پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,097,823 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,205,458 |
بررسی تأثیر سرمایه های معیشتی بر نگرش زیست محیطی خانوارهای روستایی (مورد مطالعه: شهرستان سلسله) | ||
| توسعه محلی (روستائی-شهری) | ||
| مقاله 3، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 26، شهریور 1401، صفحه 55-84 اصل مقاله (836.39 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrd.2022.342446.668724 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد اسدالهی1؛ اسماء عیدی1؛ فاطمه کاظمیه* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری توسعه کشاورزی، گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز | ||
| 2استادیار گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز | ||
| چکیده | ||
| عامل فقر به واسطه فشار بر منابع محیطی و بهره برداری غیراصولی و ناپایدار از آن یکی از عوامل مهم تخریب محیط زیست در کشورهای در حال توسعه محسوب می شود. راه حل بحران های زیست محیطی در تغییر رفتار انسان ها به سمت و سوی ابعاد طبیعت گرایانه نهفته است. دستیابی به تغییرات رفتاری در ارتباط با محیط زیست، نیازمند شناخت نگرش افراد و توانمندسازی آنان است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه های معیشتی بر نگرش زیستمحیطی مردم روستایی شهرستان سلسله بود. این تحقیق کاربردی و به روش توصیفی -همبستگی انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش سرپرستان خانوارهای روستایی شهرستان سلسله بودند (10888=N) که با استفاده از جدول کرجسی- مورگان، حجم نمونهی آماری 379 نفر محاسبه گردید. به منظور دستیابی به نمونه ها در این پژوهش، از روش نمونه گیری چند مرحله ای استفاده گردید. نتایج پژوهش حاکی از وجود نگرش زیست محیطی ضعیف در بین روستاییان بود. نتایج ضریب همبستگی حاکی از وجود رابطهی مثبت و معنیداری بین سرمایه های معیشتی با نگرش زیستم حیطی روستاییان بود. بنابراین مشخص شد که تقویت سرمایه های معیشتی منجر به شکل گیری بیشتر رفتارهای مسئولانه زیست محیطی خواهد شد. نتایج حاصل از رگرسیون خطی چندگانه نشان داد که از بین سرمایه های معیشتی، سرمایه مالی و فیزیکی مهمترین تبیین کننده های نگرش زیست محیطی روستاییان بودند. به عبارتی، با افزایش میزان سرمایه های مالی و فیزیکی رفتارهای زیست محیطی مسئولانه ترویج یافته و در پی آن از تخریب محیط زیست در نواحی روستایی کاسته خواهد شد. براساس یافته های پژوهش پیشنهاد می شود به منظور بهبود نگرش زیست محیطی روستاییان، از طرف سازمانهای ذی ربط نسبت به اجرای برنامه های آموزشی در زمینه بحران های زیست محیطی و چگونگی محافظت از آن برگزار شود. همچنین با توجه به اینکه شبکه های اجتماعی در حال حاضر توسط اکثریت روستاییان استفاده می شود لذا می توان از پتانسیل های این شبکه ها نهایت استفاده را برد. بنابراین نیاز است که در این زمینه برنامه ریزی و تمهیدات لازم اتخاذ شود. سرمایه های مالی و فیزیکی، از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر نگرش زیست محیطی روستاییان بودند. از این رو وضعیت دسترسی خانوارهای روستایی به منابع مالی از قبیل اختصاص وام هایی با بهره کم و اقساط بلندمدت باید مورد توجه قرار گیرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| توسعه محیط زیستی؛ معیشت پایدار؛ نگرش؛ شهرستان سلسله | ||
| مراجع | ||
|
بسحاق، محمدرضا، تقدیسی، احمد و تقوایی، مسعود (1394)، طراحی مدلی برای فقر روستایی و اثر آن بر روی ناپایداری محیطزیست (مطالعه موردی: استان چهارمحال و بختیاری)، مسکن و محیط روستا، شماره 159: 133-145.
بنی فاطمه، حسین، روستایی، شهرام و علیزاده اقدم، محمد باقر و حسین نژاد، فهیمه (1392)، بررسی نگرش محیط زیستی شهروندان شهر تبریز براساس پارادایم محیطزیستی نو، پژوهشهای محیط زیست، سال چهارم، شماره 7: 173- 186.
پورقاسم، فاطمه (1396). طراحی الگویی برای ترویج سواد زیستمحیطی زنان روستایی استان کرمانشاه، رساله دکتری، دانشگاه رازی ،دانشکده کشاورزی.
جهانی شکیب، فاطمه و بخشی، دلارام (1398)، تحلیل رگرسیونی عوامل موثر بر رفتارهای محیطزیستی گردشگران در جاذبههای طبیعی و فرهنگی بیرجند، محیطزیست طبیعی، منابع طبیعی ایران، دوره 73، شماره 2: 271-283.
خدری، زهره (1397)، بررسی و تحلیل اخلاق زیستمحیطی ساکنان نواحی روستایی (مطالعه موردی روستاهای بخش مرکزی شهرستان همدان)، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه پیام نور مرکز ملایر.
خیاطی، مهدی (1396)، تحلیل اثرات تغییر اقلیم بر نظامهای معیشت روستایی در ایران، رساله دکتری، دانشگاه بوعلی سینا، دانشکده کشاورزی.
دربان آستانه، علیرضا، مطیعی لنگرودی، سید حسن و قاسمی، فرزانه (1396)، شناسایی و تحلیل عوامل موثر بر معیشت پایدار کشاورزان (مورد مطالعه شهرستان شازند)، پژوهشهای روستایی، دوره 9، شماره 2: 326- 337.
رحیمی، زینب و کرمی دهکردی، مهدی (1399)، ارزیابی دینامیک وضعیت معیشت جوامع روستایی با استفاده از رهیافت SLF و بهرهمندی از الگوی CIPP (مورد مطالعه: روستاهای شهرستان دره شهر)، فصلنامه توسعه محلی (شهری- روستائی)، دوره 12، شماره 1: 271-303.
رومیانی، احمد، عنابستانی، علی اکبر و ولائی، محمد (1394)، تحلیلی بر اثرات سرمایه اجتماعی بر روی توسعه پایدار روستایی دهستان رومشگان غربی شهرستان کوهدشت، فضای جغرافیایی، سال 15، شماره 52: 97-115.
ریاحی، وحید، جمشیدی، علیرضا، جمینی، داوود و چراغی، رامین (1392)، بررسی و ارزیابی سرمایه اجتماعی و عوامل موثر بر آن در بین روستاییان، پژوهش و برنامهریزی روستایی، سال اول، شماره چهار: 1-24.
زارع، ابوذر، احمدوند، مصطفی و ریگی، فهیمه (1397)، عوامل تبیین کننده نگرش و رفتار محیطزیستی هنرجویان هنرستان کشاورزی شهید مطهری شیراز، آموزش محیطزیست و توسعه پایدار، سال هشتم، شماره سوم: 53-68.
سجاسی قیداری، حمدالله، صادقلو، طاهره و پالوج، مجتبی (1392)، اولویتبندی راهبردهای توسعه معیشت پایدار روستایی با مدل ترکیبی سوات- تاپسیس- فازی: مطالعه موردی شهرستان خدابنده، روستا و توسعه، سال 16، شماره 2: 85-110.
شبیری، سیدمحمد، میبودی، حسین و سرادیپور، عادله (1393)، بررسی عوامل موثر بر ایجاد اخلاق زیستمحیطی در شهروندان جهان، مجله معرفت، سال 23، شماره 201: 83-95.
شربتیان، محمد حسن، بخارایی، احمد و طوافی، پویا (1394)، مطالعه تأثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه روستایی (مطالعه موردی: روستای اسد آباد شهرستان تربت حیدریه)، نگرشهای نو در جغرافیا انسانی، سال هفتم، شماره 4: 139-163.
شریفی، ز. نوریپور، م. و شریفزاده، م. (1396)، تحلیل آسیبپذیری خانوارهای روستایی بخش مرکزی شهرستان دنا کاربرد چارچوب معیشت پایدار، تحلیل فضایی مخاطرات طبیعی، سال چهارم، شماره 2: 19-36.
شریفی، زینب و نوریپور، مهدی (1395)، تحلیل رابطه سرمایه اجتماعی و نگرش زیستمحیطی مردم روستایی (موردمطالعه بخش مرکزی شهرستان دنا)، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال هشتم، شماره چهارم: 8-18.
صالحی، صادق (1399)، سنجش وضع مسئولیتپذیری جامعه روستایی نسبت به محیطزیست و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی: استان مازندران)، فصلنامه توسعه محلی (شهری- روستائی)، دوره 12، شماره 1: 1-20.
صالحی، صادق و پازوکینژاد، زهرا (1394)، تحلیل عوامل اجتماعی- فرهنگی موثر بر گرایش روستاییان به کشاورزی پایدار (مطالعه موردی روستاهای شهرستان بابلسر)، پژوهش و برنامهریزی روستایی، سال پنجم، شماره1: 67-81.
صفا، لیلا و محمدیان سقینسرا، ویدا (1397)، عوامل تعیین کننده رفتارهای حفاظت از محیطزیست در مناطق روستایی شهرستان تبریز، آموزش محیط زیست و توسعه پایدار، سال هشتم، شماره سوم: 97-116.
عباسزاده، محمد، بنیفاطمه، حسین، علیزاده اقدم، محمد باقر و علوی، لیلا (1395)، تأثیر مداخله مسؤولانه زیست محیطی بر رابطه بین دلبستگی مکانی و رفتار مسؤلانه زیست محیطی، تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، سال 27، شماره 2: 61-80.
غزانی، عزت اله و بیژنی، مسعود (1394)، کاربرد نگرشهای ارزشی زیستمحیطی در تحلیل رفتار زیستمحیطگرایانه کشاورزان به منظور حفاظت از خاک (موردمطالعه کشاورزان شالیکار بخش مرکزی شهرستان ساری)، دوره 2-47، شماره 1: 81-91.
فیروزآبادی، سید احمد و عظیمزاده، دلارام (1391)، فقر روستایی و تخریب محیطزیست، مجله توسعه روستایی، دوره چهارم، شماره 2: 100-120.
قبادی علی آبادی، سارا، چیذری، محمد و صدیقی، حسین (1394)، واکاوی رفتار و نگرشهای زیستمحیطی روستاییان در هنگام مواجهه با خشکسالی(مورد مطالعه: شهرستان کرمانشاه)، فصلنامه برنامهریزی منطقهای، سال ششم، شماره پیاپی 21: 144-154.
قدیری، مجتبی، رضوانی، محمدرضا، جمعهپور، محمود و باغبانی، حمید رضا (1393)، سطحبندی سرمایههای معیشتی در روستاهای گردشگری کوهستانی مورد: دهستان بالا طالقان در شهرستان طالقان، اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال چهارم، شماره 2: 1-18.
معتمدینیا، زهره، پاپزن، عبدالحمید و مهدیزاده، حسین (1393)، عوامل مؤثر بر نگرش زیستمحیطی مالکان و مدیران SMEهای کشاورزی استانهای کرمانشاه و ایلام. محیطزیست طبیعی منابع طبیعی ایران، دوره 67، شماره 1: 91-103.
منتیزاده، میثم، زمانی، غلامحسین و غلامرضایی، سعید (1394)، واکاوی هنجارهای اخلاقی زیست محیطی کشاورزان موردمطالعه کشاورزان شهرستان شیراز، علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، جلد 11، شماره2: 49- 65.
نوری پور، مهدی و احمدوند، مصطفی (1390)، تحلیل مقایسهای نگرش زیست محیطی دانشجویان کشاورزی دانشگاه یاسوج، پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، شماره 18: 29-44.
Brick C, Sherman D and Kim H. (2017). Green to be seen and brown to keep down visibility moderates the effect of identity on pro-environmental Behaviour, Journal of Environmental Psychology, 51(1), 226-238.
Chen M. (2015). An examination of the value-belief-norm theory model in predicting pro-environmental behaviour in Taiwan. Asian Journal of Social Psychology, 18 (2), 145-151.
Chiu YH, Lee W and Chen T. (2014). Environmentally responsible behavior in ecotourism: Antecedents and implication. Tourism Management, 40, 321–329.
Derckx J. (2015). Pro-environmental behavior: Identifying determinants that could predict different types of pro-environmental behavior. Master Thesis, Department of Communication Studies, Faculty of Behavioral sciences, University of Twente.
Forsyth T, Leach M and Scoones I. (1998). Poverty and environment: priorities for research and policy an overview study. Retrieved from http://eprints.lse.ac.uk/4772/Poverty_and_environment priorities_for_research_and_study pdf.
Kaida K and Kaida N. (2017). Wake up for the environment: An association between sleepiness and pro- environmental Behaviour, Journal of Personality and Individual Differences, 104 (10), 12-17.
Mensah I and Dei Mensah R. (2013). International Tourists’ Environmental Attitude towards Hotels in Accra, Research in Business and Social Sciences, 3(5), 444-455.
Tariq, B. (2001). Vision 2020: A Sustainable Livelihoods Perspective, Tellus Institute, Paper Prepared for the 2020 Glaobal Architecture Vision Conference, Center for Glaobal Studies, University of Victoria August 29-31.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 474 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 436 |
||