تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,114,400 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,218,140 |
رایشنباخ و گذار از تألیفیِ پیشین به پیشینِ نسبیشده | ||
فلسفه | ||
دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 34، شهریور 1399، صفحه 147-167 اصل مقاله (488.31 K) | ||
نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2020.297982.1006501 | ||
نویسندگان | ||
احمد عبادی* 1؛ محمد امدادی ماسوله2 | ||
1دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان | ||
2دانشجوی دکتری فلسفه معاصر دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره) قزوین | ||
چکیده | ||
هانس رایشنباخ در نظریۀ نسبیت و معرفت پیشین (1920) و پیدایش فلسفۀ علمی (1951) از احکام تألیفی پیشینِ کانت دو برداشت یا خوانش متضاد دارد. کتاب نخست، خواستار بازاندیشی تألیفی پیشین از طریق نظریۀ نسبیت، اما اثر دوم، به دنبال ردّ این احکام است. رایشنباخ در 1920، با تفکیک میان اصول موضوعۀ ارتباط و اصول موضوعۀ هماهنگی، دو برداشت متفاوت از امر پیشین کانت ارائه نمود: 1. ضروری و غیرقابل تجدیدنظر، 2. سازندۀ متعلق شناخت. رایشنباخ با نپذیرفتنِ معنای نخست، معنای دوم را نگه میدارد و آن را آموزهای اینشتینی میداند. او اثباتگرایی متقدم را به دلیل عدم توجه به نقش اصول موضوعۀ هماهنگی در فلسفۀ علم سرزنش میکند. اندیشههای رایشنباخ دربارۀ پیشینِ نسبیشده از چند جهت قابل تأمل و بررسی است: 1. اتخاذ رویکرد مابین کانت و تجربهباوری متقدم در بازنگری تألیفی پیشین به پیشین نسبیشده، 2. دستیابی به یک ایدهآل فلسفۀ علمیِ قطعی، علیرغم نقد به مطلقانگاری کانت، 3. بیتوجهی به اختلاف در کارکرد مفهوم قرارداد نزد پوانکاره و اثباتگرایان منطقی، 4. غفلت از پیوند نظریۀ نسبیت اینشتین با احکام تألیفی پیشینِ کانت، 5. نداشتنِ الگویی مشخص جهت تفکیک اصول پیشین از اصول تجربی. هدف این نوشتار، بازسازی، تکمیل و توسعۀ نظریۀ پیشینِ نسبیشدۀ رایشنباخی در روششناسی علم است. | ||
کلیدواژهها | ||
اصول موضوعه ارتباط؛ اصول موضوعه هماهنگی؛ پیشین نسبیشده؛ تألیفی پیشین؛ روششناسی علم؛ رایشنباخ؛ اینشتین | ||
مراجع | ||
ASP (Archives for Scientific Philosophy). University of Pittsburgh Libraries.
Carnap, Rudolf. (1967), The logical structure of the world, trans. by Rolf A. George, California: University of California Press, [Original German edition first published in 1928 as Der Logische Aufbau der Welt].
Coffa, J. Alberto. (1991), 547-72. 1991. The Semantic Tradition from Kant to Carnap: To the Vienna Station. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Cohen, R. and Y. Elkana, eds. (1977), Hermann von Helmholtz: Epistemological Writings. Dordrecht: Reidel.
Einstein, Albert. (1921), Geometrie und Erfahrung, Springer: Berlin.
Friedman, M. (1999), Reconsidering logical positivism. Cambridge: Cambridge University Press.
Friedman, M. (2001), Dynamics of reason. Stanford: CSLI Publications.
Frank, Philipp. (1949), Modern science and its philosophy. Cambridge, Mass.: Harvard University Press.
Hilbert, David. (1930), Grundlagen del' Geometrie. Siebente Auflage. Leipzig und Berlin: B.G. Teubner.
Howard, Down. (1994), “Einstein, Kant, and the origins of logical empiricism”. In W. Salmon & G. Wolters (Eds.), Logic, language, and the structure of scientific theories (pp. 45–105). Pittsburgh: University of Pittsburgh Press.
Kant, I. (1997), Critique of Pure Reason, translated and edited by P. Guyer & A. W. Wood, Cambridge University Press.
Kant, I. (2002), “Metaphysical Foundations of Natural Science”, trans. M. Friedman, In Theoretical Philosophy after 1781, H. Allison & P. Heath (eds.), Cambridge University Press, pp. 171-270.
Padovani, Flavia. (2009), “Relativizing the relativized a priori. Reichenbach's axioms of coordination divided”. Synthese, 181, pp. 41–62.
ـــــــــــــــــــــ (2015), “Measurement, coordination, and the relativized a priori”. Studies in History and Philosophy of Modern Physics, 52, pp. 123-128.
Poincare, Henri. (1902), La Science et Hypothese. Paris: Flammarion. Translated by W. J. Greenstreet as Science and Hypothesis. London: Scott, 1905. Also translated by G. B. Halsted. In The Foundations of Science. Lancaster: Science Press, 1946.
Quine, W. V. (1951), “Two Dogmas of Empiricism”. Philosophical Review 60: 20-43.
Reichenbach, Hans. (1951) The Rise os Science Philosophy. Chicago: University of Chicago Press.
ـــــــــــــــــــــ (1965 [1920]). The Theory of Relativity and A Priori Knowledge. Berkeley: University of California Press.
ـــــــــــــــــــــ (1969 [1924]), The Axiomatization of the Theory of Relativity. Translated by M. Reichenbach (ed.), Berkeley–Los Angeles: University of California Press.
ـــــــــــــــــــــ (2006 [1921]), Defending Einstein: Hans Reichenbach’s Writings on Space, Time and Motion, Gimbel, S. & A. Walz (eds.), New York: Cambridge University Press.
Schlick, Moritz. (1974), General Theory of Knowledge, Translated by Feigl H. & A. Blumberg (eds.), LaSalle (Ill.): Open Court. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 602 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 417 |