پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,758 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,125,061 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,893,095 |
پیشنهادی بر جای‌نام‌شناسی شهر اسلامی ترشیز بر اساس مطالعات میان رشته‌ای (متون نوشتاری، داده‌های باستان‌شناختی وG.I.S ) | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 22، شهریور 1399، صفحه 1-21 اصل مقاله (959.07 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2020.249157.142520 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد اسماعیل اسمعیلی جلودار* 1؛ رضا حیدری2 | ||
| 1دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه تهران | ||
| 2دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| یکی از مهمترین دلایل شکل‌گیری شهرها در بستر تاریخی آنها، عوامل جغرافیایی آنهاست. شهر تاریخی تُرشیز با استناد به منابع تاریخی، از جمله شهرهای مهم دوران اسلامی در خراسان است که با تغییر در مکانش، چشم انداز فرهنگی ولایت ترشیز را با تغییر همراه کرد، تغییر مکانی که باعث جابجایی شهر از بخش غربی به بخش شرقی آن شد. محدوده فرهنگی ترشیز شامل شهرستان های بردسکن، خلیل آباد وکاشمر در جنوب غربی خراسان رضوی است. تا پیش از انتقال شهر تاریخی ترشیز به بخش شرقی (محدوده سیاسی شهرستان کاشمرکنونی) در حدود اواسط قرن 12 هجری قمری، این شهر در محدوده شهرستان امروزی بردسکن واقع بوده است. این پژوهش بر آن است تا با روش تاریخی و تحلیلی آماری، انواع داده های باستان‌شناسی(شامل استفاده از نتایج بررسی میدانی باستان‌شناختی منطقه)، مدل‌های آماری در سیستم اطلاعات جغرافیایی و منابع نوشتاری، پیشنهادی برای مکان شهر تاریخی ترشیز داشته باشد. نتایج بدست آمده از پژوهش با تکیه بر آگاهی‌های منابع نوشتاری، محوطه‌های مهم شناسایی شده در بررسی باستان‌شناختی منطقه و کمک‌گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی(G.I.S) در نهایت محوطه شناسایی شده باستانی فیروزآباد را به عنوان نزدیک‌ترین گزینه احتمالی برای جای‌نام شهر باستانی ترشیز نشان داد. م م م م م م م م م | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تُرشیز؛ بردسکن؛ محوطه فیروزآباد؛ مکان‌یابی؛ GIS | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A suggestion on the location of the islamic Torshiz city based on interdisciplinary studies (GIS, Written texts and archaeological data) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Esmaeil Esmaeili Jelodar1؛ Reza Heydari2 | ||
| 1Assistance professor | ||
| 2M.A in Archaeology, Depart of Archaeology, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the most important reasons for the formation of cities is their geographic location. Sometimes these particular geographic conditions themselves cause the city to be displaced or it’s obsolete or abandonment. In some cases, cities are destroyed by factors other than natural ones; these types of factors are directly related to humans. The historic city of Torshiz, based on historical sources, is one of the most important cities of the Islamic era in Khorasan, which changed its location by changing the cultural landscape of Torshiz province, changing the location that displaced the city from the western part to the eastern part. The cultural area of Torshiz includes Bardaskan, Khalil Abad and Kashmar in the southwest of Khorasan Razavi. Before the transfer of the historic city of Torshiz to the eastern part (the political area of current Kashmare city) around the middle of the 12th century AH, this city has been located in the present day of Bardaskan city area, and this is well traceable from historical sources. This research is aimed at analyzing historical data and analytical types of archaeological data, statistical models in the geographic information system and suggested written sources for the location of the historic city of Torshiz. The results of the research, based on the knowledge of written sources, archaeological data, and the help of the GIS, eventually revealed the historic site of Firoozabad has been shown as the city of Torshiz, obviously the archaeological excavations can enhance our information in this field. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| "Torshiz", " Bardaskan", "Firoozabad site", "location", "GIS" | ||
| مراجع | ||
|
منابع ابن اثیر، عزالدین،(1394)، تاریخ کامل، جلد 26 و 11، کتابخانه دیجیتال قائمیه، اصفهان ابن حوقل،محمد،(1366)، سفرنامه ابن حوقل : ایران در صوره الارض،به تصحیح ، جعفر شعار، امیر کبیر، تهران. ابوالفداء،عمادالدین،(1349)، تقویم البلدان، ترجمه: عبد المحمد آیتی، بنیاد فرهنگ ایران، تهران استرآبادی،میرزا مهدی خان،(1377)،جهانگشای نادری، به اهتمام: سید عبدالله انوار ، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران. اسکندربیک،(1382)، تاریخ عالم آرای عباسی،تصحیح: ایرج افشار، امیرکبیر، تهران . اقبال،عباس،(1388)، تاریخ مغول از حمله چنگیز تا تشکیل دولت تیموری، امیر کبیر، تهران انصاری دمشقی، شمس الدین محمد،(1382)،نخبۀ الدهر فی عجائب البر و البحر، تصحیح: حمید طبیبیان، اساطیر، تهران آیتی،عبدالمحمد،(1383)، تاریخ وصاف، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران بختیاری شهری،محمود،(1376)، شناسایی و بررسی آثار تاریخی شهرستان بردسکن، آرشیو اداره میراث فرهنگی، شهرستان بردسکن،منتشر نشده بلاذری، احمد بن یحیی،(1367)، فتوح البلدان، ترجمه: محمد توکل، نقره،تهران بهزادی، رقیه،(1354)، بررسی بندهش هندی، پایان نامه اخذ مدرک دکتری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، منتشرنشده بیهقی،ابوالفضل محمدبن حسین،(1350)، تاریخ بیهقی، تصحیح: علی اکبر فیاض و به اهتمام: محمد جعفر یاحقی ، دانشگاه فردوسی ، مشهد . بیهقی،ابوالفضل علی بن زید،(1361)، تاریخ بیهق، تصحیح: احمد بهمنیار ، فروغی، تهران . ثعالبی نیشابوری، ابومنصور،(1376)، ثِمار القلوب فى المضاف و المنسوب، ترجمه: رضا انزابی نژاد، ، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد جوینی،عطاملک بن محمد،(1387)، تاریخ جهانگشای جوینی، جلد دوم، تصحیح: محمدبن عبدالوهاب قزوینی، هرمس، تهران چوبک،حمیده،(1391)، «سفالینه های دوران اسلامی-شهر کهن جیرفت»، مطالعات باستان شناسی، دوره 4 شماره 1 ، بهار و تابستان، ص ص 83-112 حاجی علیلو، سولماز و لاله، هایده،(1392)،بررسی باستان شناختی پهنه فرهنگی نیشابور از منظر معدن کاوی وفلزکاری کهن در دوران اسلامی، مجله پژوهش های باستان شناسی ایران، ص ص 101-120 حافظ ابرو، شهاب الدین،(1380)، زبده التواریخ، جلد دوم، مصحح: کمال حاج سید جوادی، وزارت فرهنگ و اشاد اسلامی سازمان چاپ و انتشارات، تهران حاکم نیشابوری، محمدبن عبدالله،(1375)، تاریخ نیشابور، ترجمه: خلیفه نیشابوری، محمد بن حسین، تصحیح و تعلیق: شفیعی کدکنی، محمدرضا، آگه، تهران حسینی،احمد،(1383)، تاریخ بردسکن با نگاه ویژه به ترشیز قدیم، امید مهر،سبزوار حموی، یاقوت بن عبدالله،(1993)، معجم