![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,697,983 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,929,702 |
تناظر اصل قوممداری روششناختی ماکس وبر با جامعهشناسی بومی-تمدنی: پردازشی مفهومی برای« تمدن - جامعه شناسی» | ||
فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان | ||
دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 20، فروردین 1400، صفحه 169-190 اصل مقاله (421.52 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2021.317448.1436 | ||
نویسنده | ||
ایمان عرفان منش* | ||
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) | ||
چکیده | ||
در سنت و میراث جامعهشناسی تفسیری «ماکس وبر»، به موضوعات معرفتی و روشی برجستهای حاصل از تلائم ذهن و واقعیت تجربی توجه شده است. با بازخوانی آرای وبر، اصلی منکشف میشود که میتوان آن را بهعنوان اصل «قوممداری روششناختی» صورتبندی کرد. این اصل واجد ظرفیتهای مهمی هم برای زایش و هم برای تحول علوم اجتماعی(فرهنگی) است. این مقاله تلاش کرده است تا با استفاده از روش پژوهش اسنادی و رویکرد نظری «دنی کوش»، مؤلفههای اصل مذکور را در پنج محور استخراج و تحلیل کند که آن محورها عبارتاند از: «خوانشی دیگر از ربط ارزشی و علاقۀ فرهنگی»، «تجربی-واقعی بودن علوم فرهنگی»، «عزیمت از ارزش فرهنگی به ارزشهای فرهنگی»، «جهانشمولگریزی علوم اجتماعی» و «عقلانیشدنهای گوناگون در بستر فرهنگها». نتایج نیز شامل سه محور «مفروضات جهانشناختی»، «مخاطرۀ معرفتی» و «سلطۀ علمی برآمده از خطای روششناختی» هستند. | ||
کلیدواژهها | ||
جامعهشناسی بومی؛ قوممداری؛ تمدن؛ فرهنگ؛ تحول علوم انسانی؛ معرفت و روش؛ ماکس وبر | ||
مراجع | ||
- آرون، ریمون (1387). مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعهشناسی. ترجمة باقر پرهام. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
- آشوری، داریوش (1397). تعریفها و مفهوم فرهنگ. تهران: آگه.
- اباذری، یوسف (1389). خرد جامعهشناسی. تهران: طرح نو.
- ارشاد، فرهنگ (1398). نگاهی نقادانه بر جامعهشناسی ماکس وبر و آموزههای آن برای پژوهش در جامعهشناسی تاریخی ایران. جامعهشناسی ایران، 20(2)، 4-25.
- اسکات، جان (1393). جامعهشناسان بزرگ عصر تکوین. ترجمة شهناز مسمیپرست و ستاره قانونی. تهران: گلآذین.
- اسمیت، فیلیپ و رایلی، الگزندر (1394). نظریة فرهنگی. ترجمة محسن ثلاثی. تهران: نشر علمی.
- بنتون، تد و کرایب، یان (1386). فلسفة علوم اجتماعی: بنیادهای فلسفی تفکر اجتماعی. ترجمة شهناز مسمیپرست و محمود متحد. تهران: آگه.
- بودن، ریمون (1387). مطالعاتی در آثار جامعهشناسان کلاسیک. جلد اول. ترجمة باقر پرهام. تهران: مرکز.
- جلالآبادی، عباس (1392). روششناسی ماکس وبر؛ بررسی انتقادی مبانی. معرفت فرهنگی اجتماعی، (14)، 97-122.
- جمشیدیها، غلامرضا و نادی، زینب (1398). بررسی عقلانیت ارزششناختی و چگونگی حصول آن در اندیشة ماکس وبر: تجزیه و تحلیل منطقة خاکستری. جامعهشناسی ایران، 20(2)، 24-58.
- حسنی، سید حمیدرضا، علیپور، مهدی و موحد، سید محمدتقی (1397). علم دینی: دیدگاهها و ملاحظات. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- ریویر، کلود (1385). درآمدی بر انسانشناسی. ترجمة ناصر فکوهی. تهران: نی.
- سلطانی، مهدی و پارسانیا، حمید (1396). مفهوم مدرن زمان و ماهیت علم اجتماعی ماکس وبر. معرفت فرهنگی اجتماعی، (33)، 59-80.
- عرفانمنش، ایمان و جمشیدیها، غلامرضا (1396). واکاوی مؤلفههای رویکرد انتقادی و آسیبشناسی فرهنگی به علوم انسانی-اجتماعی؛ از دیدگاه رهبر انقلاب اسلامی. معرفت فرهنگی اجتماعی، (30)، 31-54.
- عظیمی، رضا (1398). جامعهشناسی تاریخی-تطبیقی ماکس وبر: تئوری علم و برخی ملاحظات در مورد گفتمان شرقشناسی در ایران. جامعهشناسی ایران، 20(2)، 76-99.
- کالینیکوس، آلکس (1397). درآمدی تاریخی بر نظریة اجتماعی. ترجمة اکبر معصومبیگی. تهران: آگه.
- کوزر، لوئیس (1387). زندگی و اندیشة بزرگان جامعهشناسی. ترجمة محسن ثلاثی. تهران: نشر علمی.
- کوش، دنی (1397). مفهوم فرهنگ در علوم اجتماعی. ترجمة فریدون وحیدا. تهران: سروش.
- مجمع عالی حکمت اسلامی (1393). علم دینی: دیدگاه و تحلیلها. قم: حکمت اسلامی.
- مسعودی، سید اسماعیل و سید سعید، زاهد زاهدانی (1396). تحلیل ابژکتیویتة ماکس وبر در پرتو فلسفة استعلایی کانت. جامعهشناسی ایران، 18(4)، 53-81.
- وبر، ماکس (1390). روششناسی علوم اجتماعی. ترجمة حسن چاوشیان. تهران: مرکز.
- وبر، ماکس (1391). اخلاق پروتستان و روح سرمایهداری. ترجمة عبدالمعبود انصاری. تهران: سمت.
- هیوز، هنری استیوارت (1391). آگاهی و جامعه. ترجمة عزتالله فولادوند. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
- Bailey, K. D. (1994). Methods of social research. New York: The Free Press.
- McCulloch, G. (2005). Documentary research in education, history and the social sciences. London and New York: Routledge Falmer.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 365 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 257 |