پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,504 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,122,454 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,230,355 |
خوانش سرمایه اجتماعی در حکمت صدرایی | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 18، فروردین 1399، صفحه 159-183 اصل مقاله (711.85 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2020.77811 | ||
| نویسندگان | ||
| حمیدرضا صارمی1؛ آیلین شیدایی* 2 | ||
| 1دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| احیای تمدن اسلامی و الگوی توسعه‌ی ایرانی-اسلامی نیاز به مبانی فلسفی و دانش بومی دارد. بر همین اساس بازخوانی مفاهیم امروزین توسعه که عمدتا ریشه در مطالعات غربی دارند، در اندیشه‌ی حاکم بر شهر اسلامی ضروری می‌نماید. هدف اصلی پژوهش جست و جوی مفهوم «سرمایه اجتماعی» به عنوان یکی از عوامل توسعه انسان‌محور در اندیشه‌های ملاصدرا به عنوان نقطه‌ی عطف پیوند فلسفه، عرفان و کلام اسلامی است. در این مقاله با استفاده از روش هرمنوتیک سنتی که مبتنی بر مولف محوری و متن محوری است، تلاش شده‌است در سه گام به خوانش سرمایه اجتماعی در حکمت صدرایی دست یابیم. در گام نخست با تفسیر آثار و اندیشه‌های مکتوب صدرالمتالهین ابتدا با تبدیل متن به جهان زیسته، آثار اجتماعی نظریه‌های ملاصدرا استخراج میشود. در گام دوم با کشف افق متن، تفسیر و متن در هم می‌آمیزند و تلاش میشود تا مفاهیم فلسفی در سطح نظری به مفاهیم اجتماعی نزدیک شود. در گام سوم باید گفت سرمایه اجتماعی در نظر ملاصدرا منطبق بر فضایل اخلاقی در چارچوب قوانین الهی است که در روابط جمعی بروز می‌یابد و از این ره با مولفه‌های «سرمایه اجتماعی دینی» قرابت دارد. با تناظر مولفه-های نظری سرمایه اجتماعی با مولفه‌های مستخرج از اندیشه‌های ملاصدرا، در می‌یابیم که مولفه‌های سرمایه اجتماعی دینی هرچند تکیه بر فضایل اخلاقی و فردی دارند، لیکن نتیجه‌ای که در روابط بین فردی برجای می-گذارند متناظر با مولفه‌های سرمایه اجتماعی در مبانی نظری غربی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "ملاصدرا"؛ "حکمت صدرایی"؛ سرمایه اجتماعی"؛ "تمدن اسلامی"؛ "شهر اسلامی" | ||
| مراجع | ||
|
ارسطو (1349)، سیاست، ترجمۀ حمید عنایت، تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی.
آشتیانی، جلال‌الدین (1360)، شرح حال و آراء فلسفی ملاصدرا، تهران: انتشارات نهضت زنان مسلمان.
اکبریان، رضا (1389)، «نسبت میان نظر و عمل از دیدگاه ملاصدرا»، خردنامه، 62: 14-37.
صالحی امیری، سیدرضا (1387)، سرمایۀ اجتماعی، تهران: مجمع تشخیص مصلحت نظام.
حبیب، فرح (1391)، «سنجش چارچوب ارزیابی سرمایۀ اجتماعی در ساختار شهر با تأکید بر نقش فضاهای عمومی»، هویت شهری، 12: 5-14.
حجازی، فخرالدین (1350)، نقش پیامبران در تمدن اسلامی، تهران: بعثت.
حسنزاده آملی، حسن (1372)، هزار و یک کلمه ج 5، قم: بوستان کتاب.
شایگان، فریبا (1386)، بررسی رابطه دینداری و اعتماد سیاسی، رسالۀ دکتری جامعه‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی.
شیرازی، صدرالدین (1362)، المبداء و المعاد، ترجمۀ عبدالله نورانی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
شیرازی، صدرالدین (1403)، تفسیر قرآن کریم ج 7، تدوین محمد خواجوی، قم: بیدار.
شیرازی، صدرالدین (1376)، شرح اصول کافی ج 2، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
شیرازی، محمد ابن ابراهیم (1362)، التصور و التصدیق، ترجمۀ مهدی حائری یزدی، قم: بیداد.
شیرازی، صدرالدین (1360)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، تدوین سید جلال‌الدین آشتیانی، تهران: نشر دانشگاهی.
شیرازی، صدرالدین (1354)، المبداء و المعاد، تدوین سید جلال‌الدین آشتیانی، تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
شیرازی، صدرالدین (1366)، ترجمه و تفسیر الشواهد الربوبیه، ترجمۀ جواد مصلح، تهران: انتشارات روش.
شیرازی، صدرالدین (1376)، رساله سه اصل، تدوین محمد خواجوی، تهران: انتشارات مولوی.
شیرازی، صدرالدین (1362)، رسائل فلسفی_ المسائل القدسیة، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
طباطبایی، سیدمحمد حسین (1386)، شیعه در اسلام، ترجمۀ هادی خسروشاهی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیه قم.
علینی، محمد؛ غفاری، غلامرضا؛ زهیری، علیرضا (1392)، «مبانی دینی سرمایۀ اجتماعی و رابطۀ آن با حکمرانی خوب»، فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی، شمارۀ 67: 166-133.
کربن، هانری (1372)، صدرالدین شیرازی، ترجمۀ ذبیح ا... منصوری، تهران: انتشارات جاویدان.
کریمی، محمد کاظم؛ خان‌محمدی، کریم (1393)، «رویکردهای سیاسی اجتماعی در فلسفه ملاصدرا»، فصلنامه علمی پژوهشی سیاست متعالیه، شمارۀ 5: 83-102.
کلمن، جیمز (1377)، بنیادهای نظریۀ اجتماعی: اعتماد، دموکراسی و توسعه، ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
کیخا، نجمه (1392)، «مناسبات اخلاق و سیاست در حکمت متعالیه براساس عالم مثال»، فصلنامه سیاست متعالیه، شمارۀ 2: 89-90.
لکزایی، شریف (1392)، «فرد و جامعه در حکمت سیاسی متعالیه»، فصلنامه سیاست متعالیه، شمارۀ 3: 25-42.
لکزایی، نجف (1387)، وجوه سیاسی حکمت متعالیه، سیاست متعالیه از منظر حکمت متعالیه، تدوین شریف لکزایی، دفتر اول، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
لکزایی، نجف (1388)، اندیشه سیاسی صدرالمتالهین، قم: نشر بوستان کتاب.
مطهری، مرتضی (1392)، سیری در نهج البلاغه ج 16، تهران: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی (1369)، مجموعه مقالات فلسفی ج 3، تهران: حکمت.
مطهری، مرتضی (1363)، نقدی بر مارکسیسم، تهران: انتشارات صدرا.
ملاصدرا (1360)، اسرارالایات و انوار البینات، تهران: انجمن حکمت و فلسفه.
ملاصدرا (1363)، مفاتیح الغیب، تهران: مؤسسه تحقیقات فرهنگی.
Bourdieu, P. (1985), “The social space and the genesis of groups”, Theory and society, V 14(6): 723-744. Coleman, J. S. (1988), “Social capital in the creation of human capital”, American journal of sociology, N 94, S95-S120. Fukuyama, M. F. (2000), Social capital and civil society, International Monetary Fund. Greenwald, D. E. (1973), “Durkheim on society, thought and ritual”, Sociological Analysis, 157-168. Lee, L. L. (2005), “Social capital: The driver for corporate success in the knowledge era”, In Knowledge Management (pp. 129-143), Physica-Verlag HD. Offe, Claus; Fuchs, Susanne (2002), “a decline of Social Capital? The German Case”, in Putnam, Robert D, (ed), Democracy in Flux: The Evolution of Social Capital in Contemporary Society, New York: Oxford University Press. Putnam, R. (1993), “The prosperous community: Social capital and public life”, The american prospect, 13(4), Available online: http://www. prospect. org/print/vol/13 (accessed 7 April 2019). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 427 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 389 |
||