تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,099,437 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,922 |
بنیادها و مؤلفههای سازنده جامعه بسامان سیاسی-حقوقی در بستر حقوق عمومی | ||
فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران | ||
دوره 51، شماره 1، فروردین 1400، صفحه 299-318 اصل مقاله (318.11 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jplsq.2020.298927.2349 | ||
نویسنده | ||
حسن خسروی* | ||
دانشیار، گروه حقوق عمومی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
کاوش در طراحی نظام سیاسی و حقوقی بسامان، همواره محور تلاشهای فکری و عملی اندیشمندان در طول تاریخ زندگی بشر جهت صیانت از کرامت انسانی، حقهای بشری، برقراری عدالت، نظم، صلح، امنیت و سعادت بوده است. هدف اساسی مقاله تحلیل بنیادها و مؤلفههای سازندة جامعة بسامان سیاسی-حقوقی با نگرش مذکور است. با تلفیق دادهها در حوزة فلسفة اخلاق، فلسفة سیاسی، علم حقوق و بهرهمندی از روش توصیفی-تحلیلی، به نقش اخلاق وظیفهگرا (رویکرد ارزشی)، اندیشة دولت بیطرف (رویکرد رویهای) و اندیشة مردمسالاری (رویکرد ساختاری) در تحقق این آرمانشهر پرداخته شده است. یافتهها و نتایج پژوهش نشان میدهد که اخلاق وظیفهگرایی با تولید انگیزه و رفتارهای منبعث از عقل عملی و قانون الزامی، ضروری و خدشهناپذیر و احترام و عمل به وظیفه و تکلیف انسانی، موجب رفتارهای متحدالشکل، همسو و بیطرفانه در شهروندان و حاکمان میشود و بروز و ظهور آن در پرتو رویة بیطرفی دولت و سازوکارهای دموکراتیک، میتواند یکی از بهترین نظامهای ارزشی، اخلاقی و حقوقی برای تضمین حق و عدالت در نظام سیاسی-حقوقی و زمامداری مطلوب تلقی شود. با طراحی چنین الگویی برای مدیریت زندگی اجتماعی و سیاسی، بیشک جامعة بسامان یا آرمانشهر سیاسی-حقوقی در حوزة حقوق بشر و حقوق عمومی شکل میگیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
اخلاق وظیفهگرایی؛ جامعة بسامان؛ حقوق عمومی؛ دولت بیطرف؛ مردمسالاری | ||
مراجع | ||
1. فارسی الف) کتابها 1. بشیریه، حسین (1376)، تاریخ اندیشۀ سیاسی در قرن بیستم، ج 2، تهران: نشر نی. 2. بیتهام، دیوید (1383)، دمکراسی و حقوق بشر، تهران: طرح نو. 3. بیتهام، دیوید و بویل، کوین (1379)، دمکراسی چیست؟،ترجمة شهرام نقش تبریزی، چ دوم، تهران: ققنوس. 4. جعفری ندوشن، علیاکبر (1383)، تفکیک قوا در حقوق ایران، آمریکا و فرانسه، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. 5. رالز، جان (1396)، نظریهای در باب عدالت، ترجمة مرتضی نوری، تهران: نشر مرکز. 6. رحمتالهی، حسین؛ شیرزاد، امید (1396)، کمالگرایی و بیطرفی و آثار آن در ساختار قدرت و حقوق عمومی، تهران: مجد. 7. رحمتی، مجید (1393)، عدالت، آرمان، اتوپیا: ویژگیهای جامعة مطلوب، نظریهها و سیر تاریخی، قم: هدی. 8. سادات، محمدعلی (1360)، آشنایی با مکتبها و اصطلاحات سیاسی، تهران: هدی. 9. شهابی، حسن؛ براتی، مرتضی (1397)، حق در فلسفۀ حقوق، تهران: شهابی. 10. طالبی، محمدحسین (1393)، درآمدی بر فلسفة حق، قم: سمت. 11. عابدی شاهرودی، علی (1395)، قانون اخلاق: بر پایة نقد عقل به عقل، تدوین سید حمیدرضا حسنی، قم: مؤسسة فرهنگی طه، کتاب طه. 12. فرانکنا، ویلیامکی (1392)، فلسفة اخلاق، ترجمة هادی صادقی، چ دوم، قم: مؤسسة فرهنگی طه، کتاب طه. 13. فضائلی، مصطفی (1394)، دادرسی عادلانه: محاکمات کیفری بینالمللی، چ سوم، تهران: شهر دانش. 14. کاپلستون، فردریکچارلز (1393)، تاریخ فلسفه، ترجمۀ جلالالدین مجتبوی، ج 6، چ هشتم، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. 15. کانت، ایمانوئل (1394)، بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق، ترجمة حمید عنایت و انتشارات باور علی قیصری، تهران: خوارزمی، ویراست دوم. 16. ------------- (1391)، نقد عقل عملی، ترجمة منوچهر صانعیدرهبیدی، تهران: عدالت. 