تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,522,763 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,782,484 |
مقایسة تطبیقی مفاهیم خشونت در تحقیقات جنسیت، زنان، خانواده در ایران و کشورهای توسعه یافته براساس تحلیل همرخدادی واژگان | ||
زن در توسعه و سیاست | ||
مقاله 3، دوره 19، شماره 2، تیر 1400، صفحه 193-221 اصل مقاله (477.55 K) | ||
نوع مقاله: کاربردی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwdp.2021.315678.1007935 | ||
نویسندگان | ||
رضا کریمی* 1؛ سمیه عرب خراسانی2؛ فائزه السادات طباطبایی امیری3؛ محمدرضا نصیری4 | ||
1استادیار گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه قم | ||
2هیئتعلمی پژوهشکدة زن و خانواده | ||
3دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
4دانشجوی کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه قم | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر با هدف شناسایی و مقایسة روند موضوعی مفاهیم خشونت در تحقیقات جنسیت، زنان و خانواده میان کشورهای توسعهیافته و ایران در سه بازة زمانی صورت گرفته است. این پژوهش از نوع مطالعات علمسنجی و با استفاده از روش تحلیل همرخدادی واژگان و نمودار راهبردی انجام شده است. جامعة پژوهش تعداد 3246 تولیدات علمی کشورهای توسعهیافته وب او نولج و 1295 مقالة فارسی منتشر در ایران از پایگاه تحقیقات پژوهشکدة زن و خانواده است. براساس تجزیهوتحلیل دادهها، واژگان هسته در قبل از سال 1380 شامل 4 کلیدواژه در پژوهشهای داخلی و در بازة زمانی سال 2000 در پژوهشهای کشورهای توسعهیافته 12، دهة 1980، 14 و در فاصلة میان 2000ـ2010 میلادی 30 کلیدواژه و دهة 1990، 26 و در سالهای 2011ـ2020 شامل 56 کلیدواژه مرتبط بوده است. چهار کلیدواژة اصلی پیش از دهة 1980 شامل خشونت خانگی، خشونت، خشونت خانگی علیه زنان و خشونت علیه زنان معادل چهار کلیدواژة اصلی مطالعات کشورهای توسعهیافته شامل خشونت خانگی، خشونت، همسرآزاری و زنان است. دو کلیدواژة اول شامل خشونت خانگی و خشونت در دو حوزة فارسی و لاتین کاملاً مشابه هستند. در دهة 1980 چهار کلیدواژة نخست پژوهشهای داخلی شامل خشونت خانگی، خشونت، خشونت علیه زنان و همسرآزاری است که معادل کشورهای توسعهیافتة آن در رتبهبندی Gendered-based violence, Aggression, Battered women & Dating violence است. در دهة 1990 چهارکلیدواژة نخست پژوهشهای داخلی شامل خشونت خانگی، خشونت خانگی علیه زنان، خشونت علیه زنان و خشونت شوهر است. معادل کشورهای توسعهیافته چهارکلیدواژة نخست در مطالعات لاتین شامل Intimate violence, Domestic violence, violence & Gender اشاره شده است که به نوعی تکرار کلیدواژههای دهة پیشین میلادی با تغییر در رتبهبندی و پرداخت پژوهشی به آنهاست. کلیدواژههای دهة 1980 (دورة دوم) نسبت به قبل از 1380، 42درصد متفاوت بوده است و کلیدواژههای دهة 1990 (دورة سوم) نسبت به دهة 1980 (دورة دوم)، 62درصد تغییر داشته است. کلیدواژههای مهم قبل از 1380 خشونت خانگی، خشونت، خشونت خانگی علیه زنان و خشونت علیه زنان است. مهمترین کلیدواژههای دهة 1980 خشونت خانگی، خشونت، خشونت علیه زنان، همسرآزاری، زن، خشونت جنسی، خشونت خانگی، کودکآزاری، خشونت زناشویی، بارداری، پزشکی قانونی، خانواده و خشونت روانشناختی است. کلیدواژههای مهم دهة 1990 