تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,514 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,130,556 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,236,895 |
پایش غلظت فلزات سنگین ناشی از طوفان گردوغبار در خاک اکوسیستم های زراعی گندم در جنوب استان فارس | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 8، دوره 52، شماره 4، دی 1399، صفحه 641-657 اصل مقاله (1.31 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2021.297137.1007483 | ||
نویسندگان | ||
برومند صلاحی* 1؛ محمود بهروزی2 | ||
1استاد گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی | ||
2دکتری آب و هواشناسی سینوپتیک، دانشگاه ملایر | ||
چکیده | ||
فلزات سنگین در ذرات غبار نقش مهمی در آلودگی خاکهای کشاورزی دارند که با شناخت آن گام مهمی در پیشگیری از اثرهای بهداشتی آن برداشته خواهد شد. در این پژوهش فراوانی طوفانهای گردوغبار در ایستگاههای داراب، جهرم، فسا، و لار در بازة زمانی 16ساله (۲۰۰۰-2015) بررسی و با مدلهای اسپلیت ردیابی شد. برای شناسایی غلظت فلزات سنگین در خاک زراعی گندم، 16 نمونه خاک زراعی از عمق صفر تا 5 سانتیمتری در دو زمان قبل (فصل زمستان) و بعد از طوفانهای گردوغبار (فصل تابستان) برداشته شد و در آزمایشگاه با استفاده از دستگاه جذب اتمی به روش شعله غلظتها اندازهگیری شد و با شاخص زمینانباشتگی ارزیابی شد. نتایج نشان داد بیشینة طوفانهای گردوغبار در بهار و اوج آن در ایستگاه فسا و جهرم بود که ذرات غبار از بیابانهای عراق و ربعالخالی بهواسطة بادهای شمال انتقال یافتهاند. غلظت فلزات سنگین در خاک نشان داد که فلزات سرب و کادمیوم در زمان بعد از گردوغبار نسبت به زمان قبل افزایش یافت و اختلاف آنها در سطوح 05/0 و 01/0 معنیدار بود. شاخص آلودگی زمینانباشتگی نشان داد غلظت فلزات در اکوسیستمهای زراعی داراب و لار بیش از حد مجاز بوده و در طبقة آلودگی شدید قرار گرفتند. | ||
کلیدواژهها | ||
استان فارس؛ جذب اتمی؛ سرب؛ شاخص زمینانباشتگی؛ مدل هایاسپلیت | ||
مراجع | ||
اتابکی، م.ر. و لطفی، ع. (1397). بررسی غلظت فلزات سنگین (سرب، کادمیوم، روی، و مس) در خاک مناطق مختلف اصفهان در سال 1396، فصلنامة پژوهش در بهداشت محیط، 4(1): 21-30. احمدی دوآبی، ش.؛ افیونی، م.؛ خادمی، ح. و کرمی، م. (1395). آنالیز آماری آلودگی فلزات سنگین در گردوغبار اتمسفری استان کرمانشاه، نشریة علوم آبوخاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)، 20(76): 29-43. افشاری، ع.؛ خادمی، ح. و حجتی، س. (1394). ارزیابی پتانسیل خطرپذیری آلودگی فلزات سنگین در خاکهای مرکزی استان زنجان بر اساس انواع شاخصهای آلودگی، نشریة پژوهشهای حفاظت آب و خاک، 22(6): ۲۱-40. امیدوار، ک. و امیدی، ز. (1392). تحلیل پدیدة گردوغبار در جنوب و مرکز استان فارس، مجلة کاوشهای جغرافیایی مناطق بیابانی، 1: ۸۵-114. بهروزی، م.؛ بازگیر، س.؛ نوری، ح.؛ نجاتیان، م.ع. و اخضری، د. (1398). شناسایی کانونهای گردوغبار و بررسی اثرهای آن بر برخی صفات رویشی و زایشی انگور در دشت ملایر، مجلة مهندسی اکوسیستم بیابان، 8(23): ۵۹-72. بهروش، ف.؛ محمودی قرایی، م.ح.؛ قاسمزاده، ف. و عوضمقدم، س. (1394). بررسی آلودگی فلزات سنگین در غبارهای ترافیکی شهر مشهد و تعیین منشأ آن با استفاده از روش استخراج ترکیبی، نشریة زمینشناسی مهندسی و محیط زیست، 95: ۱۴۱-150. پرداختی، ع.ر. و زاهد، ف. (1397). ارزیابی شاخصهای آلودگی و ریسک اکولوژیکی مربوط به فلزات سنگین در خاکهای اطراف جادههای برونشهری ایران، نشریة مطالعات علوم محیط زیست، 3(3): ۷۶۹-781. ترکاشوند، م.ق.؛ و کیانی، م. (1396). تجزیهوتحلیل وضعیت آلودگی هوا ناشی از اثرات اقلیمی ریزگردها و طوفانهای گردوغبار در مناطق جنوبی استان همدان، مجلة علوم و تکنولوژی محیط زیست، 19(۴): 15-33. جوان سیامردی، ص.؛ رضایی کهخا، م.ر.؛ صفایی مقدم، ع. و نوری، ر. (1393). بررسی غلظت فلزات سنگین (آهن، نیکل، مس، روی، سرب) در خاک کشاورزی بخش مرکزی سیستان، نشریة مهندسی بهداشت محیط، 2(1): ۴۶-53. خوشکیش، ا.؛ علیجانی، ب. و حجازیزاده، ز. (1390). تحلیل سینوپتیکی گردوغبار در استان لرستان، نشریة تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 11(21): 91-110. خیرآبادی، ح.؛ افیونی، م.؛ ایوبی، ش.ا. و سفیانیان، ع.ر. (1394). ارزیابی خطر ناشی از فلزات سنگین در خاک و گیاهان زراعی خوراکی عمده در استان همدان، نشریة علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)، 19(74): ۲۷-37. راستمنش، ف.؛ مراونی، ف.؛ مهرابی کوشکی، م. و زراسوندی، ع.ر. (1394). ارزیابی غنیشدگی فلزات سنگین در مزارع گندم شهر اهواز، نشریة علوم و مهندسی محیط زیست، 2(4): ۱۹-31. رجبی، م. و سوری، ب. (1394). ارزیابی مقادیر فلزات سنگین در ذرات گردوغبار باریده بر شهرهای سنندج، خرمآباد و اندیمشک در غرب ایران 139۱-139۲، مجلة سلامت و محیط، 8(1): ۱۱-۲۲. ریوندی، ا.؛ میررکنی، م. و محمدیها، ا. (1392). بررسی تشکیل و انتشار طوفانهای گردوغبار ورودی به غرب و جنوب غرب ایران با استفاده از مدل پخش لاگرانژی ذرات HYSPLI، نشریة پژوهشهای اقلیمشناسی، 4(13، 14): ۱۶-۱. زنگنه، م. (1393). آب و هواشناسی طوفانهای گردوغبار در ایران، دو فصلنامة آب و هواشناسی کاربردی، 1(1): 1-12. سلمانزاده، م.؛ سعیدی، م.ف. و نبی بیدهندی، غ.ر. (1391). آلودگی فلزات سنگین در غبارهای تهنشینشدة خیابانی شهر تهران و ارزیابی زیستاکولوژی آنها، مجلة محیطشناسی، 61: ۹-18. سیستانی، ن.پ.؛ معینالدینی، م.؛ خراسانی، ن.ا.؛ حمیدیان، ا.ح.؛ علی طالشی، م.ص. و عظیمی یانچشمه، ر. (1396). آلودگی فلزات سنگین در خاکهای مجاور صنایع فولاد کرمان: ارزیابی غنای فلزی و درجة آلودگی، مجلة سلامت و محیط زیست، 10(1): ۷۵-86. صلاحی، ب. و بهروزی، م. (1398). شناسایی کانون گردوغبار و آنالیز فیزیکوشیمیایی ذرات آن در ایستگاه دزفول، طرح پژوهشی، معاونت پژوهشی و فناوری دانشگاه محقق اردبیلی. عزیزی، ق.؛ شمسیپور، ع.ا.؛ میری، م. و صفر راد، ط. (1391). تحلیل آماری - همدیدی پدیدة گردوغبار در نیمة غربی ایران، مجلة محیطشناسی، 38(3): 123-134. کریمیان، ب.؛ لندی، ا.؛ حجتی، س. و احدیان، ج. (1395). بررسی خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، و کانیشناسی گردوغبار شهر اهواز، مجلة تحقیقات آب و خاک ایران، 47(1): ۱۵۹-173. کیانپور، س. و سبحان اردکانی، س. (1396). بررسی غلظتهای روی، سرب، کادمیوم، و مس در گندم و نان مصرفی در شهر همدان، مجلة بهداشت مواد غذایی، 7(28): ۸۱-98. Abdollahi, S.; Karimi, A.; Madadi, M.; Ostad-Ali-Askari, K.; Eslamian, S. and Singh, V. P. (2018). Lead Concentration in Dust Fall in Zahedan, Sistan and Baluchistan Province, Iran, Journal of Geography and Cartography, 1(2). Afshari, A.; Khademi, H. and Hojjati, S. (2016). Assessment of Heavy Metals Pollution Risk In Soils of Central Zanjan Province Based on Pollution Indices, Journal of Water And Soil Conservation, 22(6): 21-40. Agricultural Statistics of Fars Province (2015). Fars Agricultural Jihad Organization, Deputy of Planning and Economics, Bureau of Statistics and Information Technology and Network Equipment. Ahmadi Doabi, SH.; Afyuni, M.; Khademi, H. and Karami, M. (2016). Statistical Analysis of Heavy Metal Contamination in Atmospheric Dusts of Kermanshah Province, Iran, Journal of Water and Soil Science, 20 (76): 29-43. Al-Jumaily, K. J. and Ibrahim, M. K. (2013). Analysis of synoptic situation for dust storms in Iraq, International Journal. Energ. Environ, 4(5): 851-858. Altaş, L. (2009). Inhibitory effect of heavy metals on methane-producing anaerobic granular sludge, Journal of hazardous materials, 162(2-3): 1551-1556. Atabaki, M.R. and Lotfi, A. (2018). Investigation of Heavy Metal Soil Concentration (Pb, Cd, Zn and Cu) In Different Areas of Isfahan in 2017, Journal of Research in Environmental Health, 4(1): 23-35. Azizi, Gh.: Shamsipour, A. A.; Miri, M. and Safarrad, T. (2012). Statistic and Synoptic Analysis of Dust Phenomena in West of Iran, Journal of Environment Studies, 38(3): 123-134. Behravesh, F.; Mahmudy Gharaie, M. H.; Ghassemzadeh, F. and Avaz Moghaddam, S. (2015). Determination of Heavy Metals Pollution In Traffic Dust of Mashhad City, and Its Origin by Using “Selective Sequential Extraction” (SSE) Procedure, Journal Engineering and Environmental Geology, 24(95): 141-150. Behrouzi, M.; Bazgeer, S.; Nouri, H.; Nejatian, M.A. and Akhzari, D. (2019). Dust Storms Detection and Its Impacts on the Growth and Reproductive Traits of Grape Vine (Vitis Vinifera) In Malayer Plain, Journal of Desert Ecosystem Engineering, 8(23): 59-72. Bolan, S.; Kunhikrishnan, A.; Seshadri, B.; Choppala, G.; Naidu, R.; Bolan, N.S.; Ok, Y.S.; Zhang, M.; Li, C.G.; Li, F. and Noller, B. (2017). Sources, distribution, bioavailability, toxicity, and risk assessment of heavy metal (loid) s in complementary medicines, Environment international, 108: 103-118. Broomandi, P.; Dabir, B.; Bonakdarpour, B. and Rashidi, Y. (2017). Identification of dust storm origin in South–West of Iran, Journal of Environmental Health Science and Engineering, 15(1): 16. Draxler, R.; Stunder, B.; Rolph, G.; Stein, A. and Taylor, A. (2014). Hysplit4 User's Guide Version 4.9, 2009, September. Gall, J.E.; Boyd, R.S. and Rajakaruna, N. (2015). Transfer of heavy metals through terrestrial food webs: a review, Environmental monitoring and assessment, 187(4): 201. Geraid R. (1992). The identification of point soures of heavy metal in industrially impacted water way by peripnyton and surface sediment monitoring. Water Air Soil Pollut, 65: 175-90. Jaradat, Q.M.; Momani, K.A.; Jbarah, A-AQ. and Massadeh, A. (2004). Inorganic analysis of dust fall and office dust in an industrial area of Jordan, Environmental Research, 96(2): 139-44. Javan Siamardi, S.; Rezaee Kahkha, M. R.; Safaei Moghaddam, A. and Noori, R. (2014). Survey of Heavy Metals Concentration (Fe، Ni، Cu، Zn، Pb) In Farmland Soils of Sistan Central Part, Journal Of Environmental Health Engineering, 2(1): 46-53. Karimian, B.; Landi, A.; Hojati, S. and Ahadian, J. (2016). Physicochemical and Mineralogical Characteristics of