پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,578 |
| تعداد مقالات | 71,072 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,696,362 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,926,642 |
کارکرد بلاغی وجه جمله در خسرو و شیرین نظامی | ||
| ادب فارسی | ||
| مقاله 2، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 26، اسفند 1399، صفحه 21-37 اصل مقاله (505.73 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2021.274191.1347 | ||
| نویسندگان | ||
| روح الله هادی* 1؛ علیرضا حاجیان نژاد1؛ زینب نصیری2 | ||
| 1دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تهران | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| شعر نظامی از نظر بلاغت ارزش چشمگیری دارد. توجّه شاعر به اصول بلاغی و چگونگی ارتباط او با مخاطب از مباحث برجستۀ شعر نظامی‌است که از طریق بررسی این مباحث، میتوان به توانایی شاعر در هنر شاعری و تأثیرگذاری بر مخاطب خود پی برد. در منظومۀ خسرو و شیرین، شاعر بیش از هر اثر دیگری از عنصر گفتوگو بهره برده است. حضور مخاطب و توجّه شاعر به وی کاملاً مشهود است و بین گوینده و شنونده ارتباطی دوسویه برقرار است؛ از این‌رو، وجوه مختلف جمله بسامد زیادی در اشعار او دارد و با تحلیل این وجوه از منظر علم معانی میتوان به کارکرد ادبی و هنری آنها در متن پی برد. یکی از ویژگی‌های نحوی جمله، «وجه» است که کارکرد بسیارمهمّی در تحلیل بلاغی متون ادبی دارد. وجه جملات، کارکرد تعاملی زبان را نشان میدهد و از میزان ارتباط نویسنده با مخاطب حکایت میکند. بر این اساس، وجه جملات از مؤثّرترین عوامل ایجاد پویایی و چندصدایی در متن است. در این پژوهش به بررسی وضعیّت وجه جمله در شعر نظامی با تأکید بر منظومۀ خسرو و شیرین میپردازیم و کارکرد وجوه امری، پرسشی و ندایی و همچنین وجه شرطی را که بنا بر فرضیّۀ ما کارکرد مهمّی در شعر نظامی دارند، بررسی میکنیم. در بخش جملات امری، به جملات دعایی نیز که کاربرد بسیاری در شعر نظامی دارند، میپردازیم. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بلاغت؛ علم معانی؛ نظامی گنجوی؛ خسرو و شیرین؛ وجه جمله | ||
| مراجع | ||
|
آق‌اولی، حسام‌العلما (۱۳۱۵)، درر الأدب، شیراز، بینا. آهنی، غلامحسین (۱۳۶۰)، معانی و بیان، تهران، بنیاد قرآن. انوری، حسن و احمد گیوی (۱۳۸۷)، دستور زبان فارسی ۲، چ4، تهران، فاطمی. تجلیل، جلیل (۱۳۸۵)، معانی و بیان، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. شمیسا، سیروس (۱۳۸۹)، معانی، تهران، میترا. صفا، ذبیحاللّه (۱۳۷۷)، آیین سخن، تهران، ققنوس. مازندرانی، محمّدهادی (۱۳۷۶)، انوار البلاغه، چاپ محمّدعلی غلامینژاد، تهران ، مرکز فرهنگی نشر قبله. معلوف، لوئیس (۱۳۸۴)، المنجد، ترجمۀ محمّد بندرریگی، تهران، ایران. ناتل خانلری، پرویز (۱۳۵۱)، دستور زبان فارسی، تهران، بنیاد فرهنگ ایران. ـــــــــــــــــــ (۱۳۸۲)، دستور تاریخی زبان فارسی، چاپ عفّت مستشارنیا، چ5، تهران، توس. نظامی گنجوی (۱۳۹۳)، خسرو و شیرین، چاپ وحید دستگردی، به کوشش سعید حمیدیان، تهران، قطره. Halliday, M. A. K. (1985), An Introduction to Functional Grammar, London, Edward Arnold. Jakobson, R. (1960), Closing Statement: Linguistics and Poetics, T. A. Sebeok (ED), Cambridge, Mass: M.I.T. Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 731 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 814 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب