تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,696 |
تعداد مقالات | 72,308 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,501,868 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,302,190 |
بررسی دلایل ادبی جایگزینی اسم ظاهر به جای ضمیر در سوره های بقره و آل عمران | ||
پژوهش های قرآن و حدیث | ||
دوره 52، شماره 2، اسفند 1398، صفحه 307-324 اصل مقاله (275.35 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2020.292600.669407 | ||
نویسندگان | ||
فاطمه دست رنج* 1؛ مجید زیدی جودکی2 | ||
1استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اراک | ||
2دانشجوی دکتری گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اراک؛ | ||
چکیده | ||
تحلیل الفاظ و شناخت روابط مفهومی بین آنها، یکی از راههای دستیابی به دقایق معناست، در رابطه با قرآن کریم که از سطوح معنایی متعددی برخوردار است و چینش واژگان آن در نهایت انسجام است، تحلیل کیفیت کاربست واژگان و توصیف مقولۀ معنایی آن به وسیلۀ شرایط و چگونگی کاربرد آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. مقالۀ حاضر با روش تحلیلی - توصیفی در راستای بررسی دلایل اظهار در سورههای بقره و آلعمران به این نتایج دست یافت که سیاق آیات؛ نقش محوری در تبیین دلیل ادبی بکارگیری ضمیر بجای اسم ظاهر داشته و مفاد آیاتی که در آنها اظهار صورت گرفته، تکالیف و احکام محوله به بندگان و تقابل بین دو امر پسندیده و ناپسند است که در غالب موارد، لفظ جلالۀ «الله» اظهار شده است. تقریر و تمکین، جاری مجرای مثل شدن، دفع توهم و رفع ابهام و اشاره به عموم حکم از جمله دلایل اظهار است. | ||
کلیدواژهها | ||
آل عمران؛ اضمار؛ اظهار؛ بقره؛ بلاغت | ||
مراجع | ||
[1]. قرآن کریم. [2]. آلوسی، سیدمحمود (1415). روحالمعانی فیالتفسیرالقرآنالعظیم و السبع المثانی. تحقیق: علی عبدالباری عطیه، جلد 1، بیروت، دارالکتبالعلمیه. [3]. الآمدی أبوالحسن، علیبنمحمد (1404). الإحکام فی اصولالاحکام. تحقیق: سیدالجمیلی، جلد 1، بیروت، دارالکتابالعربی. [4]. ابنالجوزی، عبدالرحمنبنعلیبنمحمد (1404). زادالمسیر فی علمالتفسیر. الطبعهالثالثه، جلد 1، بیروت، المکتبالإسلامی. [5]. ابنعاشور، محمدبنطاهر (؟). التحریر و التنویر. جلد های 1، 2، 3، نشرالدارالتونسیه للنشر. [6]. ابنعجیبه، احمدبنمحمد (1419). البحر المدید فی تفسیر القرآن المجید. تحقیق: احمد عبدالله قرشی رسلان، قاهره، دکتر حسنعباس زکی. [7]. ابنعقیلهالمکی، محمدبناحمد (1427)، الزیاده و الاحسان فی علومالقرآنالکریم. منشورات جامعهالشارقه. [8]. ابنفارس، ابوالحسین احمد (1387). معجم مقاییساللغه. ترتیب و تنقیح: سعیدرضا علیعسکری و حیدر مسجدی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. [9]. ابنمنظور، محمدبنمکرم (1414). لسانالعرب.جلد 4، بیروت، دار صادر. [10]. أبوالسعودالعمادی، محمدبنمحمدبنمصطفی(؟). إرشاد العقل السلیم إلی مزایا الکتاب الکریم. بیروت، دار إحیاء التراث العربی. [11]. الأسنوی أبومحمد، عبدالرحیمبنالحسن (1405). الکوکبالدری فیما یتخرج علیالأصولالنحویه من الفروعالفقهیه. تحقیق: محمدحسن عواد، جلد 3، العمان، دار عمار. [12]. تهانوی، محمداعلیبنعلی (1862). کشاف اصطلاحاتالفنون. بهکوشش: محمد وجیه و دیگران، جلد 2، کلکته. [13]. ثعالبی، عبدالملکبنمحمد (1429). خاصالخاص. تحقیق: عزب محمد، قاهره، دارالثقافیه للنشر. [14]. الجوینی أبوالمعالی، عبدالملکبنعبداللهبنیوسف (1418). البرهان فی أصول الفقه. تحقیق: عبدالعظیم محمودالدیب، الطبعهالرابعه، جلد 1، مصر، دارالوفاء. [15]. الحسینیالعلوی، یحییبنحمزهبنعلیبنإبراهیم (1423). الطراز لأسرار البلاغه و علوم حقائق الإعجاز.جلد 2، بیروت، المکتبهالعنصریه. [16]. زرکشی، محمدبنعبدالله (1410). البرهان فی علومالقرآن. تحقیق: جمال حمدی ذهبی، ابراهیم عبدالله کردی، جلد 1، بیروت، دارالمعرفه. [17]. زمخشری، محمود (1407). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. چاپ: سوم، جلد 1، بیروت، دارالکتابالعربی. [18]. سبزواری، سیدعبدالاعلی (1414). مواهبالرحمن فی تفسیر القرآن. جلد 2، بیروت، مطبعهالآداب. [19]. شریف لاهیجی، محمدبنعلی (1373). تفسیر شریف لاهیجی. تحقیق: میرجلالالدین حسینی ارموی، تهران، دفتر نشر داد. [20]. الشیرازی، أبوإسحاق إبراهیمبنعلی (1405). اللمع فی أصولالفقه. بیروت، دارالکتبالعلمیه. [21]. صافی، محمودبنعبدالرحیم (1418). الجدول فی اعراب القرآن الکریم. چاپ: چهارم، جلد 3، بیروت، دارالرشید مؤسسهالایمان. [22]. طالقانی، سیدمحمود (1362). پرتوی از قرآن. جلد 1، 5، تهران، شرکت سهامی انتشار. [23]. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1417). المیزان فی تفسیرالقرآن. چاپ: پنجم، جلد 1، 2، 3، قم، دفترانتشارات اسلامی جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. [24]. طبانه، بدوی (1402). معجمالبلاغهالعربیه. الریاض، دارالعلوم للطباعه و النشر. [25]. طبرسی، فضلبنحسن (1372). مجمعالبیان فی تفسیرالقرآن. تحقیق: محمدجواد بلاغی، چاپ: سوم، جلد 1، 2، تهران، انتشارات ناصرخسرو. [26]. الطوفی، سلیمانبنعبدالقوی (1413). الاکسیر فی علمالتفسیر. تحقیق: محمودالطناحی، قاهره، مکتبهالخانجی. [27]. فیض کاشانی، ملاّ حسن (1415). تفسیرالصافی. تصحیح حسین اعلمی، جلد 1، تهران، انتشارات الصدر. [28]. قاسمی، محمدجمالالدین (1418). محاسنالتاویل. تحقیق: محمد باسل عیونالسود، جلد 2، بیروت، دارالکتبالعلمیه. [29]. الکفوی، ابوالبقاء ایوببنموسی (1412). الکلیات معجم فیالمصطلحات و الفروقاللغویه. تحقیق: عدنان درویش، محمد المصری، بیروت، مؤسسهالرساله. [30]. گنابادی، سلطان محمد (1408). تفسیربیانالسعاده فی مقاماتالعباده. چاپ: دوم، جلد 1، بیروت، مؤسسهالاعلمی للمطبوعات. [31]. مظفر، محمدرضا (1386). اصول الفقه. جلد 1، قم، تحقیق: سیدعبدالله اصغری، سیدعبدالله اصغری. [32]. مظهری، محمدثناءالله (1412). التفسیرالمظهری. تحقیق: غلام نبیالتونسی، جلد 2، پاکستان، مکتبه رشدیه. [33]. هاشمی، احمد (1388). ترجمه و شرح جواهرالبلاغه. مترجم: حسن عرفان، چاپ: دهم، جلد 1، قم، بلاغت. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 484 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 568 |