پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,758 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,126,234 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,894,082 |
ارائة الگوی منطقه‌بندی شهری بهینه در ایران (نمونة موردی: شهر رشت) | ||
| پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری | ||
| مقاله 3، دوره 9، شماره 4، بهمن 1400، صفحه 933-955 اصل مقاله (1.62 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی - کاربردی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jurbangeo.2021.320159.1475 | ||
| نویسندگان | ||
| ربابه محمدزاده1؛ اسماعیل آقائی زاده* 2؛ روح اله اوجی3 | ||
| 1کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| 2دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| 3استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| چکیده | ||
| تعدد سازمان‌های موجود در کنار نوع سیستم اداری کشور باعث شده است تا ادارة شهرها در ایران از سوی نهاد واحدی صورت نگیرد. از طرفی هریک از این سازمان‌ها برای تسهیل عملکردی و خدمات‌رسانی و همچنین پوشش کامل محدودة تحت مدیریت خود، با استفاده از دستورالعمل‌های سازمان بالادست خود اقدام به منطقه‌بندی اداری می‌کنند که تعدد قوانین موجود در این زمینه و بی‌توجهی به مقولة مدیریت یکپارچة شهری، هم‌پوشانی مناطق اداری را در شهرهای بزرگ سبب شده است. پژوهش حاضر به‌منظور بررسی وضعیت منطقه‌بندی شهری و ارائة الگوی بهینه منطقه‌بندی در راستای مدیریت یکپارچه شهری ایران در شهر رشت صورت گرفته است. روش انجام این پژوهش، توصیفی تحلیلی بوده که با استفاده از روش‌های آماری و زمین آماری اجرا شده است. نتایج بررسی وضع موجود مناطق اداری تحت نظارت پنج سازمان برق، گاز، آب و فاضلاب، مخابرات و شهرداری، نشان از منطقه‌بندی تصادفی و ناهمگن آن‌ها دارد که آزمون اسپیرمن وجود رابطة مستقیم بین وسعت مناطق موجود- تعداد تداخل آن‌ها و نیز مساحت هم‌پوشان مناطق اداری- فاصله از مرکز شهر را تأیید می‌کند. همچنین مشخص شد، شاخص‌های مورد استفادة سازمان‌ها، مناسب منطقه‌بندی نیستند؛ درحالی‌که شاخص پیشنهادی تراکم جمعیت از ضریب خودهم‌بستگی قابل‌قبولی در مناطق بهینة پیشنهادی برخوردار است، مناطق ارائه‌شده از نظر شکل هندسی و جمعیت تحت پوشش متوازن‌تر و همگن‌تر هستند. همچنین سنجش میزان تداخل مناطق اداری پیشنهادی نشان از وجود 9 محدودة هم‌پوشان بدون تلاقی مرز بین مناطق پیشنهادی است که هشت مورد از محدوده‌های فوق، بر مناطق پیشنهادی شرکت مخابرات منطبق هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آمار فضایی؛ منطقه‌بندی اداری؛ منطقه‌بندی بهینه؛ رشت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A pattern for optimal urban zoning in Iran (Case study: Rasht) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Robabeh Mohammadzadeh1؛ Esmaeil Aghaeizadeh2؛ Ruhollah Oji3 | ||
| 1M. A , Geography and Urban Planning, University of Guilan | ||
| 2Assistant Professor, Faculty of Literature and Humanities, Department of Geography and Urban Planning, University of Guilan, | ||
| 3Assistant Professor, Faculty of Literature and Humanities, Department of Geography, University of Guilan, | ||
| چکیده [English] | ||
| The multiplicity of existing organizations along with the type of administrative system of the country has caused the administration of cities in Iran not to be done by one organization. On the other hand, in order to facilitate the performance and service, as well as the full coverage of the area under their management, each of these organizations, using the instructions of their superior organization, perform administrative zoning. The present study was conducted to investigate the situation of urban zoning and provide an optimal zoning model for integrated urban management in Rasht. The method of this research