پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,500 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,084,972 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,189,051 |
بررسی و مقایسه آرای ارسطو و فارابی در مسئله خطای حسّی | ||
| فلسفه و کلام اسلامی | ||
| دوره 54، شماره 1، شهریور 1400، صفحه 246-227 اصل مقاله (633.51 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2021.312899.523237 | ||
| نویسندگان | ||
| کرامت ورزدار* 1؛ احد فرامرز قراملکی2؛ عبدالرسول کشفی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری فلسفه و کلامِ اسلامی دانشگاه تهران | ||
| 2استادِ گروه فلسفه و کلامِ اسلامی دانشگاه تهران. | ||
| 3استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| در فلسفه ارسطو و فارابی معرفت از حواسّ آغاز می‌گردد. این رویکرد به اکتسابِ معرفت، با دو چالش مطرح شده توسّط سوفیزم دربابِ ادراکاتِ حسّی _ یعنی «خطای حسّ» و «تفسیرهای متعارض از ادراکاتِ حسّی»_ مواجه می‌شود. ارسطو با تقسیمِ محسوسات به «مختصّ» و «مشترک» و طرحِ مفهوم «شرایط متعادل» و همچنین با طرح دوگانه‌ی «نمود» و «ادراک» تلاش می‌کند به این دو مسئله پاسخ دهد. فارابی نسبت به چالش دوّم موضِعی اتّخاذ نکرده است امّا در بابِ چالش اوّل با تقسیم یقین به «تامّ» و «غیرتامّ» راهکار متفاوتی را ترسیم می‌کند. از منظرِ وی یقینِ ناشی از «ادراکاتِ حسّی» یقین غیرتامّ است و با پایبندی به شرایط سه‌گانه‌ای، می‌توان به یقین‌های حاصل از شهودِ حسّی پایبند بود. به نظر می رسد هیچ‌یک از دو راهکارِ این دو متفکّر در حلّ مسئله خطای حسّی تامّ نیست؛ امّا راهکار ارسطو در تبیین مسئله، قابل دفاع‌تر از نظر فارابی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| معرفت؛ خطای حسّی؛ سوفیزم؛ ارسطو؛ فارابی | ||
| مراجع | ||
|
[1] افلاطون (1398) مجموعه رسائل افلاطون، ترجمه حسن لطفی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات خوارزمی.
[2] تیلور، س.س (1392) تاریخ فلسفه راتلج، ترجمه حسن مرتضوی، تهران: نشر چشمه.
[3] سارتن، جرج (۱۳۴۶)، تاریخ علم [علم قدیم تا پایان دوره طلایی یونان]، ترجمه: احمد آرام، تهران: امیرکبیر.
[4] فارابی، ابونصر محمّد بن محمّد (1364) فصولِ منتزعه، تهران: انشتارات مکتبة الزهراء.
[5] ___________(1996) احصاء العلوم، بیروت: دار و مکتبة الهلال.
[6] ___________ (1433) المنطقیّات للفارابی، قم: کتابخانه عمومی حضرت آیت الله مرعشی نجفی[ره].
[7] ___________ (1384) سعادت از نگاهِ فارابی: ترجمه تحصیل السعادة، قم: دار الهدی.
[8] ___________ (1995) آراء أهل المدینة الفاضلة و مضاداتها، بیروت: دار و مکتبة الهلال.
[9] ___________ (1405)، الجمع بین رایی الحکیمین، قدّم له و علّق علیه: البیر نصیری نادر، تهران: مکتبه الزهرا.
[10] ___________ (1371) التعلیقات، تصحیح جعفر آل یاسین، تهران: بی جا.
[11] کاپلستون، فردریک چارلز (1388) تاریخ فلسفه، جلد ۱، یونان و روم، مترجم سید جلالالدین مجتبوی، چاپ هشتم، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
[12] Aristotle) 1991(The Complete Works of Aristotle, by Jonathan Barnes, Princeton University press.
[13] Barnes, Jonathan (2000) Aristotle: A Very Short Introduction, Lodon: Oxford University Press.
[14] Black, Irvin) 1961(Truth and Error in Aristotle’s Theory Of Sense Perception, The Philosophical Quarterly, vol.11.Oxford.
[15] Locke, John (1975), An Essay Concerning Human Understanding, Edited with an Introduction by Peter H. Nidd itch, Clarendon press. Oxford.
[16] Ross, David (2004) Aristotle, London: Rouledge. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 397 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 286 |
||