تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,495 |
تعداد مقالات | 70,189 |
تعداد مشاهده مقاله | 123,349,100 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,568,870 |
سماع رنگ در غزلیات شمس (کمپوزیسیون رنگ و تأثیر رنگ در ادراک خودآگاه و ناخودآگاه) | ||
پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت | ||
مقاله 12، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 16، بهمن 1398، صفحه 215-234 اصل مقاله (556.11 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2020.74946 | ||
نویسندگان | ||
حبیب الله عباسی1؛ علیرضا مرادی2؛ غلامعلی فلاح1؛ صدیقه غلام زاده* 3 | ||
1استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی | ||
2استاد روانشناسی بالینی دانشگاه خوارزمی | ||
3دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی | ||
چکیده | ||
در این پژوهش، شیوههای کاربرد رنگ را در غزلیات شمس مولانا بررسی کردهایم؛ شیوههایی که انتقال معانی و مفاهیم ذهنی او را تسریع کردهاند و از نظر شناختی نیز حائز اهمیت هستند. رنگ در غزلیات شمس بسیار تراکم دارد. به همین دلیل، ما از کثرت رنگ به «سماع رنگ» تعبیر کردهایم. منظور از کثرت رنگ، هم تعداد رنگهاست و هم رنگ در انواع نمودهای آن و نیز شیوههای کاربرد رنگها در آن مد نظر است. این تراکم رنگ را به طرق مختلف که عبارتند از: کمپوزیسیون رنگ (خلوص رنگ، حرکت در رنگ، هارمونی رنگ و کنتراست رنگ) و تأثیر رنگ در ادراک خودآگاه و ناخودآگاه، و نیز اکسپرسیون رنگ (روانشناسی رنگ) بیان کردهایم. ترکیببندی رنگها در غزلیات شمس، گاهی در یک بیت، گاهی در چند بیت پیاپی و گاهی در هر بیت یک غزل، پیدرپی، یک یا چند رنگ یا مصادیق رنگها بهکار برده شدهاست. در این پژوهش، رنگهای پربسامد را با مفاهیم آنها تحلیل کردهایم و از اصطلاحاتی که در فیزیک و هنر کاربرد دارند، در خدمت ادبیات و روانشناسی بهره بردهایم. به دلیل گستردگی رنگها در غزلیات شمس، فقط به رنگهای سفید، سیاه و قرمز بسنده کردهایم. روش ما در این تحقیق نیز کمّی و کیفی است. مولانا در همۀ غزلیات خویش از رنگها برای بیان مفاهیم انتزاعی و گاهی مفاهیم محسوس و حقیقی بهره بردهاست. همچنین، از رنگها بیشتر به شکل نمادین و سمبولیک استفاده کردهاست. در عرصۀ شعر، رنگهاـ که مُثُلهای ازلی هستند و فرزندان نورند و نور مادر آنهاست ـ یاریگر اندیشۀ مولانا هستند. این مفاهیم انتزاعی با رنگ برای انسان ملموستر و محسوستر میگردند. نویسندگان در این پژوهش برآنند که ابعاد تازهای از این جهان پررمز و راز مولانا را در غزلیات شمس با تلفیق رویکردهای زیباییشناختی و روانشناختی بازنمایی کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
رنگ؛ کمپوزیسیون؛ ادراک؛ خودآگاه؛ ناخودآگاه؛ غزلیات؛ مولانا | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
لوشر، ماکس (۱۳۹۵)، روانشناسی رنگها، ترجمۀ ویدا ابیزاده، چ30، تهران، نشر درسا. ایتن، جوهانز (۱۳۹۶)، کتاب رنگ، ترجمۀ محمدحسین حکیمی، چ6، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت و فرهنگ و ارشاد اسلامی. پنتون، آیزمن (۱۳۹۵)،لئاتریس، ترجمۀ روحاالله زمزمه، چ6، تهران، انتشارات بیهق کتاب. شرین، آریس (۱۳۹۴)، عناصر ساختار و اصول رنگ، ترجمۀ آرمینه آواک قهرمانی، چ1، تهران، فرهنگسرای میردشتی. اِ. داندیس، دونیس (۱۳۹۶)، مبادی سواد بصری، ترجمۀ مسعود سپهر، چ50، تهران، انتشارات سروش. مشکینی، علی (1424ق)، تحریرالمواعظ العددیه، قم،الهادی. مولوی، جلالالدّین محمد (۱۳۶۳)، غزلیات شمس، تصحیح بدیعالزّمان فروزانفر، چ3، تهران، انتشارات امیرکبیر. Jennifer, Olsen (2010), The Effect of Color on Conscious and Unconscious Cognition. Carnegie Mellon University. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 668 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 472 |