پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,092,203 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,196,080 |
الواح زرین فام کاشان در اواخر سدۀ نهم و نیمۀ اول سدۀ دهم هجری | ||
| پژوهش‌های علوم تاریخی | ||
| دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 23، آذر 1399، صفحه 107-132 اصل مقاله (1.36 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2020.307520.473297 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد مشهدی نوش آبادی1؛ محمدرضا غیاثیان* 2 | ||
| 1استادیار گروه ادیان و فلسفه دانشگاه کاشان | ||
| 2استادیار گروه مطالعات عالی هنر دانشگاه کاشان | ||
| چکیده | ||
| اگرچه کاشان در عصر ایلخانی یکی از مهمترین مراکز تولید کاشیهای زرینفام در جهان اسلام بود، از نیمۀ سدۀ هشتم هجری این صنعت در این شهر دچار رکود شد. پس از آن، از اواخر سدۀ نهم هجری مجدداً شاهد رواج ساخت کاشیهای زریـنفام در کاشان اما با فرم و محتوای متفاوت هستیم. این زرینفامها کاربردهایی نظیر لوح مزار، محراب و وقفنامه دارند و بیشتر معطوف به افراد و مراکز محلی در کاشان و اطراف آن است. در این مقاله پانزده نمونه از این کاشیها که در خلال سالهای 883 تا 967 هجری تولید شدهاند، معرفی میشود. تصاویر آنها از منابع مکتوب مانند آثار پژوهشگران و کاتالوگ حراجی‌ها و موزهها و مطالعات میدانی بهویژه در محل اصلی تهیه شده است. این نوشتار با بهرهگیری از جستجوی میدانی و مطالعۀ کتابخانهای، ضمن معرفی دو لوح زرینفام ناشناخته، برای اولین بار به بازخوانی محتوا و انتشار تصاویر تمام نمونههای شناخته شده پرداخته و بررسی میکند که این کاشیها به لحاظ فرم و صورت چه ویژگیهایی دارد؟ و محتوای این الواح چه ارتباطی با باورهای مذهبی مردم ایران، بهویژه کاشان در آغاز عصر صفوی دارد؟ نتایج نشان میدهند که زرینفامهای این دوران تابع فرم و شکل کلی تقریباً یکسانی هستند و محتوای آنها تحت تأثیر باورهای شیعی و محوریت صلوات بر چهارده معصوم است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| لوح مزار؛ محراب؛ صلوات کبیره؛ زرینفام کاشان؛ هنر شیعی | ||
| مراجع | ||
|
اکبری، عباس، کاشی و کاشان، کاشان، ناشر مولف، 1398. انصاری، میرزا محمدرفیع، دستور الملوک: متن کامل بر اساس نسخۀ حیدرآباد هند، به کوشش نوبواکی کُندو، توکیو، دانشگاه مطالعات خارجی توکیو، 1397. جعفریان، رسول، «رساله در پیشگویی ظهور مهدی در سال 949»، آینۀ پژوهش، شمارۀ 182: 75-82، 1399. محتشم کاشانی، کمالالدین، هفت دیوان محتشم کاشانی، جلد دوم، تصحیح عبدالحسین نوایی و مهدی صدری، تهران، میراث مکتوب، 1381. مستوفی، حمدالله، تاریخ گزیده، به اهتمام عبدالحسین نوایی، تهران، امیرکبیر، 1362 الف. ـــــــــــــــــ، نزهه القلوب، تصحیح گای لیسترانج، تهران، دنیای نشر، 1362 ب. مشهدی نوشآبادی، محمد، «بررسی کتیبههای توغهای عزاداری در ایران عصر صفوی»، تاریخ و تمدن اسلامی، دورۀ 6، شمارۀ ۱۲، 131-155، 1389. معتقدی، کیانوش، محرابهای سفالین ایرانی. تهران، سازمان زیباسازی، 1397. معلوف، لویس، فرهنگ المنجد: عربی به فارسی، ترجمۀ محمد بندرریگی، تهران، ایران، 1380. نراقی، حسن، آثار تاریخی شهرستانهای کاشان و نطنز، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1382. Bahrami, Mehdi, “Some Examples of Il-Khanid Art.” Bulletin of the American Institute for Iranian Art and Archaeology 5, no. 3: 257-260, 1938.
Christie’s, Islamic Art, Indian Miniatures, Rugs and Carpets, London, 18 and 20 October 1994. London: Christie’s, 1994.
ـــــــــــــ, Islamic Arts and Manuscripts, 27 April 2004. London: Christie’s, 2004.
ـــــــــــــ, Art of the Islamic and Indian Worlds, 6 October 2011. London: Christie’s, 2011.
Day, Florence E, “A Review of the ‘The Ceramic Art in Islamic Times. B. Dated Faience’.” Ars Islamica 8: 49-58, 1941.
Ettinghausen, Richard 1939, “The Ceramic in Islamic Times: B. Dated Faience,” In: A Survey of Persian Art, ed. Arthur Uphum Pope, vol. 4, 1667-1688. Tehran: Soroush, 1977.
Grube, Ernst J, The World of Islam. London: Paul Hamlyn, 1966.
ـــــــــــــــــــ, “Notes on the Decorative Arts of the Timurid Period.” In: Gururājamañjarikā. Naples: Istituto universitario orientale, 1974.
Kanda, Yui, “Kashan Revisited: A Luster-Painted Ceramic Tombstone Inscribed with a Chronogram Poem by Muhtasham Kashani.” Muqarnas 34: 273-286, 2017.
Lane, Arthur, Later Islamic Pottery: Persia, Syria, Egypt, Turkey. London: Faber and Faber, 1957.
Najafi, Sayyid Mohammad Bagher, Iranische Kunstschätze in Ägypten/Asare Iran dar Mesr. Köln: Islamische Wissenschaftliche Akademie, 1989.
Pope, Arthur Upham, 1938, A Survey of Persian Art, vol. 4. Tehran: Soroush, 1977.
Sotheby’s, Islamic Works of Art, Carpets and Textiles, 18th April 1984. London: Sotheby’s, 1984.
ـــــــــــــ, Islamic Works of Art, Carpets and Textiles, 16th and 17th April 1985. London: Sotheby’s, 1985.
Watson, Oliver, “The Masjid-i ʿAli, Quhrūd: An Architectural and Epigraphic Survey.” Iran, XIII: 59-74, 1975a.
ـــــــــــــــــــــ, “Persian Lustre Ware, from the 14th to the 19th Centuries.” Le monde Iranien et l'Islam: Sociétés et cultures 3: 63-80, 1975b.
ـــــــــــــــــــــ, Persian Lustre Ware. London: Faber and Faber, 1985. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 653 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 533 |
||