تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,117,535 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,223,121 |
عوامل مؤثر، روند و پیامدهای انتخابات مجلس چهاردهم شورای ملی در کرمانشاه | ||
پژوهش های ایران شناسی | ||
مقاله 5، دوره 10، شماره 2، بهمن 1399، صفحه 91-114 اصل مقاله (884.84 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2020.299815.819 | ||
نویسندگان | ||
ابتهاج سلیمی1؛ حسن زندیه* 2؛ منوچهر صمدی وند3؛ معصومه قره داغی4 | ||
1دانشجوی دکتری تاریخ واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی ، شبستر، ایران. | ||
2استادیار گروه تاریخ دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
3استادیار گروه معارف اسلامی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران. | ||
4استادیار گروه تاریخ، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران. | ||
چکیده | ||
برکناری رضاشاه از قدرت، تکان سختی به ساختار سیاسی کشور وارد آورد و مرحلۀ تازهای از فعالیت پارلمان، احزاب، گروه ها، جریان های داخلی، اقشار و طبقات اجتماعی در عرصۀ سیاسی و اجتماعی آغاز گردید. انتخابات مجلس شورای ملی و مشارکت مردم در انتخاب وکلای موردنظر خویش در تهران و دیگر نقاط کشور هم از این تحولات و تکانه، بی نصیب نماند و هر یک از مراجع مذکور، بدون منع قانونی در آن دخالت کردند و انتخابات برای مدتی از کنترل دولت خارج شد. شرکت مردم در انتخابات نسبتاً آزاد دورۀ چهاردهم مجلس، اولین تجربۀ ملت ایران بعد از سقوط دیکتاتوری پهلوی اول بود و استقبال زیادی از آن صورت گرفت. کرمانشاه به عنوان منطقه ای مهم و استراتژیک واقع در غرب ایران، ازجملۀ این موارد بود که احزاب، نیروها و شخصیت های مختلف با رهایی از دشواری های سیاسی دورۀ پهلوی اول، به تکاپو افتادند و در انتخابات سهیم شدند که بررسی آن، مسئلۀ مقاله حاضر است. این پژوهش با روش تحلیلی ـ توصیفی و با تکیه بر متون اسنادی و کتابخانه ای، با واکاوی روند رأی گیری، در پی پاسخ به این پرسش اصلی است که علل و عوامل تأثیرگذار در جریان برگزاری انتخابات مجلس چهاردهم شورای ملی در حوزۀ انتخابیۀ کرمانشاه چه بوده است؟ یافته ها نشان می دهد که برخلاف دورۀ سلطنت رضاشاه، انتخابات دورۀ چهاردهم به انحصار هیچیک از نیروهای سیاسی و اجتماعی درنیامد و نامزدهای این دوره وابسته با گروههای ذی نفوذ متعدد و متضادی بودند. در اولین انتخابات دورۀ پهلوی دوم، نظر به ایجاد خلأ قدرت و ضعف دربار و عوامل بازدارندۀ رژیم، میزان مشارکت افزایشیافته و مراکز قدرت به ویژه ایلات و عشایر و مأموران سیاسی خارجی برای نیل به اهداف خویش، در جریان انتخابات مجلس به فعالیت ها و کنشگری پرداختند، لذا این مرحله از انتخابات تحت تأثیر عوامل داخلی و خارجی قرار داشت، در نتیجه نمایندگان جدیدی به مجلس راه پیدا کردند. | ||
کلیدواژهها | ||
انتخابات مجلس؛ کرمانشاه؛ دهه 1320؛ ایلات و عشایر؛ متفقین | ||
مراجع | ||
آبراهامیان، یرواند، 1388، ایران بین دو انقلاب، ترجمۀ احمد گل محمدی، محمدابراهیم فتاحی، تهران، نی. ارفع، حسن، 1395، در خدمت پنج سلطان، ترجمۀ مانی صالحی، تهران، ماهی. اسکراین، سر کلارمونت، 1363، جنگ جهانی در ایران، ترجمۀ غلامحسین صالحیار، تهران، اطلاعات. اطلاعات، سال هفدهم، شمارۀ 5187، شنبه چهاردهم خرداد 1322، ص 1. امجد، محمد، 1380، ایران: از دیکتاتوری سلطنتی تا دینسالاری، ترجمۀ حسین مفتخری، تهران، مرکز بازشناسی اسلام و ایران. امیراحمدی، احمد، 1373، خاطرات نخستین سپهبد ایران، به کوشش غلامحسین زرگرینژاد، تهران، مؤسسۀ پژوهش و مطالعات فرهنگی. امیرخسروی، بابک، 1375، نظری از درون به نقش حزب تودۀ ایران، تهران، اطلاعات. ایوانف، م. س، 1356، تاریخ نوین ایران، ترجمۀ هوشنگ تیزابی و حسن قائمپناه، تهران، طوفان. بولارد، سر ریدر، 1371، نامههای خصوصی و گزارشهای محرمانه، ترجمۀ غلامحسین میرزا صالح، تهران، طرح نو. بهرامی، روحالله، 1389، انقلاب اسلامی در کرمانشاه، ج 1، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی. جامی، 1357، گذشته