پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,522,651 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,782,336 |
جامعه شناسی قواعد همسر گزینی در سیره معصومین علیهم السلام | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| مقاله 4، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 17، مهر 1398، صفحه 93-125 اصل مقاله (490.61 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2020.280495.1271 | ||
| نویسندگان | ||
| حمیدرضا فاتحی1؛ سید محمد ثقفی نژاد* 2؛ امیر مسعود امیر مظاهری2 | ||
| 1گروه علوم اجتماعی، دانشکده روان شناسی و علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن | ||
| 2گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی | ||
| چکیده | ||
| گزینش همسر فرآیندی است که تابع قواعدی از ارزش ها و هنجارهای اجتماعی است. هدف این پژوهش شناخت همه جانبه همسر گزینی با توجه به بافت اجتماعی صدر اسلام، در سیره معصومین است. روش در این پژوهش، تاریخی و از نوع اکتشافی، توصیفی و داده در آن کیفی است. مبنای تحلیل داده ها، تحلیل گفتمان است. گفتمان هم صورتی خاص از زبان و هم صورتی خاص از تعامل اجتماعی است؛ لذا در سه سطح، تحلیل اجتماعی، شناخت اجتماعی و ابعاد گفتمان، به توصیف موضوع می پردازد. تغییر در بافت اجتماعی عام، از نظام قبیلگی به نظام سیاسی واحد با قوانین همه جانبه برای همه اقشار جامعه، و تغییر ایدئولوژی نژادپرست و جنسیت گرای مردانه به انسان گرای ورای نژاد، قومیت و جنسیت، و تغییر نگرش نسبت به زن و دختر و حق انتخاب آنها برای آینده زندگی، و حفظ حرمت والدین در زمینه همسرگزینی، محورهای اصلی در سیره معصومین، پیرامون قواعد همسر گزینی است. بر همین اساس ممنوعیت های ازدواج، انواع ازدواج( تأیید ازدواج صداق، عقد موقت، و اصلاح تدریجی ازدواج کنیزان و ممنوع نمودن سایر ازدواجها)، ساختار همسرگزینی، معیارها و حق انتخاب همسر در سیره معصومین نسبت به دوره قبل از اسلام تغییر بنیادی پیدا کرد که در این پژوهش به آنها اشاره شده است. حاصل آن که، بافت اجتماعی، بایدها و نبایدها، نوع نگرش و ارزش های اجتماعی و فرهنگی، با گفتمان و بالعکس، در زمینه همسر گزینی ارتباط پیچیده و چند جانبه دارند و تغییر و یا اصلاح در هر کدام، در سایر ابعاد اثر گذار است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| همسرگزینی؛ ممنوعیت ازدواج؛ درون و برون همسری؛ تعدد زوجات؛ تحلیل گفتمان | ||
| مراجع | ||
|
منابع
قرآن کریم
امین عاملی، سیدمحسن (1376)، سیرۀ معصومان، ترجمۀ علی حجتی کرمانی، تهران: سروش (DVD مرکز علوم اسلامی نور).
آیتی، محمد ابراهیم (1366)، تاریخ پیامبر اسلام، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ایزدخواه، محمدابراهیم (1393)، تحلیل آیات جامعه‌شناختی عصر جاهلیت، تهران: دانشکده علوم و فنون قرآن، چاپ اول.
بستان، حسین (1385)، اسلام و جامعه‌شناسی خانواده، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
بستان، حسین (1397)، خانواده در اسلام، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ چهارم.
بلیکی، نورمن (1384)، طراحی پژوهش‌های اجتماعی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
جعفریان، رسول (1383). سیرۀ رسول خدا، قم: نشر دلیل، DVD معصومین، مرکز علوم‌اسلامی (نور).
جوادی آملی، عبدالله (1375)، زن در آئینه جمال و جلال، قم: نشر اسراء.
الحر العاملی، محمد (1412.ق)، وسایل الشیعه، قم: مؤسسه ال البیت لاحیاء التراث.
حسینی عاملی، جعفر مرتضی (1386)، سیرۀ صحیح پیامبر اعظم، حسین تاج آبادی، قم: نور مطاف.
دفتر همکاری حوزه و دانشگاه (1363)، درآمدی بر جامعه‌شناسی اسلامی، قم: دفتر همکاری حوزه و دانشگاه.
ریتزر، جورج (1387)، نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر، محسن ثلاثی، تهران: نشر علمی.
ساروخانی، باقر (1385)، مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی خانواده، تهران: سروش.
سبحانی، جعفر (1363)، فروغ ابدیت، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
شکرانی، رضا، مهدی مطیع، مرضیه فانی (1389)، « گفتمان کاوی و کاربست آن در متون روایی»، دو فصلنامه پژوهش، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، پاییز و زمستان 1389: 100-71.
صدوق، محمد (1410.ق)، من لا یحضرالفقیه، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
طباطبایی، محمدحسین (1393.ق)، المیزان فی تفسیرالقرآن، قم: مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان.
طبرسی، حسن بن فضل (1365)، مکارم الاخلاق، ترجمۀ ابراهیم میرباقری، تهران: DVD اخلاق اسلامی، مرکز علوم‌اسلامی(نور).
عاشوری لنگرودی، حسن (1389)،« فلسفه چندهمسرگزینی پیامبر(ص)»، فصلنامه فرهنگ کوثر، شمارۀ 84.
علی، جواد (1391 ق)، المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، بغداد: مکتبه النهضه، کتابخانه دیجیتال نور.
فیض کاشانی، محسن (بی‌تا)، المحجّه البیضاء، قم: انتشارات اسلامی.
کلینی، محمدبن یعقوب (1429 ق)، الکافی (پانزده جلدی)، قم: دار الحدیث، DVD جامع الاحادیث مرکز علوم‌اسلامی(نور).
گیدنز، آنتونی (1381)، جامعه‌شناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
مطهری، مرتضی (1357)، نظام حقوق زن در اسلام، تهران: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی(1384)، مجموعه آثار، تهران: انتشارات صدرا.
معروف الحسنی، هاشم (1412ق)، سیره المصطفی، حمید ترقی جاه، تهران: نشر حکمت، (DVD سیره مرکز علوم‌اسلامی نور).
مکارم شیرازی، ناصر (بی‌تا)، تفسیر نمونه، ج 17، تهران: DVD جامع التفاسیر، مرکز علوم‌اسلامی(نور).
نصیری، محمد (1394)، تاریخ تحلیلی صدر اسلام، قم: نشر معارف.
نوری، یحیی (1360)، اسلام، عقاید و آراء بشری یا جاهلیت و اسلام، تهران: مجمع مطالعات و تحقیقات اسلامی.
وحیدی، محمد (1385)، احکام خانواده، قم: مرکز نشر سنایل.
ون دایک، تئون ای (1382)و مطالعاتی در تحلیل گفتمان،گروه مترجمان، تهران: مرکز مطالعات رسانه.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 710 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 533 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب