تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,031 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,501,079 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,764,315 |
اندیشه عمر تلمسانی و گذار اخوان المسلمین به دموکراسی | ||
فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان | ||
دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 20، فروردین 1400، صفحه 37-60 اصل مقاله (346.02 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2021.312612.1412 | ||
نویسنده | ||
علی اکبر علیخانی* | ||
عضو هیات علمی و مدیر گروه مطالعات غرب آسیا و شمال آفریقا، دانشکده مطالعات جهان، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
عمر تلمسانی سومین رهبر جماعت اخوان المسلمین بود که نقش زیادی در گذار این جنبش به دموکراسی ایفا کرد. هدف این مقاله، تبیین مهمترین دیدگاه های سیاسی اجتماعی تلمسانی، و نشان دادن میزان تأثیرگذاری او بر جنبش اخوان المسلمین در وارد کردن این جنبش به فرایندهای دموکراتیک است. اهمیت اندیشه و عملکرد تلمسانی از آنجا بیشتر روشن می شود که اخوان ورود به فرایندهای دموکراسی را نامشروع و غیرمجاز می دانست و حسن البناء موسس و اولین رهبر این جنبش نیز بر آن تأکید کرده بود. روش استفاده در این تحقیق «تحلیل محتوای کیفی» بوده است. نتایج تحقیق نشان می دهد تلمسانی نخست به تبیین مبانی و توجیهات نظری برای سازگاری اسلام با اصول دموکراتیک پرداخت، سپس اقدامات ساختاری برای این گذار در جنبش انجام داد و پس از آن تلاش کرد به چالش ها و مخالفت های داخل اخوان و مخالفان بیرونیِ آن پاسخ دهد. یافته های مقاله در دو بخش اصلی نخست دیدگاه های سیاسی اجتماعی تلمسانی که مبنا و منشأ حرکت و اقدامات اوست را روشن می کند و بخش دوم به اقدامات او در جنبش اخوان می پردازد که بازخوانی دموکراتیک این جنبش و اقدامات عملی او در وارد کردن اخوان المسلمین در رقابت های حزبی، و تعامل و گفتگو با معاندان و مخالفانِ این جنبش است. اندیشه و اقدام مهم دیگر تلمسانی، قداست زدایی از حکومت و حاکمان اسلامی، و زمینی کردن آنها بود که نقدپذیر بودن آنها را ممکن را می کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
مصر؛ اخوان المسلمین؛ دموکراسی؛ اسلام؛ اندیشه سیاسی؛ عمر تلمسانی | ||
مراجع | ||
الدلال، ابراهیم و سامی، عبدالله (2006). الاسلامیون و الدیمقراطیة فی مصر. القاهره: مکتبة مدبولی، نسخة الکترونیة.
ابوداود، سلیمان ابن اشعث (1420). سنن ابی داود. تحقیق سید محمد سید، عبدالقادر عبدالخیر و سید ابراهیم. القاهره: دارالحدیث.
آجیلی، هادی و بیکی، مهدی (1397). نسبت اندیشه و عملکرد سیاسی اخوان المسلمین مصر. مطالعات خاورمیانه، (93).
ادریس، یوسف (2019). عزف منفرد: دراسات و مقالات. القاهره: المحرر الادبی للنشر والتوزیع و الترجمة.
اصلانی، فیروز و مرندی، الهه (1393). بررسی تحولات اندیشه دولت اسلامی نزد اخوان المسلمین از آغاز جنبش تا پس از انقلاب 2011 مصر. دوفصلنامة نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان، (6)، صص 113-136.
اسپریگنز، توماس (1398). فهم نظریههای سیاسی. ترجمة فرهنگ رجایی. تهران: نشر آگه.
آل یمین، حامد (1398). تأثیر زیست دینی حسن البناء بر هویت عرفانی اخوان المسلمین. فصلنامة پژوهشهای ادیانی، (14).
ایمان، محمدتقی و نوشادی، محمودرضا (1390). تحلیل محتوای کیفی. مجلة پژوهش، 3(2).
التلمسانی، عمر (1400). الملهم الموهوب حسن البناء. قاهره: دارالانصار.
