تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,115,697 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,219,933 |
سنجش و ارزیابی میزان تابآوری در برابر مخاطرۀ سیلابهای شهری (مطالعۀ موردی: منطقۀ 4 تهران) | ||
نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری | ||
مقاله 13، دوره 74، شماره 1، خرداد 1400، صفحه 189-205 اصل مقاله (1.77 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrwm.2021.323575.1589 | ||
نویسندگان | ||
مصطفی ناهید1؛ محمدرضا زند مقدم* 2؛ زینب کرکه آبادی3 | ||
1دانشجوی رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران. | ||
2استادیار جغرافیای طبیعی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران. | ||
3دانشیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران. | ||
چکیده | ||
با رشد سریع ساخت و ساز شهری و شهرسازی و همچنین ایجاد و توسعۀ زیرساختها، سیلاب در نواحی شهری بیشتر و شدیدتر شده است. وقوع مخاطرات سیلاب شهری در سکونتگاههای انسانی خسارات و تخریبهای روانی و اجتماعی جبرانناپذیری به شهروندان وارد میکند. از این رو در زمینۀ کاهش تأثیرات روانی و اجتماعی سیلاب شهری، توجه به رویکرد تابآوری سیلاب شهری مطرح میگردد. بررسی پیشینۀ مطالعات نشان میدهد که ارتقاء تابآوری در برابر بلایای طبیعی، تحت تأثیر عوامل اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی قرار دارد. بر همین اساس هدف اصلی این پژوهش بررسی ساختارهای یاد شده بر تابآوری منطقۀ 4 تهران در برابر سیلاب شهری است. روششناسی مطالعۀ حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش پیمایشی و توصیفی- تحلیلی میباشد. یافتههای پژوهش نشان داد که از لحاظ شاخص اجتماعی- فرهنگی نواحی 5، 3 و 8 به ترتیب مطلوبترین مناطق میباشد. از لحاظ شاخص اقتصادی بر اساس 8 مؤلفۀ مربوطه، منطقۀ 5، 6 و 3 به ترتیب مطلوبترین نواحی از لحاظ تابآوری اقتصادی هستند. از نظر تابآوری مدیریتی- نهادی نیز نواحی 5 و 6 با میانگین مطلوبترین نواحی از لحاظ تابآوری مدیریتی - نهادی بودهاند. در تابآوری کالبدی نیز با توجه به ساختار منطقه و با استفاده از روشهای WLC و AHP مشخص گردید که نواحی 9 و 7 دارای وضعیت تابآوری کالبدی خوبی هستند ولی نواحی 8 ، 1 و 2 از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند. | ||
کلیدواژهها | ||
مخاطرات طبیعی؛ سکونتگاههای شهری؛ سیل؛ تابآوری؛ منطقه 4 تهران | ||
مراجع | ||
[1] Allan, P., Bryant, M. (2010). The critical role of open space in earthquake recovery: A Case Study, NZSEE Conference, Victoria University of Wellington, Wellington New Zealand. [2] Bertilsson, L., Wiklund, K., de Moura Tebaldi, I., Rezende, O.M., Veról, A.P and Miguez, M.G. (2018) Urban flood resilience – a multi-criteria index to integrate flood resilience into urban planning, Journal of Hydrology, Vol.573, No.76, pp.970-982. [3] Bhattacharya, N. (2010) Flood risk assessment in Barcelona, France the Netherlands: International institute for geo-information science and earth observation Enscheda, Publisher University of Twente, pp.1-107. [4] Cutter, S. L., Burton, C. G., and Emrich, C. T. (2010). Disaster resilience indicators for benchmarking baseline conditions. Journal of homeland security and emergency management, 7(1). [5] Eastman, J.R. (2012) IDRISI Selva Tutorial. IDRISI Production, Clark Labs-Clark University, Worcester, 45. [6] Folke, C. (2006) Resilience: The emergence of a perspective for social–ecological systems analyses, Global environmental change, Vol.16, No.3, pp. 253-267. [7] Gaillard, J.Ch. (2007). Resilience to traditional societies in facing natural hazards, Disaster prevention and management, v. 16(3), p. 522-544. [8] Ghodsypour, S. H., and O'Brien, C. (1998). A decision support system for supplier selection using an integrated analytic hierarchy process and linear programming. International journal of production economics, 56, 199-212. (In Persian) [9] Greeshm, p. and Manoj, K. (2016) Disaster