is descriptive-analytical which has been performed using statistical and geostatistical methods. The results of the status quo of administrative zones which are under supervision of five organizations (municipality, water and sewage and telecommunications Depts. electric and gas) indicate their random and heterogeneous zoning. The Spearman test confirms the direct relationship between the extent of the areas and number of their interferences as well as the overlapped administrative area and distances from the city center. It was also found that the indicators used by organizations are not suitable for zoning. While the proposed population density index has an acceptable autocorrelation coefficient in the proposed optimal areas, the proposed areas are more balanced and homogeneous in terms of geometric shape and population covered. Also, the evaluation of the degree of interference of the proposed administrative areas indicates the existence of nine overlapping areas without the intersection of the border between the proposed areas. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Optimal Zoning, Administrative Zoning, RedCap, Spatial Statistics, Rasht | ||
| مراجع | ||
|
احمدی‌پور، زهرا، قنبری، قاسم و قاسم کرمی (1393). سازمان‌دهی سیاسی فضا، چاپ سوم، تهران: انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
اهری، زهرا (1380). مکتب اصفهان در شهرسازی (زبان‌شناسی عناصر و فضاهای شهری، واژگان و قواعد دستوری)، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه هنر.
برک‌پور، ناصر و ایرج اسدی (1387). گزارش نهایی طرح پژوهشی نظریه‌های مدیریت و حکم‌روایی شهری، تهران: اداره کل راه و شهرسازی استان تهران.
پاپلی یزدی، محمدحسین (1366). «تقسیمات داخلی شهرهای ایران و مشکلات اداری آن‌ها (نمونة موردی شهر مشهد)»، تحقیقات جغرافیایی، شمارة 5، 5-25.
پاپلی یزدی، محمدحسین (1381). «دکتر حسین شکویی و تأثیر او بر جغرافیای ایران»، فصلنامة پژوهش‌های جغرافیایی، شمارة 65 و 66، صص 3-7.
پیربداقی، ملیحه (1388). طراحی الگوی بهینه منطقه بندی شهری بر پایه تحلیل‌های مکانی (مطالعة موردی: شهر تبریز)، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، استادان راهنما: علی اکبر رسولی و بهمن هادیلی، دانشکدة علوم انسانی و اجتماعی، رشتة سنجش از دور و GIS، دانشگاه تبریز.
توکلی، احمد (1386). «با طرح‌های نـاتمـام عمـرانی چه کنیم؟»، پژوهش‌های اقتصادی، شمارة 3، صص 15-42.
ربانی، رسول و فریدون وحیدا (1381). جامعه‌شناسی شهری، تهران و اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان و سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
رهنما، محمدرحیم (1380). «پارادایم بهبود مدیریت شهری»، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، شمارة 61، صص 62-72.
رهنما، محمدرحیم و مجتبی صادقی (1391). «شناسایی و سنجش بسترهای بایسته برای الگوی مدیریت استراتژیک شهری (مطالعة موردی شهر مشهد)»، پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، شمارة 9، صص 21-34.
رهنمایی، محمدتقی و پروانه شاه‌حسینی (1384). فرایند برنامه‌ریزی شهری ایران، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
سعیدی، عباس (1387). دانشنامةمدیریت شهری و روستایی، انتشارات مؤسسة فرهنگی، اطلاع‌رسانی و مطبوعاتی.
سعیدی، عباس (1391). «مفاهیم بنیادی در برنامه‌ریزی کالبدی-فضایی (بخش نخست)»، فصلنامة برنامه‌ریزی توسعة کالبدی، شمارة 1، صص 9-26.
صرافی، مظفر و ناصر نجاتی (1393). «رویکرد نومنطقه‌گرایی در راستای ارتقای نظام مدیریت توسعة فضایی ایران»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شمارة 4، صص 857-874.
ضرابی، اصغر و صفر قائدرحمتی (1386). «تحلیل پیامدهای ناشی از تنوع منطقه‌بندی درون‌شهری (نمونة موردی: منطقه‌بندی شهر اصفهان)»، مجلة پژوهشی دانشگاه اصفهان (علوم انسانی)، شمارة 27، صص 33-42.
طاهری، ابوالقاسم (1392). ادارة امور سازمان‌های محلی، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
عزیزی، محمدمهدی، ابویی اردکانی، محمد و نسرین نوری (1390). «نقش قوانین و مقررات در تحقق مدیریت یکپارچه در مجموعة شهری تهران»، آرمان‌شهر، شمارة 6، صص 117-128.
عسگری، علی (1390). تحلیل‌های آمار فضایی با ArcGIS.، چاپ اول، تهران: سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران.
عسگری، علی و غلامرضا کاظمیان (1385). «شناخت و تحلیل نظام موجود مدیریت مجموعه‌های شهری کشور»، مدیریت شهری، شمارة 18، صص 6-21.
فرجی سبک‌بار، حسنعلی، رحمتی، علیرضا، تازیک، اسماعیل، خرم‌بخت، عبدالله و محسن احدنژاد روشتی (1394). «ارائة مدلی برای ناحیه‌بندی پهنه‌های شهری به کمک الگوریتم ناحیه‌بندی خودکار (AZP)»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دورة 47، شمارة 4، صص 689-707.
فرهودی، رحمت‌الله، قالیباف، محمدباقر، چهاراهی، ذبیح‌الله و احمد جواهری (1388). «تحلیل تقسیمات کالبدی شهری براساس مدیریت یکپارچه (نمونة موردی شهر شیراز)»، جغرافیا (نشریة علمی-پژوهشی انجمن جغرافیای ایران)، شمارة 19-18، صص 27-44.
فلاح قالهری، غلام عباس، اسدی، مهدی و عباسعلی داداشی رودباری (1394). «تحلیل فضایی پراکنش رطوبت در ایران»، پژوهش‌های جغرافیای طبیعی، شمارة 4، صص 637-650.
قانون برنامة پنجم توسعة اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1389). تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
قانون برنامة چهارم توسعة اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1383). تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
قانون برنامة سوم توسعة اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1379). تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
قانون برنامة ششم توسعة اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1395). تهران: مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران، معاونت قوانین.
کاظمیان، غلامرضا و نوید سعیدی رضوانی (1382). امکان‌سنجی واگذاری وظایف جدید به شهرداری‌ها، تهران: ناشر وزارت کشور مرکز مطالعات برنامه‌ریزی شهری.
کیانی، اکبر و علی‌اکبر کاظمی (1394). «تحلیل توزیع خدمات عمومی شهر شیراز با مدل‌های خودهم‌بستگی فضایی در نرم‌افزار ArcGIS و Geoda»، پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، شمارة 22، صص 1-14.
لاله‌پور، منیژه، سرور، هوشنگ و رحیم سرور (1391). «ساختار مدیریت شهری ایران با تأکید بر تحولات کالبدی شهرها»، آمایش محیط، شمارة 18، صص 35-58.
محمدپور، علی، رحمتی، علیرضا، باقری، کیوان و مهدی احمدی (1393). «ارائة منطقه‌بندی اداری نوین در جهت مدیریت یکپارچة شهری»، هفتمین کنگره انجمن ژئوپلیتیک ایران (جغرافیای سیاسی شهر)، تهران، بازیابی از https://civilica.com/doc/371199
نظریان، اصغر (1392). جغرافیای شهری ایران، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
Ahari, Z. (2001). Isfahan school in urban planning (Linguistics of urban elements and spaces, vocabulary and grammatical rules) (1st ed.). Tehran: Daneshgah-e-Honar Publications. (In Persian)
Ahmadipour, Z., Ghanbari, Gh., & Karami, Gh. (2014). The political organization of space. Tehran: National Geographical Organization Publication. (In Persian)
Asgari, A. (2012). Analysis of spatial statistics with ARCGIS. Tehran: ICT Publications Organization of Tehran Municipality. (In Persian)
Askari, A., & Kazemian, Q. (2006). Recognition and analysis of the existing system of management of country`s urban complexes. Urban Management, (18), 6-21. (In Persian)
Assuncao, R. M., Neves, M. C., Camara, G., & Costa Feritas, C. D. A. (2006). Efficient regionalization techniques for socio-economic geographical units using minimum spanning trees. International Journal of Geographical Information Science, 20(7), 797-811.
Azizi, M., Abouee Ardakani, M., & Nouri, N. (2011). The role of laws and regulations in the realization of integrated management in Tehran's urban complex. Arman Shahr Journal of Architecture and Urbanization, 4(6), 117-128. (In Persian)
Barkpour, N., & Asadi, I. (2008). Final report of the research plan of management theories and urban governance. Tehran: General Department of Roads and Urban Development of Province of Tehran. (In Persian)
Chakrabarty, B. K. (2001). Urban management: Concepts, principles, techniques and education. Cities, 18(5), 331–345.
Chandler, M., & Dale, G. (2001). Zoning basics. Planning Commissioners Journal, (42), 13-19.
Drackley, A., Newbold, K. B., & Taylor, C. (2011). Defining socially-based spatial boundaries in the region of Peel, Ontario, Canada. International Journal of Health Geographics, 10(38).
Fallah Qalheri, Q. A, Asadi, M., & Dadashi Roudbari, A. (2015). Spatial analysis of moisture distribution in Iran. Natural Geography Researches, 47(4), 637-650. (In Persian)
Faraji Sabokbar, H. A., & Faraji Sabokbar, A. R., Tazik, E., Khorrambakht, A., & Ahadnejad, M. (2014). A model for zoning of urban areas using AZP algorithm. Human Geography Research Quarterly, 47(4), 689-707. (In Persian)
Farhoudi, R., Qalibaf, M., Chaharrahi, Z., & Javaheri, A. (2009). Analysis of urban physical divisions based on integrated management (Case study: Shiraz). Geography (Journal of the Iranian Geographic Society), 6(18 & 19), 27-44. (In Persian)
Gallagher, R. (2019). Restrictive zoning's deleterious impact on the local education property tax base: Evidence from zoning district boundaries and municipal finances. National Tax Journal, 72(1), 11-44.
Geo-Visual Analytics for Big Data Insights, http://zillioninfo.com/
Guo, D. (2008). Regionalization with dynamically constrained agglomerative clustering and partitioning (REDCAP). International Journal of Geographical Information Science, 22(7), 801-823.
Guo, D. J., Peuquet, D., & Gahegan, M. (2003). ICEAGE: Interactive clustering and exploration of large ang hight-dimensional geodata. GeoInformatica, 7(3), 229-253.
Illian, J., Penttinen, A., Stoyan, H., & Stoyan, D. (2008). Statistical analysis and modelling of spatial point patterns. Publisher: John Wiley & Sons, Ltd.
Ioan-Franc, V., Ristea, A., & Popescu, C. (2015). Integrated urban governance: A new paradigm of urban economy. Procedia Economics and Finance, 22, 699-705.
Kazemian, Q., & Saeedi Rezvani, S. (2003). Feasibility of assigning new tasks to municipalities. Tehran: Publications of the Organization of Municipalities of Iran. (In Persian)
Kiani, A., & Kazemi, A. A. (2015). Analysis of the distribution of public services in Shiraz city with spatial autocorrelations in ArcGis and Geoda. Research and Urban Planning, 6(22), 1-14. (In Persian)
Lalehpour, M., Sorour, H., & Sorour, R., (2011). The structure of urban management of Iran with an emphasis on the physical changes of cities. The Setting of Environment, 5(18), 35-58. (In Persian)
Law of The Fifth Economic, Social and Cultural Development Plan of the Islamic Republic Of Iran. (2010). Publisher: Research Center of the Islamic Consultative Assembly. (In Persian)
Law of the Fourth Economic, Social and Cultural Development Plan of the Islamic Republic Of Iran. (2004). Publisher: Research Center of the Islamic Consultative Assembly. (In Persian)
Law of the Sixth Economic, Social and Cultural Development Plan of the Islamic Republic Of Iran. (2016). Publisher: Islamic Consultative Assembly of the Islamic Republic of Iran, Deputy Law. (In Persian)
Law of the Third Economic, Social and Cultural Development Plan of the Islamic Republic of Iran. (2000). Publisher: Research Center of the Islamic Consultative Assembly. (In Persian)
McGill, R. (1994). Integrated urban management: An operational model for third world city managers. Cities, 11(1), 35-47.
Mitchell, A. (2006). The ESRI guide to GIS analysis (Vol. 2: Spatial measurements and statistics). Publisher: Environmental Systems Research.
Monmonier, M. (1973). Maximum-difference barriers: An alternative numerical regionalization method. Geographical Analysis, 5(3), 245-261.
Muhammadpour, A., Rahmati, A., Baqeri, K., & Ahmadi, M. (2014). Presentation of a new administrative zoning for integrated urban management. Seventh Congress of the Iranian Geopolitical Association (Political Geography of City), Tehran. (In Persian)
Nazarian, A. (2013). Urban geography of Iran. Tehran: Payam-e-Noor University. (In Persian)
Noonan, D. (2005). Neighbours, barriers and urban environments: Are things 'different on the other side of the tracks'? Urban Studies, 42(10), 1817-1835.
Papli Yazdi, M. H. (1987). Internal divisions of Iranian cities and their administrative problems (Case study of Mashhad). Geographical Research, (5), 5-25. (In Persian)
Papli Yazdi, M. H. (2002). Dr. Hossein Shokouei and his Impact on the geography of Iran. Geographical Research Quarterly, (65 & 66), 3-7. (In Persian)
Pirbadaqi, M. (2009). Designing an optimal urban zoning model based on spatial analysis (Case study: Tabriz), Master´s thesis , University of Tabriz. (In Persian)
Rabbani, R., & Vahida, F. (2002). Urban sociology. Tehran and Isfahan: Publications of University of Isfahan and the Organization for the Study and Compilation of University Humanities Books (SAMT). (In Persian)
Rahnama, M. R. (2001). A Paradigm for urban management improvement (The case of Mashhad). Geographical Researches, 61, 72-62. (In Persian)
Rahnama, M. R., & Sadeqi, M. (2012). Identifying and assessing the necessary contexts for model of strategic urban management (Case study of Mashhad). Urban Research and Planning, (9), 21-34. (In Persian)
Rahnamaee, M., & Shahhusseini, P. (2005). Urban planning process of Iran. Tehran: Organization for the Study and Compilation of Humanities Books of Universities (SAMT). (In Persian)
Royuela, V., Romaní, J., & Artís, M. (2009). Using quality of life criteria to define urban areas in Catalonia. Social Indicators Research, 90(3), 419-440.
Saiedi, A. (2008). Encyclopedia of urban and rural management. Cultural, Information and Press Institute. (In Persian)
Saiedi, A. (2012). Basic concepts in physio-spatial planning (part one). Quarterly of Physical Development Planning, 1(1), 9-26. (In Persian)
Sarrafi, M., & Nejati, N. (2014). Neo-regionalist approach to improve Iran's spatial development management system. Human Geography Research, 46(4), 857-874. (In Persian)
Shertzer, A., Twinam, T., & P. Walsh, R. (2021). Zoning and segregation in urban economic history. Regional Science and Urban Economics, Publisher: National Bureau Of Economic Research, 1-28.
Taheri, A. (2013). Office of local organizations. Tehran: Payame Noor University. (In Persian)
Tavakoli, A. (2007). What to do with unfinished development olans?, Economical Researches, 7(3), 15-42. (In Persian)
Zarabi, A., & Ghaed Rahmati, S. (2007). Analysis result of vary in urban districting (Case study: Districts of isfahan city). Research Journal of Isfahan University, (27), 33-42. (In Persian) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 584 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 483 |
||