خشونت خانگی، خشونت خانگی علیه زنان، خشونت علیه زنان، خشونت شوهر، خشونت، همسرآزاری، عوامل مؤثر بر خشونت خانگی، عوامل خشونت علیه زنان، خشونت روانشناختی، خشونت فیزیکی، زن و خشونت فیزیکی علیه زنان است. برآیند کلی سه دهه مؤید این مسئله است که پژوهشهای حوزة خشونت در حوزة جنسیت، زنان و خانواده با موضوعات کلی قبل از 1380 شروع شده و در دهههای 1380 و 1390 به صورت تخصصیتر واکاوی شدهاند. در کشورهای توسعهیافته، مهمترین خوشهها در قبل از دهة 1380 خشونت علیه زن، دهة 1380 خوشة قومی و در دهة 1390 خشونت خانوادگی و در ایران قبل از دهة 1380 مهمترین خوشهها خشونت خانواده علیه زن، دهة 1380 نابرابری جنسیتی و دهة 1390 خشونت خانگی و خشونت جنسی است. در ایران و کشورهای توسعهیافته خوشههای خشونت خانگی و خشونت خانواده علیه زن در ناحیة بالغ و مرکزی قرار گرفته است. | ||
کلیدواژهها | ||
ترسیم ساختار علم؛ خشونت؛ خشونت خانگی؛ خشونت علیه زنان؛ زنان؛ همرخدادی واژگان | ||
مراجع | ||
[1] احمدی، حمید؛ کوکبی، مرتضی (1394). «همایندی واژگان: مطالعهای پیرامون پیوند و مرز میان مدیریت اطلاعات و مدیریت دانش براساس انتشارات داخلی نویسندگان ایرانی»، پژوهشنامةپردازش و مدیریت اطلاعات، ش30، ص 647ـ676. [2] آیت اللهی، زهرا (1381). «نگاه تطبیقی به موضوع خشونت علیه زنان» (بخش نخست)، پیوند، ش 273، ص78ـ91. [3] باب الحوائجی، فهیمه؛ هاتفی مستقیم، رقیه و همکاران (1398). «نقشة مفهومی خانواده در ایران (مطالعة متون منتشرشده در موضوع مطالعات زنان) (1374ـ1397)». فصلنامة علمیـ پژوهشی مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان سابق)، ش 83، ص 53ـ78. [4] بختیاری، آمنه؛ بدوی، فاطمه؛ هاشمی فشارکی، مریمالسادات؛ نصیری، بهاره (1393). «تحلیل محتوای موضوعی مقالات علمیـ پژوهشی حوزة زن و خانواده». پژوهشنامة زنان، ش 10، ص 1ـ22. [5] توکلیزاده راوری، محمد؛ دهقانی، فاطمه؛ نجابتیان، مریم؛ سهیلی، فرامرز (1394). «تحلیل محتوای مقالات فارسی نشریات علمی ایران در زمینة ازدواج و طلاق»؛ فصلنامةفرهنگی تربیتی زنان و خانواده، ش 32، ص 7ـ28. [6] توکلی فراش، لیلا (1395). «ترسیم و تحلیل نقشة علمنگاشتی بروندادهای حوزة کارآفرینی در بازة زمانی 1996 تا 2015 از طریق همرخدادی واژگان در پایگاه استنادی وب آو ساینس و تعیین جایگاه ایران در این حوزه»، پایاننامة کارشناسی ارشد رشتة علم اطلاعات و دانششناسی گرایش مدیریت کتابخانههای دانشگاهی، دانشکدة علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، 1395. [7] حامدیان اصفهانی، زینب (1393). «تحلیل گفتمان زن و خانواده در دولت سازندگی: براساس رویکرد تاریخیـ گفتمانی وداک»، رسالة کارشناسی ارشد دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان. [8] خادمی، عطفه (1395). «تحلیل گفتمانهای تحول در وضعیت اجتماعی زنان در سه دهة اخیر با تأکید بر نهادی سیاستگذار در ایران»، رسالة دکتری، پژوهشکدة مطالعات فرهنگی و اجتماعی. [9] رودگر، نرجس (1388). «فمنیسم: تاریخچه، نظریات، گرایشها و نقد»، قم: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان. [10] زاهد زاهدانی، سعید؛ اسفندیاری، مینا (1395) آموزههای اسلامی در نفی خشونت خانگی علیه زنان. همایش آموزههای اسلامی، انسان معاصر و نظام خانواده. در دسترس از https://civilica.com/doc/714357 [11] زاهدی، کیوان؛ ایمانی، آسیه (1390). «زن در ضربالمثلهای انگلیسی: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی»، مجلة نقد زبان و ادبیات خارجی، دورة چهارم، ش 7، ص81ـ113. [12] سهیلی، فرامرز؛ شعبانی، علی؛ خاصه، علیاکبر (1395). «ساختار فکری دانش در حوزة رفتار اطلاعاتی: مطالعة همواژگانی»، تعامل انسان و اطلاعات، ش 4، ص 21ـ36. [13] صدیقی، مهری (1393). «بررسی کاربرد روش تحلیل همرخدادی واژگان در ترسیم ساختار حوزههای علمی (مطالعة موردی: حوزة اطلاعسنجی)، پژوهشنامة پردازش و مدیریت اطلاعات، ش30، ص 373ـ396. [14] طباطبایی امیری، فائزهالسادات؛ کریمی، رضا؛ قاسمپور، فاطمه (1398). «مطالعة علمسنجی حوزة جنسیت، زنان و خانواده با استفاده از ترسیم نقشة همرخدادی واژگان»، مطالعات جنسیت و خانواده، ش 7، ص 31ـ60. [15] کریمی، رضا؛ اسدتاش، محمدعلی؛ نصیری، محمدرضا؛ طباطبایی امیری، فائزهالسادات (1399). «تحلیل واژگانی و روند موضوعی مفاهیم قرآن و اهل بیت(ع) در موضوعات جنسیت، زنان و خانواده(ع) با بهرهگیری از روشها و ابزارهای علمسنجی». گزارش طرح پژوهشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دانشگاه قم. [16] محمدی، احسان (1387). «ترسیم نقشة علمی نانو تکنولوژی»، پایاننامة کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران. [17] Chafetz JS, editor. Handbook of the Sociology of Gender. Springer Science & Business Media; 2006 Nov 22. [18] Coker AL, Davis KE, Arias I, Desai S, Sanderson M, Brandt HM, Smith PH. Physical and mental health effects of intimate partner violence for men and women. American journal of preventive medicine. 2002 Nov 1; 23(4), PP 260-8. [19] Fulu E, Miedema S. Globalization and changing family relations: Family violence and women’s resistance in Asian Muslim societies. Sex Roles. 2016 May 1;74(11-12), PP 480-94. [20] Garcia-Moreno C, Jansen HA, Ellsberg M, Heise L, Watts CH. Prevalence of intimate partner violence: findings from the WHO multi-country study on women's health and domestic violence. The lancet. 2006 Oct 7;368(9543), PP 1260-9. [21] He, Q. (1399). “Knowledge discovery through co-word analysis”, Library trends, 48, PP 133- 159 [22] Hu J, Zhang Y.(2015). Research patterns and trends of Recommendation System in China using co-word analysis. Information Processing & Management. 51, PP 329-39. [23] Johnson MP. Patriarchal terrorism and common couple violence: Two forms of violence against women. Journal of Marriage and the Family. 1995 May, PP 283-294. [24] Ke W, Yunjiang X, Xiao L, Weichan L.(2013). Analysis on current research of supernetwork through knowledge mapping method. InInternational Conference on Knowledge Science, Engineering and Management 2013 Aug 10 (PP 538-550). Springer, Berlin, Heidelberg. [25] Melcer E, Nguyen TH, Chen Z, Canossa A, El-Nasr MS, Isbister K. (2015). Games research today: Analyzing the academic landscape 2000-2014, network. 22, PP 17-20 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 879 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 688 |