Resilience in Vulnerable cities through Neighbourhood Development: A case of Chennai, Procedia Technology Vol.24, No.24, pp.1827 – 1834. [10] Herreria, E., Byron, I., Kancans, R. and Stenekes, N. (2006). Assessing dependence on water for agriculture and social resilience. Canberra: Bureau of Rural Sciences. [11] Khaledi, S., Ghahroudi Tali, M. and Farahmand, G. (2019). Measuring and Evaluating the Resilience of Urban Areas against Urban Flooding (Case Study: Urmia City). Sustainable Development & Geographic Environment, 1(2), 1-15. [12] Leon‚ J. and March, A. (2014). “Urban morphology as a tool for supporting tsunami rapid resilience: A case study of Talcahuano, Chile”‚ Habitat International, July 2014, v. 43, p. 250-262. [13] Moazami, B. and Rahimi, M. (2016). Assessing and formulating strategies for resilience to withstand disasters in old urban area in Faizabad‘s neighborhood in Kermanshah. Journal of Geography and Environmental Studies, 5(18), 23-34. (In Persian) [14] Mokhtarpour, A., Khodashenas, S and Davari, K. (2018). Investigation of flood discharge variations using Pavement Permeable and Infiltration Trench methods (Case Study: District 4 of Tehran). Irrigation and Water Engineering, 8(4), 18-29. (In Persian) [15] Mozaffari, J. and Kobarfard, M. (2017). Investigation of qualitative and quantitative management at urban flood with epa-swmm model; case study district 22 of Tehran. Iranian of irrigation & water engineering, 7(27), 47-59. [16] Rafieeian, M., Rezaei, M., Asgari, A., Parhizkar, A. and shayan, S. (2012). Conceptual explanation of resilience and creation of its indicator in the community base disaster management. Spatial planning (modares human sciences), 15(4 (72)), 19-41. (In Persian) [17] Ramezanzadeh lasboei, M. and Badri, S. (2014). Socio-economic structures, resilience of rural areas residents in natural disasters with emphasis floods (sard abrod & cheshmeh kileh tourism basin). Geography, 12(40), 109-131. [18] Rasouli, A., Mahmoudzadeh, H., Yazdchi, S and Zarinbal, M. (2012). The application of analytic hierarchy process (ahp) and weighted linear combination (wlc) methods for landfill of urban solid waste maerials case study: Marand County. Geography and territorial spatial arrangement, 2(4), 41-52. (In Persian) [19] Rezaei, M. (2013). Evaluating the economic and institutional resilience of urban communities to natural disasters using promethe technique case study: Tehran districts. Emergency management, 2(3), 25-36. (In Persian) [20] Rose, A. (2004). Defining and measuring economic resilience to disasters, Disaster Prevention and Management, v. 13, p. 307-314. [21] Safari, A., Sasanpour, F. and Mosavand, J. (2011). Vulnerability assessment of urban areas against flood risk using fuzzy logic and cis. Case study: the 3rd district of Tehran. Journal of geographical sciences, 17(20), 129-150. [22] Tierney, K. and Bruneau, M. (2007). Conceptualizing and Measuring Resilience: A Key to Disaster Loss Reduction, TR News, p. 14–17. [23] Zayyari, K., Ebrahimipoor, M., Pourjafar, M and salehi, E. (2020). Explaining Strategies for Increasing Physical Resilience against Flood Case Study: Cheshmeh Kile River, Tonekabon River. Sustainable city, 3(1), 89-105. Doi: 10.22034/jsc.2019.186626.1014. (In Persian) [24] Shayan, M., Paydar, A. and Bazvand, S. (2017). Impact analysis of upgrading the indicators of resilience over sustainability of rural settlements against floods (item: rural areas of zarrindasht county). Environmental hazards management, 4(2), 103-121. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 516 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 361 |