تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,114,055 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,217,825 |
پاتوق و تولید اجتماعی فضا: مطالعۀ پدیدارشناسانۀ زندگی روزمره در پاتوق های زنانۀ اصفهان | ||
زن در توسعه و سیاست | ||
مقاله 6، دوره 18، شماره 2، تیر 1399، صفحه 263-292 اصل مقاله (539.71 K) | ||
نوع مقاله: کاربردی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwdp.2020.294167.1007758 | ||
نویسندگان | ||
کامران ربیعی* 1؛ طاهره شریعت منش2 | ||
1استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تربیت مدرس | ||
2دانش آموختۀ ارشد جامعه شناسی دانشگاه گیلان | ||
چکیده | ||
هدف اصلی پژوهش حاضر فهم تجربة زیسته و ادراکات فضایی زنان از پاتوقهای زنانه و نقش این پاتوقها در بازتولید ساختار اجتماعی است. به منظور دستیابی به این اهداف، با تکیه بر سنت پدیدارشناسی، مصاحبه و مشاهده بهمنزلة تکنیکهای جمعآوری اطلاعات در نظرگرفته شد. در این زمینه، چهار نوع پاتوق زنانه انتخاب شد و از طریق نمونهگیری هدفمند، 27 نفر از زنان پاتوقنشین شهر اصفهان در این پاتوقها مصاحبه شدند. پژوهش حاضر نشان میدهد که پاتوقنشینی و مصرف مکانهایی نظیر کوچه و جلسات مذهبی میتواند بهعنوان ابزاری در جهت بازتولید مناسبات قدیمی زنان در جامعه به کار گرفته شود. درواقع، این دو فضا «بازتولید و استمرار پرکتیس فضایی سنتی» را در خود دارند که به «بازتولید ایدئولوژیکی فضای جمعی» منجر میشود. در مقابل این دو فضا، کافه و محافل شعر و موسیقی بهمثابة پاتوقهایی عمل میکنند که در آنها شکل جدیدی از زیست روزمره تولید میشود که مبتنی بر بازتولید ارزشهای مردسالارانه یا استمرار ارزشهای سنتی جامعه نیست. چنین پاتوقهایی را میتوان «تولید نشانهشناسانة فضای اجتماعی مدرن» دانست که در برخی موارد مانند محافل ادبی و هنری به «تولید فضای روشنفکرانه و مقاومت فرهنگی» منجر میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
پاتوق زنانه؛ پدیدارشناسی؛ تولید اجتماعی؛ فضا؛ هنری لوفور | ||
مراجع | ||
[1] احدی، شراره (1386). «معرفی کافه نادری در قلمرو پاتوقهای روشنفکری»، فصلنامة فرهنگ و مردم، ش 21 و 22، ص138ـ142. [2] آزاد ارمکی، تقی (1384). پاتوق و مدرنیتة ایرانی، تهران: لوح فکر. [3] اشمید، کریستین (1394). فضا، تفاوت و زندگی روزمره خوانش هانری لوفور، ترجمة افشین خاکباز و محمد فاضلی، تهران: تیسا. [4] تانکیس، فرن (1388). فضا، شهر و نظریة اجتماعی، ترجمة حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی، تهران: دانشگاه تهران. [5] ترکمان، احمد؛ قائد، مجتبی (1396). «پاتوق، فضای جمعی شهری و معماری و محل تعاملات اجتماعی و فرهنگی»، نشریة پژوهش و برنامهریزی شهری، س 8، ش 31، ص 225ـ248. [6] ترکمه، آیدین (1393). درآمدی بر تولید فضای هانری لوفور، تهران: تیسا. [7] حسینی، محمدرضا؛ پاکگهر، علیرضا (1388). «مطالعة موردی پدیدة کوچهنشینی زنان شهر یزد»، نشریة نظم و امنیت انتظامی، س 2، ش 2، ص 113ـ128. [8] ربیعی، کامران (1385). «ورود زنان به عرصة عمومی در فرایند تاریخ اجتماعی ایران»، همایش بینالمللی نقش زنان در توسعة علوم، فرهنگ و تمدن اسلامی، اصفهان: مرکز مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه اصفهان. [9] علیقنبری، زهرا؛ نصر، طاهره (1395). «نقش قرارگاههای رفتاری در شکلگیری پاتوقهای