پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,036 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,504,600 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,768,670 |
واکاوی شگردهای فرمیِ پست‌مدرن در مجموعۀ عذابات المتنبی فی صحبة کمال أبودیب والعکس بالعکس | ||
| ادب عربی | ||
| دوره 14، شماره 1، خرداد 1401، صفحه 129-152 اصل مقاله (1.23 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2021.331943.612459 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه پیری1؛ علی اکبر احمدی چناری* 2؛ عبدالباسط عرب یوسف آبادی3 | ||
| 1دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه زابل | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه زابل | ||
| 3استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه زابل | ||
| چکیده | ||
| نمود پستمدرنیسم در متون تنها به محتوا و موضوع محدود نمیشود؛ بلکه بخشی از تمهیدات پستمدرنیستیِ آثار ادبی، مربوط به عناصر فیزیکی متن، یعنی صفحۀ کاغذ، خطوط، حروف، واژگان و حاشیۀ متن است. این تمهیدات در راستای اصل پستمدرنیستیِ عدم قطعیت و ایجاد تردید و شبههافکنی در هستیشناسی مخاطب صورت میگیرد. این امر به درهمریختن ژانرها، فروپاشی نظم هندسی متن و ایجاد هرج‌ومرج و آشفتگی در سنتهای نویسندگی و شاعری، به‌ویژه نحوۀ چینش واژگان و سطرها و همچنین کاستن از مرکزیت متن اصلی و تمرکز بر حاشیۀ متن منجر میشود. کمال ابودیب نویسندۀ معاصر سوری با رویکردی پستمدرنیستی، اثر عذابات المتنبی فی صحبة کمال ابودیب والعکس بالعکس را به رشتۀ تحریر درآورد. او در این اثر تلاش میکند روایتها، جریانات و حوادث مختلف زندگی متنبی را که در متون پیشین آمده است، با ذهنیتی پستمدرنیستی بازنویسی کند. جستار حاضر تلاش میکند با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی به واکاوی و تحلیل این سازوکارها و نقش آنها در معناآفرینی در اثر یادشده بپردازد. این اثر به اقرار خود نویسنده نه در زمرۀ داستان قرار میگیرد و نه شعر؛ زیرا تلفیقی است از تمامی ژانرهای ادبی و هنرهای شکلمحور. نتایج پژوهش نشان میدهد ابودیب تلاش دارد در این اثر، تنش‌های جهان درونی خود و فلسفۀ زندگی شخصی و اجتماعی را در کشورهای عربی، با تأکید بر شگردهای فرمی پستمدرنیستی به تصویر کشد. وی با تأکید بر شگردهای فرم‌محور قصد دارد ذهن مخاطب را به زوایای پنهان شکل‌گیری داستان خود با متنبی معطوف نماید تا اقتدار کلان‌روایت‌ها را در سطح دیداری به چالش بکشد. او برای رساندن این پیام به مخاطب، از سازوکارهای شکلمحور همچون سپیدنویسی، نقاشی، اشکال هندسی، عمودنویسی، تجزیه‌نویسی و تغییر فونت بهره میبرد که هرکدام نقشی برجسته در ایجاد تردید در ذهن مخاطب دربارۀ امور واقعی و الگوهای ثابتشدۀ فکری و معرفتی وی دارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پستمدرنیسم؛ کمال ابودیب؛ عذابات المتنبی فی صحبة کمال ابودیب؛ شگردهای فرمی؛ عدم قطعیت | ||
| مراجع | ||
|
أبودیب، کمال (1996)، عذابات المتنبی فی صحبة کمال أبودیب والعکس بالعکس، بیروت، الساقی.
اعظمی، حسن و همکاران (1398)، «دراسة مقارنة فی تیار الوعی بین روایتی ما تبقّی لکم لغسان کنفانی و شازدة احتجاب لهوشنک کلشیری»، »، ادب عربی، دورۀ 11، ش 1، 217-239.
امانی، غفور و فریده آذرنوید (1383)، ادبیات کودکان و نوجوانان، اردبیل، نیما کتیبه.
بنیس، محمد (1985)، حداثة السؤال بخصوص الحداثة العربیۀ فی الشعر والثقافة، بیروت، دار التنویر.
پاینده، حسین (1385)، «مرگ مؤلف در نظریه‌های ادبی جدید»، نامۀ فرهنگستان، دورۀ 8، ش 4، 26-44.
پیروز، غلامرضا و سروناز ملک (1393)، «بررسی شگردِ بازی‌های شکلی و چاپی در رمان‌های پسامدرن فارسی دهۀ هشتاد»، ادبیات پارسی معاصر، دورۀ 4، ش 3، 15-37.
پیری، فاطمه و همکاران (1399)، «ترامتنیت در عذابات المتنبی فی صحبة کمال أبودیب بر اساس نظریۀ ژرار ژنت»، لسان مبین، دورۀ 13، ش 46، 1-23.
پیری، فاطمه و همکاران (1399)،«فراداستان تاریخ‌نگارانه در عذابات المتنبی فی صحبة کمال ابودیب و العکس بالعکس اثر کمال ابودیب»، نقد ادب معاصر عربی، دورۀ 10، ش 19، 25-48.
جعفری کمان‌گر، فاطمه (1395)، «بررسی عوامل ساختاری و محتوایی تشکیک پسامدرن در رمان هیس»، پژوهش‌های ادبی، دورۀ 13، ش 54، 31-66.
جمالی، مریم (1394)، «مقدمهای بر مفهوم فرم و فرمالیسم در هنر مدرن»، فلسفۀ تحلیلی، دورۀ 15، ش 28، 5-33.
جینیت، جیرار (1997)، «حالة مزدوجة للکلمات»، ترجمة مالک سلمان، دمشق، الکتابات المعاصرة. السنة 5، العدد 18، 56-77.
حسنوند، محمدکاظم (1397)، «درآمدی بر پستمدرنیسم و تجلی آن در هنرهای تجسمی»، مبانی نظری هنرهای تجسمی، دورۀ 3، ش 5، 5-20.
خسرو نژاد، مرتضی (1382)، معصومیت و تجربه؛ درآمدی بر فلسفۀ ادبیات کودک، تهران،مرکز.
دلشاد، شهرام و جعفر طهماسبی (1400)، «فرآیند فراروایت در رمان عین الفرس از میلودی شغموم»، ادب عربی، دورۀ 13، ش 3، 87-104.
دهبانیپور، رضا و یاسین خرمپور (1395)، «بررسی مولفههای پستمدرنیسم و عوامل مرتبط با آن: مورد مطالعه جوانان شهر یزد»، مطالعات توسعۀ اجتماعی فرهنگی، دورۀ 4، ش 4، 53-77.
عبدالواحد، محمودعباس (1996)، قراءة النص وجمالیات بین مذاهب الغربیة الحدیثة وتراثنا النقدی: دراسة مقارنة، القاهرة، دار الفکر العربی.
غانم، محمدأحمد (1999)، القیم التعبیریة فی فن الرسم فی القرن العشرین، بیروت، الفنون الجمیلة.
الکبیسی، عامر خضیر (1987)، الفکر التنظیمی بین الحداثة وما بعد الحداثة، الریاض، جامعة نایف العربیة للعلوم الأمنیة.
کومینس، جولی (1377)، «هفت روش برای تصویرگری کتاب کودک»، پژوهش‌نامۀ ادبیات کودک و نوجوان، دورۀ 4، ش 11، 28-33.
لودج، دیفید (2002)، الفن الروائی، ترجمة ماهر البطوطی، القاهرة، المجلس الأعلی للثقافة.
لیوتار، جان فرانسوا (1994)، الوضع ما بعد الحداثی، ترجمة أحمد حسان، القاهرة، دار شرقیات.
الماکری، محمد (1991)، الشکل والخطاب: مدخل لتحلیل ظاهراتی، بیروت، المرکز الثقافی العربی.
مروان، فتحی (2013)، «سؤال الهویة فی عصر مابعد الحداثة من خلال کتاب خطاب الهویة لعلی حرب»، رسالة الماجستیر، جامعة اسطیف.
معراجی، آرمان (1393)، «بررسی عناصر پستمدرنیستی در قالب‌های کلاسیک شعر معاصر»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه گیلان.
منتشلو، معصومه (1391)، «بررسی جنبه‌های نگارشی و بصری داستان‌های پست‌مدرن فارسی دهۀ 70 و 80»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه کردستان.
الواد، حسین (1985)، فی مناهج الدراسات الأدبیة، الطبعة الثانیة، المغرب، منشورات الجامعة.
McHale, Brian (2004), Postmodernist Fiction, London, Routledge. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 441 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 328 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب