پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,572 |
| تعداد مقالات | 71,020 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,495,847 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,757,757 |
نگاه رمانتیک در تصویرپردازی کلاسیک؛ پژوهشی در غزل‌های ابن زیدون | ||
| ادب عربی | ||
| مقاله 4، دوره 13، شماره 3، آذر 1400، صفحه 45-65 اصل مقاله (1.36 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2021.296336.612172 | ||
| نویسنده | ||
| خداداد بحری* | ||
| استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه خلیج فارس بوشهر | ||
| چکیده | ||
| مکتب رمانتیسم از معروف‌ترین مکاتب ادبی معاصر است که بر آثار شاعران و نویسندگان کشورهای مختلف جهان تأثیر فراوانی داشته است. بارزترین ویژگی‌های این مکتب ادبی عبارت‌اند از: تعبیر صادقانه از عواطف شخصی و احساساتی که در ضمیر انسان خطور می‌کند؛ ذاتی‌بودن یا فردگرایی؛ همدلی و یگانگی با طبیعت؛ توجه فراوان به مناظر، به‌خصوص مناظر بکر و وحشی؛ پایبندی به خیال و تصورات؛ تعبیر با استفاده از رمزهای جدید و الهام‌بخش؛ رهایی از وزن و قافیه در حد متعادل؛ بازگشت به آغاز و دوران کودکی؛ حسرت بر ایام گذشته؛ رؤیا، عشق، نومیدی، مرگ‌اندیشی و... . این مکتب هرچند نوظهور است؛ اما به نظر می‌رسد بتوان مضامین مورد تأکید آن را در شعر دوره‌های ادبی پیش از آن نیز یافت. نویسنده در این مقاله قصد دارد با بررسی غزل‌های ابن زیدون که از برجسته‌ترین شاعران اندلس است، به این پرسش‌ها پاسخ گوید: کدام‌یک از مضامینی که امروزه مضامین رمانتیک خوانده می‌شوند، در غزل‌های ابن زیدون وجود دارد؟ تصویرهایی که شاعر برای بیان این مضامین ابداع کرده است، تا چه میزان به ویژگی‌های تصویر‌پردازی‌های مکتب رمانتیسم نزدیک است؟ روش نویسنده برای پاسخ به این پرسش‌ها، روش توصیفی-تحلیلی است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که هرچند مکتب رمانتیسم، مکتبی جدید است؛ اما این مضامین را می‌توان از مصادیق مضامین رمانتیک در شعر ابن زیدون دانست: اندوه فردی ناشی از عشق بدفرجام به ولادۀ دختر مستکفی که علاوه بر رسیدن به هجران، سبب به زندان افتادن وی شد؛ اشتیاق به وطن که گاه در اشعار، آمیخته به یاد محبوب و گاه در اشعار مستقلِ نمودار شده است؛ بازگشت به دوران گذشته، به‌خصوص دورانی که خوشی‌های شاعر در آن رقم خورده است. این پژوهش همچنین نشان می‌دهد که تصویر‌پردازی‌های شاعر، به‌ویژه توصیف‌های او، در محور عمودی شعر از انسجام کمی برخوردار است؛ اما وی در بسیاری موارد، برای بیان اغراض و احساسات درونی خویش، زبان استعاری را که از ویژگی‌های شعر رمانتیک است، برگزیده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رمانتیسم؛ کلاسیسم؛ ابن زیدون؛ تصویرپردازی؛ غزل | ||
| مراجع | ||
|
الأصفر، عبدالرزاق (1999)، المذاهب الأدبیة لدی الغرب، مع ترجمات ونصوص لأبرز أعلامها، دمشق، اتحاد کتاب العرب.
ابن زیدون (2005)، دیوانه، دراسة وتهذیب عبداللّه سندة، بیروت، دارالمعرفة.
ابن القیم الجوزیة الحنبلی (1910م)، کتاب المشوق إلى علوم القرآن وعلم البیان، تصحیح محمدبدرالدین النعسانی، مصر، مکتبة الخانجی.
