پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,997,818 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,672,042 |
تحلیل استراتژیک از راهبردهای توانمندسازی زنان سرپرست خانوار در سکونت‌گاه‌های غیررسمی با تأکید بر کارآفرینی مطالعة موردی: محلات انصار و اروند در شهرک شهید رجایی مشهد | ||
| زن در توسعه و سیاست | ||
| مقاله 4، دوره 19، شماره 3، مهر 1400، صفحه 405-427 اصل مقاله (460.87 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwdp.2021.321773.1007993 | ||
| نویسندگان | ||
| قدیر صیامی* 1؛ ملیحه ستاری وند2 | ||
| 1استادیار، دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)، عضو هیئت علمی گروه شهرسازی، مشهد | ||
| 2کارشناس ارشد برنامهریزی شهری، دانشگاه بینالمللی امامرضا(ع)، مشهد | ||
| چکیده | ||
| توانمندسازی زنان سرپرست خانوار، ه‌مثابة هدف غایی برنامههای رفاه و مددکاری اجتماعی، رویکردی نوین است که بر دو رکن مهم «توسعة توانمندی‌های زنان سرپرست خانوار در معیشت پایدار برای خود و افراد تحت تکفلشان» و نیز «ارتقای مهارت‌های فردی و اجتماعی آن‌ها در مدیریت خانواده» استوار است و اجرای آن نیازمند به‌کارگیری راهبردها و سیاست‌های هوشمندانه و متناسب با ویژگی‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و کالبدی در سکونت‌گاه‌های غیررسمی است. از‌این‌رو، هدف این پژوهش، سنجش راهبردهای توانمندسازی برای قریب به 2 هزار 560 زن سرپرست خانوار در دو محلة اروند و انصار واقع در یکی از سکونت‌گاه‌های پرجمعیت غیررسمی شهر مشهد، یعنی شهرک شهید رجایی، است. روش پژوهش حاضر به شیوة توصیفی‌ـ تحلیلی بوده و جمع‌آوری اطلاعات به دو صورت کتابخانهای و میدانی انجام شده است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات در روش میدانی، مصاحبه با 14 مدیر مرتبط با حوزة اشتغال بانوان و نیز توزیع پرسش‌نامه بود. جامعة آماری (N) برابر با مجموع تعداد زنان سرپرست خانوار در دو محلة انصار و اروند (2 هزار و 560 نفر) و حجم نمونه (n) با استفاده از فرمول کوکران با مقدار خطای 05/0درصد معادل 334 نفر برآورد شد که به صورت تصادفی منظم میان زنان سرپرست خانوار توزیع شده است. شیوة تجزیه و تحلیل بر‌اساس روش تحلیل استراتژیک کمّی (QSPM) بوده است. نتیجة این پژوهش گویای این امر است که از میان راهبردهای متنوع در توانمندسازی بانوان سرپرست خانوار در محلات انصار و اروند، «گسترش کارگاههای کسبوکار زنان» (با ضریب جذابیت 65/6)، ارتقاء انسجام اجتماعی و شبکة روابط بانوان (با ضریب جذابیت 48/6) و جذب سرمایهگذاری و ارائة تسهیلات (با ضریب جذابیت 29/6) و حمایت از خوداشتغالی زنان سرپرست خانوار (با ضریب جذابیت 17/6) بیش از دیگر استراتژی‌ها می‌تواند به توانمندسازی مؤثرتر زنان سرپرستان خانوار و قدرت‌یابی آن‌ها در تأمین معیشت پایدار و مدیریت مناسب‌تر خانواده‌های آنان کمک کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| توانمندسازی؛ زنان سرپرست خانوار؛ سکونت‌گاه‌های غیررسمی؛ مشهد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Strategic analysis of empowerment strategies for women heads of households In informal settlements with an emphasis on entrepreneurship Case study: Ansar and Arvand neighborhoods in Shahid Rajaei town of Mashhad | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Qadir Siaami1؛ Maliheh Sattarivand2 | ||
| 1Assistant Professor; Faculty member of the Department of Urban Planning, Imam Reza International University, Mashhad, Iran. (Author) | ||
| چکیده [English] | ||
| Today, the increase of female-headed households, especially in informal settlements, is considered as a social harm, and in order to solve it, the empowerment approach in the economic field has attracted a lot of attention. Therefore, in order to solve economic problems and job creation in informal settlements, the entrepreneurial approach was proposed based on local capitals and potentials. Because using this approach can be very effective in organizing economic and employment conditions and promoting income generation in informal settlements and areas. The purpose of this study is to evaluation of empowerment strategies women heads of households in Arvand and Ansar neighborhoods of Shahid Rajaei town of Mashhad with emphasis on entrepreneurship in informal settlements. These neighborhoods are located in the third erea of the sixth district of Mashhad and the number of women heads of households in these neighborhoods reaches more than 2560 people. The method of the present research is a descriptive-analytical method which is done with a measurement and evaluation approach. Library and field methods and questionnaires have been used to collect information. Also, the analysis was performed based on the method of strategic analysis and using the tools of GIS and SPSS software. The results of this study indicate that factors such as expansion of women's business workshops (with a score of 6.65) in the field of economic dynamism, promoting neighborhood social cohesion (6.48) and creating women's social networks (6.11) in the field of social capital, attracting investment and providing facilities (6.29) and supporting the self-employment of women heads of households (6.17) in the field of urban management transformation; are effective in improving the economic and entrepreneurial status and empowerment of women heads of households in informal settlements. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Empowerment, women heads of households, informal settlements, Mashhad | ||
| مراجع | ||
|
آتشین‌صدف، عبدالرضا (1394). «پروندة ویژه: حاشیه‌نشینی»، مجلة پایش سبک زندگی، س2، ش11، ص 1ـ49.
امیری، مجتبی؛ کمالی، عباس (1390). «پالشهای اقتصادی و اجتماعی اسکان غیررسمی برای مدیریت شهری (مطالعة موردی: بندرعباس)»، فصلنامة هفت‌شهر، س3، ش 37 و 38، ص 57ـ73.
جهان‌بین، رضا؛ بابایی‌اقدم، فریدون؛ روستایی، شهریور؛ اصغری زمانی، اکبر (1399). «تحلیل و سنجش عوامل اقتصادی مؤثر بر توانمندسازی زنان در محلات فرودست شهری (مطالعة موردی: سکونت‌گاه‌های غیررسمی شهر ایلام)»، پژوهشهای جغرافیای انسانی، س 1، ش 52، ص 303ـ321.
خالوباقری، مهدیه؛ قریشی، محمد شایا (1390). «نابرابری اقتصادی و شکلگیری و رشد سکونت‌گاه‌های غیررسمی در شهر با تأکید بر ایران»، اولین کنفرانس اقتصاد شهری ایران، دانشگاه فردوسی مشهد.
دبیرخانة شوراهای اجتماعی محلات (1394). سند ارتقا و تعالی محلة انصار و اروند (منطقة 6. ناحیة 3) (طرح مطالعاتی انصار و اروند).
ستاریوند، ملیحه (1399). «توانمندسازی کارآفرین مبنا در سکونت‌گاه‌های غیررسمی با تأکید بر زنان سرپرست خانوار (نمونة موردی: شهرک شهید رجایی مشهد)»، پایاننامة ارشد، رشتة برنامهریزی شهری، دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه بینالمللی امام رضا(ع)، مشهد.
سرگلزایی جوان، طیبه؛ هادیانی، زهره (1395). «امکانسنجی توانمندسازی محلههای اسکان غیررسمی از طریق افزایش سرمایة اجتماعی در محله شیرآباد شهر زاهدان»، فصلنامة رفاه اجتماعی، س 16، ش 63، ص 185ـ213.
سلامی، فرزانه؛ امیری، نگین (1395). شرحی بر اصول و قواعد رویکرد بهسازی شهرنگر سکونت‌گاه‌های غیررسمی و تحلیل اهمیت و جایگاه سیاست خیابان‌مداری در آن، چهارمین کنفرانس ملی پژوهشهای کاربردی در مهندسی عمران، معماری و مدیریت شهری.