شهری»، همایش ملی پژوهشهای کاربردی در افقهای نوین عمران و معماری. [10] فاضلی، محمد (1382). مصرف و سبک زندگی، قم: صبح صادق. [11] فکوهی، ناصر (1390). انسانشناسی شهری، تهران: نی. [ 12] فیاض، ابراهیم؛ دستوری، مژگان (1388). «گونهشناسی هیئتهای مذهبی زنانه در تهران»، نامة علوم اجتماعی. ش 36، ص 179-205. [13] کاشی، غلامرضا (1390). «تحلیل فضا بهمثابة گفتمانکاوی میدان»، مجلة مطالعات اجتماعی ایران، ش2، ص101ـ129. [14]کلانی، مانی (1386). «گفتوگوهای شکل گرفته در پاتوقها فرصتی برای مقاومت جوانان»، مطالعات فرهنگی و ارتباطات، س 3، ش10، ص 131-162. [15] کیویستو، پیتر (1378). اندیشههای بنیادی در جامعهشناسی، ترجمة منوچهر صبوری، تهران: نی. [16] لاجوردی، هاله (1384). «نظریههای زندگی روزمره»، نامة علوم اجتماعی، ش26، ص123ـ140. [17] نظامآبادی، مریم (1386). «کافیشاپنشینی در میان زنان جوان تهرانی، معانی، انگیزهها، کارکردها»، پایاننامة کارشناسی ارشد، رشتة جامعهشناسی، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی. [18] نظام بهرامی، کمیل (1381). «گفتوگو در اندیشة یورگن هابرماس»، فصلنامة مطالعات ملی، س4، ش12، ص89ـ108. [19] Aitken, s. (2001). Geographic of young people, the morally contested spaces of indentity, Landan and newyork: Routledge. [20] Cohn , Margaret, (2003). radical space: building the house of the people, new york:comel university press [21] Carr, Stephen, M Francis, L G Rivlin, and A M Stone (1992). public Space. Cambridge University Press. [22] De certeau, M. (1984). The practice of everyday life, Bakeley, Clif press. [23] Gardiner, E Michael (2000). critiques of everyday life, newyork, Routledge. [24] Green, Eileen (1998). “young women and public leisure spaces”, leisure studies, volume 17, PP 171ـ185. [25] Lefebvre, H. (1971). Everyday Life in the Modern World, London, Allen Lane The Penguin Press. [26] Lefebvre, H. (1991a). Critique of Everyday Life, London, Verso. [27] Lefebvre, H. (1991b). The Production of Space, Oxford, Blackwell. [28] Lefebvre, H. (1996). Writings on Cities, Oxford, Blackwell. [29] Lefebvre, Henri (2009). State, Space, World, Selected Essays, Edited by Neil Brenner and Stuart. [30] Ortiz, Anna and Maria Dolors Garcia (2004). “Women's use of public space and sense of place in the Raval (Barcelona)”, Geojournal, volume 61, PP 219ـ227. [31] Perlman Schoenberg, Sandra (1980). “Some Trends in the Community Participation of Women in Their Neighborhoods”, journal of women in culture and society, vol15, PP 261ـ268. [32] Sophie, Waston (2005). bodies. Genderes. Cities. city. analysis of urbun trends, culture, theory, policy, action. [33] Vaiou, dina (2006). women, neighborhoods and everydaylife, urban studies magazine. [34] Whiston Risa and xiuming Jin (2014). “women doing friends hip , an analysis of women leisure as a site of identity” social and cultural Geography, volume 15, PP 449ـ469. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 640 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,125 |