تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,524,591 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,785,173 |
تحولات جنبش ملی گرایی عرب در عراق (1921-1908م) | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 21، خرداد 1399، صفحه 67-88 اصل مقاله (696.98 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2020.291152.473172 | ||
نویسندگان | ||
شکرالله خاکرند1؛ سیاوش یداللهی* 2 | ||
1دانشیار تاریخ دانشگاه شیراز | ||
2دانش آموختۀ کارشناسی ارشد تاریخ دانشگاه شیراز | ||
چکیده | ||
کشور عراق در آغاز قرن بیستم میلادی بخشی از امپراتوری عثمانی و متشکل از سه ایالت بغداد، بصره و موصل بود. مهمترین حادثه در آن دوره پیدایش جنبش ملیگرایی عرب، نهضتی فراگیر و منادی وحدت اعراب بود. در عراق جنبش ملی عرب بر اثر عواملی چند شکل گرفت. این پژوهش با روش تحقیـق توصیفی تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات از راه منابع کتابخانهای سامان یافته است و به دنبال پاسخ به این سؤالات است که جنبش ملی عرب در عراق تحت تأثیر چه عواملی شکل گرفت؟ چه تحولاتی را طی کرد؟ و در پایان چه نتیجهای از آن حاصل شد؟ نتایج پژوهش نشان میدهد که در نیمۀ دوم قرن نوزدهم میلادی طبقۀ نخبۀ عراقی تحت تأثیر آموزشهای نوین در مدارس عثمانی شکل گرفت. این گروه در حکومت ترکان جوان به هسته ملیگراهای عرب تبدیل شدند. سیاستهای تحمیل هویت ترکی بر اعراب نقش برجستهای در برانگیختن حس هویت ملی و پیوستگی نخبگان عراقی با جنبش ملی عرب ایفا کرد. آنها در پاسخ به سیاستهای حاکمان استانبول دست به برپایی گروههای ملیگرا و فعالیت در شهرهای عراق در راستای گسترش ملیگرایی عربی زدند. منتهی فعالیت آنها در قالب حفظ وحدت امپراتوری بود؛ اما براثر تحولات جنگ جهانی اول اعراب عراق نیز به سمت استقلال کامل از حکومت عثمانی حرکت کردند که نتیجۀ آن شرکت افسران عراقی در انقلاب عربی 1916م بود. در پایان جنگ مهمترین نتیجۀ جنبش ملی عرب در عراق به قدرت رسیدن اقلیت عربهای سنی منادی ملیگرایی عرب بود. | ||
کلیدواژهها | ||
عراق؛ ملیگرایی عرب؛ ترکان جوان؛ جنگ جهانی اول؛ انقلاب عربی 1916م؛ جماعت العهد؛ انقلاب 1920م | ||
مراجع | ||
الجمیلی، علی، نگاهی به تاریخ سیاسی عراق، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، حوزۀ هنری، 1370. الحسنی، عبدالرزاق، الثوره العراقیه الکبری، قم، موسسه المحبین، 1426. الدوری، عبدالعزیز، التکوین التاریخی للامه العربیه، بیروت، مرکز دراسات الوحده العربیه، 1984. سعید، امین، الثوره العربیه الکبری، قاهره، مدبولی، بیتا. شاو، استنفورد، تاریخ امپراطوری عثمانی و ترکیه جدید، ترجمۀ محمود رمضانزاده، مشهد، معاونت فرهنگی آستان قدس، 1370. ضیاءالدین، احمد، نگاهی بر جنبش ناسیونالیسم عرب، ترجمۀ حیدر بوذرجمهر، تهران، وزارت ارشاد، 1365. فرامکین، دیوید، صلحی که همه صلحها را بر باد داد، ترجمۀ حسن افشار، تهران، ماهی، 1398. مار، فب. تاریخ نوین عراق، ترجمۀ محمد عباسپور. مشهد، موسسۀ چاپ آستان قدس رضوی، 1380. مایر، کارل ارنست و برساک، شارن بلر، شاه آفرینان: چگونگی پیدایش خاورمیانه امروزی، ترجمۀ کامل حلمی، تهران، کتاب سرا، 1394. مروه، ادیب، الصحافه العربیه، لبنان، بیروت، منشورات دار مکتبه الحیاه، 1960. منسفیلد، پیتر، تاریخ خاورمیانه، ترجمۀ عبدالعلی اسپهبدی، تهران، علمی و فرهنگی، 1385. الوردی، علی، تاریخ عراق، ترجمۀ هادی انصاری، جلد اول، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1389. الوردی، علی، تاریخ عراق، ترجمۀ هادی انصاری، جلد دوم، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1390. Antonius, George. The Arab Awakening: Usa: Philadelphia: J.B. Lippincott, 1939.
Atiyah, Edward Selim, The Arabs, Baltimore, Penguin Books, 1955.
Committee of Officials, An Introduction to the Past and Present of the Kingdom of Iraq. Baltimore, Lord Baltimore Press, 1946.
Davis, Eric. Memories of State. Usa, University of California Press, 2005.
Haddad, Mahmud. Iraq Befor World War, In Khalidi & Others,The Origins of Arab Nationalism (pp. 120-150). New York, Columbia University Press, 1991.
Haldane, James, Aylmer, The insurrection in Mesopotamia, 1920. Edinburgh and London, W. Blackwood and Sons. 1922.
Hemphill, Paul. The formation of Iraqi Army. In Kelidar, Abbas, The Integration of Modern Iraq (pp 88-110). New York: St. Martin's Press. 1979.
Ireland, Philip, Iraq: a Study in Political Development. London: Jonthon Cape LTD. 1937.
Kayali, Hasan, Arabs and Young Turks: Ottomanism, Arabism, and Islamism in the Ottoman Empire, 1908–1918. Berkeley, University of California Press. 1997.
Longrigg, Stephen Hemsley. Iraq 1900 to 1950. London, Oxford University Press. 1953.
Marr, Phebe. The Development Nationalism Ideology In Iraq, The Muslim World, Volume 75, Issue 2, 85-101, 1985.
McLean, Iain & McMillan, Alistair. The concise Oxford dictionary of politics. New York: Oxford University Press, 2003.
Al-Qaysl, Abdul Wahhab Abbas, the Impact of Modernization on Iraqi Society During the Ottoman Era. Usa, Michigan: University of Michigan, 1958.
Sachar, Howard Morley, The emergence of the Middle East: 1914-1924, New York, Knopf, 1969.
Simon, Reeva S & Others, Encyclopedia of the modern Middle East, New York, Macmillan Reference USA, 1996.
Simon, Reeva S, The Education of an Iraqi Ottoman Army Officer, In Khalidi & Others, The origins of Arab nationalism (pp.151-1166). New York, Columbia University Press, 1991.
Simon, Reeva, Iraq Between the Two World Wars. New York: Columbia University Press. 2004.
Taubar, E, The Emergence of the Arab Movements. London; Portland, Or. F. Cass. 1993.
Taubar, E, The Formation of modern Syria and Iraq. London; Portland, Or. F. Cass. 1995.
Tripp, Charles, A History Of Iraq. UK, Camprige University Press. 2007. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 990 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 546 |