پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,965,139 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,639,057 |
ابوجعفر مرعشی راوی تفسیر منسوب به امام حسن عسکری (ع) | ||
| پژوهش های قرآن و حدیث | ||
| دوره 52، شماره 2، اسفند 1398، صفحه 345-362 اصل مقاله (440.88 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2020.293223.669411 | ||
| نویسنده | ||
| مصطفی معلمی* | ||
| استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم پزشکی مازندران | ||
| چکیده | ||
| ابوجعفر مرعشی محدثی بوده که ابومنصور طبرسی و ابوسعد سمعانی بیواسطه از او روایت کرده‌اند. طبرسی در کتاب الاحتجاج روایات تفسیر منسوب به امام حسن عسکری(ع) را از ابوجعفر مرعشی نقل کردهاست. نویسندۀ الاحتجاج تمام روایات را بدون ذکر سند آوردهاست؛ اما روایات تفسیر یادشده را بهدلیل عدم اشتهار این تفسیر، با ذکر سند مقرون ساختهاست. سمعانی نیز در الانساب ابوجعفر مرعشی را شناسانده است. دربارۀ ابوجعفر مرعشی، دانسته‌های اندکی وجوددارد. این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی تلاشکرده تا با جستجو در منابع مختلف تاریخی و حدیثی، داده‌ها دربارۀ ابوجعفر مرعشی تا حد ممکن کامل شده و تحلیلگردد. یافتهها نشانمی‌دهد، ابوجعفر مرعشی محدث و ادیبی شناخته شده میان دانشمندان شیعه و سنی عصر خویش بودهاست؛ اما در عینحال مهمترین منبعی (الانساب) که وی را معرفی نموده، او را غالی در تشیع خواندهاست. به نظر این ادعا با محتوای تفسیر یاد شده، که وی یکی از ناقلان آن بوده، بیارتباط نبودهاست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابوجعفر مهدی‌بن‌ابی‌حرب؛ ابومنصور طبرسی؛ تفسیر منسوب به امام عسکری(ع)؛ عبدالکریم سمعانی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Abū Jaʿfar Marʿashī: The Narrator of the Commentary Attributed to Imam Hassan Al-ʿAskarī (AS) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mostafa moallemi | ||
| Assistant professor, Department of Islamic Teachings, Mazandaran University of Medical Sciences, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Abū Jaʿfar Marʿashī was a narrator through whom Abū Manṣūr Ṭabrisī and Abu Sa'd Sam'ānī quoted directly. Sheikh Ṭabrisī in the book al-'Iḥtijāj cited the exegetical Hadiths attributed to Imam Hassan ʿAskarī (AS) from Abū Jaʿfar Marʿashī. Although the author of al-'Iḥtijāj quoted all Hadiths without sand, he brought those of the aforementioned commentary with their sanads, as it was unknown. Sam'ānī also introduced Abu Ja'far in his book al-‘Ansāb. However little is known about Abu Ja'far Marʿashī. Using the descriptive-analytical method, the present paper aims to go through historical and hadith documents and give at hand a possibly complete information and analysis about Abu Ja'far. Findings show that he was a famous traditionist and literary scholar among Shi'a and Sunni scholars of the time, while al-‘Ansāb, the main source which introduced him, mentioned him among Shiite exaggerators (ghulāt). Seemingly, this claim was in terms of the commentary attributed to him, about which there is such a claim as well. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Abdul Karīm Sam'ānī, Abū Jaʿfar Marʿashī, Abū Mansūr Ṭabrisī, The Commentary of Imam Hassan al-ʿAskarī | ||
| مراجع | ||
|
[1]. آقابزرگ تهرانی (1403). الذریعه. جلد 20، بیروت، دارالاضواء. [2]. ابناثیر جزری، عزالدین ابیالحسن(1385). الکامل فیالتاریخ. جلد 10، بیروت، دارصادر. [3]. ــــــــــــــ (؟). اللباب فی تهذیبالانساب. تحقیق: احسان عباس، جلد 1، بیروت، دار صادر. [4]. ابنحجر عسقلانی (1390). لسانالمیزان. جلد 1، 5، 6، بیروت، مؤسسهالاعلمی للمطبوعات. [5]. ابنشهر آشوب سروی، ابوجعفر محمدبنعلی (1380). معالم العلماء فی فهرست کتب الشیعه و اسماء المصنفین قدیما و حدیثا. نجف، مطبعه حیدریه. [6]. ــــــــــــــ (1376). مناقب آل أبیطالب(ع). جلد 1، نجف، مطبعه حیدریه. [7]. ابنعدیم، عمربناحمد (؟). بغیهالطلب فی تاریخ حلب. تحقیق: سهیل زکّار، جلد 3، بیروت، دارالفکر. [8]. ابنعساکر، علیبنحسن (1415). تاریخ مدینۀ دمشق. تحقیق: علی شیری، جلد 36، بیروت، دارالفکر. [9]. ابنفندق، علیبنزید بیهقی (1385). لبابالانساب و الالقاب و الاعقاب. تحقیق: سیدمهدی رجایی، قم، کتابخانۀ آیتالله مرعشی نجفی. [10]. ابنقتیبه دینوری، عبداللهبنمسلم (؟). تأویل مختلفالحدیث. تحقیق: اسماعیلالاسعردی، بیروت، دارالکتبالعلمیه. [11]. ابنکثیر دمشقی (1408). البدایه والنهایه. تحقیق: علی شیری، جلد 6، 12، بیروت، دارإحیاء التراثالعربی. [12]. ابننجار بغدادی، محمدبنمحمود (1417). ذیل تاریخ بغداد. تحقیق: مصطفی عبدالقادر عطا، جلد 1، بیروت، دارالکتبالعلمیه. [13]. بغدادی، اسماعیل پاشا (؟). ایضاحالمکنون فی الذیل علی کشف الظنون عن اسامی الکتب و الفنون. جلد 1، بیروت، دار إحیاءالتراثالعربی. [14]. بهبهانی، وحید (؟). تعلیقه علی منهج المقال. (؟)، (؟). [15]. حسینی، سیدجلالالدین (1327). فیضالاله فی ترجمه القاضی نورالله. تهران، چاپخانۀ سهامی طبع کتاب. [16]. ذهبی، شمسالدین محمدبناحمد (1413). سیر أعلامالنبلاء. تحقیق: شعیبالارنوؤط وحسین أسد، جلد 18، 19، بیروت، مؤسسهالرساله. [17]. ـــــــ ( 1407). تاریخالاسلام. تحقیق: عمر عبدالسلام تدمری، جلد 36، بیروت، دارالکتابالعربی. [18]. رجایی، سیدمهدی (1385). المعقبون من آل ابیطالب=. جلد 3، قم، مؤسسۀ عاشورا. [19]. سمعانی، ابوسعد عبدالکریمبنمحمد (1408). الانساب. تحقیق: عبدالله عمرالبارودی، جلد 1، 2، 3، 4، بیروت، دارالجنان. [20]. سید رضی نهجالبلاغه (1412). تحقیق: صبحی صالح. جلد 1، 4، قم، مؤسسه دارالهجره. [21]. شیخ صدوق، ابوجعفر محمدبنعلی (1417). الامالی. قم، مؤسسۀ بعثت. [22]. صفدی، صلاحالدین خلیلبنایبک (1420). الوافی بالوفیات. تحقیق: احمد الارناؤوط وترکی مصطفی، جلد 13، بیروت، دارإحیاءالتراثالعربی. [23]. طبرسی، ابوعلی فضلبنحسن (1417). إعلامالوری بأعلامالهدی. قم، مؤسسۀ آلالبیت=. [24]. طبرسی، ابومنصوراحمدبنعلیبنابیطالب (1386).الاحتجاج. تحقیق: سیدمحمدباقر الخرسان، جلد 1، نجف اشرف، دارالنعمان. [25]. طبری، محمدبنجریر (1403). تاریخالامم و الملوک. جلد 3، بیروت، مؤسسهالاعلمی للمطبوعات. [26]. عمری، علیبنمحمد (1422). المجدی فی انسابالطالبیین. تحقیق: احمد مهدوی دامغانی، قم، کتابخانۀ آیتالله مرعشی نجفی. [27]. فخررازی، محمدبنعمر (1409). الشجرهالمبارکه فی انسابالطالبیه. تحقیق: سید مهدی رجایی، قم، کتابخانۀ آیتالله مرعشی نجفی. [28]. قزوینی رازی، عبدالجلیل (1331). النقض. تصحیح: سیدجلالالدین حسینی ارموی، تهران، چاپخانۀ سپهر. [29]. قلقشندی، احمدبنعبدالله (2000م). صبحالاعشی. مصحح: محمدحسین شمسالدین، جلد 5، بیروت، دارالکتبالعلمیه. [30]. مجد، مصطفی (1388). ظهور و سقوط مرعشیان. تهران، نشر رسانش. [31]. مدرسه الامام المهدی (1409). التفسیر المنسوب الی الامام ابی محمد الحسن بن علی العسکری. قم، موسسه المهدی. [32]. مدنی، سیدعلی‌خان (1397). الدرجاتالرفیعه فی طبقاتالشیعه. قم، انتشارات کتابخانۀ بصیرتی. [33]. مرعشی، سیدشهابالدین (1418). شرح إحقاقالحق و إزهاق الباطل. قم، کتابخانۀ آیتالله مرعشی نجفی. [34]. مرعشی، سیدظهیرالدین (1345). تاریخ طبرستان و رویان و مازندران. به کوشش محمدحسین تسبیحی، تهران، مؤسسۀ مطبوعاتی شرق. [35]. مروزی علوی، اسماعیلبنحسین (1409). الفخری فی انسابالطالبیین. تحقیق: سید مهدی رجایی، قم، کتابخانۀ آیتالله مرعشی نجفی. [36]. مطرزی، ناصربنعبدالسید (1979). المغرب فی ترتیبالمعرب. تحقیق: محمود فاخوری، عبدالحمید مختار. جلد 1، حلب، مکتبه اسامهبنزید. [37]. مغربی، احمدبنصدیق (؟). فتحالملکالعلی. تحقیق: محمدهادی امینی، اصفهان، کتابخانۀ عمومی امیرالمومنین(ع). [38]. منتجبالدین ابنبابویه (1366). الفهرست. تحقیق: سیدجلالالدین محدث ارموی، قم، کتابخانۀ آیتالله مرعشی نجفی. [39]. یاقوت حموی (1400). معجمالادباء. تحقیق: احسان عباس، جلد 6، بیروت، دارالغربالاسلامی. [40]. یعقوبی، احمدبن ابییعقوب (؟). تاریخ یعقوبی. جلد 2، بیروت، دار صادر. [41]. معلمی، مصطفی؛ هاشمی خانعباسی، سیدعلی (1392). «بررسی نقش غالیان در گسترش فرهنگ توهین و سب و لعن با نام و نشان نسبت به خلفای سهگانه». فقه و تاریخ تمدن، شمارۀ 36، تابستان، صص 111–134. [42]. معلمی، مصطفی (1387) «روابط خاندان باو با سلاجقه و قدرت سیاسی تشیع امامیه در سده های پنجم و ششم هجری». تاریخ اسلام در آینۀ پژوهش، سال پنجم، شمارۀ سوم، پاییز. صص 125–154. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 536 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 263 |
||