تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,697 |
تعداد مقالات | 72,342 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,632,133 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,376,880 |
تحلیل اقلیمی و بررسی طوفان های گرد و غبار در خراسان رضوی | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
دوره 53، شماره 3، آبان 1400، صفحه 305-318 اصل مقاله (706.25 K) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2021.301969.1007515 | ||
نویسندگان | ||
محسن عراقی زاده1؛ سید ابوالفضل مسعودیان* 2 | ||
1دانشجوی دکتری دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
2استاد گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
چکیده | ||
در این پژوهش به تحلیل آماری رخداد طوفان های گرد و غبار با استفاده از داده های ایستگاه هواشناسی همدیدی خراسان رضوی پرداخته شد. بر اساس دستورالعمل سازمان جهانی هواشناسی، هرگاه در ایستگاهی سرعت باد از 30 نات بیشتر شود و دید افقی به علت پدیدة گرد و غبار به کمتر از یک کیلومتر برسد، طوفان گرد و غبار گزارش میشود. کدهای 30 تا 35 مربوط به طوفان گرد و غبار یا شن معرفی میشود. در این تحقیق، نخست فراوانی رخداد طوفانهای گرد و غبار در ایستگاههای همدیدی خراسان رضوی طی سالهای 1331-1398 بررسی شد. سپس، به صورت موردی به بررسی رخداد طوفان گرد و غبار در مشهد به علت ایجاد وضعیت بحرانی در این کلانشهر در تاریخ 25/7/1396 برای بررسی مسیر ورودی این طوفانها پرداخته شد. بررسی تصاویر ماهوارة مودیس و تحلیلی الگوی گرد و غبار و همچنین ردیابی بستههای هوا حامل ذرات گرد و غبار با استفاده از مدل HYSPLIT با روش پسگرد و پیشگرد در ایستگاه مشهد بهعنوان یکی از مهمترین ایستگاه های هواشناسی شمال شرق کشور انجام شد. نتایج نشان داد بیشترین فراوانی طوفانهای گرد و غبار در سطح استان مرتبط با سبزوار با 136 طوفان ملایم و 79 طوفان شدید و شهرهای سرخس و گناباد در رتبه های بعدی بوده اند. با ردیابی و آشکارسازی پدیدة طوفان گرد و غبار به صورت موردی مشاهده شد که این پدیده نخست بر روی ترکمنستان شکل می گیرد و با نفوذ به مرزهای شرقی کشور شهر مشهد را تحت تأثیر قرار می دهد. | ||
کلیدواژهها | ||
پدیدة گرد و غبار؛ شمال شرق ایران؛ HYSPLIT؛ MODIS | ||
مراجع | ||
اردبیلی، لیلا (۱۳۸۹). بررسی فرایندهای مؤثر در تشدید گردوغبار سالهای اخیر ایران، مجموعه مقالات همایش ملی فرسایش بادی و طوفانهای گرد و غبار یزد- ایران، ص ۲۴-49.
برتینا، ه.؛ صیاد، غ.؛ متینفر، ح. و حجتی، س. (1393). توزیع زمانی- مکانی ذرات معلق اتمسفری در غرب کشور بر مبنای دادههای طیفی سنجندة MODIS، نشریة پژوهشهای حفاظت آب و خاک، ۲۱(۴).
بروغنی، م.؛ مرادی، ح.؛ زنگنه اسدی، م. و پورهاشمی، س. (۱۳۹۸). ارزیابی نقش خشکسالی بر فراوانی وقوع گرد و غبار در استان خراسان رضوی، فصلنامة علوم و تکنولوژی محیط زیست، ۲۱(۵): ۱۰۹-۱۲۱.
رمضانی، ن. و جعفری، ر. (1389). تغییرات کاربری اراضی در ایجاد طوفانهای گرد و غبار و تأثیر آن بر تغییرات اقلیمی، مجموعه مقالات همایش ملی فرسایش بادی و طوفانهای گرد و غبار، یزد- ایران، ش 17.
رستمی د. و حسینی س. ا. (۱۳۹۷). واکاوی و ردیابی پدیدة گرد و غبار در جنوب و جنوب شرق ایران با استفاده از مدل HYSPLIT و اصول سنجش از دور، نشریة تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، ۵(۳): 103-۱۱۹.
علیدادی، ح. (1390). منابع آلایندة هوا و اثر آن بر محیط زیست، چ ۲، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی مشهد.
فلاح ززولی، م.؛ وفایینژاد، ع.؛ خیرخواه زرکش، م. و احمدی دهکاء، ف. (1393). پایش و تحلیل سینوپتیکی پدیدة گرد و غبار با استفاده از سنجش از دور و GIS (مطالعة موردی: گرد و غبار 18 ژوئن 2012)، نشریة اطلاعات جغرافیایی، 23(91): 69-80.