صالحی امیری، سیدرضا؛ خدائی، زهرا (1390). حاشیه‌نشینی و اسکان غیررسمی، چالشها و پیامدها، تهران: ققنوس.
صمد آقایی، جلیل (1380). «کارآفرینی: ضداشتغال، موتور توسعة اقتصادی»، ماهنامة تدبیر، ش 114، ص 18ـ24.
عباسی، رقیه (1393). «الگوی بازاریابی مکان در پروژههای بزرگ شهری؛ مطالعة موردی: شهر تهران»، پایاننامة کارشناسی ارشد، رشتة مدیریت شهری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران.
غلامی، روح‌الله؛ سیفی کفشگری، محسن؛ شهبازی، نجفعلی (1392). «عوامل اقتصادی و اجتماعی حاشیه‌نشینی در ایران (مطالعة موردی کلانشهر تهران)»، نشریة آفاق امنیت، س 6، ش 20، ص 167ـ186.
فرج‌پور، مریم؛ دودانگی، علیرضا؛ سلطانزاده، حسین (1394). «احیا و ساماندهی بافتهای فرسوده شهری در راستای توانمندسازی زنان شهروند، موردپژوهی: اقدامات شهرداری تهران»، فصلنامة مدیریت شهری، ش 39، ص 109ـ134.
فلاح حقیقی، نگین (1394). «میکروکارآفرینی و توانمندسازی زنان روستایی: چالشهای پیش رو»، نشریة کارآفرینی در کشاورزی، س 2، ش 1، ص 125ـ145.
فنی، زهره؛ فرج‌زاده، مژگان (1393). «توانمندسازی شغلی زنان و توسعة پایدار شهری (مطالعة موردی: زنان شاغل منطقة 18 شهر تهران)»، مجلة جغرافیا و توسعة فضای شهری، س 1، ش 1، ص 91ـ102.
قدیر، محسن (1380). اشتغال زن از منظر غرب و اسلام، مجموعه مقالات هماندیشی بررسی مسائل و مشکلات زنان، قم: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.
Baycan Levent, T, Masurel, E, & Nijkamp, P (2003). “Diversity in entrepreneurship: ethnic and female roles in urban economic life”, International journal of social economics, 30(11), PP 1131-1161.
Biddulph, M. (2011). “Urban design, regeneration and the entrepreneurial city”, Progress in Planning, 76(2), PP 63-103.
Bosma, N, & Sternberg, R (2014). “Entrepreneurship as an urban event? Empirical evidence from European cities”, Regional Studies, 48(6), PP 1016-1033.
Burgess, Rod; Carmona, Marisa, Kolstee, Theo (1997b). The Challenge of Sustainable Cities: Neoliberalism and Urban Strategies in Developing Countries, Zed Books Ltd.
Cunningham, J.B. & Lischeron, J. (1991). “Defining entrepreneurship”, Journal of small business management, 29(1), PP 45-61.
Jones, S. R. (2007). “Suppor t ing urban entrepreneurs: Law, policy, and the role of lawyers in small business development”, Western New England Law Review., vol 30, issue 1. PP 71-91.
Lee, Y. S. (2016). “Entrepreneurship, small businesses and economic growth in cities”, Journal of Economic Geography, lbw021.
Sager, T. (2011). “Neo-liberal urban planning policies: A literature survey 1990–d2010”, Progress in planning, 76(4), PP 147-199.
Sriram, V., Mersha, T., & Herron, L. (2007). “Drivers of urban entrepreneurship: An integrative model”, International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 13(4), PP 235-251.
Thompson, D. (2012). “L3CS: An Innovative Choice for Urban Entrepreneurs and Urban Revitalization”, Symposium Articles, American University Business Law Review, Vol. 2, Issue 1 (2012), PP 115-152.
Timmons, J A, & Bygrave, W D. (1986). “Venturecapitals role in financing”, Journal of Business Venturing, 1(2), PP 161-176. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 568 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 454 |
||