تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,096,001 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,202,709 |
بررسی میزان تمایل به مهاجرت جوانان از استان خوزستان: مسائل متعاقب و عوامل زمینهساز | ||
بررسی مسائل اجتماعی ایران | ||
دوره 10، شماره 1، اردیبهشت 1398، صفحه 119-143 اصل مقاله (689.02 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijsp.2020.76170 | ||
نویسندگان | ||
داود شهپری ثانی1؛ محمد میرزایی2؛ حسین محمودیان* 3 | ||
1کارشناس ارشد جمعیتشناسی دانشگاه تهران | ||
2استاد گروه جمعیتشناسی دانشگاه تهران | ||
3دانشیار گروه جمعیتشناسی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
مهاجرت، بهعنوان یکی از عوامل اصلی پویایی جمعیت، سبب تحولات جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی مهمی در مبدأ و مقصد میشود. استان خوزستان ازنظر جابهجایی جمعیت در نیمقرن اخیر، با تغییرات زیادی روبرو بوده است؛ بهطوریکه بعد از استان تهران، بیشترین درصد مهاجران خارجشده را داشته است. این مطالعه بهمنظور شناخت تمایل به مهاجرت جوانان و عوامل مؤثر بر آن در استان خوزستان و با استفاده از روش توصیفی_تحلیلی اجرا شده است. چارچوب نظری تحقیق با استفاده از نظریات جذب و دفع، نظریۀ سرمایۀ انسانی و نظریۀ محرومیت نسبی تدوینشده و مدل تجربی تحقیق با استفاده از آنها و تحقیقات تجربی پیشین پیشنهاد گردیده است. با استفاده از شیوۀ نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای، 5 شهرستان انتخابشده و تعداد 385 نفر از جوانان ساکن در استان به روش نمونهگیری تصادفی مورد بررسی قرار گرفتهاند. اطلاعات موردنیاز با استفاده از پرسشنامه بهدستآمده و تجزیهوتحلیل اطلاعات با استفاده از نرمافزار آماری spss صورت گرفته است. نتایج نشان داد بالای 77 درصد جوانان، در صورت فراهم بودن شرایط و امکانات، تمایل دارند به مکانی غیر از استان خوزستان مهاجرت نمایند. نگرش به دافعۀ مبدأ، نگرش به جاذبۀ مقصد، محرومیت نسبی و تحصیلات بر تمایل به مهاجرت جوانان استان خوزستان تأثیرگذار هستند. بیشترین درصد تغییرات تمایل به مهاجرت جوانان ناشی از عوامل دافعۀ منطقۀ مبدأ است که نشاندهندۀ اهمیت و مهم بودن عوامل دافعه در استان خوزستان نسبت به عوامل جاذبۀ سایر مناطق و احساس محرومیت نسبی در نزد جوانان استان خوزستان است. | ||
کلیدواژهها | ||
تمایل به مهاجرت؛ دافعۀ مبدأ؛ جاذبۀ مقصد؛ محرومیت نسبی؛ استان خوزستان | ||
مراجع | ||
- ارشاد، فرهنگ (1380). مبانی نظری فرار مغزها برحسب شکلهای مختلف آن در شرایط کنونی. نامۀ انجمن جامعهشناسی، شمارۀ 5: 60-46. - ارشاد، فرهنگ و داودد آقایی (1381). تصویری از مهاجرت در استان خوزستان در دهههای 1365-1375 و موضوع مهاجرت بازگشتی. مجلۀ جامعهشناسی ایران، دورۀ چهارم، شمارۀ 1: 89-79. - ارشاد، فرهنگ و عزیز حزباوی (1384). بررسی برخی انگیزههای تمایل به برون کوچی از شهر اهواز. مجلۀ جامعهشناسی ایران، شمارۀ 2: 120 ـ 107. - اسکلدون، رونالد (1380). مهاجرت روستاییان به شهر و اثرات آن در کاهش فقر روستایی. ترجمه: حمیدرضا وجدانی. فصلنامه جمعیت، شمارههای 37 و 38: 130-112. - اوبرای، آ. اس (1370). مهاجرت، شهرنشینی و توسعه. ترجمه: فرهنگ ارشاد. تهران: مؤسسۀ کار و تأمین اجتماعی. - تودارو، مایکل (1366). توسعۀ اقتصادی در جهان سوم. ترجمه: غلامعلی فرجادی. تهران: سازمان برنامهوبودجه استان تهران. - تودارو، مایکل (1367). مهاجرتهای داخلی در کشورهای درحالتوسعه، ترجمه: مصطفی سرمدی و پروین رئیسی فرد. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور. - حاجی حسینی، حسین (1384). بررسی عوامل مؤثر بر گرایش به مهاجرت خارج از استان در بین افراد تحصیلکردۀ ادارات دولتی شهر اهواز. پایاننامه کارشناسیارشد، مرکز آموزش مدیریت دولتی استان خوزستان. - حسینی، حسن (1381). اثر مهاجرت بر ساختار اجتماعی و فرهنگی شهر رشت با تأکید بر علل و رضایتمندی مهاجرین. پایاننامه کارشناسیارشد علوماجتماعی، دانشگاه اصفهان. - حزباوی، عزیز (1386). بررسی پدیدۀ مهاجرت جوانان از شهر اهواز. معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی خوزستان (گزارش منتشرنشده). - زنجانی، حبیبالله (1371). جمعیت و شهرنشینی در ایران. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران. - سروش، مریم (1382). بررسی تطبیقی جامعهشناختی و روانشناختی جوانی. معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی فارس. - طاهرخانی، مهدی (1381). بازشناسی عوامل مؤثر در مهاجرتهای روستا_شهری با تأکید بر مهاجرت جوانان روستایی استان قزوین. نشریۀ مدرس علومانسانی، دورۀ 6، شمارۀ 2: 61-41. - عباسی شوازی، محمد جلال؛ صادقی، رسول؛ حسینی چاوشی، میمنت؛ ترابی، فاطمه؛ ترکاشوند، محمد و سراج محمودیانی گیلانی (1392). بررسی وضعیت جمعیتی و اقتصادی_اجتماعی جوانان در ایران. صندوق جمعیت سازمان ملل با همکاری پژوهشکدهی آمار و دانشکده علوماجتماعی. - غفاری، رامین؛ ترکی هرچگانی، معصومه (1389). تحلیلی بر عوامل مؤثر در مهاجرت جوانان روستایی به شهر (مورد پژوهی: روستای صادقآباد از توابع بخش سامان در استان چهارمحال و بختیاری). مجله مسکن و محیط روستا، شمارۀ 132، 102-91. - قاسمی سیانی، محمد (1388) پیامدهای مهاجرت روستا_شهری نسل جوان روستایی. پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، شمارۀ دوم: 165-145. - کوششی، مجید (1383). نقش جوانان در جریانهای مهاجرتی و عرضۀ نیروی کار استان تهران، دومین همایش انجمن جمعیتشناسی ایران در مجموعه مقالات بررسی مسائل جمعیتی ایران با تأکید بر جوانان. تهران: انتشارات مرکز مطالعات و پژوهشهای جمعیتی آسیا و اقیانوسیه. - لهساییزاده، عبدالعلی (1368). نظریات مهاجرت. شیراز: انتشارات نوید شیراز. - محمودیان، حسین؛ قاسمی اردهایی، علی (1392). بررسی وضعیت مهاجرت و شهرنشینی در ایران. صندوق جمعیت سازمان ملل با همکاری پژوهشکدهی آمار و دانشکده علوماجتماعی. - ممبنی، ایمان؛ قاسمی اردهایی، علی (1390). عوامل مؤثر در گرایش به مهاجرت اساتید دانشگاههای اهواز به خارج از استان خوزستان. مجلۀ جامعهشناسی مسائل اجتماعی ایران، دورۀ دوازدهم، شمارۀ 4، 125-109. - هاشمی، سید محمد (1375). تحلیل آماری مهاجرت در استان خوزستان. سازمان مدیریت و برنامهریزی استان خوزستان. - Adewale, J. G. (2005). Socio-economic factors associated with urban-rural migration in Nigeria: A case study of Oyo State, Nigeria. Journal of Human Ecology, 17: 13-16.
- Bhandari, P. (2004). Relative deprivation and migration in an agricultural setting of Nepal. Population and Environment, 25(5): 475-499.
- Bollman, R.; Bryden, J. (1997). Rural employment: An international perspective. London: Publishing.
- CLIGGETT, L. (2000). Social components of migration: experiences from Southern Province. Zambia. Human Organization: 125-135.
- Crow, H. (2010). Factors influencing rural migration decisions in Scotland: an analysis of the evidence. Scottish Government Social Research.
- Dasgopta, B. (1993). Public housing and migration: A multi-level modeling approach. Int. J. Popul. Geo, 3.
- Davis, J. A. (1959). A formal interpretation of the theory of relative deprivation. Sociometry, 22(4): 280-296.
- De Jong, G. F.; Gardner, R. W. (2013). Migration decision making: multidisciplinary approaches to microlevel studies in developed and developing countries. Elsevier
- Epstein, G. S., & Gang, I. N. (2010). Chapter 1 migration and culture. Migration and culture, 1-21.
- Fan, C. C. (2005). Modeling interprovincial migration in China, 1985-2000. Eurasian Geography and Economics, 46(3): 165-184.
- Franklin, R. S. (2003). Migration of the young, single, and college educated: 1995 to 2000. US Census Bureau, Census.
- Massey, D. S.; Arango, J.; Hugo, G.; Kouaouci, A.; Pellegrino, A.; Taylor, J. E. (1993). Theories of international migration: A review and appraisal. Population and development review, 19(3): 431-466.
- Mendola, M. (2008). Migration and technological change in rural households: Complements or substitutes?. Journal of Development Economics, 85(1-2): 150-175.
- Parnwell, M. (2006). Population movements and the Third World. Simultaneously published in usa and Canada by Routledge.
- Stark, O. (1984). Rural-to-urban migration in LDCs: a relative deprivation approach. Economic Development and Cultural Change, 32(3): 475-486.
- Stark, O.; Bloom, D. E. (1985). The new economics of labor migration. The american Economic review, 75(2): 173-178. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 814 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 671 |