چراغ راه آینده، تهران، ققنوس. جهانشاهلوافشار، نصرتالله، 1380، ما و بیگانگان، تهران، ورجاوند. حجازی، محمدباقر، 1322، حقایق گفتنی، تهران، شرکت مطبوعات. خامهای، انور، 1372، خاطرات سیاسی، تهران، گفتار. خلعتبری، ارسلان، 1323، «خطاهای سیاسی از شهریور 1320 به بعد»، آینده، ج 3، تهران. روزنامه رهبر، شمارۀ 568، مورخه 7/3/1324، ص 1. روزنامه کرمانشاه، 1320، شمارۀ 1542، دیماه، ص 2. زیرکزاده، احمد، 1378، خاطرات: پرسشهای بی پاسخ در سالهای استثنایی، به کوشش ابوالحسن ضیاءظریفی و خسرو سعیدی، تهران، نیلوفر. سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما)، شمارۀ سند 10922/240، 23503/240، 3621/293، 3821/293، 2294/293. سائلی کردهده، مجید، 1378، سیر تحول قوانین انتخاباتی مجلس ایران، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی. سلطانی، محمدعلی، 1378، احزاب سیاسی و انجمنهای سری در کرمانشاه، ج 2، تهران، سها. سنجابی، کریم، 1368، امیدها و ناامیدیها، لندن، جبهۀ ملیون. سیاست و سازمان حزب توده از آغاز تا فروپاشی، 1370، ج 1، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی. شجیعی، زهرا، 1383، نخبگان سیاسی ایران: نمایندگان مجلس از مشروطه تا انقلاب اسلامی، ج4، تهران، سخن. صفایی، ابراهیم، 1373، نخستوزیران ایران، ج 1، تهران، انجمن تاریخ. طبری، احسان، 1367، کژراهه، تهران، امیرکبیر. طیرانی، بهروز، 1376، اسناد احزاب سیاسی ایران، ج 1، تهران، مرکز اسناد و کتابخانه ملی ایران. عظیمی، فخرالدین، 1374، بحران دموکراسی در ایران، ترجمۀ عبدالرضا هوشنگ مهدی، تهران، البرز. علوی، بزرگ، 1357، پنجاه و سه نفر، تهران، جاویدان. فرخ، مهدی، 1347، خاطرات سیاسی، ج1، به کوشش پرویز لوشایی، تهران، امیرکبیر. فوران، جان، 1388، مقاومت شکننده، ترجمۀ احمد تدین، تهران، رسا. فهرست اسامی و مشخصات نمایندگان24 دورۀ مجلس شورای ملی، 1368، تهران، دفتر انتخابات وزارت کشور. قانعی، سعید، علمی، محمدعلی، 1390، نخست وزیران ایران، تهران، علمی. قطبی، بهروز، 1389، گزیدۀ اسناد ایران در جنگ جهانی دوم، تهران، اطلاعات. کامران میرزا، 1354، ایران در جنگ جهانی دوم، تهران، بهمن. کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای ملی (کمام)، شمارۀ سند 24844. کشاورز، اردشیر، ططری، علی، 1390، اسناد انتخابات مجلس شورای ملی کرمانشاهان، تهران، مرکز اسناد و کتابخانه مجلس شورای اسلامی. کمالی، مسعود، 1381، جامعۀ مدنی، دولت و نوسازی درایران معاصر، ترجمۀ کمال پولادی، تهران، مرکز بازشناسی اسلام و ایران. گازیوروسکی، مارک. جی، 1371، سیاست خارجی آمریکا و شاه، ترجمۀ فریدون فاطمی، تهران، مرکز. لنچاوسکی، جورج، 1356، رقابت روسیه و غرب در ایران، ترجمۀ اسماعیل رائین، تهران، جاویدان. مدیرشانهچی، محسن، 1375، احزاب سیاسی ایران، تهران، رسا. ــــــــــــــــــــ، 1385، فرهنگ احزاب و جمعیتهای سیاسی، تهران، نگاه معاصر. مذاکرات مجلس شورای ملى، دورۀ چهاردهم، جلسۀ 2، یکشنبه 14 اسفند ماه 1322. ـــــــــــــــــــــــــــ، دورۀ چهاردهم، جلسۀ 5، یکشنبه 21 اسفندماه 1322. مرکز اسناد وزارت امور خارجه (اسنادوخ)، 4-48-39، 1321ش، 1-115-39، 1322ش. مسعودی، عباس، 1329، اطلاعات در یک ربع قرن، تهران، اطلاعات. مهربان، رسول، 1361، گوشههایی از تاریخ معاصر ایران، تهران، عطارد. میلسپو، آرتور، 1370، آمریکائیها در ایران، ترجمۀ عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران، البرز. نوروزی، داود، 1360، «حزب توده ایران؛ ضرورت تاریخی میهن ما»، حزب تودۀ ایران از آغاز پیدایی تا انقلاب 1357: اسناد و دیدگاهها، ج 1، تهران، بینا. نیکپی، اعزاز، 1347، تقدیر یا تدبیر، تهران، این سینا. یادداشتهای سیاسی ایران، 1392، ج 12: بخش اول، ویراستار آر. ام. بارل، ترجمۀ مصطفی امیری، تهران، مؤسسۀ فرهنگی هنری و مرکز اسناد انقلاب اسلامی. یکرنگیان، حسین، 1384، سیری در تاریخ ارتش ایران، تهران، خجسته.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,536 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 391 |