تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,098,250 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,205,909 |
بررسی رابطۀ تیپهای هوایی تبریز و آلودگی هوا | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
دوره 52، شماره 3، مهر 1399، صفحه 375-394 اصل مقاله (1.85 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2020.272960.1007326 | ||
نویسندگان | ||
حسین عساکره* 1؛ لیلا احدی2 | ||
1عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان | ||
2دانشجوی دکترای آب و هواشناسی دانشگاه زنجان | ||
چکیده | ||
آلودگی هوا، بهویژه در کلانشهرها، اهمیت قابل توجهی دارد. از عوامل تشدیدکنندة این مشکل شهری شرایط جوی و تیپهای هوایی حاکم بر شهرهاست. تبریز از جمله کلانشهرهای کشور است که با شرایط حاد آلودگی هوا مواجه است. هدف اصلی از این پژوهش بررسی رابطۀ شرایط جوی و تیپهای هوایی تبریز در تشدید آلایندههای هواست. بدینمنظور، سه نوع داده استفاده شده است: اول، میانگین دادههای ساعتی گازهای آلایندة جو جهت بررسی آلودگی جو؛ دوم، میانگین دادههای روزانة هواشناسی برای استخراج تیپهای هوایی؛ سوم، دادههای بازکاویشدة مرکز ملی پیشبینی محیط و مرکز ملی پژوهشهای جوی ایالات متحدة امریکا برای وارسی الگوهای جوی توأم با تیپهای هوایی بهکار گرفته شد. نتایج بررسی تیپهای هوایی توأم با روزهای آلوده نشان داد باد غالب جنوب غربی– شمال شرقی با سرعت کم است که حاصل استقرار مرکز پُرفشار اروپا و سیبری در شمال غربی و شمال شرقی ایران و استقرار مرکز کمفشار روی دریای خزر بوده است و توأم با حرکت هوا از مناطق پُرفشار به منطقة کمفشار بهصورت ساعتگرد و همراه تکوین جریانات جنوب غربی بوده است. روزهایی که آلایندة PM10 به شدیدترین میزان رسیده است بر روی منطقۀ مورد مطالعه در تراز 1000 هکتوپاسکال مرکز کمفشار و در تراز 500 هکتوپاسکال جریانات مداری حاکم است. باد تراز دریا و 500 هکتوپاسکال بهصورت جنوب غربی و غربی است. از آنجا که صنایع در غرب تبریز قرار دارند، کمفشار مذکور در ارتباط با سامانههای مجاور آلودگی صنایع را به مرکز شهر هدایت میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
آلاینده های جوی؛ آلودگی هوا؛ تبریز؛ تحلیل خوشه ای؛ نمایۀ AQI | ||
مراجع | ||
پناهی، ع. (1397). بررسی ارتباط بین آلایندههای شاخص کیفیت هوا و پارامترهای هواشناسی در اینورژهای شدید شهر تبریز، فصلنامة فضای جغرافیایی، ۱۸(۶۲): ۶۳-76. روحانی. ی.؛ دبیر. ب. و پنجهشاهی. م.ح. (1385). توسعة کاربرد تکنولوژی پینچ برای آلودگی هوا، نشریة شیمی مهندسی شیمی ایران، 25(۱): ۸۷-94. جهانبخش اصل. س. و روشنی. ر. (1393). بررسی شرایط الگوی سینوپتیکی حاکم بر وضعیتهای وارونگی دمای بسیار شدید شهر تبریز، نشریة علمی– پژوهشی جغرافیا و برنامهریزی، 18(۴۸): ۸۱-96. حیدری، ح.؛ علیجانی، ب. (1378)، طبقه بندی اقلیمی ایران با استفاده از تکنیک های آماری چندمتغیره، پژوهش های جغرافیایی شماره 37،اسفندماه 1378، 74-57 خلیل ارجقی. ش. و مربی هروی، ه. (1398). مقایسة رابطة انواع شاخصها و آلودگی هوا در شهر تبریز، مدیریت محیط زیست و توسعة پایدار، 2(۴۵۸): ۱-۵. خورشیددوست. ع. م. و شیرزاد. ع. ا. (1393). بررسی و تحلیل بارشهای ناحیة شمال ایران با استفاده از تحلیل خوشهای و تجزیة تابع تشخیص، نشریة علمی– پژوهشی جغرافیا و برنامه ریزی، 18(۴۹): ۱۰۱-118. دلپیشه. ع.؛ دیرکوند مقدم. ا. و دیرکوند مقدم. ف. (1393). تأثیر آلودگی هوا بر نتایج بارداری: یک مطالعة موردی، مجلة زنان مامایی و نازیئی ایران، ۱۷(۱۰۲): ۷-۱۱. عساکره، ح. (1396). مبانی پژوهش در آب و هواشناسی، زنجان: دانشگاه زنجان. فلاح قالهری. غ. ع.؛ اسدی. م. و انتظاری. ع. ر. (1394). ناحیهبندی آبوهوایی استان گیلان با روشهای چندمتغیره، نشریة علمی– پژوهشی جغرافیا و برنامهریزی، 19(۵۴): ۲۳۵-251. قربانی. ر.؛ حسینزاده دلیر، ک. و شکری فیروزجاه. پ. (1391). بررسی وضعیت آلودگی هوای شهر تبریز براساس تحلیل مؤلفههای اصلی (PCA)، نشریة علمی– پژوهشی جغرافیا و برنامهریزی، 16(۳۹): ۸۹-108. قربانی. م. ع.؛ سرورپور. ب.؛ جباری خامنه. ح.؛ اسدی. ا. و فاضلی فرد. م. ح. (1393). طبقهبندی دمایی ایستگاههای هواشناسی کشور با استفاده از خوشهبندی فازی و شبکة عصبی مصنوعی کوهنن، نشریة علمی– پژوهشی جغرافیا و برنامهریزی، 20(۵۵): ۴۵-63. کاویانی. م. و علیجانی. ب. (1398). مبانی آبوهواشناسی، چ ۲۱، تهران: سمت. لشکری. ح. و هدایت. پ. (1385). تحلیل الگوی سینوپتیکی اینورژنهـای شـدید شـهر تهـران، پـژوهشهـای جغرافیـایی، 56: ۶۵-82. نوروززاده. ف. (1386). بررسی آلودگی هوا و منابع آلایندة هوا در سطح شهر تبریز، پایاننامة کارشناسی ارشد، دانشگاه زنجان، دانشکدة جغرافیا. Asakereh, H. (2017). Fundamentals of Research in Meteorology, Zanjan: Zanjan University Barry, R. (1997). Synoptic Climatology, in J.E Oliver and R.W. Fairbrdge (eds), The Encyclopedia of Climatology, New York: Van Nostrand Reinhold Book. Benaissa, F.; Alkama, R. and Annesi -Maesano, I. (2014). Assessment of Air Pollution Impacts on Population Health in Bejaia City, Northern Algeria, Iranian J Publ Health, 43(9): 1221-1228. Chi-Hsien, C.; Chang-Chuan, C.; Bing-Yu, C.; Tsun-Jen, C. and Yue Leon, G. (2015). Effects of particulate air pollution and ozone on lung function in non-asthmatic children, Environmental Research, 137: 40-48. Del Pishe, A.; Dirkavand Moghaddam, A. and Dirkavannd Moghaddam, F. (2014). The effect of air pollution on pregnancy outcomes: a case study, Iranian Journal of Obstetrics and Gynecology, 17(102): 7-11. Dimitriou, K.; Paschalidou, A.K. and Kassomenos, P.A. (2013). Assessing air quality with regards to its effect on human health in the European Union through air quality indices, Ecological Indicators, 27: 108-115. Falah Ghalhari, GH. A.; Asadi, M. and Entezari, A. R. (2015). Climatic zoning of Guilan province with multivariate methods, Journal of Geography and Planning, 19(54): 235-251. Ghorbani, M.; Sarvarpor, B.; Jabari Khamane, H.; Asadi, A. and Fazeli Fard, M. H. (2014). Temperature classification of meteorological stations using fuzzy clustering and artificial neural network Cohen, Journal of Geography and Planning, 20(55): 45-63. Ghorbani, R.; Hosseinzadeh Dalir, K. and Shukri Firoozjah, P. (2012). Investigation of air pollution in Tabriz based on principal component analysis (PCA), Journal of Geography and Planning, 16(39): 89-108. Heydari, H. and Alijani, B. (1999). Climatic Classification of Iran Using Multivariate Statistical Techniques, Geographical Research No. 37, March 1999, 74-57. Jahan Bakhsh Asl, S. and Roshani, R. (2014). Investigation of synoptic pattern conditions governing very high temperature inversion conditions in Tabriz, Journal of Geography and Planning, 18 (48): 81-96. Kaviani, M. and Alijani, B. (2019). Fundamentals of Meteorology, Tehran: Samt. Kaygusuz, K. (2009). Energy and Environmental Issues Relating to Greenhouse Gas for Sustainable Development in Turkey, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 13: 253-270. Khaiwal, Ravindra; Maninder, Kaur-Sidhu and Suman, Mor (2020). Air Pollution in Rural Households Due to Solid Biomass Fuel Use and Its Health Impacts, Indoor Environmental Quality, pp. 27-33. Khalil Arjaghi,. SH.. and Morrabi Heravi, H. (2019). Comparison of the relationship between various indicators and air pollution in the city of Tabriz, Environmental Management and Sustainable Development, 2 (458): 1-5. Khorshid Dost, A. M. and Shirzad, A. A. (2014). Investigation and analysis of precipitation in the northern region of Iran using cluster analysis and analysis of diagnostic function, Journal of Geography and Planning, 18(49): 101-118. Kunwar, P.; Singh, Shikha G. and Premanjali, R. (2013). Identifying pollution sources and predicting urban air quality using ensemble learning methods, Atmospheric Environment, 80: 426-437. Lashkari, H. and Hedayat, P. (2006). Analysis of Synoptic Pattern of Severe Inversions in Tehran, Geographical Research, 56: 65-82. Lavanya, C.; Dhankar, R.; Chhikara, S. and Soni, R. (2014). Review Article Outdoor Air Pollution and Health: A Comprehnsive Review, International Journal of Recent Scientific Research, 5(7): 1248-1255. Maigeng, Z.; Guojun, H.; Yunning, L.; Peng, Y.; Yichong, L.; Haidong, K.; Maorong, F.; An Xue, Maoyong Fan (2015). The associations between ambient air pollution and adult respiratory mortality in 32 major Chinese cities, 20 0 6– 2010, Environmental Research, 137: 278-286. Noruzzadeh, F. (20017). Investigation of Air Pollution and Air Pollution Sources in Tabriz, M.Sc. Thesis, Zanjan University, Faculty of Geography. Panahi, A. (2018). Investigating the relationship between air quality index pollutants and meteorological parameters in severe inversions of Tabriz, Geographic Space, 18(62): 63-76. Quarmby, S.; Santos, G. and Mathias, M. (2019). Air Quality Strategies and Technologies: A Rapid Review of the International Evidence, Sustainability, 11: 2757. Spiritual, Y.; Secretary, B.; Spiritual. Y. And Panje Shai, M. H. (2006). Development of application of pinch technology for air pollution, Iranian Journal of Chemical Engineering, 25(1): 87-94. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,262 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 554 |