تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,122,945 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,103 |
دوآلیتۀ تبعیض و امید، نظریهای زمینهای از تراژکتوری شکلگیری تبعیض جنسیتی میان زنان طبقۀ متوسط شهر تبریز | ||
زن در توسعه و سیاست | ||
مقاله 4، دوره 18، شماره 1، فروردین 1399، صفحه 55-79 اصل مقاله (226.24 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwdp.2020.290289.1007723 | ||
نویسندگان | ||
علی روحانی* 1؛ محدثه عابدی دیزناب2 | ||
1استادیار دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه یزد | ||
2کارشناسی ارشد جمعیتشناسی دانشگاه یزد | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر به مطالعة تراژکتوری شکلگیری تبعیض جنسیتی در زندگی زنان طبقة متوسط شهر تبریز پرداخته است. با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریة زمینهای و با استفاده از نمونهگیری نظری تعدادی از زنان شهر تبریز انتخاب و مطالعه شدند. فرایند نمونهگیری نظری تا اشباع دادهها ادامه یافت. اطلاعات گردآوریشده با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شدند و یافتهها در قالب خط داستان (شامل 15 مقولة اصلی و یک مقولة هسته)، مدل پارادایمی ارائه شدند. بهطورکلی، نتایج تحقیق نشان دادند که زنان به واسطة فرهنگ با دوآلیته تبعیض و امید مواجهاند. این دوآلیته علاوه بر حاکمیت محدودیتهای جنسیتی، از فرودستانگاری اجتماعی روانی زنان و... نیز منتج میشود. در چنین موقعیتی، استراتژیهای مقابله (اتوپیای بازاندیشانه/ فرودستانگاری اجتماعیـ روانی/ بیشفعالی) در زنان فعال میشود. اما این استراتژیها مخاطراتی نیز برای این زنان به همراه دارند. درواقع، زنان در کنار همة تبعیضها و مبارزه برای زدودن آنها به امید رسیدن به جایگاه واقعیشان زندگی خودشان را با دوآلیته تبعیض و امید پیش میبرند. | ||
کلیدواژهها | ||
تبعیض جنسیتی؛ تراژکتوری؛ زنان؛ کلیشههای جنسیتی | ||
مراجع | ||
[1] احمدی، حبیب؛ گروسی، سعیده (1383). «بررسی تأثیر برخی عوامل اجتماعی و فرهنگی بر نابرابری جنسیتی در خانوادههای شهر کرمان و روستاهای پیرامون آن»، فصلنامة مطالعات زنان، س2، ش6، ص 5ـ30. [2] اشتراوس، انسلم؛ کوربین، جولیت (1391). مبانی پژوهش کیفی، فنون و مراحل تولید نظریۀ زمینهای، تهران: نی. [3] افشاری، زهرا؛ کاکاوند، سمیرا (1395). اثر نابرابری جنسیتی بر رشد اقتصادی در ایران (با کاربرد دادههای پانل استانی)، فصلنامة مطالعات اجتماعی روانی زنان، س14، ش2، تابستان، ص7ـ33. [4] امامی نصیرمحله، علی(1383). «بررسی عوامل مؤثر بر میزان قدرت زنان در تصمیمگیریهای خانواده»، پایاننامة کارشناسی ارشد رشتة علوم اجتماعی. [5] ایمان، محمدتقی (1388). مبانی پارادایمی روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم انسانی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. [6] بامداد، شیدا (1377). «بررسی عوامل مؤثر بر میزانهای اشتغال زنان در 252 شهرستان کشور/ سال 1375»، تهران: سازمان برنامه و بودجه، مجموعه مباحث و مقالات همایش تدوین برنامة سوم توسعه. [7] بیدار بختنیا، نازنین؛ جرجزاده، علیرضا (1397). «بررسی عوامل مؤثر بر تبعیض جنسیتی دستمزد در ایران»، تحقیقات اقتصادی، دورة 54، ش2، تابستان، ص285ـ301. [8] حجازی، الهه (1380). «باورهای جنسیتی دانشآموزان شهر تهران و رابطة آن با رضایتمندی روانیـ اجتماعی»، دفتر توسعه و برنامهریزی امور پرورشی وزارت آموزش و پرورش، تهران. [9] ریترز، جورج (1386). نظریة جامعهشناسی دوران معاصر، ترجمة محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی. [10] ستوده، هدایتالله (1380). روانشناسی اجتماعی، تهران: آوای نور. [11] شجاعی، زهرا (1383). برای زنان فردا، تهران: سوره مهر. [12] شهشهانی، سهیلا (1380). چارچوب مفهومی جنسیت در مجموعه مقالات نگرشی بر تحلیل جنسیتی ایران، گردآوری نسرین جزنی، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی. [13] عبدی، پریسا (1393). «بررسی نگرش افراد نسبت به تبعیض جنسیتی و عوامل مرتبط با آن مورد مطالعه: افراد متأهل شهر تبریز»، پایاننامة کارشناسی ارشد. [14] علمی، محمود؛ الیاسی، سارا (1388). «عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان پذیرش کلیشههای جنسیتی (مورد مطالعه زنان شاغل همسردار شهرستان سراب)»، مجلة مطالعات جامعهشناسی، ش2، ص53ـ76. [15] غفاری، مریم (1377). «زنان، اشتغال یا خانهداری، کدامیک؟»، تهران: روزنامة همشهری، س6، ش1521. [16] فرقانی، محمدمهدی؛ عبدی، سید عیسی (1395). «بازنمایی زن در جکهای جنسیتی؛ تحلیل گفتمان انتقادی جکهای جنسیتی در مورد زنان در شبکههای موبایلی»، مجلة مطالعات فرهنگ ارتباطات، دورة 17، ش33، ص31ـ52. [17] قائمیفر، حسین؛ حمایتخواه جهرمی، مجتبی (1388). «بررسی تأثیر خانواده بر شکلگیری هویت جنسیتی دختران دانشجوی دانشگاه پیام نور جهرم»، پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، ش3، ص83ـ102. [18] کشاورز، ناهید (1376). «حریم حساس اشتغال زنان»، مجلة فرهنگ توسعه، س6، ش6. [19] کوزر، لوئیس (1385). زندگی و اندیشة بزرگان جامعهشناسی، ترجمة محسن ثلاثی، تهران: علمی. [20] گولومبوک، سوزان؛ وش، فی (1378). رشد جنسیت، تهران: ققنوس [21] گیدنز، آنتونی (1394). جامعهشناسی، ترجمة حسین چاوشیان، تهران: نی. [22] محمدپور، احمد (1389). روش در روش، تهران: جامعهشناسان. [23] میشل، آندره (1376). پیکار با تبعیض جنسی، ترجمة محمدجعفر پوینده، تهران: نگاه. [24] معصومی، سید مسعود (1384). فمنیسم در یک نگاه، قم: مؤسسة آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره). [25] معینیفرد، حشمتالسادات (1388). «بازنمایی کلیشههای جنسیتی در رسانه»، فصلنامة تحقیقات فرهنگی، س2، ش7. [26] مهدیزاده، سید محمد (1389). نظریههای رسانه، اندیشههای رایج و دیدگاههای انتقادی، تهران: همشهری. [27] هادیان، ابراهیم؛ حیدرپور، علی (1387). «توسعة اقتصادی و سهم زنان در نیروی کار؛ مورد ایران 1355ـ1375»، فصلنامة جمعیت، ش27 و 28، ص20ـ30. [28] هولمز، ماری (1387). جنسیت در زندگی روزمره، ترجمة محمدمهدی لبیبی، تهران: افکار. [29] هومینفر، الهام (1382). «تحول جامعهپذیری جنسیتی»، پژوهش زنان، دورة 1، س3، ش7، ص89ـ113. [30] Ajala, T. (2017). “Gender discrimination in land ownership and the alleviation of women’s poverty in Nigeria: A call for new equities, International Journal of Discrimination and the Law, Vol.17, No.1. pp. 51–66.
[31] Everi J. (1998) “The Gender Gap in Canada: Now You See It, Now You Don’t." Canadian Review of Sociology, Vol. 35, No, 2, pp. 191-220. [32] Shijithm V.P., and Sekher, T.V. (2017). “‘Unwanted’ is My Name: Culture, Patriarchy and Gender Bias Surrounding the Nakusa Girls of Maharashtra”, Sociological Bulletin, Vol.66. No.1. PP 58–74.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 653 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 599 |