کرمی، س.؛ حسین حمزه، ن.؛ نوری، ف. و رنجبر، ع. (۱۳۹۸). بررسی همدیدی و شبیهسازی 2 طوفان همزمان گردوخاک در مناطق شرق و شمال شرقی ایران، کنفرانس بین المللی گرد و غبار در جنوب غرب آسیا، زابل، دانشگاه زابل.
Alam, K.; Qureshi, S. and Blaschke, T. (2011). Monitoring spatio-temporal aerosol patterns over Pakistan based on MODIS, TOMS and MISR satellite data and a HYSPLIT model. Atmospheric environment, 45(27): 4641-4651.
Alizadeh Choobari, O.; Zawar-Reza, P. and Sturman, A. (2014). The global distribution of mineral dust and its impacts on the climate system: A review. Journal of Atmospheric Research, 138: 152-165.
Draxler, R.R. and Rolph, G.D. (2003). HYSPLIT (Hybrid Single-Particle Lagrangian Integrated Trajectory) Model access via NOAA ARL READY Website http://www.arl.noaa.gov/ready/ hysplit4.html
Huang, J.; Fu, Q.; Zhang, W.; Wang, X.; Zhang, R.; Ye, H. and Warren, S. G. (2011). Dust and black carbon in seasonal snow across northern China. Bulletin of the American Meteorological Society, 92(2): 175-181.
Kaskaoutis, D. G.; Kahn, R. A.; Gupta, P.; Jayaraman, A. and Bartzokas, A. (2012). Desert Dust Properties, Modelling, and Monitoring. Advances in Meteorology.
Miller, R. L.; Tegen, I. and Perlwitz, J. (2004). Surface radiative forcing by soil dust aerosols and the hydrologic cycle. Journal of Geophysical Research: Atmospheres, 109(D4).
Nabat, P.; Solmon, F.; Mallet, M.; Kok, J. F. and Somot, S. (2012). Dust emission size distribution impact on aerosol budget and radiative forcing over the Mediterranean region: a regional climate model approach. Atmospheric Chemistry & Physics Discussions, 12(7).
Namdari, S.; Valizade, K. K.; Rasuly, A. A. and Sarraf, B. S. (2016). Spatio-temporal analysis of MODIS AOD over western part of Iran. Arabian Journal of Geosciences, 9(3): 191.
Prasad, A. K.; Singh, S.; Chauhan, S. S.; Srivastava, M. K.; Singh, R. P. and Singh, R. (2007). Aerosol radiative forcing over the Indo-Gangetic plains during major dust storms. Atmospheric Environment, 41(29): 6289-6301.
Shao, Y., Yang, Y., Wang, J., Song, Z., Leslie, L. M., Dong, C., ... & Chun, Y. (2003). Northeast Asian dust storms: Real‐time numerical prediction and validation. Journal of Geophysical Research: Atmospheres, 108(D22).
WMO Manual of codes VolumeI.1-NO-306-(2009)
Xuan, J. and Sokolik, I. N. (2002). Characterization of sources and emission rates of mineral dust in Northern China. Atmospheric Environment, 36(31): 4863-4876.
Zakey, A. S.; Solmon, F. and Giorgi, F. (2006). Implementation and testing of a desert dust module in a regional climate model. Atmospheric Chemistry and Physics, 6(12): 4687-4704.
Zhang, D.F; Zakey A.S.; Gao, X.J. and Giorgi, F. (2008). Simulation of Dust aerosol and its regional feedbacks over East Asia using a regional climate model, Atmospheric Chemistry and Physics Discussions, 8: 4625-4667.
Zhang, D. F.; Zakey, A. S.; Gao, X. J.; Giorgi, F. and Solmon, F. (2009). Simulation of dust aerosol and its regional feedbacks over East Asia using a regional climate model. Atmospheric Chemistry and Physics, 9(4): 1095-1110.
Zhang, H.; Hoff, R. M. and Engel-Cox, J. A. (2009). The relation between Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer (MODIS) aerosol optical depth and PM2. 5 over the United States: a geographical comparison by US Environmental Protection Agency regions. Journal of the Air & Waste Management Association, 59(11): 1358-1369.
Zhao, C.; Liu, X.; Leung, L. R.; Johnson, B.; McFarlane, S. A.; Gustafson Jr, W. I. ... and Easter, R. (2010). The spatial distribution of mineral dust and its shortwave radiative forcing over North Africa: modeling sensitivities to dust emissions and aerosol size treatments. Atmospheric Chemistry and Physics, 10(18): 8821-8838.
Zhao, C.; Liu, X.; Ruby Leung, L. and Hagos, S. (2011). Radiative impact of mineral dust on monsoon precipitation variability over West Africa. Atmospheric Chemistry and Physics, 11(5): 1879-1893.
Zhao, S.; Zhang, H.; Feng, S. and Fu, Q. (2015). Simulating direct effects of dust aerosol on arid and semi-arid regions using an aerosol-climate coupled system. International Journal of Climatology, 35(8): 1858-1866. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,536 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 846 |