پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,226 |
| تعداد مقالات | 67,694 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,005,719 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,686,566 |
استعارۀ ادبی و استعارۀ مفهومی | ||
| پژوهش‌نامه نقد ادبی و بلاغت | ||
| دوره 9، شماره 3 - شماره پیاپی 19، مهر 1399، صفحه 1-23 اصل مقاله (498.86 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| محمد حسن حسن زاده نیری1؛ علی اصغر حمیدفر* 2 | ||
| 1دانشیار دانشگاه علامۀطباطبائی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و زبان‌های خارجی، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامۀ طباطبائی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| < p>< p>از زمانی که جرج لیکاف و مارک جانسون در کتاب استعاره‌هایی که با آنها زندگی می‌کنیم (1980م.)بحث استعارۀ مفهومی را مطرح کرده‌اند، نزدیک به چهار دهه می‌گذرد که در این سال‌های نسبتاً طولانی، نظریۀ آنان طرفداران بسیاری یافته و در بررسی‌های زبانی و پژوهش‌های ادبی فارسی نیز نگاه به اندیشۀ این دو زبان‌شناس آمریکایی، جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده‌است. در این مقاله، ابتدا اشاره‌ای به این نکته می‌شود که این دو صاحب‌نظر، درواقع مبدع و بنیان‌گذار استعارۀ مفهومی نبوده‌اند و همان‌طور که ریچاردز گفته است، سابقۀ این گونه از استعاره به زمانی بسیار دورتر بازمی‌گردد؛ سپس، به مدد دیدگاه‌های صاحب‌نظران اسلامی و غربیِ بلاغت و تعاریفی که از استعارۀ ادبی و استعارۀ مفهومی به دست داده‌اند، به تفاوت‌های این دو نوع از استعاره پرداخته می‌شود تا بر این نکته تأکید شود که هر یک از این دو تعریف از استعاره باید در جای خود پذیرفته شوند و نمی‌توان با پذیرش یکی، دیگری را نادیده گرفت. یکی دانستن این دو مقوله، ارزش ذاتی و استقلال هر دو را مختل می‌کند و حتی ممکن است ذهن را به انتخابِ یکی و نادیده گرفتن دیگری واردار کند؛ همچنان‌که این اتفاق کمابیش رخ داده است، یا دست‌کم کسانی به دنبال رقم‌زدن چنین اتفاقی بوده‌اند. از یک‌سو، اصرار جرج لیکاف در مقالۀ «نظریۀ معاصر استعاره» (1993م.) برای نادرست دانستنِ تعریف‌های سنتی استعاره و از سوی دیگر، اقبال شیفته‌واری که طی سالیان اخیر به استعارۀ مفهومی شده‌است، از علل شکل‌گیری این مقاله بوده‌اند. با این حال، در این نوشته، با دیدۀ انکار به هیچ یک از دو مقوله نگاه نکرده‌ایم و برای تثبیت جایگاه هر دو مفهوم تلاش شده‌است. بنابراین، دستاوردهای استعارۀ مفهومی، هم در زبان و هم در ادبیات تبیین شده و این نتیجه حاصل شده‌است که این گونۀ نوظهور، بدون آنکه عرصه را بر استعارۀ ادبی تنگ کند، می‌تواند در پژوهش‌های زبانی و ادبی، ابزار بسیار مناسبی باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استعارۀ ادبی؛ استعارۀ مفهومی؛ لیکاف؛ جانسون؛ ریچاردز | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Literary Metaphor and the Conceptual Metaphor | ||
| نویسندگان [English] | ||
| MohamadHasan Hasanzade Neery1؛ AliAsghar Hamidfar2 | ||
| 1Associate Professor of Persian Language and Literature Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran. | ||
| 2Ph.D. Candidate of Persian Language and Literature Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| < p >< p >It has been about four decades since George Lakoff and Mark Johnson brought up the notion of conceptual metaphor in their book Metaphors We Live By (1980). Since then, this theory has found numerous followers and accordingly it has been applied to Persian linguistic and literary researches as well. This essay contends that these two thinkers were not in fact the originator of conceptual metaphor and that, as Richards says, the theorization of this type of metaphor goes back to the olden times. The article attempts to compare literary and conceptual metaphor through the thoughts of Islamic and western masters of eloquence and the definitions of literary and conceptual metaphor that they have given in order to highlight the point that the definition of these two kinds of metaphor should be distinctly recognized and the consideration of one should not result in the overlooking of the other. Considering these two types as the same, undermines their value and independence and may even force the mind to choose one and ignore the other — there are cases in which this has happened or at least some writers have intended to do so. On the one hand George Lakoff’s insistence on rejecting traditional definitions of metaphors in his essay titled “The Contemporary Theory of Metaphor” (1993) and on the other hand the enthusiastic acclamation of conceptual metaphor in recent years are some of the reasons for doing this study. In this article, however, neither of these two notions are denied and efforts are made to consolidate the status of both of them. So the outcomes of conceptual metaphor in both language and literature are illustrated and it is argued that this new type of metaphor does not cause limitation to literary metaphor, but can be an appropriate element in linguistic and literary studies. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Literary metaphor, Conceptual metaphor, George Lakoff, Mark Johnson, Paul Ricœur | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌اثیر، ضیاءالدّین (بی‌تا)، مثل‌السائر فی أدب الکاتب و الشاعر، قدّمه و علّق علیه احمد الحوفی و بدوی طبانة، چ 2، قاهره، دار نهضة مصر للطبع و النشر. اکو، اومبرتو و دیگران (1390)، استعاره مبنای تفکر و زیبایی‌آفرینی، ترجمۀ گروه مترجمان، به کوشش فرهاد ساسانی، چ 2، تهران، سورۀ مهر. بارسلونا، آنتونیو (گردآورنده) (1390)، استعاره و مجاز با رویکردی شناختی. ترجمۀ فرزان سجودی و دیگران، چ1، تهران، نقش‌جهان. تفتازانی، سعدالدّین مسعود (2013م.)، المطوّل (شرح تلخیص مفتاح‌العلوم)، تصحیح و شرح عبدالحمید هنداوی، چ 3، بیروت، دار الکتب العلمیة. خطیب قزوینی، جلال‌الدّین محمد (2003م.)، الإیضاح فی علوم البلاغة المعانی والبیان والبدیع، تصحیح و شرح ابراهیم شمس‌الدّین، چ 1، بیروت، دار الکتب العلمیة. ریچاردز، آی. ا. (1382)، فلسفۀ بلاغت، ترجمۀ علی محمدی آسیابادی، چ1، تهران، قطره. ریکور، پُل (1394)، استعاره و پارادایم‌های ترجمه، ترجمۀ مهرداد پارسا و دیگران، ویراستاری مهرداد پارسا، چ1، تهران، شَوَند. سجودی، فرزان (1377)، «شعرشناسی مکتب پراگ»، فصلنامۀ زبان و ادب پارسی، ش 105، صص 97ـ106. سکّاکی، ابو‌یعقوب یوسف (1407ق.)، مفتاح‌العلوم، تصحیح نعیم زرزور، چ2، بیروت، دار الکتب العلمیة. شمیسا، سیروس (1386)، بیان، چ 2، ویراست 3، تهران: میترا. فالر و دیگران (1381)، زبان‌شناسی و نقد ادبی، ترجمۀ مریم خوزان و حسین پاینده، چ2، تهران، نی. کاپلستون، فردریک (1375)، تاریخ فلسفه، ترجمۀ سید جلال‌الدّین مجتبوی، ج 1، چ 3. تهران، علمی و فرهنگی. لیکاف، جرج و مارک جانسون (1397)، استعاره‌هایی که با آنها زندگی می‌کنیم (به پیوست مقالۀ «نظریۀ معاصر استعاره»)، ترجمۀ جهانشاه میرزابیگی، چ1، تهران، آگاه. مختاری، مسروره و همکاران (2018م.)