تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,479 |
تعداد مقالات | 70,032 |
تعداد مشاهده مقاله | 123,004,223 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,236,254 |
بازتاب وقایع ژاپن بر اذهان عمومی اواخر قاجار | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 25، خرداد 1400، صفحه 187-214 اصل مقاله (433.64 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2021.314006.473338 | ||
نویسندگان | ||
سید بنیامین کشاورز* 1؛ احمد چایچیان امیرخیز2 | ||
1دانشجوی دکتری باستانشناسی اسلامی دانشگاه هنر اصفهان | ||
2استادیار پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری | ||
چکیده | ||
در قرن نوزدهم کشور دولت علیه ممالک محروسۀ شاهنشاهی ایران، همانند دیگر دول و جوامع آسیایی (که اکثریت ایشان استقلال خود را ازدست دادند) بخاطر موقعیت استراتژیک خود تحت فشار دول امپریالیست به خصوص بریتانیای کبیر و روسیه قرار گرفت و مردم ایران بهمانند بسیاری دیگر مردم آسیا سرنوشت رو به زوال خود و برتری غرب را پذیرفتند. شرایط بهطور یکسان و بدون هیچ تغییری باقی ماند تا آنکه در اواخر قرن نوزدهم امپراتوری آفتاب تابان یا ژاپن موجی از اصلاحات مدرنیزم را شروع کرد که در عصر مِیجی به اوج خود رسیده و نتیجه آن ایجاد نیرویی شکست ناپذیر حتی در برابر امپراتوری روسیه، یک ابرقدرت غربی بود. در اینجا مطرح میشود که ایرانیان چه شناختی از تحولات ژاپن داشتند، منبع این شناخت چه بوده، چه تاثیری بر اندیشه و تحولات اجتماعی یا حتی اقتصادی ایران گذاشت و عکسالعمل مردم و دولت ژاپن نسبت به تحولات جدید ایران چه بود. مقاله اینطور نتیجهگیری نموده که با رسیدن اخبار ژاپن به وسیله روزنامه رویترز موجی از روحیۀ تحولخواهی و پروتو پان آسیاییسم در ایران را شکل داد که نتیجۀ آن انقلاب مشروطه بود درحالیکه ژاپنیان یا ایران را نمیشناختند یا بنابر شرایط سیاسی هر دو کشور توجهی نشان نمیدادند. | ||
کلیدواژهها | ||
ژاپن؛ ایران؛ جنگ ژاپن و روسیه؛ انقلاب مشروطه؛ اخبار بینالملل | ||
مراجع | ||
آزکان، ماکل وی، چین از جنگ جهانی دوم به بعد، رضا علیزاده، تهران، ققنوس، 1388.
آوانسیان، کاراپت، اجمال وقایع جنگ روس و ژاپون، جلف، کتابخانۀ شخصی، 1906.
اتابک اعظم امینالسلطان میرزا علیاصغرخان گرج، مکاتبات و نامههای میرزا علیاصغرخان اتابک امینالسلطان با مظفرالدین شاه، سعاد پیرا و علیرضا نیکنژاد، تهران، تاریخ ایران، 1399.
اعتمادالسلطنه، محمدحسنخان، تاریخ منتظم ناصری، محمد اسماعیل رضوانه، جلد اول، تهران، دنیای کتاب، 1363.
ـــــــــــــــــــــــــــــــ، تاریخ منتظم ناصری، محمد اسماعیل رضوانه، جلد سوم، تهران، دنیای کتاب، 1363.
ـــــــــــــــــــــــــــــــ، مرآت البلدان، عبدالحسین نوائی و میرهاشم محدث، جلد اول، تهران، دانشگاه تهران، 1367.
پن، مایکل، ژاپن و انقلاب مشروطۀ ایران در کتاب انقلاب مشروطۀ ایران، محمدابراهیم فتاحی، تهران، پژوهشهای نوین تاریخی، 1395.
ترنبول، استیون، سامورایی: کتاب راهنمای جنگجوی ژاپنی، فرید جواهر کلام، تهران، ققنوس، 1394.
چایچی امیرخیز، احمد، بررسی مکاتبات و اسناد مجموعه ثقفی: جلد اول گزیدهای از اسناد مشروطیت ایران موجود در موزۀ ملی ایران، تهران، سمیرا، 1383.
