سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,572
تعداد مقالات71,031
تعداد مشاهده مقاله125,500,965
تعداد دریافت فایل اصل مقاله98,764,123
مهدیزاده, منصوره. (1401). فرصتها و تهدیدهای ناشی از مجازی‌شدن تعاملات استاد و دانشجو در شرایط پاندمی کووید 19. , 11(3), 761-787. doi: 10.22059/jisr.2022.325444.1217
منصوره مهدیزاده. "فرصتها و تهدیدهای ناشی از مجازی‌شدن تعاملات استاد و دانشجو در شرایط پاندمی کووید 19". , 11, 3, 1401, 761-787. doi: 10.22059/jisr.2022.325444.1217
مهدیزاده, منصوره. (1401). 'فرصتها و تهدیدهای ناشی از مجازی‌شدن تعاملات استاد و دانشجو در شرایط پاندمی کووید 19', , 11(3), pp. 761-787. doi: 10.22059/jisr.2022.325444.1217
مهدیزاده, منصوره. فرصتها و تهدیدهای ناشی از مجازی‌شدن تعاملات استاد و دانشجو در شرایط پاندمی کووید 19. , 1401; 11(3): 761-787. doi: 10.22059/jisr.2022.325444.1217

فرصتها و تهدیدهای ناشی از مجازی‌شدن تعاملات استاد و دانشجو در شرایط پاندمی کووید 19

مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران
مقاله 9، دوره 11، شماره 3 - شماره پیاپی 43، مهر 1401، صفحه 761-787    اصل مقاله (442.62 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jisr.2022.325444.1217
نویسنده
منصوره مهدیزاده*
استادیار گروه مطالعات نظری علم، فناوری و نوآوری، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
چکیده
شیوع پاندمی کووید 19 به تغییر الگوی تعاملات استاد-دانشجو از حالات رویارویی به حالت مجازی منجر شده است. تغییر مذکور، فرصت‌ها و تهدیدهایی برای تعاملات ایجاد کرده که در تحقیق حاضر به این فرصت‌ها و تهدیدها پرداخته شد. روش به‌کاررفته در این تحقیق، کیفی از نوع پدیدارشناسی بود. ابزار تحقیق، مصاحبۀ عمیق نیمه‌ساختاریافته و مشاهده بود. جامعۀ آماری شامل اعضای هیئت‌علمی شهر تهران، در برخی از رشته‌های علوم انسانی مرتبط با موضوع بود که از این میان، بیست نفر به روش نمونه‌گیری هدفمند و با استفاده از راهبرد نمونه‌گیری گلوله‌برفی یا زنجیره‌ای انتخاب شدند. تجزیه و تجلیل یافته‌ها نشان داد تعاملات در فضای سایبر، به‌مثابۀ شمشیر دولبه‌ای است که هم فرصت‌آفرین و هم تهدیدزا است. فضای مذکور با ایجاد فرصت‌ها و امکانات تازه‌ای در زمینۀ مناسبات استاد-دانشجو فرصت‌آفرینی کرده است، از جمله افزایش حجم، سرعت و تنوع انتقال داده‌ها‌ و ویژگی‌هایی مانند انعطاف‌پذیری مکانی و زمانی، سهولت تعامل، همکاری و مشارکت علمی، کاهش هزینه‌های برقراری تعاملات، حذف سلسله‌مراتب علمی و افزایش برابری، وسعت گسترۀ مخاطبان، افزایش امکان شبکه‌سازی، افزایش فرصت‌های تعاملی جدید، و دریافت‌های علمی درون‌مرزی و برون‌مرزی. از طرفی، با چالش‌ها و تهدیدهایی از جمله مشکل دسترسی به منابع علمی الکترونیکی، نداشتن آمادگی مهارتی و ذهنی افراد در مواجهه با فضای سایبر، بازتولید شکاف دیجیتال و بی‌عدالتی آموزشی، کاهش اعتماد متقابل، امنیت و آزادی بیان، محدودیت شناخت دانشجویان خاص و مستعد، کاهش بازخوردگیری، پویایی و بلاغت تعامل، کاهش تعاملات غیررسمی و عاطفی، کاهش شور جمعی و انگیزۀ مشارکت، کاهش کنترل و نظارت، تأمل و تمرکز در کلاس درس، کاهش کیفیت، عمق، استمرار و انگیزۀ تعاملات و همکاری علمی و کاهش جامعه‌پذیری در زمینۀ مناسبات مذکور همراه بوده است. درنتیجه تعاملات مجازی باید به‌گونه‌ای مدیریت شوند تا ضمن استفاده از فرصت‌هایی که فضای مجازی ایجاد کرده است، چالش‌های استفاده از آن به حداقل برسد. پیشنهاد محقق، استفاده از الگوی ترکیبی از تعاملات مجازی و حضوری، به‌منظور مدیریت تعاملات استاد-دانشجو در دورۀ شیوع کووید 19 بود.
کلیدواژه‌ها
استاد؛ تعاملات؛ تهدیدها؛ دانشجو؛ فرصت‌ها؛ مجازی
مراجع
  • احمدی، یعقوب و علی‌پور، پروین (1398)، «شبکه‌های مجازی، گزینش عقلانی و مشارکت سیاسی آنلاین»، فصلنامۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، شمارۀ 1: 33-57.
  • اشرفی فشی، سکینه و عبدالهی، بیژن (1395)، «بررسی رابطۀ مؤلفه‌های شکاف دیجیتالی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان»، نامۀ آموزش عالی، شمارۀ 39: 115-135.
  • پرهیزی، رقیه، زمانی، بی‌بی عشرت و عاصمی، عاصفه (1393)، «چالش‌های آموزش مجازی»، نشریۀ رشد فناوری آموزشی، شمارۀ 7: 40-43.
  • جهانیان، رمضان و شکوفه اعتبار (1391)، «ارزیابی وضعیت آموزش مجازی در مراکز آموزش الکترونیکی دانشگاه‌های تهران از دیدگاه دانشجویان»، فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، شمارۀ 4: 53-65.
  • خانیکی، هادی (1399)، دور از هم و در کنار هم، تصویری از شبکه‌ای‌شدن ارتباطات کرونایی، مجموعه مقالات کرونا و جامعۀ ایران، سویه‌های فرهنگی و اجتماعی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
  • ربانی خوراسگانی، علی و ماهر، زهرا (1392)، مقدمه‌ای بر مکاتب و نظریه‌های جدید در جامعه‌شناسی معرفت و علم جستاری در تبیین رابطۀ معرفت و فرهنگ، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
  • رحیمی، بابک، کرمانی، حسین، علی‌حسینی، زهره و مشکینی، محمدمهدی (1395)، «رابطۀ استفاده از تلفن همراه هوشمند و شکاف دیجیتالی در شهر تهران»، فصلنامۀ مطالعات رسانه‌های نوین، شمارۀ 7: 85-118.
  • ذوالفقاری، میترا، سرمدی، محمدرضا، نگارنده، رضا، زندی، بهمن و احمدی، فضل‌الله (1388)، «نگرش اعضای هیئت‌علمی دانشکدۀ پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران به تدریس از نظام یادگیری الکترونیکی ترکیبی»، مجلۀ دانشکدۀ پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران، شمارۀ 1: 31-39.
  • فخرراد، پرنیان (1391)، بررسی چالش‌ها و مشکلات مراکز آموزش الکترونیکی در دانشگاه‌های دولتی تهران از نظر کارکنان، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی تهران.
  • قاضی طباطبایی، محمود و مرجایی، هادی (1380)، «بررسی عوامل مؤثر بر خود اثربخشی دانشگاهی دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه تهران»، پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، ، شمارۀ 1: 32-57.
  • قانعی‌راد، محمدامین (۱۳۸۵)، تعاملات و ارتباطات در اجتماع علمی، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
  • قربانخانی، مهدی و صالحی، کیوان (1395)، «بازنمایی چالش‌های آموزش مجازی در نظام آموزش عالی ایران: مطالعه‌ای با روش پدیدارشناسی»، فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، شمارۀ 2: 123-148.
  • کری، جیمز دبلیو (1376)، ارتباطات و فرهنگ: جستارهایی دربارۀ رسانه‌ها و جامعه، ترجمۀ مریم داداشی، تهران: نقطه.
  • کیان، مریم (1393)، «چالش‌های آموزش مجازی: روایت آنچه در دانشگاه مجازی آموخته نمی‌شود»، مجلۀ یادگیری الکترونیکی، شمارۀ 3: 11-22.
  • محسنی تبریزی، علیرضا، قاضی طباطبایی، محمود و سید هادی مرجایی (1388)، «تحلیل مسائل اساسی اجتماعی‌شدن علمی در محیط‌های دانشگاهی ایران»، مجلۀ جامعه‌شناسی معاصر، ، شمارۀ 1: 80-102.
  • مهدیه، عارفه، همتی، رضا و ابوعلی ودادهیر (1395)، «فرایند جامعه‌پذیری دانشگاهی دانشجویان دکتری؛ مورد مطالعه: دانشگاه اصفهان»، فصلنامۀ پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، ، شمارۀ 1: 45-73.
  • Adedoyin, O. B., & Soykan, E. (2020), Covid-19 pandemic and online learning: the challenges and opportunities.Interactive Learning Environments, 1-13.
  • Aini, Q., Budiarto, M., Putra, P. O. H., & Rahardja, U. (2020), Exploring e-learning challenges during the global COVID-19 pandemic: A review. Jurnal Sistem Informasi, 16(2): 57-65.
  • Alhumaid, K., Ali, S., Waheed, A., Zahid, E., & Habes, M. (2020), COVID-19 & elearning: Perceptions & attitudes of teachers towards E-learning acceptancein the developing countries. Multicultural Education, 6(2): 100-115.
  • Armstrong-Mensah, E., Ramsey-White, K., Yankey, B., & Self-Brown, S. (2020), COVID-19 and distance learning: Effects on Georgia State University school of public health students. Frontiers in Public Health, 8: 576227.
  • Collins, R. (2002), The Sociology of Philosophies, A Global Theory of Intellectual Change, Harvard University Press.
  • Dhawan, S. (2020), Online learning: A panacea in the time of COVID-19 crisis. Journal of Educational Technology Systems, 49(1): 5-22.
  • Gillett-Swan, J. (2017), The Challenges of Online Learning Supporting and Engaging the Isolated Learner, Journal of Learning Design, 1: 30-20.
  • Maatuk, A. M., Elberkawi, E. K., Aljawarneh, S., Rashaideh, H., & Alharbi, H. (2022). The COVID-19 pandemic and E-learning: challenges and opportunities from the perspective of students and instructors. Journal of Computing in Higher Education, 34(1), 21-38.
  • Mahyoob, M. (2020), Challenges of e-Learning during the COVID-19 Pandemic Experienced by EFL Learners, Arab World English Journal (AWEJ), No 4: 351-362.
  • Barrot, J. S., Llenares, I. I., & Del Rosario, L. S. (2021). Students’ online learning challenges during the pandemic and how they cope with them: The case of the Philippines. Education and Information Technologies, 26(6), 7321-7338.
  • Donahue, M. Z. (2020), How educators are overcoming virtual learning challenges, National Geographic, Retrieved from: https://www.nationalgeographic.com/family/article/creative-solutions-from-teachers-coronavirus.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 467
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 344





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب