پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,766 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,215,805 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,962,806 |
تحلیل باستان شناختی سنگهای تراش‌خورده در قبرستان‌های منطقه هرسین، استان کرمانشاه | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| مقاله 8، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 26، شهریور 1400، صفحه 149-173 اصل مقاله (2.27 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2020.293332.142811 | ||
| نویسندگان | ||
| محمداقبال چهری* 1؛ صفورا سبزیان پور2 | ||
| 1استادیار گروه تاریخ و باستان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران. | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| بر اساس مطالعات باستان شناسی، درشهرستان هرسین تعدادی قبرستان وجود دارند که برسطح آن نقوش سنگی و سنگ های تراش خورده از دوره تاریخی موجود است که اهمیت برخی قبرستان های منطقه را از نظر حجاری سنگی نشان می دهد. سهولت دسترسی به سنگ های آهکی کوههای منطقه در جاهایی چون دامنه کوه بیستون، باعث گردیده تا در دوره ساسانی با سنگ های تراش خورده متعددی مواجه شویم که وفور این سنگ ها را در بناها، پل ها و حتی سنگ قبور برخی قبرستان های منطقه می توان ملاحظه نمود. لذا بر روی برخی از سنگ قبور این قبرستان ها، سنگ هایی تراش خورده با علائم حجار وجود دارند که با مطالعه دقیق آنها، می توان برخی از مسائل باستان شناسی در مورد سنگ تراشی و نقوش برجسته سنگی را روشن ساخت. قبرستان های چهر و قیسوند در غرب هرسین به همراه قبرستان های امامزاده مهدی، عزیزآباد و شمس آباد از جمله محوطه های منطقه است که بر سطح آن، سنگ هایی تراش خورده وجود دارند که تاکنون مطالعه باستان شناسی خاصی در مورد آنها انجام نگرفته است. بامطالعات باستان شناختی نگارندگان مشخص شده است، بر سطح برخی از این قبرستان ها، سنگ قبور ویژه ای چون سنگ های تراش خورده به اشکال متنوع با امضاء حجار، تنه ستون های سنگی به همراه آب پَر متعلق به بنا و ستون سنگی آتشدان از دوره ساسانی به دست آمده است. بنابراین تبدیل آنها به سنگ قبور به عنوان یک کاربری ثانویه بوده است که در دوره اسلامی متأخر صورت گرفته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "قبرستان های هرسین"؛ "سنگهای تراش خورده"؛ "نقوش سنگی"؛ "سنگ قبور"؛ "ستون" | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Archaeological Analysis of Shaved Stones in Harsin Region Cemeteries, Kermanshah Province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mohammad eghbal chehri1؛ safora sabzian poor2 | ||
| 1Assistant professor of History & Archeology Department, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran. | ||
| 2M.A. Archeology Student, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| According to archeological studies, there are a number of cemeteries in the county of Harsin, which on their surface there are bas reliefs and carved stones from the historical period that indicate the importance of some cemeteries in the region in terms of stone carvings.The frequency of access to the limestone of the mountains in the area, such as the hillside of Bisotun Mountain, it has led us to encounter bas relief stone and carved stones in the Sassanian period, which it can be found in stone buildings, bridges and even the grave stones of some cemeteries in the area can be seen.Therefore, there are shaved stones with carved signs on some of the grave stones of the cemeteries, that by studying them carefully, can be clarified some archeological issues and problems about the shaved stone and stone motifs. there are shaved stone on the surface of Chehr, Qeysavand, Azizabad and Shams Abad cemeteries in the west of Harsin county and Imamzadeh Mehdi in Harsin that have not been studied. In this article, using the library-field research method, the following questions were asked: 1- What are the cut stone obtained from the cemeteries of Harsin region? 2- What can the stone finds of these cemeteries have to do with Sassanid cut stones in places such as the foothills of Bisotun Mountain or other Sassanid structures in the region? Archaeological studies have shown that on some of these cemeteries, special gravestones such as shaved stones in various forms with the signature of carvings, trunks of stone columns along with roof eaves belonging to the Sassanid period and stone columns is obtained. These limestone finds have a cutting style and raw material similar to the Sassanid structures of the region.Therefore, their conversion to the grave stone was a secondary use of the later Islamic period. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Harsin cemeteries, shaved stones, relief stone, grave stone, columns | ||
| مراجع | ||
|
بیگلری، فریدون، (1379)،«گزارش مکان های نویافته دیرینه سنگی در بیستون»، مجله باستان شناسی و تاریخ، سال چهاردهم، شماره دوم، شماره پیاپی 28،صفحات 60-50.
بیک محمدی، خلیل الله، جانجام، محسن، بیک محمدی، نسرین،( 1391)، «معرفی و تحلیل نقوش سنگ نگاره های نویافته ی مجموعه B اِرگس سفلی(ملایر همدان)»، مجله پژوهشهای باستان شناسی دانشگاه بوعلی همدان، شماره 2، دوره دوم، صفحات 140-121.
ــــــــــــــــــ،(1398)، «عوامل تخریب و متروک شدن کاروانسرای ایلخانی بیستون بر اساس یافته های باستان شناختی»، مجله پژوهشهای باستان شناسی دانشگاه بوعلی همدان، شماره 21، صفحات 172-151.
چهری، محمد اقبال،( 1388)، بازنگری بررسی، شناسایی و مستند سازی آثار باستانی شهرستان هرسین، آرشیو سازمان میراث فرهنگی کرمانشاه(منتشرنشده).
چهری، محمد اقبال، چهری، رامین،(1396)،«قلعه سرماج، بنایی سنگی از دوره حسنویه بر روی سازه ای ساسانی»، مجله پژوهشهای باستان شناسی دانشگاه بوعلی همدان، شماره 13، صفحات 188-173.
حیدری باباکمال، یداله، پذیرش، رضا، سرور، پارمیس، حبیبی، حسن، (1391)، «نقش برجستۀ شکارگاه خسرو دوم (؟) در تاق بستان و الگوپذیری از آن در نقش برجستۀ تنگ واشی فتحعلی شاه قاجار»، باغ نظر، شماره 21، سال نهم، صفحات 82-69.
خانمرادی، مژگان،(1385)، گزارش سومین فصل کاوش های باستان شناختی پل بیستون، بایگانی پایگاه میراث فرهنگی و گردشگری بیستون(منتشرنشده).
خانمرادی، مژگان،( 1390)، «شواهدی از فعالیت های پل سازی در دشت بیستون»، ابهر، مجله پیام باستان شناس، سال هشتم، شماره شانزدهم، پاییز و زمستان، صفحات 126-107.
درودیان، سیاوش،(1394)، «پژوهشی دربارۀ نقش برجستۀ ساسانی شهر ری»، فصلنامه علمی، فنی و هنری اثر، شماره 71، سازمان میراث فرهنگی کشور، صفحات 66-53.
رشیدی نژاد، مسعود، زمانیان، مهدی، (1388)، «بررسی سنگ نگاره های نویافته مزرعه حاج مد و دره مراد بیک همدان»، ابهر، مجله پیام باستان شناس، سال ششم، شماره یازدهم، صفحات 96- 89.
رهبر، مهدی،( 1356)، فصلی جدید در کاوش های باستان شناسی بیستون، مرکز اسناد سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور(منتشر نشده(.
ـــــــــــــ،(1357)، علایم حجاران در بیستون، مرکز اسناد سازمان میراث فرهنگی کشور، تهران (منتشر نشده).
ـــــــــــــ،(1380)، فصل سوم کاوش های باستان شناسی بیستون، پایگاه میراث فرهنگی و گردشگری بیستون(منتشر نشده).
ــــــــــــ،(1386)، فصل چهارم کاوش های باستان شناسی بیستون، پایگاه میراث فرهنگی و گردشگری بیستون(منتشر نشده).
ــــــــــــ،(1387)، فصل پنجم کاوش های باستان شناسی بیستون، پایگاه میراث فرهنگی و گردشگری بیستون(منتشر نشده).
ــــــــــــ،(1388)، فصل ششم کاوش های باستان شناسی بیستون، پایگاه میراث فرهنگی و گردشگری بیستون(منتشر نشده).
ـــــــــــ،(1391)، فصل هفتم کاوش ها و پی گردی باستان شناسی بیستون، آرشیو میراث فرهنگی و گردشگری بیستون )منتشرنشده).
سرفراز، علی اکبر و فیروزمندی، بهمن،(1381)، باستان شناسی و هنر دوران تاریخی ماد، هخامنش، اشکانی و ساسانی، چاپ دوم، انتشارات عفاف،تهران.
غلامی، مریم، (1393)، «القاب و نمادهای دینی در سکه های ساسانی»، پایان نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما روزبه زرین کوب، دانشگاه تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی،(منتشر نشده).
کامبخش فرد، سیف الله،( 1386)، کاوش ها و پژوهش های باستان شناسی و احیاء معماری معبد آناهیتای کنگاور و تاق گرا، جلد 1 و 2، تهران، پژوهشکده باستان شناسی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری.
کلایس، ولفرام،(1385)، «پیشگفتار»، در کتاب: بیستون؛ کاوش ها و تحقیقات سالهای 1963- 1967 م ، ترجمه فرامرز نجد سمیعی، تهران، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، صفحات 14- 12.
ـــــــــــــــ،(1385)، «معماری کاروانسرای قدیمی»، در کتاب: بیستون؛ کاوش ها و تحقیقات سالهای 1963- 1967 م، ترجمه فرامرز نجد سمیعی، تهران، سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری،صفحات 206- 187.
کلایس، ولفرام، هاینتس لوشای و پتر کالمایر، 1385، بیستون: کاوش ها و تحقیقات سالهای 1963- 1967 میلادی، ترجمه فرامرز نجد سمیعی، تهران، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری.
گدار، آندره،( 1364)، آثار ایران، ابوالحسن سرومقدم، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
گیرشمن، رومن، (1370)، هنر ایران در دوران پارتی و ساسانی، ترجمه بهرام فره وشی، چاپ دوم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
لباف خانیکی، رجبعلی، بشاش، رسول، (1373)، سنگ نگاره لاخ مزار بیرجند، تهران، سازمان میراث فرهنگی کشور.
لوشای، هاینتس، (1385)، «دهکده بیستون قبل از تخریب»،در کتاب بیستون؛ کاوش ها و تحقیقات سالهای 1963- 1967 م، ترجمه فرامرز نجد سمیعی، تهران،سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری،صفحات 402- 397.
ـــــــــــــ،( 1385)، «محوطه های باستانی همجوار با بیستون»، در کتاب بیستون؛ کاوش ها و تحقیقات سالهای 1963- 1967م، ترجمه فرامرز نجد سمیعی، تهران،سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، صفحات 409- 403.
ـــــــــــــ،(1385)، «کارگاه سنگ تراشی ساسانی در دامنه کوه بیستون»، در کتاب بیستون؛ کاوش ها و تحقیقات سالهای 1963- 1967 م ، ترجمه فرامرز نجد سمیعی، تهران،سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری،صفحات 136- 135.
ـــــــــــــ،(1385)، «پیکره سلوکی هرکول»، در کتاب بیستون؛ کاوش ها و تحقیقات سالهای 1963- 1967م ، ترجمه فرامرز نجد سمیعی، تهران، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، صفحات 85- 83.
ـــــــــــــ،(1385)، «صخره فرهاد تراش»، در کتاب بیستون؛ کاوش ها و تحقیقات سالهای 1963- 1967 م ،ترجمه فرامرز نجد سمیعی، تهران، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، صفحات 171- 167.
مترجم: عباس و یعقوب محمدی فر،(1381)، بررسی، شناسایی و مستند سازی آثار باستانی شهرستان هرسین، آرشیو سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کرمانشاه (منتشرنشده).
مرادی، یوسف،(1380)، گزارش اولین فصل پژوهش های پل بیستون، کرمانشاه، مرکز اسناد پایگاه میراث فرهنگی و گردشگری بیستون(منتشرنشده).
ــــــــــــ، (1381) گزارش دومین فصل پژوهش های پل بیستون، کرمانشاه، مرکز اسناد پایگاه میراث فرهنگی و گردشگری بیستون(منتشرنشده).
ــــــــــ، (1397)، «سرماج دکان: محل گردهمایی پادشاهان جهان»، مجله پژوهشهای باستان شناسی دانشگاه بوعلی همدان، شماره 17، صفحات 180-161.
موسوی حاجی، سید رسول،( 1374)، «پژوهشی در نقش برجسته های ساسانی»، پایان نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما غلامعلی حاتم، تهران، دانشگاه تربیت مدرس.
واندنبرگ،لویی،(1348 )، باستان شناسی ایران باستان، ترجمه عیسی بهنام، تهران، دانشگاه تهران.