17. ------------ (1393)، فلسفة فضیلت، ترجمة منوچهر صانعیدرهبیدی، چ چهارم، تهران: نقش و نگار. 18. لیپست، سیمورمارتین (1382)، دایرهالمعارف دموکراسی، ترجمه کامران خانی و نورالله مرادی، ج 2، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه. 19. محمدرضایی، محمد (1389)، تبیین و نقد فلسفة اخلاق کانت، قم: مؤسسة بوستان کتاب، ویراست دوم. 20. محمدیآشنایی، علی (1392)، جامعه آرمانی در قرآن کریم، قم: مؤسسة بوستان کتاب. 21. مرکزمالمیری، احمد (1394)، حاکمیت قانون؛ مفاهیم، مبانی و برداشتها، چ دوم، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس. 22. مصباحیزدی، محمدتقی (1384)، نقد بررسی مکاتب اخلاقی، تحقیق و نگارش: احمد حسین شریفی، قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). 23. موسوی، سیدرضا (1396)، بیطرفی در نظریه سیاسی جان رالز، تهران: مؤسسة انتشارات دانشگاه تهران. 24. مور، تامس (1388)، آرمانشهر(یوتوپیا)، ترجمة داریوش آشوری و نادر افشاری، چ سوم، تهران: خوارزمی. 25. وارنوک، مری (1380)، فلسفة اخلاق در قرن بیستم، ترجمة ابوالقاسم فنایی، قم: بوستان کتاب. 26. هلد، دیوید (1378)، مدلهای دمکراسی، ترجمة عباس مخبر، چ دوم، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان. 27. هوفه، اتفرید (1392)، قانون اخلاقی در درون من: درآمدی بر فلسفة عملی ایمانویل کانت، تألیف و ترجمة رضا مصیبی، تهران: نشر نی.
ب) مقالات 28. ابراهیمپور، داود (1388)، «برررسی تطبیقی اتوپیا در اندیشههای اجتماعی افلاطون، ابونصر فارابی و کارل مارکس»، مجلة جامعهشناسی، سال اول، ش 3، ص 110-91. 29. اترک، حسین (1389)، «وظیفهگرایی»، فصلنامۀ اخلاق در علوم و فناوری، سال پنجم، ش 1 و 2، ص 35-27. 30. حاجتیشورکی، سید محمد؛ عارفی، عباس (1393)، «وظیفهگرایی اخلاقی کانت در بوتة نقد و بررسی»، معرفت اخلاقی، سال پنجم، ش، 1، ص 36-17. 31. خزایی، رضا؛کامیار، مریم (1395)، «واکاوی مفهوم آرمانشهر در تفکر امام علی (ع)»، فصلنامة مدیریت شهری، ش 43، ص 30-21. 32. خندان، محمد (1389)، «نظریههای اخلاق هنجاری و چالشهای اخلاقی در عرصة مدیریت اطلاعات»، مجلة تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی، ش 53، ص 119-87. 33. راسخ، محمد؛ رفیعی، احمدرضا (1389)، «نسبت حکومت با زندگی مطلوب؛ نگرشی به رویکرد بیطرفی»، مجلة فقه و حقوق اسلامی، سال اول، ش 1، ص 131-109. 34. زارعی، محمدحسین؛ مرکزمالمیری، احمد (1384)، «مفهوم و مبانی کنترل قضایی؛ تأکید بر نظام حقوقی ایالات متحدة آمریکا»، مجلة تحقیقات حقوقی، ش 40، ص 197- 149. 35. فتحی، عبدالله (1393)، «اخلاق وظیفهگرا»، پایگاه اطلاع رسانی پژوهشکده باقرالعلوم، http://pajoohe.ir 36. کاتوزیان، ناصر (1386)، «اخلاق و حقوق»، فصلنامة اخلاق در علوم فناوری، سال دوم، ش 1و 2، ص 88-85. 37. مطلبی، مسعود؛ نادری، محمدمهدی (1388)، بررسی تطبیقی مفهوم آرمانشهر در اندیشة سیاسی اسلام، ایران و غرب، فصلنامة مطالعات سیاسی، سال دوم، ش 6، ص 146-125.
2. انگلیسی A) Books 38. Dahl, Robert A. (2000), Democracy, London: Yale University Press. 39. Downs, A. (1967), An Economic Theory of Democracy, New York: Harper Brothers. 40. Mainwaring, Scott and Welna, Christoper (2003), Democratic Accountability in Latin America, Oxford: Oxford University Press. 41. Orend, Brian (2002), Human Rights: Concept and Context, Toronto: Broadview Press. 42. Shapiro, Ian (2003), The State of Democratic Theory, London: Princeton University Press. 43. Vaughn, Lewis (2014), Beginning Ethics: An Introduction to Moral Philosophy, Norton, W. W. & Company, Inc. 44. Wolff, Jonathan (2017), An Introduction to Moral Philosophy, Norton, W. W. & Company, Inc.
B) Articles 45. Bjornlund, Eric (2018), “Free and Fair Election”, www. democracyinternational. US / downloads / Essay. pdf. 46. Farber, Joseph M. (2004) , “Justifying Judicial Review”, 32 aop.u.L.Rev 65. www.heinonline. org. 47. Kirrpatrik, Jeane J. (1982), “Democratic Elections and Democratic Government”, American Enterprise Institute and the United State Department of State, www. questia. com. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 412 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 406 |