پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,228 |
| تعداد مقالات | 67,750 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,082,226 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,821,020 |
استعارۀ جهتی در قصاید خاقانی با رویکرد شناختی | ||
| پژوهش‌نامه نقد ادبی و بلاغت | ||
| مقاله 6، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 21، خرداد 1400، صفحه 113-131 اصل مقاله (865.94 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2020.298471.1425 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم منوچهری* 1؛ اسماعیل شفق2 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران. | ||
| 2استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| صنعت استعاره در گذشته به عنوان ابزاری زیبایی‌شناختی، ویژگی واژه‌ها و پدیده‌ای زبانی شناخته می‌شد. در رویکرد نوین زبان‌شناسی شناختی، استعاره به عنوان ابزاری فرازبانی شناخته می‌شود که نظام مفهومی ذهن انسان را شکل می‌دهد؛ یعنی یک استعاره، مفاهیم نظام‌مندی ارائه می‌دهد. بنابراین، بین استعاره‌ها ارتباطی به وجود می‌آید. جملاتی چون «در بحث شکستش دادم»، «استدلالش پیروز شد»، نمونه‌ای از استعارۀ «بحث، جنگ است» می‌باشد. استعاره بخش مهمی از ارتباط‌های کلامی را شکل می‌دهد و آن‌قدر طبیعی به زندگی ما وارد می‌شود که گاهی در عمل متوجه آن نمی‌شویم. از دیدگاه لیکاف، استعاره روشی است که از طریق آن، یک حوزه از تجربه در قالب حوزه‌ای دیگر بیان می‌شود. حوزۀ مبدأ معمولاً عینی‌تر و ملموس‌تر از حوزۀ مقصد است. بنا بر نظر لیکاف، استعاره یک عنصر حاشیه‌ای در حیات فکری ما انسان‌ها نیست، بلکه عنصری است در ادراک ما که از فرهنگ و دنیای پیرامون‌مان محسوب می‌شود. یکی از انواع استعاره‌های مفهومی، استعارۀ جهتی است. استعاره‌های جهتی، صورت‌های مکانی به مفاهیم می‌بخشند که این جهت‌ها از یک سو، ریشه در تجارب ما دارند و از سوی دیگر، سبب زیبایی نظام‌های مفهومی می‌شوند. وظیفۀ این نوع از استعاره‌ها برقراری انسجام در نظام مفهومی ماست. زبان به‌کاررفته در قصاید خاقانی به علت تنوع مفاهیم موجود در آن، حوزۀ مناسبی برای بررسی استعاره از دیدگاه زبان‌شناسی شناختی است. بررسی قصاید خاقانی با این دیدگاه، ما را در شناخت بهتر اندیشه و جهان‌بینی خاقانی یاری می‌رساند. این پژوهش که با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده، استعاره‌های جهتی را در قصاید خاقانی بررسی کرده‌است. در استعاره‌های خاقانی، بیشتر از جهت‌های «بالا» و «پایین» برای اعطای صورت مکانی به مفاهیم استفاده شده‌است، در حالی که «عمق، سطح، دور و نزدیک» کمترین کاربرد را دارد. در این پژوهش، جهت «بالا» با امور مثبت و جهت «پایین» با امور منفی مرتبط بود، جز در یک مورد که جهت بالا بر امور منفی و جهت پایین بر امور مثبت دلالت داشت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استعاره؛ رویکرد شناختی؛ استعارۀ جهتی؛ قصیده؛ خاقانی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Directional Metaphor in Khaghani's ballade with a Cognitive Approach | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Maryam Manouchehri1؛ Esmail Shafagh2 | ||
| 1Ph.D Candidate of Persian Language and Literature, Bu Ali Sina University, Hamadan, Hamadan, Iran. | ||
| 2Professor of Persian Language and Literature. Bu Ali Sina University Hamadan, Hamadan, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The metaphor industry has long been regarded as an aesthetic tool. In the new approach to cognitive linguistics, metaphor is recognized as a meta-linguistic tool that forms the conceptual system of man. Metaphor forms an important part of verbal communication And it comes so naturally to our lives that we sometimes fail to notice it in practice. From lakoffs point of view, metaphor is the way in which one sphere of experience is expressed in the sphere of another. The source domain is usually more objective and tangible than the destination domain. According to lykoff, metaphor is not a marginal element in our intellectual life; rather, it is an element in our perception of the culture and world around us. One of the types of conceptual metaphors is directional metaphor. Directional metaphors add to the concepts of spatial statements That these directions are rooted in our experiences on the one hand and make the conceptual systems beautiful on the other. The task of these types of metaphors is to establish coherence in our conceptual system. The Language used in ballades of khaghani because the of variety concepthe ballads in it is a suitable area for examining metaphor is from the point of cognitive semantics. Studying the ballads of khaghani with this view contributes to better understanding of the thoughts and thought. This is a descriptive and analytical study, It has studied the directional metaphors in Khaghani's poems. In khaghani metaphors, the upper and lower directions are used to give concepts a place. While depth and surface area were least used. In this research, the upward direction with positive and The downward direction was related to the negative Except in one case that signifies the upward direction of negative things and the downward direction of positive things. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Metaphor, Cognitive Approach, Directional Metaphor, ballade, Khaghani | ||
| مراجع | ||
|
اردلان جوان، سید علی (1374)، تصویرهای زیبا در اشعار خاقانی، چ 1، تهران، شرکت انتشاراتی پاژنگ. ـــــــــــــــــــــ (1373)، تجلی شاعرانه اساطیر و روایات تاریخی و مذهبی در اشعار خاقانی، چ 2، مشهد، آستان قدس رضوی. پارسا، سید احمد (1395)، سلطان اقلیم سخن (ده مقاله دربارۀ خاقانی)، تهران، تیرگان. پورابراهیم، شیرین، ارسلان گلفام، فردوس آقاگل‌زاده و عالیه کرد زعفرانلو کامبوزیا (1392)، «بررسی معنی‌شناختی مکانی‌شدگی مفاهیم انتزاعی در زبان قرآن»، نثرپژوهی ادب فارسی، س 16، ش 4، صص 107ـ124. حسینی، سید مطهره (1396)، «استعارۀ مفهومی رحمت الهی در قرآن کریم»، ذهن، ش 69، صص 27ـ52. دشتی، علی (1340)، خاقانی شاعری دیرآشنا، چ 1، تهران، اساطیر. راسخ مهند، محمد (1394)، درآمدی بر زبان‌شناسی شناختی: نظریه‌ها و مفاهیم، چ 5، تهران، سمت. زمرّدی، حمیرا، مهدی حیدری و آرش دولت‌آبادی (1393)، «فعل ربطی چیستی، ساخت‌ها و فرایندهای آن»، رشد آموزش زبان و ادب فارسی، ش 109، صص 54ـ57. شانظری، علیرضا (1394)، «سبک مرثیه‌های خاقانی»، فنون ادبی، ش 2 (پیاپی 13)، صص 139ـ156. صفوی، کورش (1392)، درآمدی بر معنی‌شناسی، چ 5، تهران، سورۀ مهر. عباسی، محمود، حسین صادقی و جواد شیروانی (1395)، «بررسی انواع استعاره در غزلیات حافظ شیرازی بر مبنای زبان‌شناسی شناختی»، دوفصلنامۀ علوم ادبی، س 6، ش 8، صص 73ـ92. فضایلی، مریم و شیما ابراهیمی (1395)، «بررسی استعارۀ مفهومی احساس غم در شعر مسعود سعد سلمان»، مطالعات زبان و ادبیات غنایی، س 4، ش 13، صص 65ـ80. کندلی هریسچی، غفار (1374)، خاقانی شروانی؛ حیات، زمان و محیط او، ترجمۀ میرهدایت حصاری، چ 1، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. کوچش، زلتن (1393)، مقدمه‌ای کاربردی بر استعاره، ترجمۀ شیرین پورابراهیم، چ 1، تهران، سمت. لیکاف، جرج و جانسون مارک (1396)، استعاره‌هایی که باور داریم، ترجمۀ راحله گندمکار، چ 1، تهران، علمی. ماهیار، عباس (1385)، سحر بیان خاقانی، کرج، جام گل. ــــــــــــ (1388)، مالک ملک سخن (شرح قصاید خاقانی)، تهران، سخن. یگانه، فاطمه و آزیتا افراشی (1395)، «استعاره‌های جهتی در قرآن با رویکرد شناختی»، جستارهای زبانی، ش 33، صص 193ـ216. Abbasi, M., H. Sadeghi & J. Shirvani, (2016), "A Study of Types of Metaphors in Hafez Shirazi's Lyric Poems Based on Cognitive Linguistics", Bi-Quarterly Journal of Literary Sciences, Vol. 6, No. 8, Pp. 73-92. [In Persian]. Ardalan Javan, S. A. (1995), Beautiful Images in Khaghani Poems, 1th Ed. Tehran, Pājhang Publishing Company. [In Persian]. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1994), Poetic Manifestation of Historical and Religious Myths and Narrations in Khaghani's Poems, 2th Ed, Mashhad: Astan Qods Razavi. [In Persian]. Dashti, A. (1961), Khaghani, a Late Poet, Ashna, 1th Ed, Tehran, Mythology [Persian]. Fazaili, M. & S. Ebrahimi, (2016), "a Study of the Conceptual Metaphor of Feeling of Sorrow in the Poetry of Massoud Saad Salman", Journal of Linguistic Language and Literature, Vol. 4, No. 13, Pp. 65-80. [In Persian]. Hosseini, S. M. (1396), "Conceptual Metaphor of Divine Mercy in the Holy Quran", Mind, Vol. 6, Pp. 27-52. [In Persian]. Kendalli Harrischi, G. (1995), Khaghani Shervani; Hayat, His Time and Environment, Translated by Mir Hedayat Hesari, 1th Ed, Tehran, University Publishing Center. [In Persian]. Kovecses, Z. (2014), A Practical Introduction to Metaphor, Translated by Ebrahim Shirinpour, 1th Ed, Tehran, Samat. [In Persian]. Likoff, G. & J. Mark (2016), The Metaphors We Believe, Translated by Raheleh Gandomkar, 1th Ed, Tehran, Elmi. [In Persian]. Māhyar, A. (2006), Sehr-e Bayan Khaghani, Karaj, Gol Jam [Persian]. ـــــــــــــــــــــــ(2009), Malek-e Molk-e Sokhan (Explanation of Khaghani's Poems), Tehran, Sokhan. [In Persian]. Parsa, S. A. (2016), Sultan Iqlim Sokhan (Ten Articles About Khaghani), Tehran, Tirgan. [In Persian]. Pour Ebrahim, S., A. Golfam, F. Aghagolzadeh & A. Kord Zaffranloo Cambodia (2013), "A Semantic Study of the Spatialization of Abstract Concepts in the Language of the Quran", Prose Studies of Persian Literature, Vol. 16, No. 4, Pp. 107-124. [In Persian]. Rasekh Mahand, M. (2015), An Introduction to Cognitive Linguistics: Theories and Concepts, 5th Ed, Tehran, Samt. [In Persian]. Safavi, K. (2013), An Introduction to Semantics, 5th Ed, Tehran, Soureh Mehr. [In Persian]. Shanzari, A. (2015), "Khaghani Style of Mourning", Literary Techniques, Vol. 2, Pp. 139-156. [In Persian]. Yeganeh, F. & , A. Afrashi (2016), "Directional Metaphors in the Qur'an with a Cognitive Approach", Linguistic Essays, No. 33. Pp. 193-216. [In Persian]. Zomrrodi, H., M. Heidari & A. Dolatabadi (2014), "What is a Relational Verb, its Constructions and Processes", The Growth of Persian Language and Literature Education, Vol. 109. Pp. 54-57. [In Persian]. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 879 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 307 |
||