پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,979,260 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,651,110 |
نقد و بررسی دیدگاه فخر رازی پیرامون مسأله رؤیت الهی | ||
| فلسفه و کلام اسلامی | ||
| دوره 54، شماره 1، شهریور 1400، صفحه 19-1 اصل مقاله (409.92 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2021.303405.523202 | ||
| نویسندگان | ||
| غلامعباس حسنوند1؛ علی الله بداشتی* 2؛ بابک عباسی3 | ||
| 1دانشجو دکتری گروه کلام- فلسفه دین و مسائل کلامی جدید، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم وتحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، | ||
| 2استاد گروه فلسفه دانشگاه قم، قم، ایران. | ||
| 3استادیار گروه فلسفه واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| یکی از مباحث کلامی، بحث رؤیتِ خداوند، خاصّه در روز قیامت است که اشاعره و امامیه در آن اختلاف نظر دارند؛ اشاعره جواز رؤیت در روز قیامت، در مقابل امامیه به عدم آن معتقدند؛ هر کدامِ این دو با استدلال بر آیات شریفه: «مرا نخواهى دید لیکن به‌سوى کوه بنگر که اگر بر جاى خود آرام گرفت مرا خواهى دید» (143/اعراف)، «وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ ناضِرَةٌ ...» (23/قیامت) و: «لاتدرکه‌الابصار و هو یدرک‌الابصار...» (103/انعام)، در صدد اثبات دیدگاه خویش بر آمده‌اند. در این مقاله دیدگاه کلامی فخر رازی، تحلیل و بررسی شده، و سعی گردیده میزان تأثر و تأثیر از فلاسفه و متکلمان قبل و بعد در نوع نگاه وی و نقد‌های وارده بر دیدگاه رازی، مشخص و دیدگاه نهایی وی که کشف و رؤیت قلبی است و اختلاف چندانی با امامیه ندارد روشن می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رؤیت؛ فخر رازی؛ اشعری؛ غزالی؛ رؤیت باطنی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Critical Study of Fakhr al-Dīn al-Rāzī’s View on Divine Vision | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Gholamabas Hasanvand1؛ ali allahbedashti2؛ Babak Abasi3 | ||
| 1PhD Student, ,Department of Theology - Philosophy of Religion and New Theological Issues, Research &Sciences Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran | ||
| 2.Professor, Department of Philosophy, Qom University, Qom, Iran. | ||
| 3.Assistant Professor, Department of Philosophy, Research & Sciences Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran, | ||
| چکیده [English] | ||
| Vision of God, especially on the resurrection day, is one of the theological problems upon which Imamites and Asharites have different opinions. Imamites believe in the impossibility of the vision of God while Asharites believe in its possibility on the resurrection day. These two schools refer to some Qur'anic verses to confirm their ideas: e.g. “You will not see Me, but look at the mountain; if it should remain in its place, then you will see Me. 7:143”. “Some faces will be radiant on that day, looking at their Lord. 75:23”. In this article, we critically study the Fakhr al-Dīn al-Rāzī's theological view and study the extent of the influence of the former philosophers and theologians on his view. Finally, we will show that his view, which is heart felted discovery, does not differ much from the Imamites view. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Fakhr al-Dīn al-Rāzī, Divine Vision, Resurrection Day, Imamites, Asharites | ||
| مراجع | ||
|
[1] ابن حنبل، 1393 ق، الردّ علی‌الزنادقه و الجهمیه، قاهره.
[2] اشعری، ابوالحسن ، 1430 ه – 2009، الابانه فی اصول‌الدیانه، قاهره، مکتبه‌الثقافه‌الدینیه.
[3] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1320، الابانه عن اصول‌الدیانه، حیدر آباد دکن.
[4] انصاری، حسن، 1394، انتقادات خواجه نصیر از فخر رازی، مرکز دایره‌المعارف اسلامی.
[5] بغدادی، عبدالقادر، 1408 ق، الفرق بین‌الفرق، بیروت، دارالجیل دارالافاق.
[6] بیهقی، ابوبکر، احمد‌بن حسین، 1408 ق، الاعتقاد والهدایه الی سبیل‌الرشاد...، بیروت، دارالکتاب‌العربی.
[7] پادشاه، محمد، 1363، فرهنگ آنندراج، کتابفروشی خیام.
[8] پور جوادی، نصراله،1381، دو مجدِد پژوهش‌های در باره غزالی و رازی، تهران مرکز نشر دانشگاهی.
[9] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1375 ش، رؤیت ماه در آسمان(2)، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
[10] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1364، فخر رازی و مشکات‌الانوار غزالی، معارف، شماره 2.
[11] جرجانی، میرسید شریف، (؟)، شرح‌المواقف، جج 8، قم، الشریف رضی.
[12] جوینی، عبدالملک، 1416 ق، الارشاد، تعلق زکریا عمیراث، بیروت، دارالکتب‌العلمیه.
[13] حلی، حسن‌بن یوسف، 1407، کشف‌المراد، تعلیفات حسن‌زاده آملی، قم، مؤسسه النشرالاسلامی.
[14] حلبی، علی اصغر، 1376، تاریخ علم کلام در ایران و جهان، تهران، انتشارات اساطیر.
[15] دادبه، اصغر، 1374، فخر رازی، تهران، طرح نو.
[16] دارقطنی، علی بن عمر، 1426 ق، رؤیه الله جلَّ جلاله، بیروت، دارالکتب‌العلمیه.
[17] رازی، فخرالدین، 1420 ق، مفاتیح‌الغیب، بیروت، دار احیاء التراث‌العربی.
[18] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1411 ه ق، المباحث‌المشرقیه، قم، انتشارات بیدار.
[19] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1411 ه ق ، المحصّل، چاپ اول، محقق اتای حسین، قاهره، مکتبه دارالتراث.
[20] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1407 ق، المطالب‌العالیه، به تحقیق دکتر حجازی سقا، بیروت، دارالکتب العربی.
[21] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1406 ق، لوامع‌البینات، قاهره، مکتبه‌الکلیات الازهریه.
[22] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1401 ه -1981 م، مفاتیح‌الغیب، چاپ اول، ج 13و14و30، بیروت، دارالفکر.
[23] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1989 م، المسائلالخمسون فی اصول‌الدین، احمد سقا و احمد حجازی، قاهره، المکتب‌القافی.
[24] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1986 م، البراهین، قاهره، مکتبه الکلیات‌الازهریه.
[25] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1986 م، الاربعین، چاپ اول، قاهره، مکتبه الکلیات‌الازهریه.
[26] ـــــــــــــــــــــــــ ؛ 1966، المباحث‌المشرقیه، تهران، انتشارات اسدى.
[27] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1341، البراهین، تهران، دانشگاه تهران.
[28] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1323 ه، معالم اصول‌الدین، المصر، المطبعه‌الحسینیه.
[29] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1323 ه، المحصل، المصر، المطبعه‌الحسینیه.
[30] راغب اصفهانی، حسین‌بن محمد، 1405 ق، مقدمه جامع‌التفاسیر، تحقیق احمد حسن فرهات.
[31] ربانی گلپایگانی 1377، فرق و مذاهب کلامی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی.
[32] زرکان، محمد صالح، 1936 م، بلده‌المیادین، دیروالزور، سوریه.
[33] السبکی، عبدالوهاب ابن علی، (؟)، طبقات الشافعیه‌الکبری، دارالاحیاء الکتب‌العربیه و.... .
[34] سبحانی (؟)، بحوث فی‌الملل والنحل، قم، مؤسسه النشره‌الاسلامی، مؤسسه الامام‌الصادق (ع).
[35] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1382، کشف‌المراد، قم، مؤسسه امام صادق (ع).
[36] شهرستانی، عبدالکریم، 1425 ق، نهایه‌الاقدام، تحقیق: احمد فرید، بیروت، دارالکتب العلمیه.
[37] شیخ مفید، محمدبن نعمان، 1413ق، اوائل‌المقالات فی‌المذاهب والمختارات، قم، المؤتمرالعالمی للشیخ‌المفید.
[38] شیخ صدوق، محمد بن بابویه، 1398 ق، التوحید، قم، مؤسسه النشر الاسلامی.
[39] طباطبائی، محمد حسین، 1417ق، ج8 ، قم، دفتر انتشارات اسلامی .
[40] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1393، ج8 ، المیزان .
[41] طبری، محمدبن جریر، (؟)، تاریخ طبری، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
[42] طوسی، خواجه نصیر، 1359، تلخیص‌المحصّل. تهران، دانشگاه تهران.
[43] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1405 ق، تلخیص‌المحصّل، بیروت، دارالاضواء.
[44] عبدالنبی، القاضی، 1395 ه ق، 1975 م، جامع‌العلوم فی اصطلاحات‌الفنون، ...، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
[45] غزّالی، ابوحامد محمّد، 1384 ش، احیاء علوم‌الدّین، ترجمه مؤیدالدّین محمّد خوارزمی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
[46] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1383، کیمیای سعادت، به کوشش حسین خدیو جم، تهران، مرکز انتشارات علمی و فرهنگی.
[47] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1361 ه ش، کیمیای سعادت، به کوشش حسین خدیو جم، تهران، مرکز انتشارات علمی و فرهنگی.
[48] ـــــــــــــــــــــــــ ، 1361 ه ش، نصیحه‌الملوک، تصحیح جلال‌الدین همائی، تهران، انتشارات بابک.
[49] ماتریدی، ابومنصور 1427 ق، التوحید، دکتر عاصم ابراهیم، بیروت، دارالکتب العلمیه.
[50] محمدپور، محمد،1390، بررسی اختلافات ابوالحسن اشعری و فخر رازی، فروغ وحدت، شماره 26.
[51] مظفر، شیخ محمد حسین، 1976، دلائل‌الصدق، قاهره، دارالعلم للطباعه.
[52] معتزلی، عبدالجبار، 1422 ق، شرح اصول‌الخمسه، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی.
[53] موسوی بجنوردی، محمد کاظم، 1377، دایره‌المعارف اسلامی، تهران، مرکز دایره‌المعارف اسلامی.
[54] موسی، جلال محمد، 1982، نشأه‌الاشعریه و تطورها، بیروت، دارالکتب اللبنانی.
[55] مهدوی‌نژاد، محمد حسین، 1387، ایمان گرایی خرد پیشه در اندیشه فخر رازی، تهران، نشر دانشگاه امام صادق (ع).
[56] همائی، جلال‌الدین، 1387ش، غزالی نامه، نشر هما، تهران.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 316 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 413 |
||