تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,031 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,501,126 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,764,421 |
شیوۀ تشبیهسازی سعدی | ||
ادب فارسی | ||
مقاله 9، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 24، اسفند 1398، صفحه 155-176 اصل مقاله (538.54 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2019.288294.1512 | ||
نویسندگان | ||
محمدحسن حسن زاده نیری1؛ علی اصغر حمیدفر* 2 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی | ||
چکیده | ||
سخن سعدی از هر منظر که نگریسته شود، تازگی دارد؛ امّا نکتۀ متناقضنمایی که دیده میشود، آن است که مهمّترین عاملِ سبکساز که بهدرستی، تحوّلات سبکی را به تحوّلات آن وابسته دانسته و آن را نمودِ جهانبینیِ شاعر توصیف کردهاند، یعنی وجه شبه، در سخن سعدی تازگیِ چندانی ندارد؛ بااینحال، کسی هم نمیتواند ویژهبودنِ شیوۀ او و صاحبِ سبکبودن او را انکار کند. نکته اینجاست که آنچه باعث تشخّصِ طرزِ او شده است، وجه شبه نیست، بلکه مشبّهٌبههایی است که بهکارمیگیرد؛ یعنی همان وجه شبههای معهود و شناختهشدۀ سنن ادبی را به مدد مشبّهٌبههایی غریب و دور از انتظار عرضه میکند که همین غریببودن و دور از انتظاربودن، عامل بسیار مهمّی در پدیدآمدنِ سبکِ شخصی سعدی است و حلاوت بیمانندی به سخن او بخشیده است؛ البتّه این ویژگیِ غافلگیری، در آثار سعدی به حوزۀ تشبیه محدود نمیشود و تقریباً در تمام سطوح و لایههای سخن وی دیده میشود. در این مقاله، ضمن بررسیِ برخی ویژگیهای عمدۀ آثار سعدی، با محوریّت تشبیه، بهطور ویژه به عنصر خارج از انتظاربودن توجّه شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
غافلگیری؛ سبک سعدی؛ تشبیه؛ مشبّهٌبه؛ وجه شبه؛ سعدی | ||
مراجع | ||
انوری ابیوردی (1376)، دیوان، چاپ محمّدتقی مدرّس رضوی، چ5، تهران، علمی و فرهنگی. بلخی، قاضی حمیدالدّین (1372)، مقاماتحمیدی، چاپ رضا انزابینژاد، چ2، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. پورنامداریان، تقی (1384)، در سایۀ آفتاب، چ2، تهران، سخن. حافظ شیرازی (1320)، دیوان، چاپ محمّد قزوینی و قاسم غنی، تهران، زوّار. سعدی شیرازی (1377)، گلستان، چاپ غلامحسین یوسفی، چ5، تهران، خوارزمی. ـــــــــــــ (1381)، بوستان، چاپ غلامحسین یوسفی، چ5، تهران، خوارزمی. ـــــــــــــ (1385)، کلیّات، چاپ محمّدعلی فروغی، تهران، هرمس. شفیعی کدکنی، محمّدرضا (1383)، صور خیال در شعر فارسی، چ9، تهران، آگه. شمیسا، سیروس (1382)، سبکشناسی شعر، چ9، تهران، فردوس. ــــــــــــــ (1386)، بیان، چ2، تهران، میترا. همایی، جلالالدّین (1388)، «طبلۀ عطّار و نسیم گلستان»، سعدیشناسی، ش12، اردیبهشت، ص217-238. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 492 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,102 |