، «نقد و تحلیل و مقایسۀ استعاره‌های سنتی با استعاره‌های مفهومی لیکاف و جانسون»، هنر زبان، د 3، ش 1. صص 7ـ26. الهاشمی، احمد (1391)، جواهر البلاغة فی المعانی و البیان و البدیع، چ 8، قم، اسماعیلیان. هاشمی، زهره (1389)، «نظریۀ استعارۀ مفهومی از دیدگاه لیکاف و جانسون»، ادب‌پژوهی، ش 12، صص 119ـ140. هاوکس، ترنس (1380)، استعاره، ترجمۀ فرزانه طاهری، چ 2، تهران، مرکز. همایی، جلال‌الدّین (1368)، فنون بلاغت و صناعات ادبی. چ 6، تهران، هما. Al-Hāshemi, A. (2012). Jawāher al-Balāgha fi al-maʹāni va al-Bayān va al-Badiʹ, Ghom, Esmāeeliān. Al-Taftazani, Sa''''ad al-Din Masud .(2013). Al-Mutawwal (Sharh''''u Talkhis al-Miftah il Ulum). By Abd al-Hamid Hendawy, Beirut, Dār al kotob al ilmiyah, [In Persian]. Barcelona, A. (2000). Metaphor and metonymy at the crossroads: a cognitive perspective, Persian Translation, Translated by Farzan sojoudi and els. Tehran, Naghsh Jahan, [In Persian]. Copleston, F.(1996). A History of Philosophy, Persian Translation. Translated by Seyed Jalal al-Din Mjtabavi, Tehran, Elmi va Farhangi, [In Persian]. Eco, U. and els .(2011). Metaphor: Base of Thought and Beauty creation, Persian Translation, Translated by Farhad Sasani and els, Tehran, Soureye Mehr, [In Persian]. Fowler, R. & els .(2002). Linguistics and cirthical theory, Persian Translation, Translated by Maryam Khouzan & Hosein Payande, Tehran, Ney, [In Persian]. Hāshemi, Z. (2010). "Conceptual Metaphor Theory in Lakoff and Johnsonʼs viewpoint", Journal Literature studies, 12. pp 119-140, [In Persian]. Hawkes, T. (2001). Metaphor. Persian Translation, Translated by Farzāneh Tāheri, Tehran, Markaz, [In Persian]. Homāei, Jalāl al-Din (1989). Eloquence Skills and Literary Arts, Tehran, Homā, [In Persian]. Ibn Athir, Diyā'''' ad-Dīn. (BITA) al-Mathal al-sāʾir, ed, By Ahmad al-howfy & Badwi Tabāna, Cairo, Nahdet Misr Publishing Group. Khatib al-Qazwini, Jalal ad-Din Muhammad (2003). al-Īḍāḥ fī ʻulūm al-balāghah. By Ibrahim Shams al-Din, Beirut, Dār al kotob al ilmiyah. Lakoof, G. & Johnson, M. (2018). Methaphors We Live By, Persian Translation, Translated by Jahānshāh Mirzābeigi, Tehran, Agah. Mokhtari, M. and els. (2018). "The Criticism, Analysis, and Comparison of Metaphors whith Lakoff and Johnsonʼs Conceptual Metaphors", Journal Language Art. 3(1). pp 7-26. Shiraz, Iran, [In Persian]. Richards, I. A. (2003). The Philosophy of Rhetoric. Persian Translation. Translated by Alimohammad Asiabadi. Tehran, Ghatre. Ricoeur, P.(2015). Metaphor and the Paradigme of Translation. Persian Translation. Translated by Mehrdad Parsa. Tehran, Shavand. Sajoudi, F .(1998). " Prague school of poetry". Journal Literary Tex Research. Issue 105. pp 97-106, [In Persian]. Shamisa, S .(2006). Figurative Language. Revised Edition. Tehran, Mitra [In Persian]. Skaki, Abū Yaʿqūb Yūsuf (1986), Miftah al-''''Ulum. By Naeem Zarzour. Beirut, Dār al kotob al ilmiyah. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 506 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 456 |
||