پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,036 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,504,350 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,768,470 |
تمهیدات فراداستان و بازی در رمان لعبة النسیان | ||
| ادب عربی | ||
| دوره 14، شماره 1، خرداد 1401، صفحه 21-41 اصل مقاله (933.44 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2021.320833.612372 | ||
| نویسندگان | ||
| راضیه صدری خانلو* 1؛ علیرضا شیخی2؛ عبدالعلی آل بویه لنگرودی3؛ مصطفی پارسایی پور4 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی | ||
| 3دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی | ||
| 4استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی | ||
| چکیده | ||
| فراداستان شیوۀ نگارش نویسندگانه و سبک به بازی گرفتن آگاهانه و عامدانۀ ساختارهای روایی و دستخوش ترفندکردن فنّ نویسندگی است. فراداستان میکوشد به‌واسطۀ انحراف یا گریز از هنجارهای تثبیتشدۀ روایتپردازی سنتی و حتی تهکم به آن، ادبیّت و خودآگاهی پیشین را به‌مثابۀ یک کجروی میانتهی معرفی کند و ترفندهای روایی مدعی حقیقتنمایی به غرض ناراستین حقیقتدانی مطلق را برملا سازد تا اثبات کند حلوفصل کشمکش آواها و ایدئولوژی‌ها، با انقیادشان زیر آوای مؤلفی همهچیزدان و خداگونه، محال است و محالبودگیِ درک غایی حقیقت در سایۀ سیطرهمندی تکسویهنگر را شادمانه بهنمایش گذارد. خردهژانر فراداستان، با تمهیداتی برآمده از حسابگریهای ذهنی و با حاشیهنگاریهای خودارزیابانه و دیالکتیکی، میکوشد با تأملی روشن‌بینانه در فرآیندهای برساخته‌شدن داستان، و با تکیه بر اصل عدم قطعیت هایزنبرگ، در کنار شفاف‌سازی سرشت داستان، حقیقت‌جویی نماید. درآمیخته با مفهوم نسبیتْ‌محوری، نظریۀ بازی به‌مثابۀ شیوه درک درست روال‌های جهان، در فراداستان به‌عنوان فعالیتی خودبنیاد و واجد ارزشی قطعی در جهان واقعی، یاریگر دستاوردهای حقیقت‌بین ادبیات می‌شود. صفت ناساختمندی و دلبخواهگی بازی، با دست‌مایه‌کردن وانمودگرانۀ نقش‌ها و قراردادهای بازی، به فراداستان کمک می‌کند ضمن کنکاش در کارکردها و طبیعتِ ظاهراً بازشناخته، ولی عملاً ناشناختۀ داستان، سنت‌های ناکارآمد و جهان‌نگری نخ‌نماشده را در هم شکند. در بازشناسی این نگرگاه‌های پارادایم نوشناخته در فراداستان‌ها، در این کوشش برآنیم به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با پردازش دادههای تئوری فراداستان، به‌ویژه از منظر «پاتریشیا وَو»، به درک کارایی مؤلفههای فراداستان و تبیین کیفیات آن و نقش بازی در پیشبرد فراداستانسازی، در رمان لعبة النسیان محمد برادة بپردازیم تا نوآوری‌های نخستین گام عرب را در هجرت از انگاره‌های مطلق‌اندیش مدرنیسم در حقایق‌شناسی داستانی بازشناسیم. در این پژوهش دریافتیم براده در کاربست شگردهای اتصال کوتاه، آشکارسازی شگرد، شورشگری شخصیت‌ها، کولاژ فراداستانی و نامگذاری دلبخواهی، همواره بازیگرانه وام‌دار اصل نسبی‌نگری و چندچهرگی حقیقت است و این‌گونه برای فراداستاننویسی عربی بنیانی استوار می‌آفریند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فراداستان؛ تمهیدات فراداستانی؛ بازی و فراداستان؛ عدم قطعیت؛ لعبة النسیان؛ محمد براده | ||
| مراجع | ||
|
برادة، محمد (2003)، لعبة النسیان، الطبعة الثالثة، الرباط، دار الامان.
ـــــــــــــــ (2004)، إمرأة النسیان، الدار البیضاء، الفنک.
پاینده، حسین (۱۳۸۳)، «فراداستان سبکی از داستان‌نویسی در عصر پسامدرن»، کتاب ماه ادبیات و فلسفه، سورۀ مهر، ش 84، ۲۶-۳۷.
پژهان، هدی و محمد‌علی محمودی (1397)، «شیوه‌های بازتاب استراژی‌های روایی فراداستان در رمانهای پسامدرن فارسی»، مکتبهای ادبی، سال دوم، بهار، ش 3، ۶۷-۹۸.
تدینی، منصوره (۱۳۸۸)، پسامدرنیسم در ادبیات داستانی ایران، تهران، نشر علم.
ثامر، فاضل (2013)، «میتاسرد مابعدالحداثة»، الکوفة، سنة 1، العدد 2، 63- 96.
جعفریکمانگر، فاطمه و غلامرضا پیروز (۱۳۹۷)، «نگاه انتقادی به نگارش خودآگاهانه و تکنیک‌زده در فراداستان‌های فارسی»، پژوهشهای ادبی، سال ۵۱، تابستان، ش۶۰، ۳۹-۶۸.
حاجی، سعدی و سیداحمد پارسا (1397)، «استعاره بازی و فراداستان در رمان بازی آخر بانو»، ادبیات پارسی معاصر، سال هشتم، ش 1، بهار و تابستان، ۱۹-۴۱.
حاجی‌زاده، مهین و شادی ابراهیمی (1397)، «تحلیل و بررسی فراداستانی رمان الفراشة الزرقاء اثر ربیع جابر»، ادبیات داستانی، سال هفتم، ش 24، 67-80.
دژبان، فاطمه و بهادر باقری (۱۳۹۷)، «طبقه‌بندی عناصر فراداستانساز با تمرکز بر اتصال کوتاه و مثلث ارتباطی نویسنده»، متن‌پژوهی ادبی، سال ۲۲، زمستان، ش 78، ۲۱۹-۲۴۶.
دلشاد، شهرام و جعفر طهماسبی (1400)، «فرآیند فراروایت در رمان عین الفرس از میلودی شغموم»، ادب عربی، سال سیزدهم، ش 3، 88-104.
عسکری، صادق و همکاران (1399) «مؤلفههای پسانوگرایی در داستان یوم قتل الزعیم اثر نجیب محفوظ»، ادب عربی، سال دوازدهم، ش 4، 102-120.
لاج، دیوید (۱۳۹۴)، هنر داستان‌نویسی، ترجمۀ رضا رضایی، تهران، نشر نی.
لاوزن، سارا (۱۳۸۰)، «فراداستان؛ هر مقاله عنوانی دارد»، ترجمۀ امید نیک‌فرجام، فارابی، ش ۴۰، ۵۲- ۷۲.
متس، جسی (۱۳۹۴)، «رمان پسامدرن: غنیشدن رمان مدرن»، در مجموعه نظریههای رمان از رئالیسم تا پسامدرنیسم، گزینش و ترجمۀ حسین پاینده، چاپ سوم، 201-238، تهران، نیلوفر.
محبی، پرستو (۱۳۹۰)، «فراداستان در نمایشنامۀ دور و دراز سفر سلطان به دیار فرنگ اثر محمد چرمشیر»، نقد ادبی، سال ۴، ش ۱۶، ۱۲۷-۱۴۷.
مکاریک، ایرنا.ریما (1388)، دانشنامۀ نظریههای ادبی معاصر، مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران، آگه.
مکهیل، برایان (1393)، «گذار از مدرنیسم به پسامدرنیسم در ادبیات داستانی»، در مجموعه مدرنیسم و پسامدرنیسم در رمان، گزینش و ترجمۀ حسین پاینده، 107-168، تهران، نیلوفر.
وَو، پاتریشیا (1390)، فراداستان، ترجمۀ شهریار وقفی‌پور، تهران، چشمه.
Al-nowaihi, magda.m (1999), “Committed postmodernity: Mohamed Barada's the game of forgetting”, critique: Jornal for Critical Studies of the Middle East , Vol:8, No:15, 1-24. Genette, Gerard. (1972), “Figures III”, coll Poetique, Paris. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 851 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 465 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب