پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,500 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,091,175 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,195,135 |
سیاست خلفای اموی در مواجهه با اهل ذمه شامات (132-41هـ.ق) | ||
| پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
| دوره 54، شماره 1، شهریور 1400، صفحه 211-231 اصل مقاله (445.29 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2021.321048.654228 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین علی بیگی* 1؛ روح الله بهرامی2 | ||
| 1دکترای تاریخ اسلام؛ مدرس مدعو گروه تاریخ دانشگاه رازی کرمانشاه | ||
| 2دانشیار تاریخ اسلام دانشگاه رازی کرمانشاه | ||
| چکیده | ||
| استقرار خلافت اموی در منطقه شام وضرورتهای اجتماعی آن قلمرو، سبب گردید تا سیاستهای اجتماعی خلفا با توجه به واقعیات جامعه معاصر آنان تنظیم شود. در شامات افزون بر تنوع نژادی و قومی موجود، جماعات اهل کتاب حضور داشتند و به سبب توانمندیهای اجتماعی و اقتصادی، عاملی تاثیرگذار در معادلات جامعه به شمار می رفتند. تعیین الگوی روابط بین حکومت و گروههای اهل کتاب و بررسی سیاست های خلفای اموی در ارتباط با اهل ذمه شامات مهم به نظر میرسد. حال این پرسش مطرح است که خلفای اموی در مواجهه با اهل ذمه شامات به ویژه مسیحیان چه سیاستی در پیش گرفتند؟ یافته های این پژوهش که با روش توصیفی و تحلیلی فراهم آمده است نشان می دهد که دو الگوی اساسی سیاست تسامح و مدارای مذهبی و اعمال محدویت ها خاص در مقاطعی بر مناسبات کلی حکومت امویان با اهل ذمه، یعنی مسیحیان حاکم بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خلفای اموی؛ اهل ذمه؛ مسیحیت؛ سیاست؛ شامات | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم
ابن أبی أصیبعة، أحمد بن القاسم، عیون الأنباء فی طبقات الأطباء، المحقق الدکتور نزار رضا، بیروت: دارمکتبة الحیاة، بیتا.
ابن اثیر، عزالدین علی، الکامل(کامل تاریخ بزرگ اسلام وایران)، ترجمه ابوالقاسم حالت، عباس خلیلی، تهران: موسسه مطبوعاتی علمی، 1371.
ابن العبری، مختصر الدول، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران: علمی فرهنگی، 1377.
ابن سعد، محمد، طبقات الکبری، ترجمه محمد مهدی دامغانی، تهران: فرهنگ و اندیشه،1374.
ابن شداد، عزالدین أبو عبدالله، الأعلاق الخطیرة فی ذکر أمراء الشام و الجزیرة، بیجا: بیتا.
ابن عبدربه الأندلسی، أبو عمر، العقد الفرید، بیروت: دارالکتب العلمیة،1401.
ابن عساکر، تاریخ دمشق، المحقق عمرو بن غرافه العمروی، بیروت: دارالفکر، 1415.
ابن قتیبة دینوری، المعارف، تحقیق، ثروت عکاشة، القاهرة: العامة للکتاب، 1418.
ابن منظور، لسان العرب، بیروت: دارصادر،1414.
ابن هشام، السیرة النبویة، ترجمه سیدهاشم رسولی، تهران: کتابچی، 1375.
ابنحبیب، أبو جعفر البغدادی، المنمق فی أخبار قریش، المحقق، خورشید أحمد فاروق، بیروت: عالم الکتب،1405.
ابو عبیده، قاسم بن سلام، الاموال، التحقیق خلیل محمد هراس، بیروت: دارالفکر، بیتا.
أبو یوسف، یعقوب بن إبراهیم، الخراج، طه عبد الرءوف، سعد حسن محمد، المکتبةالأزهریة للتراث، بیتا.
ابوالفرج الاصفهانی، الاغانی، بیروت: دارإحیاءالتراث العربی، 1415.
ابونا، الابالبیر، تاریخ کنیسه السریانیه الشرقیه من انتشار المسیحیه حتی مجی الاسلام، بیروت: دارالمشرق، 1993م.
أبیالحدید، شرح نهج البلاغة، المحقق محمد أبو الفضل ابراهیم، بیروت: داراحیاء الکتب العربیة، بیتا.
اتینگهاوزن، ریچارد، گرابر، الک، هنر و معماری اسلامی، ترجمه یعقوب آژند، تهران: سمت، 1378.
اجتهادی، ابوالقاسم، وضع مالی ومالیه مسلمین، تهران: سروش، 1363.
آربری، آ. چ و... ، تاریخ اسلام، ترجمه احمد آرام، تهران: امیرکبیر،1377.
آرنولد، سرتوماس، تاریخ گسترش اسلام، ترجمه ابوالفضل عزتی، تهران: دانشگاه تهران،1385.
اسماعیل علی، احمد، تاریخ بلاد الشام منذ ماقبل المیلاد حتی نهایه العصر الاموی، دمشق: دار دمشق، طبعه الثانیه،1994م.
اولیری، دلیس، انتقال علوم یونانی به عالم اسلامی، ترجمه احمد آرام، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 1374.
بروکلمان، کارل، تاریخ ملل ودول اسلامی، ترجمه هادی جزایری، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب،1346.
بلاذری، أحمد بن یحیی، جمل من أنساب الأشراف، تحقیق، سهیل زکار وریاض الزرکلی، بیروت: دار الفکر،1417.
بلاذری، احمد بن یحیی، فتوح البدان، ترجمه محمد توکل، تهران: نقره،1337.
بلعمى، ابوعلی، تاریخنامه طبرى، تحقیق محمدروشن،تهران: سروش والبرز،1378.
جسوس، عزالدین، سیاسه عمربن عبدالعزیز الخارجیه و موقفه تجاه اهل الذمه، بیجا، بیتا.
جعفریان، رسول، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، تهران: مرکز چاپ و نشر تبلیغات اسلامی، 1369.
جهشیاری، أبو عبد الله محمد بن عبدوس، الوزراء و الکتّاب، بیروت: دارالفکر الحدیث،1408.
حتی، فیلیپ، تاریخ عرب، تبریز: کتابفروشی حقیقت، بیتا.
حموی، یاقوت، معجم البلدان، بیروت، دارصادر، 1995م.
حمیدان، زهیر، اعلام الحضاره العربیه الاسلامیه فی العلوم الاساسیه و التطبیقیه، مجلد الاول، دمشق: وزاره الثقافه،1995م.
الخربوطلی، علی الحسنی، الاسلام و اهل الذمه، قاهره: المجلس الاعلی، 1969م.
خماش، نجده، الشام فی صدر الاسلام من الفتح حتی سقوط خلافه بنی امیه، رساله الدکتوراه، جامعه دمشق: بیتا.
دمشقی، یوحنا، الهرطقه المئه، بیجا، بینا، 1997.
دنت، دانیل، مالیات سرانه و تاثیر آن در گرایش به اسلام، ترجمه محمد علی موحد، تهران: خوارمی، 1358.
الزبیری، أبوعبد الله، نسب قریش، المحقق لیفی بروفنسال، وربون، القاهرة: دارالمعارف،بیتا.
زیدان، جرجی، تاریخ تمدن اسلام، ترجمه علی جواهر کلام، تهران: امیرکبیر، 1392.
شابشتی، أبو الحسن علی بن محمد، الدیارات، بیجا: بیتا.
شاپور شهبازی، علیرضا، «افسانه "ازدواج با محارم"در ایران باستان»، مجله باستانشناسی و تاریخ، شماره 29و30، 1380.
الصفدی، صلاحالدین خلیل، الوافی بالوفیات، المحقق، احمد الارناووط و ترکی مصطفی، بیروت: داراحیاالتراث، 1420.
طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: اساطیر، 1375.
الطرطوشی، أبوبکر محمد، سراج الملوک، مصر: المطبوعات العربیة،1289.
عامر، فاطمه وعامر، مصطفی، تاریخ اهل الذمه فی المصر الاسلامیه، الطبعه الاولی، قاهره: الهیئه المصریه العامه الکتاب، 2000م.
