., Cheng, K. & Ma, J. (2022). Evaluating Communities’ Willingness to Participate in Ecosystem Conservation in Southeast Tibetan Nature Reserves. China. Land. 11(1).207. Yang, Y. E., Passarelli, S., Lovell, R. J., & Ringler, C. (2018). Gendered perspectives of ecosystem services: A systematic review. Ecosystem Services, 31, 58-67. https://doi.org/10.1016/j.ecoser.2018.03.015. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 382 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 237 |