![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,579 |
تعداد مقالات | 71,071 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,680,117 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,910,735 |
تحلیل عملکرد شگردهای ادبی در داستان کوتاه «گرگ» اثر هوشنگ گلشیری | ||
ادب فارسی | ||
مقاله 7، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 24، اسفند 1398، صفحه 117-132 اصل مقاله (453.95 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2019.259392.1196 | ||
نویسندگان | ||
سیروس امیری* 1؛ بهمن فلاح2 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیّات انگلیسی دانشگاه کردستان | ||
2دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان | ||
چکیده | ||
این مقاله خوانشی صورتگرایانه از داستان کوتاه «گرگ» از مجموعۀ نمازخانۀ کوچک من، اثر هوشنگ گلشیری ارائه میدهد. بخشهای آغازین مقاله به مرورِ برخی از اصول مبنایی مکتب فرمالیسم روسی میپردازد. در همین بخشها، با مروری بر آرای گلشیری دربارۀ فرم در ادبیّات، ضمن تأکید بر تأثیرپذیری او از صورتگرایان روسی و نهضت رمان نو در فرانسه، کوشیدهایم تا مبنای نظری خوانش پیشرو از داستان «گرگ» را نیز تبیین کنیم. در واقع، در این پژوهش نویسندگان کوشیدهاند تا اثر گلشیری را براساس نوشتههای نظری خود او دربارۀ فرم در ادبیّات داستانی بررسی کنند. میتوان گفت بررسی شگردهای ادبی در داستان «گرگ»، درک روشنی از آثار نظری گلشیری بهدستمیدهد. پژوهش حاضر نشان میدهد که گلشیری با استفاده از شگردهایی چون انتخاب راوی اوّل شخص فرعی، درهمریختن زمان وقوع حوادث، استفاده از باور عمومی و شایعه، ارائۀ روایت بهصورت تکّههای مجزّا، استفاده از روایتهای متناقض و بهرهگیری از زبانی نامتعارف و پر سکته، به ابهامی ساختاری و هدفمند دست یافته که غایت آن آشناییزدایی است؛ بهعبارتدیگر، شگردهای نامبرده تا اندازۀ زیادی از خاصیتِ «ارجاعیِ» زبان متن کاسته و ضمن «برجسته»کردن مؤلّفههای شکلی، متن را به سطحی از «ادبیّت» رسانده است. | ||
کلیدواژهها | ||
صورتگرایی؛ داستان کوتاه؛ آشناییزدایی؛ هوشنگ گلشیری؛ داستان کوتاه «گرگ» | ||
مراجع | ||
احمدی، بابک (1375)، از نشانههای تصویری تا متن، تهران، مرکز. ـــــــــــــ (1372)، ساختار و تأویل متن، چاپ دوم، تهران، مرکز. الیاسی بروجنی، سعید (1372)، «فرمالیسم چیست؟»، ادبیّات داستانی، ش7، ص12-15. ایگلتون، تری (1380)، پیشدرآمدی بر نظریّه ادبی، ترجمۀ عباس مخبر، ویراست دوم، تهران، مرکز. برسلر، چارلز (1386)، درآمدیبر نظریّهها و روشهای نقد ادبی، ترجمۀ مصطفی عابدینیفرد، تهران، نیلوفر. پاینده، حسین (1369)، «مبانی فرمالیسم در نقد ادبی»، کیهان فرهنگی، ش75، ص26-30. خجسته، فرامرز، مصطفی صدیقی و یاسر فراشاهینژاد (1395)، «تقابل کانتی- هگلی در نقد و نظریّههای داستان و رمان در ایران (1312- 1348)»، نقد و نظریّه ادبی، سال اوّل، ش2، ص31-56. رضویان، سیّد رزّاق (1395)، «تأثیرپذیری هوشنگ گلشیری از رمان نو فرانسه»، پژوهشهای نقد ادبی و سبکشناسی، ش30، ص87-117. سانتاگ، سوزان (1382)، «علیه تفسیر»، ترجمۀ مجید اسلامی، هفت، ش6، ص14-17. سلدن، رامان و پیتر ویدوسون (1377)، راهنماینظریۀادبیمعاصر، ترجمۀ عبّاس مخبر، تهران، طرح نو. شپرد، آن (1386)، مبانی فلسفۀ هنر، ترجمۀ علی رامین، چاپ ششم، تهران، علمی و فرهنگی. شفیعی کدکنی، محمّدرضا (1392)، رستاخیز کلمات؛ درسگفتارهایی دربارۀ نظریّۀ ادبی صورتگرایان روس، تهران، سخن. ـــــــــــــ (1372)، موسیقی شعر، چاپ سوم، تهران، آگه. شیری، قهرمان (1382)، «پیشدرآمدی بر مکتبهای داستاننویسی در ادبیّات معاصر ایران». نشریة دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، ش189، ص147-190. ـــــــــــــ (1385)، «دلالتهای ضمنی در پسزمینة روایت: جایگاه نماد و کنایه در داستانهای گلشیری»، مجلة علمی-پژوهشی دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، ش47، ص139-170. فرهنگی، حسن (1385)، «بررسی تکنیک داستانهای گلشیری»، رودکی، ش11، ص38-47. کارتر، دیوید (1394)، آشنایی با نظریّههای ادبی، ترجمۀ فاطمه میرزازاده، تهران، پارسیک. کالر، جاناتان (1393)، نظریّۀ ادبی: معرّفی بسیار مختصر، ترجمۀ فرزانه طاهری، چاپ چهارم، تهران، مرکز. گلریز، صالح (1389)، «قاعدهکاهی در نثر گلشیری»، زیباشناخت، سال اوّل، ش1، ص43-56. گلشیری، هوشنگ (1364)، نمازخانة کوچک من، تهران، ادبیّات نوین ایران. ـــــــــــــ (1346)، «سی سال رمان نویسی»، جنگ اصفهان، دفتر پنجم، ص187-229. ـــــــــــــ (1388)، باغ در باغ، جلد1 و 2، چاپ سوم، تهران، نیلوفر. مندنیپور، شهریار (1384)، «آفرینگان: زبانآوریهای هوشنگ گلشیری»، ادب نامۀ شرق، ش١، ص٨. نفیسی، آذر (1368)، «آشناییزدایی در ادبیّات»، کیهان فرهنگی، ش62، ص35-36. نیوا، ژرژ (1373)، «نظر اجمالی به فرمالیسم روس»، ترجمۀ رضا سیّدحسینی، ارغنون، ش4، ص17-26. وکیلی، سیامک (1383)، نقد امروز، دفتر اوّل، تهران، مهر نیوشا. یزدانیخرم، مهدی (1383)، «هوشنگ گلشیری»، شرق، 31 خرداد، ص3. Clark, Michael P (Editor) (2000), Revenge of the aesthetic: the place of literature in theory today. Berkeley Los Angeles: University of California press.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,114 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 793 |