التلمسانی، عمر (1406). آراء فی الدین والسیاسة، دراسة و اعداد. ترجمة سید هادی خسروشاهی. ایطالیا: مرکز الثقافة الإسلامیة فی أوروبا.
التلمسانی، عمر (1982). بعض ما علمنی الاخوان المسلمین. الطبعة الثانی. القاهره: مطبعة دارالنشر للثقافة.
التلمسانی، عمر (1984). ایام مع السادات. القاهرة: دار الاعتصام.
التلمسانی، عمر (1985). آراء فی الدین والسیاسة. روما، ایطالیا: مرکز الثقافة الاسلامیة فی اوروبا.
التلمسانی، عمر (1985). ذکریات لا مذکرات. القاهره: دارالتوزیع و النشر الاسلامیه.
التلمسانی، عمر و عصام، غازی (2008). عمر التلمسانی: من التانجو فی عماد الدین الی زعامة الاخوان المسلمین. القاهره: دار هلا للنشر و التوزیع.
الجوهری، عبدالرحیم بن محمد (1986). عمر التلمسانی مجاهدًا، مفکرًا، کاتبًا. القاهره: المؤسسة الإسلامیة الدولیة للطبع والنشر والتوزیع.
حسنین توفیق، ابراهیم (1996). الدور السیاسی لجماعة الاخوان المسلمین فی ظل التعددیة السیاسیة المقیدة فی مصر: دراسة فی الممارسة السیاسیة، 1984-1990. القاهره: مرکز المحروسة للبحوث والتدریب والمعلومات والنشر.
خسروشاهی، سید هادی (1392). گفتوگوی عمر التلمسانی با هادی خسروشاهی. مجلة العالم، (91)، 44.
خسروشاهی، سید هادی (1392). اخوان المسلمین چه میگویند و چه میخواهند؟ قم: بوستان کتاب.
خسروی، غلامرضا (1390). حسن البناء. در علیاکبر علیخانی (ویراستار)، اندیشة سیاسی متفکران مسلمان، تهران: پژوهشکدة مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم تحقیقات و فناوری، 399-445.
دومانلو، طیبه، مقدم، محمودرضا و فیرحی، داود (1393). دموکراسی یا اقتدارگرایی، ناکامی سیاسی اخوان المسلمین. پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، (10).
السماسیری، محمودیوسف (2008). فلسفات الاعلام المعاصرة فی ضوء المنظور الاسلامی. عمان: المعهد العالمی للفکر الاسلامی.
صاحبی، محمدجواد (1396). جنبشهای فکری و دینی در جهان اسلامی معاصر. قم: نشر ادیان.
صادقی اول، هادی و چیتسازیان، محمدرضا (1392). رویکرد اخوان المسلمین در قبال فرایند دموکراسی در مصر. پژوهشنامة ایرانی سیاست بینالملل، 1(2).
ظواهری، ایمن (1999). الحصاد المر: الاخوان المسلمون فی ستین عاما. بیروت: دار البیارق.
العدوی، مصطفی (1987). عمر التلمسانی بین حماس الشباب وحکمة الشیوخ. القاهره: دار الأقصی للکتاب.
العلاونة، احمد (1998). ذیل الاعلام. الطبعة الاولی. السعودیه: دارالمنارة للنشر و التوزیع.
کامپانا، ژوئل (1377). دولت جامعة مدنی و اسلامگرایی در خاورمیانه: اخوان المسلمین از رویارویی تا همکاری. ترجمة حمید احمدی. ماهنامة اطلاعات سیاسی-اقتصادی، (127 و 128).
محمد، ابراهیم و دیگران (1384). اخوان المسلمین مصر. گروه ترجمه. تهران: مؤسسة مطالعات اندیشهسازان نور.
الامام زید بن علی الثقافیه.
Blaydes, L. (2011). Elections and distributive politics in Mubarak's Egypt. Cambridge: Cambridge University Press.
التلمسانی، عمر. الإسلام والحکومة الدینیة. بازیابی در http://www.ikhwanonline.com/Article.aspx?ArtID=86085&SecID=373
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 659 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 335 |