البلدان، جلد چهار، دارصادر، بیروت حموی،یاقوت بن عبدالله،(1995)،معجم البلدان(المجلد الثانی)، دار صادر، بیروت حیدری،رضا،(1396)، «بررسی چشم انداز باستان شناختی شهرستان بردسکن در دوران اسلامی (از ابتدا تا قرن 13 هجری قمری)، ارزیابی کارایی تحلیل GIS برای تفسیر چشم انداز فرهنگی بومی»، پایان نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی: دکتر محمد اسماعیل اسمعیلی جلودار ، گروه باستان شناسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه تهران[منتشرنشده] خادمیان، کاظم،(1380)، فرهنگ جغرافیایی ایران، خراسان، آستان قدس رضوی، چاپ اول ، مشهد. خوافی، احمد بن محمد(1386)، مجمل فصیحی، جلد دوم و سوم، مصحح: محسن ناجی نصرآبادی، اساطیر، تهران دادگی، فرنبغ،(1369)، بندهش، تصحیح: مهرداد بهار، توس،تهران زبردست،اسفندیار،(1380)،«کاربرد تحلیل سلسله مراتبی در برنامه ریزی شهری و منطقه ای»، مجله هنرهای زیبا، شماره 10، تهران سعادتمند، ایرج،(1384)،کتاب ترشیز "نگاهی به تاریخ و جغرافیای شهرستان کاشمر"، موسسه فرهنگی هنری-انتشاراتی ضریح آفتاب، مشهد سمعانی،عبدالکریم بن محمدبن منصور،(1962)، الانساب(المجلد الخامس)، مصحح: عبدالرحمن بن یحیی المعلمی، ، دائرة المعارف العثمانیة ، حیدرآباد-هند فرجامی،محمد و نیک گفتار،(1390)، گزارش تکمیلی فصل چهارم کاوش باستان شناسی شهر تاریخی بلقیس اسفراین،جلد اول، کتابخانه پژوهشکده باستان شناسی(منتشر نشده). قزوینی رازی، عبدالجلیل،(1358)، النقض، به تصحیح: میرجلاالدین محدث، زر، تهران قزوینی،زکریابن محمد،(1373)،آثار البلاد و الاخبار العباد، ترجمه:میرزا قاجار،جهانگیر، امیر کبیر،تهران قوچانی،عبدالله،(1364)، کتیبه های سفال نیشابور، وزارت ارشاد اسلامی، اداره کل موزه ها، موزه رضا عباسی، تهران گروبه،ارنست،(1384)،سفال اسلامی، ترجمه: فرناز حائری، کارنگ، تهران لک پور،سیمین،(1389)، کاوش ها و پژوهش های باستان شناسی دره شهر(سیمره)، پازینه،تهران مرشدی،جعفر و برنا،رضا و اصغری پور دشت بزرگ،اسماء و احمدی،هدی و ظاهری عبده وند، زینب،(1389)،« مکان یابی نیروگاه های بادی با استفاده از فرایند سلسله مراتبی (AHP) در محیط GIS»، مجله کاربرد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دربرنامه ریزی،سال اول،شماره2، صص 97-111 مستوفی،حمدالله،(1362)،تاریخ گزیده،بکوشش:نوایی،عبدالحسین، امیرکبیر،چاپ دوم.تهران مستوفی،حمدالله،(1913)، نزهه الفلوب، تصحیح: گای لسترنج، بریل ، لیدن مقدسی،ابوعبدالله محمد،(1361)، احسن التقاسیم فی معرفه الاقالین،ترجمه:علینقی منزوی، مولفان و مترجمان ایران، تهران نیک گفتار، احمد،(1391)، گزارش فصل پنجم کاوش باستان شناختی شهر تاریخی بلقیس اسفراین، جلد اول، کتابخانه پژوهشکده باستان شناسی (منتشرنشده). یزدی، شرف الدین علی،(1389)،ظفرنامه ، جلد 1،به تصحیح: سید سعید میرمحمدصادق و عبدالحسین نوایی ، کتابخانه‌ی موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی ، تهران . یعقوبی، احمد بن اسحاق،(1356)، تاریخ یعقوبی، جلد دوم، ترجمه: محمد ابراهیم آیتی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران Wilkinson, C.1974.Nishapur: pottery of the early Islamic period. New York: Metropolitan Museum of Art
Kvamme, Kenneth L.1992. A Predictive Site Location Model on the High Plains: An Example with an Independent Test. Plains Anthropologist 37:19-40
Wescott, Konnie L.and Brandon R. Joe .2011. Practical Applications of GIS for Archaeologists: A Predictive Modelling Toolkit. CRC Press | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 587 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 570 |
||