پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,764 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,152,080 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,910,494 |
نحوه پذیرش واژگان مصوب فرهنگستان در جامعه و راه‌کارهایی جهت علمی کردن زبان فارسی | ||
| پژوهشهای زبانشناختی در زبانهای خارجی | ||
| دوره 11، شماره 4، دی 1400، صفحه 697-712 اصل مقاله (1.1 M) | ||
| نوع مقاله: علمی پژوهشی(عادی) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jflr.2021.327341.866 | ||
| نویسنده | ||
| رضا یل شرزه* | ||
| گروه زبان انگلیسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران | ||
| چکیده | ||
| فرهنگستان زبان و ادب فارسی در تلاش جهت پویایی و علمی کردن این زبان، اقدام به ترجمه واژگانِ حوزهای گوناگون دانش به زبان فارسی می‌کند. با این حال، حجم گسترده واژگان علمی خارجی در زبان فارسی و عدم استقبال مطلوب بخش‌هایی از جامعه ایران از برخی واژگان نوساخته، علمی شدن این زبان را در معرض تردیدهای فراوان قرار داده است. مقاله حاضر به منظور پی‌بردن به دلایل عدم استقبال مطلوب جامعه از واژگان مصوب فرهنگستان در تحقیقی کیفی از نوع تحلیل محتوا و با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند مبتنی بر فرد ماهر به بررسی مصاحبه‌های ده تن از اساتید زبان و ادبیات فارسی با خبرگزاری ایسنا و مصاحبه‌های رییس فرهنگستان و معاون گروه واژه‌گزینی این نهاد پرداخته و با تحلیل محتوی این گفت‌وگوها با استفاده از نظریه تحلیل محتوا بران و کلارک (2006) نتیجه گرفته است که "دلایل سیاسی"، "توجه مردم به زبان فارسی"، و "ضعف فرهنگستان در واژه‌گزینی" از علل عدم استقبال از این واژگان است. سپس، با بهره‌گیری از مفاهیم نظری چون مدرنیت و روشنگری و با رویکردی تحلیلی- تطبیقی ضمن بررسی عوامل زمینه‌ساز رشد زبانهای علمی اروپایی به مقایسه این زمینه‌ها با ترتیب فکری جامعه ایران در دوران تمدن اسلامی و دوران معاصر پرداخته و استدلال کرده است که علمی شدن زبان فارسی تنها با ترجمه اصطلاحات خارجی محقق نمی‌شود؛ بلکه، این امر منوط به تحقق شرایطی چون بسط گفتمان تولید علم در کشور و پرورش روحیه علمی است تا زبان فارسی بتواند در بطن آن رشد یابد و به زبانی علمی بدل گردد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زبان علم؛ زبان فارسی؛ خردگرایی؛ گفتمان تولید علم؛ عصر روشنگری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The reception of the words approved by the Academy in the society and some proposals to make Persian a scientific language | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Reza Yalsharzeh | ||
| English Department,, Faculty of letters and humanities, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| In order to make Persian a dynamic and scientific language, the Academy of Persian Language and Literature has started translating the scientific terms of various fields of knowledge into Persian. However, the large volume of foreign scientific terms in Persian and the unfavorable reception of some newly coined words by some parts of Iranian society have exposed the scientific nature of this language to many doubts. To find out the reasons for the resistance of the society against the words approved by the Academy, the present article examines the interviews of ten professors of Persian language and literature with ISNA News Agency and the interviews of the President of the Academy and the Deputy of word selection section with Tasnim and Young Journalists Club. From the analysis of these conversations using Thematic analysis of Braun and Clarke (2006), it is concluded that "political reasons", "people's attention to Persian language", and "weakness of the academy in word selection" are the main reasons for this resistance. Then, with a historical, analytical, and comparative approach, while examining the underlying factors that stimulated the growth of European scientific languages, the researcher compared these factors with the intellectual order of Iranian society during the Islamic civilization and the contemporary era and concluded that the scientificization of Persian language cannot be realized by only translating foreign terms into Persian. Rather, it depends on the realization of conditions such as the expansion of science production discourse in the country and the development of the scientific spirit. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Persian language, The language of science, Rationalism, Science production discourse, Enlightenment | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
امامی، کریم (1385). از پست و بلند ترجمه جلد دوم. تهران: انتشارات نیلوفر.
آبراهامیان، یرواند (1982). ایران بین دو انقلاب. ترجمه احمد گل‌محمدی و محمد ابراهیم فتاحی (1398). تهران: نشر نی.
آشوری، داریوش (1397). زبان باز، پژوهشی درباره زبان و مدرنیت. تهران: نشر مرکز.
آقاجانلو، امیر (1395). تجربه ترجمه تاملی انتقادی در بازتولید تهضت ترجمه در جهان اسلام. مجله علوم انسانی و اسلامی صدرا. 5(20)، 131-134.
جمـالی، مـریم (1390). بررسـی میـزان مقبولیـت واژه‌هـای مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسـی در حـوزۀ علـوم پزشکی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان..
خانزاده، حمید علی (1395). بررسی میزان پذیرش واژگان مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی در میان دانشجویان دانشگاه‌های مشهد. همایش ملی ترجمه و مطالعات میان رشته ای، 1395.
رخشـان، شـیرین (1392). بررسـی و ارزیـابی فعالیـت‌هـای واژه‌گزینی فرهنگستان سوم زبان و ادب فارسـی از نظـر بخشــی از دانشــگاهیان دانشــگاه شــیراز . پایــان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز.