هرینک، ارنی، (1376)، سفال ایران در دوران اشکانی، ترجمه حمیده چوبک، تهران، سازمان میراث فرهنگی کشور (پژوهشگاه)
Alarm, M. Geyselen,R. 2003. Sylloge Nummorum Sasanidarum, Band1, Ardashir I Shapur I Paris-Berlin-Wien, Osterreichschen Akademia der Wissenschaften. Biglari, F. 2001. Reports of new Paleolithic sites in Bisotun. Journal of Archaeology and History, Volume 2, Issue 28, spring and summer 2000. pp. 50-60 [in Persian]. BeikMohammadi, Kh. Janjam, M. BeikMohammadi, N. 2013. Introduction and analysis of newely Petrography motif of B set of Sofla Arges (Malayer Hamadan), Pazhohesh- ha- ye Bastanshenasi Iran, Bu Ali University of Hamadan, Volume 2, No. 2 [in Persian]. BeikMohammadi, Kh. 2019. Destruction and Abandonment Factors of Bisotun Ilkhanid in Based On Archaeological Findings, Pazhohesh- ha- ye Bastanshenasi Iran, Bu Ali University of Hamadan, Volume 9, Issue 21, No. 21,151-172 [in Persian].Chehri, M. E. 2009. Identification and documentation of ancient sites of Harsin County, Kermanshah Cultural Heritage Archive (unpublished) [in Persian]. Chehri, M.E. Chehri, R. 2017. Sarmaj Stone Building, a Fortress from the Hasnavian Period on the Structure of Sasanian, Pazhohesh- ha- ye Bastanshenasi Iran, Bu Ali University of Hamadan, Volume 7, Issue 13, No. 13,173-188 [in Persian]. Coon,C.S. 1951. Cave Exploration in Iran1949. Philadelphia,The University Museum Monographs, Philadelphia, University Of Pennsylvania press. Doroudian, S. 2015. Research on the Sassanid relief of Shahr-e Rey, Scientific, Technical and Artistic Quarterly of ASAR,Volume 36, No. 71, 53-66[in Persian]. Gholami, M. 2014. Religious titles and symbols in Sassanid coins, Master Thesis, Supervisor Roozbeh Zarrinkoob, University of Tehran, Faculty of Literature and Humanities, (unpublished) [In Persian]. Godard, A. 1985. The art of Iran, translated by Abolhassan Sarvmoghadam, Mashhad, Astan Quds Razavi Islamic Research Foundation [in Persian]. Ghirshman, R. 1991. Iranian art during the Parthian and Sassanid eras, translated by Bahram Farhvashi, second edition, Tehran, scientific and cultural publications [in Persian]. Haerinck, E. 1997. Iranian pottery during the Parthian period, translated by Hamideh Chubak, Tehran: Cultural Heritage [in Persian]. Herzfeld, E. E. 1941. Iran in the ancient east. London, Oxford university press. Heydari, Y. Paziresh, R. Sorur, P. Habibi, H. 2012. Khosrow II’s Hunting Relief in Taq-e Bustan and its influence on Tang-e Vashi relief of Fathali shah Qajar, Journal of Bagh-e Nazar, vol.9, No.21/ summer, 69-82[in Persian]. Husing, S. 1921. “Iran im Mittelalternach den arabischen”.Geographen, IV 486f. Jaubert J, Biglari F , Bordes J-G, Bruxelles L, Mourre V, Shidrang S, Naderi R, Alipour S. 2006. New Research on Paleolithic of Iran: Tehran, Preliminary Report of 2004 Iranian- French Joint Mission.Tehran, Iranian center for Archaeological Research. Kambakhshfard, S. 2007. Archaeological excavations and researches and restoration of Architecture of Anahita Kangavar and Taq-e Gara, Volumes 1&2, Tehran, Archaeological Research Institute of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization [in Persian]. Khanmoradi, M. 2006. Report of the third season of Bisotun bridge archaeological excavations, Bisotun Cultural Heritage and Tourism Database Archive (unpublished) [in Persian]. Khanmoradi, M. 2011. Evidence of bridge-building activities in the Bisotun plain", Payam-e- Bastanshenas journal, Year 8, Issue 16, Autumn and Winter, Abhar, 107-126 [in Persian]. Kleiss, W. 2006. Introduction, in the book: Bisotun; Excavations and researches of 1963-1967, translated by Faramarz Najd Samiei, Tehran, Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization, 12-14 [in Persian]. Kleiss, W. 2006, Architecture of Old Caravansara, in the book: Bisotun; Excavations and researches of 1963-1967, translated by Faramarz Najd Samiei, Tehran, Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization, 187- 206 [in Persian]. Kleiss, W. Luschey, H. Kalmeyer, P. 2006. Bisotun: Excavations and Research 1963-1967, translated by Faramarz Najd Samiei, Tehran, Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization[in Persian]. Labaf Khaniki, R. Bashash, R. 1994. Petroglyph of Birjand Lakh Mazar, Tehran, Iran Cultural Heritage Organization [in Persian]. Luschey, H. 2006. Biston Village before Destruction, in Bisotun; Excavations and researches of 1963-1967, translated by Faramarz Najd Samiei, Tehran, Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization, 397-402[in Persian]. Luschey, H. 2006. Ancient sites adjacent to Biston, in the book of Bisotun; Excavations and researches of 1963-1967, translated by Faramarz Najd Samiei, Tehran, Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization, 403-409[in Persian]. Luschey, H. 2006. Sassanid masonry workshop on the slopes of Mount Bisotun, in the book of Bisotun; Excavations and researches of 1963-1967, translated by Faramarz Najd Samiei, Tehran, Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization,136-135[in Persian]. Luschey, H. 2006. The Seleucid sculpture of Hercules, in the book of Bisotun; Excavations and researches of 1963-1967, translated by Faramarz Najd Samiei, Tehran, Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization,85-83[in Persian]. Luschey, H. 2006. Farhad Tarash Rock, in the book of Bisotun; Excavations and researches of 1963-1967, translated by Faramarz Najd Samiei, Tehran, Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization, 171-167 [in Persian]. Mackenzie, D.N. 1986. A Concise Pahlavi Dictionary. London, Oxford university press. Mortensen,P. Smith, P.F.L. 2014. A Survey of Prehistoric Sites in the Harsin Region, 1977. Modares Archaeological Research, Vols. 5& 6. Nos. 10-11, pp: 1-10. Motarjem, A, Mohammadifar, Y. 2002. Survey, identification and documentation of ancient of Harsin, Kermanshah Cultural Heritage and Tourism Organization Archive (unpublished) [in Persian]. Moradi, Y. 2001. Report of the first season of Bisotun Bridge research, Kermanshah, Bisotun Cultural Heritage and Tourism Documentation Center (unpublished) [in Persian]. Moradi, Y. 2002. Report of the second season of Bisotun Bridge research, Kermanshah, Bisotun Cultural Heritage and Tourism Documentation Center (unpublished) [in Persian]. Moradi, Y. 2015. Sarmāj “Dukkān”: A Gathering Place for the World’s Kings, Pazhohesh- ha- ye Bastanshenasi Iran, Bu Ali University of Hamadan, Volume 8, Issue 17, No. 17, 161-180 [in Persian].Mousavi Haji, S.R. 1994. Research in Sassanid reliefs, Master Thesis, Supervisor Gholam Ali Hatam, Tehran, Tarbiat Modares University [in Persian]. Rashidinejad, M, Zamanian, M. 2009. Investigation of newly discovered petroglyphs of Haj Mad Farm and Moradbeik Valley of Hamedan, Payam-e-Bastanshenas journal, Year 6, Issue 11, Abhar, 89-96 [in Persian]. Rahbar, M. 1977. A New Chapter in Bisotun Archaeological Excavations, Documentation Center of the Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization of the Country (unpublished) [In Persian]. Rahbar, M. 1978. Signs of sculptors in Bisotun, Documentation Center of the Cultural Heritage Organization, Tehran (unpublished) [in Persian]. Rahbar, M. 2001. The third season of the Bisotun Archaeological Excavations, Biston Cultural Heritage and Tourism Database (unpublished) [In Persian]. Rahbar, M. 2007. The fourth season of the Bisotun Archaeological Excavations, Biston Cultural Heritage and Tourism Database (unpublished) [In Persian]. Rahbar, M. 2008.The fifth season of the Bisotun Archaeological Excavations, Biston Cultural Heritage and Tourism Database (unpublished) [In Persian]. Rahbar, M. 2009. The sixth season of the Bisotun Archaeological Excavations, Biston Cultural Heritage and Tourism Database (unpublished) [In Persian]. Rahbar, M. 2012. The seventh season of the Bisotun Archaeological Excavations and Tracing, Bisotun Cultural Heritage and Tourism Archive (unpublished) [in Persian]. Sarfaraz, A.A. Firoozmandi, B. 2002. Archeology and Art of historical Periods of the Median, Achaemenid, Parthian and Sassanid, Second Edition, Efaf Publications, Tehran [in Persian]. Schmidt, E. 1940. Flights over Ancient Cities of Iran. Chicago, university of Chicago press. Smith, P.E. L. 1975. Ganj dareh Tepe, Iran VOL.XIII. PP: 178-180. Stein, S.O. 1940. Old routs in western Iran. New York, Green Wood Press. Thompson, D. 1976. Stucco from Chal Tarkhan Eshqabad near Ray. Warminister, Arisa Phillips Ltd, pl. X. Vandenberg, L. 1969. Archeology of Ancient Iran, translated by Issa Behnam, Tehran, University of Tehran [in Persian]. Young C.T, Smith P.E.L. 1966. Research in the Prehistory of Central Western Iran. Science 153, 386-391. http://coins.calkinsc.com/sasanian_gallery.html. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 442 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 386 |
||