Dust Particles Deposited In Ahvaz City, Iranian Journal of Soil and Water Research, 47(1): 159-173. Kheirabadi, H.; Afyuni, M.; Ayoubi, S. and Sofianian, A.R. (2016). Risk Assessment of Heavy Metals In Soils And Major Food Crops in the Province of Hamadan, Journal of Hydrology and Soil Science, 19(4): 27-38. Khuzestani, R.B. and Souri, B. (2013). Evaluation of heavy metal contamination hazards in nuisance dust particles, in Kurdistan Province, western Iran, Journal of Environmental Sciences, 25(7): 1346-54. Kianpoor, S. and Sobhanardakani, S. (2017). Evaluation of Zn, Pb, Cd and Cu Concentrations in Wheat and Bread Consumed In Hamedan City, Journal of Food Hygiene, 7 (28): 83-92. Koshkish, A.; Alijani, B. and Hejazizadeh, Z. (2011). Synoptic Analysis of Dust Storms in Tthe Lorestan Province, Iran, Journal of Geographical Science, 18(21): 91-110. Li, F.L.; Shi, W.; Jin, Z.F.; Wu, H.M. and Sheng, G.D. (2017). Excessive uptake of heavy metals by greenhouse vegetables, Journal of Geochemical Exploration, 173, 76-84. Lu, X. L.; Wang, K. L. J.; Huang and Zhai, Y. (2009). Contamination assessment of copper, lead, zinc, manganese and nickel in street dust of Baoji, NW China. J. Hazard. Mater, 161: 1058-1062. Maina, E. G.; Gachanja, A. N.; Gatari, M. J. and Price, H. (2018). Demonstrating PM 2.5 and road-side dust pollution by heavy metals along Thika superhighway in Kenya, sub-Saharan Africa, Environmental monitoring and assessment, 190(4): 251. McGowan, H. and Clark, A. (2008). Identification of dust transport pathways from Lake Eyre, Australia using Hysplit, Atmospheric Environment, 42(29): 6915-6925. Mugoša, B.; Đurović, D.; Nedović-Vuković, M.; Barjaktarović-Labović, S. and Vrvić, M. (2016). Assessment of ecological risk of heavy metal contamination in coastal municipalities of Montenegro, International journal of environmental research and public health, 13(4): 393. Omidvar, K. and Omidi, Z. (2013). The Analysis of Dust Phenomenon in the Southern and Central Fars Province, Journal of Geographical Research on Desert Areas, 1(1): 85-114. Pardakhti, A.R. and Zahedi, F. (2018). Pollution Indices and Ecological Risk Assessment For Heavy Metals in Side Soils of Interurban Roads, Iran, Journal of Environmental Sciences Studies, 3(3): 769-781. Rai, P.K.; Lee, J.; Kailasa, S.K.; Kwon, E.E.; Tsang, Y.F.; Ok, Y.S. and Kim, K.H. (2018). A critical review of ferrate (VI)-based remediation of soil and groundwater, Environmental research, 160: 420-448. Rai, P.K.; Lee, S.S.; Zhang, M.; Tsang, Y.F. and Kim, K.H. (2019). Heavy metals in food crops: Health risks, fate, mechanisms, and management, Environment International, 125: 365-385. Rajabi, M. and Souri, B. (2015). Evaluation of Heavy Metals among Dust fall Particles of Sanandaj, Khorramabad and Andimeshk Cities in Western Iran2012-2013, IRANIAN Journal of Health and Environment, 8(1): 11-22. Rastmanesh, F.; Maravani, F.; Mehrabi Koshki, M. and Zarasondi, A.R. (2015). Evaluation of Heavy Metal Enrichment in Wheat Farms of Ahvaz, Journal of Environmental Science and Engineering, 5(8): 19-21. Rivandi, A.; Mirrokni, M. and Mohammadiha, A. (2013). Investigation of Formation and Propagation of Dust Storms Entering to the West And Southwest of Iran Using Lagrangian Particle Diffusion Model, HYSPLIT, Journal of Climate Research, 13: 1-16. Salahi, B. and Behrouzi, M. (2018). Detection Of Dust Source And Physico-Chemical Analysis of Dust Particles at Dezful Station, Department of Physical Geography, Faculty of Literature and Humanities, University Of Mohaghegh Ardebili. Salmanzadeh, M.; Saeedi, M. and Bidheni, GH. N. (2012). Heavy Metals Pollution in Street Dusts of Tehran and Their Ecological Risk Assessment, Journal of Environmental Studies, 38(1): 9-18. Shen, Z.J.; Chen, Y.S. and Zhang, Z. (2017). Heavy metals translocation and accumulation from the rhizosphere soils to the edible parts of the medicinal plant Fengdan (Paeonia ostii) grown on a metal mining area, China. Ecotoxicology and environmental safety, 143: 19-27. Sistani, N.; Moeinaddini, M.; Khorasani, N.; Hamidian, A. H.; Ali-Taleshi, M. S.; Azimi Yancheshmeh, R. (2017). Heavy Metal Pollution in Soils nearby Kerman Steel Industry: Metal Richness and Degree of Contamination Assessment, Journal of Health and Environment, 10(1): 75-86. Soleimani, M.; Amini, N.; Sadeghian, B.; Wang, D. and Fang, L. (2018). Heavy metals and their source identification in particulate matter (PM2.5) in Isfahan City, Iran, Journal of Environmental Sciences, 72: 166-175. Sterckeman, T.; Douay, F.; Proix, N.; Fourrier, H. and Perdrix, E. (2002). Assessment of the contamination of cultivated soils by eighteen trace elements around smelters in the North of France, Water, Air, and Soil Pollution, 135(1-4): 173-194. Tokalioglu, S. and Kartal, S. (2006). Multivariate analysis of the data and speciation of heavy metals in street dust samples from the organized industrial district in Kayseri (Turkey), Atmos. Environ, 40: 2797-2805. Torkashvand, M. GH and Kiani, M. (2018). Analysis of Air Pollution Status Caused By Climatic Effects of Aerosols and Dust Storms in South Regions of Hamadan Province, Journal of Environmental Science and Technology, 19(4): 15-33. Wang, Y.; Stein, A.F.; Draxler, R.R.; de la Rosa, J. and Zhang, X. (2011). Global sand and dust storms in 2008: Observation and HYSPLIT model verification, Atmospheric Environment 45(35): 6368-6381. Xuan, J.; Sokolik, I. N.; Hao, J.; Guo, F.; Mao, H. and Yang, G. (2004). Identification and characterization of sources of atmospheric mineral dust in East Asia, Atmospheric Environment, 38(36): 6239-6252. Zanganeh, M. (2014). Climatological Analysis of Dust Storms in Iran, Journal of Applied Climatology, 1(1): 1-12. Zhang, H.; Wu, C.; Gong, J.; Yuan, X.; Wang, Q.; Pei, W. and Zhang, H. (2017). Assessment of heavy metal contamination in roadside soils along the Shenyang-Dalian Highway in Liaoning Province China, Polish Journal of Environmental Studies, 26(4). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 685 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 385 |