چگینی، محمد، «روابط بازرگانی ایران و ژاپن از آغاز تا پهلوی اول» تاریخ روابط خارجی، شمارۀ 70، 131-168، 1396.
حسینعلی تاجر شیرازی، میکادونامه، کلکته، حبلالمتین، 1907.
دیکینسون، فردریک آر، ژاپن امپریالی و جنگ بزرگ در نبرد امپراتوری ها، پرویز دلیرپور، تهران، کویر، 1393.
رجبزاده، هاشم، تجدد ژاپن، تهران، جهان کتاب، 1396.
سوزوکی، شینجو، سفرنامۀ سوزوکی شینجو، سفر در فلات ایران: پیاده گردی راهب بودائی ژاپنی در شمال و شرق ایران، هاشم رجبزاده و کینجی ئهاورا، تهران، طهوری، 1393.
ظلالسلطان مسعود، خاطرات ظلالسلطان، حسین حسندیو جم، جلد دوم، تهران، اساطیر، 1368.
عیسوی، چارلز، تاریخ اقتصادی ایران: عصر قاجار 1215-1332ه.ق، یعقوب آژند، تهران، گستره، 1369.
فوروکاوا، نوبویوشی، سفرنامۀ فوروکاوا: عضو هیئت اجرایی نخستین سفارت ژاپن به ایران در دورۀ قاجار، هاشم رجبزاده و کینجی ئهاورا، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1382.
فوکوشیما، یاسوماسا، سفرنامۀ ایران و قفقاز و ترکستان، هاشم رجبزاده و کینجی ئهاورا، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی، 1392.
کین، دونالد، میجی امپراتور ژاپن و دنیای او (1852-1912)، هاشم رجبزاده، تهران، جهان کتاب، 1397.
ماساجی، اینووهِ، سفرنامه ایران: مسافر ژاپنی در ماوراءالنهر، ایران و قفقاز. 1902، هاشم رجبزاده، تهران، طهوری، 1390.
مخبرالسلطنه هدایت، مهدیقلی، بهرۀ ژاپن از سفرنامه تشرف به مکه معظمه، تهران، طهوری، 1389.
ناصرالدین شاه قاجار، روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه در سفر سوم فرنگستان، محمد اسماعیل رضوانی و فاطمه قاضیها، جلد دوم، تهران، سازمان اسناد ملی ایران، 1371.
ناکامورا، نائوکیچی، سفرنامه ناکامورا نائوکیچی (1320ه.ق/ 1902م) مسافر فقیر ژاپنی در ایران، هاشم رجبزاده و کینجی ئهاورا، تهران، طهوری، 1394.
نوئیدا، ئِیشیرو، دیدار ایران و بینالنهرین در پنج سفرنامه ژاپنیهای دیدارکننده از ایران دهه 1920 میلادی-1300 خورشیدی، هاشم رجبزاده و کینجی ئهاورا، تهران، طهوری، 1394.
یوشیدا، ماساهارو، سفرنامه یوشیدا ماساهارو: نخستین فرستاده ژاپن به ایران دورۀ قاجار 1297-98 ه.ق، هاشم رجبزاده و کینجی ئهاورا، تهران، آستان قدس رضوی، 1373.
یومیه حبلالمتین، جلد دوم، تهران، دانشگاه تهران، 1392.
یهناگا، تویوکیچی، سفرنامه یه ناگا تویوکیچی در ایران و آناطولی 1317/1899: ژاپن و تجارت تریاک در پایان قرن نوزده به پیوست گزارش رسمی یهناگا دربارۀ تریاک ایران و گزارش سفر و ماموریت کوبوتاشیروء در ایران، هاشم رجبزاده و کینجی ئهاورا، تهران، طهوری، 1392.
Beasley, William G, The rise of modern Japan,Polotical,Economic and social change since 1850, Palgrave Macmillan, 2000.
Foreign office 371/106. Incl in grant duff tp grey.no 53.27 feb 1906.
Yousei, Kyo, Iran and Experience of constitution.in Toyojiho.num 130. Tokyo, Kyokai, 1909. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 534 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 531 |