ابن منظور (1992)، لسان العرب، الطبعة الثانیة، المجلد 10، بیروت، دار إحیاء التراث العربی و مؤسسة التاریخ العربی.
البستانی، فؤاد أفرام (1951)، المجانی الحدیثة عن مجانی الأب شیخو، بیروت، منشورات الآداب الشرقیة.
الفاخوری، حنا (1380ش)، الجامع فی تاریخ الأدب العربی، قم، منشورات ذوی القربى.
خاکپور، محمد و میر‌جلیل اکرمی (1389)، «رمانتیسم و مضامین آن در شعر فارسی»، کاوش‌نامه، سال 11، ش 21، صص 225-248.
دیاب، علی (2018)، «الأصالة الشعریة الغزلیة عند ابن زیدون»، التراث العربی، العدد 150-151، صص 5-14.
راغب، نبیل (2003)، موسوعة النظریة الأدبیة، القاهرة، الشرکة المصریة العالمیة للنشر-لونجمان.
رمضانی، ربابه، پریسا فیضی (1396)، «بررسی کارکردهای غزل در شعر ابن زیدون و شهریار»، مطالعات ادبیات تطبیقی، سال یازدهم، ش 44، صص 153-174.
سلیمانی، ایرج (1389)، «بررسی و تحلیل غزلیات ابن زیدون»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد،استاد راهنما تورج زینی‌وند، دانشگاه رازی.
سیاه کمری، سمیرا (1393)، «مقایسۀ طبیعت در شعر ابن رومی و ابن زیدون»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، مجید مجیدی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1375)، صور خیال در شعر فارسی، چ6، تهران، آگاه.
شکوهی، ظریفه (1392)، «بررسی هنر تصویرگری در وصفیات ابن زیدون»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، استاد راهنما سیدمهدی مسبوق، دانشگاه بوعلی سینا.
شمیسا، سیروس (1393)، مکتب‌های ادبی، چ6، تهران، قطره.
ـــــــــــــ (1394)، انواع ادبی، چ 5، تهران، میترا.
ضیف، أحمد (1998)، بلاغة العرب فی الأندلس، الطبعة الثانیة، سوسة، دارالمعارف.
ضیف، شوقی (بی‌تا الف)، تاریخ الأدب العربی عصر الدول والأمارات الأندلس، القاهرة، دارالمعارف.
ـــــــــــــ (بی‌تا ب)، فی النقد الأدبی، الطبعة التاسعة، القاهرة، دارالمعارف.
العوادی، حبیب (1422ق)، «تجربة ابن زیدون العاطفیة مع ولادة من خلال شعرة الغزلی (مقاربة دلالیة أسلوبیة)»، دراسات أندلسیة، الجزء 26، صص 27-56.
فتحی، ابراهیم (1986)، معجم المصطلحات الأدبیة، صفاقس، المؤسسة العربیة للناشرین المتحدین.
فتوحی رودمعجنی، محمود (1397)، بلاغت تصویر، چ5، تهران، سخن.
قدامة بن جعفر (1302ق)، نقد الشعر، قسطنطنیة، مطبعة الجوائب.
موسی‌زاده، معصومه (1395)، «تجلی احساس و عاطفه در شعر ابن زیدون»، پایان نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما حسن دادخواه تهرانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده الهیات و معارف اسلامی.
وهبة، مجدی و کامل المهندس (1984)، معجم مصطلحات العربیة فی اللغة والأدب، الطبعة الثانیة، بیروت، مکتبة لبنان.
هلال، محمد غنیمی (1997)، النقد الأدبی الحدیث، القاهرة، نهضة مصر للطباعة والنشر والتوزیع.
هیغو، فیکتور (1994)، مقدمة کرمویل «بیان الرومانتیکیة»، الترجمة علی نجیب إبراهیم، دمشق، دارالینابیع. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 471 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 387 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب