استادیار گروه حقوق دانشگاه بین‌المللی امام رضا (ع)
چکیده
در ادارۀ موقوفات خاص بدون متولی، اختلاف‌نظر وجود دارد. برخی فقها با شناساییحق مالکیت برای موقوف‌علیهم، ادارۀ مال موقوفه را از لوازم آن می‌دانند و مدیریت انحصاری موقوفه را با اینان می‌شمارند. اما بیشتر فقهای دو سدۀ اخیر، فارغ از حق موقوف‌علیهم، به‌منظور رعایت حق بطون آتی، امور اداری را که به همۀ موقوف‌علیهم مرتبط می‌شود، در زمرۀ اختیارات حاکم می‌دانند. در حوزۀ قوانین، در آغاز دیدگاه نخست مقرر شد. اما در ادامه، دیدگاه دوم جایگزین آن شد. با این همه، رویۀ عملی سازمان اوقاف و رویۀ قضایی دادگاه‌ها همچنان مبتنی بر دیدگاه نخست است. درحالی‌که دیدگاه دوم و مبنای آن در حقوق جدید استقرار یافته و رهایی از پافشاری بر دیدگاه نخست و دگرگونی رویۀ عملی و رویۀ قضائی بایسته است.
Assistant Professor of Law, Law Department, International University of Imamreza, Iran
چکیده [English]
There is a disagreement on the management of specific endowments without a trustee. Some jurists, recognizing the ownership right for the beneficiaries, believe that the management of the endowment is an integral part of it and its exclusive management is with the beneficiaries. But most jurists in the last two centuries consider the rights of future beneficiaries as standard. They consider the administration of the affairs related to all the beneficiaries as the ruler’s authority. In the Iranian law, in the beginning, the first opinion was chosen. But later on, the second view came to the force. However, the practical procedure of the Organization of the Endowments and the judicial process of the courts accept the first view and it has continued until now. However, the second opinion and its basis are accepted in the new legislations. Therefore, it is necessary to change the practical and judicial procedure.
کلیدواژه‌ها [English]
Beneficiaries, Specific endowment, Governor, Right of ownership, Right of exploitation
مراجع
ابهری علی‌آباد، حمید؛ رضیان، عبدالله (1386)، «مفهوم و ماهیت وقف و وضعیت مالکیت مال موقوفه در فقه امامیه و حقوق مدنی ایران»، مقالات و بررسی‌ها، ش 96، ص 30-11.
انصاری، مرتضی (1415ق)، المکاسب، ج4، قم: کنگرۀ جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
امامی، حسن (1371)، حقوق مدنی، ج1، تهران: اسلامیه.
باریکلو، علیرضا (1390)، اموال و حقوق مالی، تهران: سمت.