رستمی، اعظم (1393). بررسی میزان کاربرد واژگان مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی در گونه علمی زبان فارسی مطالعه موردی وند «ترا». نخستین همایش آموزش زبان فارسی: اسفند 1393.
روزنتال، فرانتز (1386). میراث کلاسیک اسلام. ترجمه علیرضا پلاسید. تهران: انتشارات طهوری.
سمیعی، احمد (1378). ترکیب و اشتقاق دو ابزار واژه‌سازی. مجموعه مقالات اولین هم اندیشی مسائل واژه‌گزینی و اصطلاح‌شناسی. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
شوقی، جلال (1395). عرب وترجمه؛ بحران یا موقعیت فرهنگی. مجله علوم انسانی و اسلامی صدرا. 5(20)، 108-115.
فاخوری، حنا و جر، خلیل (1393). تاریخ فلسفه در جهان اسلامی. ترجمه عبدالمحمد آیتی. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
کافـی، علـی(1374). مبانـی علمی واژه سازی و واژه گزینی، نامة فرهنگسـتان، 1(2) ، 67-49.
کربن، هانری (1373). تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه سید جواد طباطبایی، تهران، کویر.
کشـاورز، پریسـا (1388). بررسـی میـزان کـاربرد واژه‌هـای سیاسـی مصـوب فرهنگسـتان زبـان در بخـش سیاسـی مطبوعات، پایان‌نامه کارشناسـی ارشـد. دانشـگاه علامه طباطبایی.
گلکار, آبتین, احمدی, میریلا, سیدآقایی رضایی, سیده مهنا. (1390). بررسی وام‌واژه‌های روسی در گویش مازندرانی. پژوهشهای زبانشناختی در زبانهای خارجی 1(2), 67-79
گوتاس، دیمیتری (1381). تفکر یونانی، فرهنگ عربی. ترجمه محمد سعید حنایی کاشانی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
معصومی همدانی، حسین (1382). واژه‌گزینی و استقلال زبان فارسی. مجموعه مقالات دومین هم اندیشی مسائل واژه‌گزینی و اصطلاح‌شناسی. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
ملانظر، حسین (1395). تبارشناسی ترجمه علوم در ایران. مجله علوم انسانی اسلامی صدرا. 5(20)، 161-169.
منصوری، رضا (1374). چرا و چگونه زبان فارسی زبان علمی ما باشد؟ نشر دانش، شماره 88.
منصوری، رضا (1378). واژه‌گزینی: تهاجم یا تظریف فرهنگی. مجموعه مقالات اولین هم اندیشی مسائل واژه‌گزینی و اصطلاح‌شناسی. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
میریام سلامه کار (1375). بغداد کانون ترجمه عربی. ترجمه کریم امامی. مترجم، ش 21-22. صص 51-54.
نعمت زاده، شهین (1378). استدلال در واژه‌گزینی. مجموعه مقالات اولین هم‌اندیشی مسائل واژه‌گزینی و اصطلاح‌شناسی. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
مخالفت با واژه‌های فرهنگستان یا آدم‌هایش؟ (11 خرداد 1399). برگرفته از
وقتی واژه‌گزینی سیاسی می‌شود. (31 خرداد 1399). برگرفته از
چرا با واژه‌های فرهنگستان شوخی می‌شود؟ ( 3 تیر 1399). برگرفته از
چرا شوخی با واژه‌های فرهنگستان خوب است؟ (1 تیر 1399). برگرفته از
نگاهی به ورود واژه‌های جدید به زبان (13 تیر 1399). برگرفته از
مقایسه مدیری و فردوسی‌پور با فرهنگستان (20 خرداد 1399). برگرفته از
چرا شوخی با واژه‌های فرهنگستان؟ (7 خرداد 1399). برگرفته از
واژه‌های عجیبی که رایج شدند (24 خرداد 1399). برگرفته از
انتقاد از برخورد «دولتی» با زبان (10 تیر 1399). برگرفته از
زبانهای جعلی و مقاومت در برابر فرهنگستان (30خرداد 1399). برگرفته از
چرا مردم واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی را استفاده نمی‌کنند؟ (29 تیر 1397). برگرفته از
چرا معادل‌های فرهنگستان در میان مردم جا نمی‌افتد؟ (27 شهریور 1398). بر گرفته از
Beiser, F.C. (2006). The Romantic imperative: The concept of early German.Cambridge: Harvard University Press.
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qual. Res. Psychol. 3, 77–101. doi: 10.1191/1478088706qp063oa
Burke, P. (1964). The renaissance. London: Longmans.
Corrick, J. A. (2006). The renaissance. Farmington Hills: Lucent.
Dunne, J.M. (1999). The enlightenment. Farmington Hills: Lucent.
Foucault, M. (1982). Truth, power, self: An interview with Foucault. In Luther H. Martin, Huck
Gary, J. (1995). Enlightenment’s wake. London: Routledge.
Gay, P. (1969). The enlightenment: An interpretation. Vol 2, the science of freedom. New York: Knopt.
Hale, J. (1993). The civilization of Europe in the renaissance. New York: Atheneum.
Hicks, S.R.C. (2011). Explaining postmodernism: skepticism and socialism from Rousseau to Foucault. New York: Ockham’s razor.
Lyotard, J.F. (1984). The postmodern condition: a report on knowledge. University of Minnesota Press.
Rousseau, J.C. (1762). The social contract. France. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 469 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 401 |
||
