پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,504 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,122,340 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,230,132 |
تحلیل جامعه‌شناختی آداب خِلعت و جامه‌بخشی در دوره خلافت فاطمی | ||
| پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
| دوره 54، شماره 1، شهریور 1400، صفحه 1-24 اصل مقاله (684.36 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2021.309460.654176 | ||
| نویسندگان | ||
| امیرنیما الهی* 1؛ صمد سامانیان2 | ||
| 1دانشجوی دکتری رشته پژوهش هنر دانشگاه هنر تهران | ||
| 2دانشیار دانشکده هنرهای کاربردی دانشگاه هنر تهران | ||
| چکیده | ||
| دوران خلافت شیعی فاطمی (297 – 567ق) در شمال آفریقا، شام و حجاز با گسترش و شکوفایی آداب خلعت بخشی در سدههای سوم تا پنجم در سرزمینهای اسلامی همزمان بود. جایگاه مهم صنعت نساجی در اقتصاد مصر، زمینه این شکوفایی را فراهم آورد و عنصری برای تحکیم قدرت سیاسی و نمایش شوکت دربار بود. مسئله اصلی این پژوهش چگونگی ارتباط آداب خلعت با طبقات گوناگون جامعه در دوره خلافت فاطمی است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی و بر پایه تحقیقات نظری برای نگارش پژوهش و مطالعه اسنادی برای گردآوری دادهها استفاده شدهاست. نتایج این پژوهش نشان میدهد که فاطمیان برای تقویت رابطه خود با طبقات گوناگون جامعه از خلعت بهره میبردند که ریشه در باورهای آنها داشت. خلعت و جامههای فاطمی برای انتصابات، به عنوان عیدی در اعیاد، جشنها و مراسم آیینی و تشویق اقشار گوناگون اهدا میشد و بسته به تفاوت طبقاتی، حاوی ویژگیهای گوناگون بود و نشانهای از منزلت اجتماعی طبقات و گروههای مردم در دورۀ فاطمی محسوب می شد و تحولات اجتماعی آن دوره را بازتاب می‌داد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جامههای فاطمی؛ خلافت فاطمی؛ خلعت بخشی؛ جامه‌بخشی | ||
| مراجع | ||
|
ابن اَثیر، عز الدین علی، کامل، تاریخ بزرگ اسلام و ایران، ترجمه ابوالقاسم حالت، تهران: علمی، 22 ج، 1353.
همو ، تاریخ کامل، ترجمه حمیدرضا آژیر، تهران: اساطیر، 14ج، 1370.
ابن حوقل، ابو القاسم، صوره الارض، لیدن: بریل، 2ج، 1938.
احمد، عزیز، تاریخ سیسیل در دوره اسلامی، ترجمه نقی لطفی و محمد جعفر یا حقی، تهران: علمی و فرهنگی، 1362.
ادریسی، محمد بن محمد، نزهه المشتاق فی الإختراق الآفاق، بیروت: علم الکتب، 2ج، 1409.
البکری، ابو عبید، المسالک و الممالک، بیروت: دار الغرب الاسلامی، 2ج، 1992.
حافظ ابرو ، مجمع التواریخ سلطانیه، به کوشش محمد مدرسی (زنجانی)، تهران: اطلاعات، 1364.
حسن، زکی محمد، ، کنوز الفاطمیین (گنجینه فاطمیان)، ترجمه ندا گلیجانی مقدم، تهران: دانشگاه الزهراء(س)، 1382.
دُزی، راینهارت پیتر آن، فرهنگ البسه مسلمانان، ترجمه حسینعلی هروی، تهران: دانشگاه تهران، 1345.
ذیلابی، نگار، فاطمیان: از خشونت تا رواداری، تهران: علمی و فرهنگی، 1396.
رشید الدین فضل الله، جامع التواریخ: قسمت اسماعیلیان و فاطمیان و نزاریان و داعیان و رفیقان، به کوشش محمد تقی دانشپژوه و محمد مدرسی (زنجانی)، تهران: علمی و فرهنگی، 1388.
صنهاجی، محمد، تاریخ فاطمیان: ترجمه کتاب اخبار ملوک بنی عبید و سیرتهم، ترجمه حجت الله جودکی، تهران: امیر کبیر، 1378.
طباطبایی، محمد حسین، سنن النبی صلی الله و آله و سلم، ترجمه محمد هادی فقهی، به کوشش سید هادی خسرو شاهی، قم: موسسه بوستان کتاب، 1389.
قاضی نعمان، دعائم الاسلام و بیان حلال حرام و قضایا و احکام، ترجمه عبدالله امیدوار، به کوشش آصف بن علی اصغر فیضی، کابل: موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، 2ج، 1372.
همو، المجالس و المسایرات، بیروت: دار المنتظر، 1996.
همو، الهمه فی آداب اتباع الائمه، القاهره: دار الفکر العربی، (بی تا).
قلقشندی، احمد بن علی، صبح الاعشی فی صناعه الانشاء، بیروت: دار الکتب العلمیه، 15ج، 1971.
کوئن، بروس، مبانی جامعه شناسی، تهران: سمت، 1372.
مَقدِسی، ابو عبدالله، احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم، ترجمه علینقی منزوی، تهران: شرکت مولفان و مترجمان ایران، 2ج، 1361.
مقریزی، احمد بن علی، اتعاظ الحنفاء بأخبار لأئمه الفاطمیین الخلفاء، القاهره: جمهوریه مصر العربیه وزاره الاوقاف المجلس الاعلی للشئون الاسلامیه لجنه احیاء التراث الاسلامی،3ج، 1996.
همو، المواعظ و الأعتبار بذکر الخطط و الآثار المعروف بالخطط المقریزیه، بیروت: دار الکتب العلمیه، 4ج، 1418.
همو، پندها و عبرتها از بناها و آثار تاریخی مصر؛ ترجمه خطط مقریزی، ترجمه پرویز اتابکی و محمدرضا عطایی، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، 4ج، 1397.
ناصرخسرو، سفرنامه، به کوشش محّمد دبیرسیاقی، تهران: دانشگاه تهران، 1354.
نویری، احمد بن عبدالوهاب، نهایه الأدب فی فنون الأدب، القاهره: وزاره الثقافه و الإرشاد القومی، المؤسسه المصریه العامه، 33ج، بی تا.
واکر، پُل، پژوهشی در یکی از امپراتوری‌های اسلامی: تاریخ فاطمیان و منابع آن، ترجمه فریدون بدرهای، تهران: فرزان روز، 1383.
همدانی، سمیه، بین انقلاب و دولت: مسیر تشکیل دولت فاطمی، قاضی نعمان و توجیه مشروعیت حکومت فاطمی، ترجمه فریدون بدرهای، تهران: فرزان، 1389.
Beha Ed-Din, The life of Saladin, London: Committee of the Palestine Exploration Fund, 1897. Bloom, M. Jonathan, Arts of City Victorious: Islamic Art and Architecture in Fatimid Egypt and North Africa, Singapore: Yale University Press≈ New Haven and London in association with Institute of Ismaili Studies, 2007. Daftary, Farhad, “The Ismaili Da'wa outside the Fatimid Dawla”in: Marianne Barrucand. (Dir.), L’Egypte Fatimide: son art et son histoire, Paris: Press de L universite de Paris-Sorbonne, 29-43, 1999. al-Hamdani, Abbas H, The Sira of al-Mu’ayyad fi’d-Din ash-Shirazi, (Doctoral dissertation), The University of London, 1950. Ivanow, W, Ismaili tradition concerning the rise of the Fatimids, London: Oxford University press, 1942. Qaddumi, Ghada Hijjawi, A medieval Islamic book of gifts and treasures: Translation, annotation, and commentary on the “Kitab al-Hadaya wa al-Tuhaf”, (Doctoral dissertation), Harvard university, 1990. Sanders, Paula. A, The court ceremonial of Fatimid Caliphate in Egypt (Doctoral dissertation), Princeton University, 1984. Idem, “Robes of honor in Fatimid Egypt” in: Gordon S. (eds) Robes and Honor: The medieval world of investiture (The new Middle Ages), New York: Palgrave Macmillan, 2001. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 531 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 423 |
||