عبدالحکم المصری، عبدالله بن، سیرة عمربنعبدالعزیز، المحقق، أحمد عبید، بیروت: عالم الکتب،1404.
عطوان، حسین، فرقههای اسلامی در سرزمین شام، ترجمه حمید رضا شیخی، مشهد: آستان قدس رضوی،1371.
علی بیگی و دیگران، «بررسی جایگاه اداری اهل ذمه در عصر اموی مطالعه موردی؛ اهل ذمه عراق وشام»، پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی، سال52، شماره 1، 1398.
قمی، حسن بن محمد بن حسن ، تاریخ قم، ترجمه حسن بن علی بن حسن عبد الملک قمی، تحقیق سید جلال الدین تهرانی، تهران: توس،1361.
کشاورز، معصومه، «روابط فرهنگی مسلمانان و اهل ذمّه در دوره امویان»، پایاننامه‌ی کارشناسی ارشد تاریخ اسلام، استاد راهنما دکتر شکرالله خاکرند، دانشگاه شیراز،1393.
گدارد، هیو، تاریخ روابط اسلام و مسیحیت، ترجمه منصور معتمدی و زهرا مودب، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1398.
لین، تونی، تاریخ تفکر مسیحی، ترجمه، روبرت آسریان، تهران: فروزان، 1380.
مالک بن أنس، موطأ، المحقق بشار عواد معروف - محمود خلیل، بیروت: مؤسسة الرسالة،1406.
مسعودی، ابوالحسن علی بن الحسین، مروج الذهب والمعادن الجواهر، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: علمی،1374.
مسلم، بنالحجاج أبو الحسن، المسند، المحقق محمد فؤاد عبد الباقی، بیروت: دارإحیاء التراث العربی، بیتا.
مقدسی، ابوعبداله احمد، احسنالتقاسیم فی المعرفه الاقالیم، ترجمه علینقی منزوی، تهران: شرکت مولفان مترجمان ایران،1361.
مقدسی، مطهر بن طاهر، آفرینش وتاریخ، ترجمه، محمد رضا شفیعی کدکنی، تهران: آگه،1374.
ناصر خسرو قبادیانی، سفرنامه ناصر خسرو، تهران: زوار،1381.
هاوتینگ، جرالد، امویان؛ نخستین دودمان حکومتگر در اسلام، ترجمه عیسی عبدی، تهران: امیرکبیر،1386.
هولت، پ.م، وک. س. لمبتون، تاریخ اسلام کمبریج، ترجمه احمد آرام، تهران: امیرکبیر،1380.
ولهاوزن، یولیوس، تاریخ الدول العربیه من ظهور اسلام الی نهایه الدوله الامویه، ترجمه محمد عبدالهادی و حسین مونس، قاهره: بینا،1968.
ولوی، علی محمد «بررسی حیات سیاسی، اجتماعی و دینی مسیحیان ذمی»، تاریخ در آیینه پژوهش، شماره چهار، صص، 139-172، 1389.
یعقوبی، ابن واضح، تاریخ یعقوبی، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: علمی و فرهنگی،1371.
Robin, C. Jgerrha d Arabie, City Seleucide, Syria Supplement 3: 223-250, 2016. Yarbrough, L, "Did ʿUmar b. ʿAbd al-ʿAzīz Issue an Edict Concerning Non-Muslim Officials?", in A. Borrut and F. M. Donner (eds.), Christians and Others in the Umayyad State, Chicago, Illinois, 173- 206. 2016 Yarbrough, L., Friends of the Emir: Non-Muslim State Officials in Premodern Islamic Thought, Cambridge, 2019. Rubin, M. Levy, Non-Muslims in the Early Islamic Empire, the academic center for research, Toronto, Canada, 2011. Schadler, Peter, John of Damascus and Islam: Christian Heresiology and the Intellectual Background to Earliest Christian-Muslim Relations, Leiden, Brill, 2018. Tritton A.S, The Caliphs and their non-MuslimSubjects, A Critical Study of the Covenant of Umar, Tawasul InternationalCentre for Publishing, Research and Dialogue, 1930. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 542 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 430 |
||