تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,107,533 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,212,403 |
مطالعۀ تطبیقی شعر غالب دهلوی و اقبال لاهوری | ||
پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت | ||
مقاله 8، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 16، بهمن 1398، صفحه 135-153 اصل مقاله (404.91 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlcr.2020.74942 | ||
نویسندگان | ||
شکیله رفیق جام1؛ مصطفی موسوی* 2 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران | ||
2دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
غالب دهلوی و اقبال لاهوری دو شاعر برجستۀ شبهقارۀ هند در قرنهای نوزده و بیست میلادی هستند که دغدغههای اجتماعی و سیاسی جامعۀ زمان خویش را در آثار خود منعکس کردهاند. آنان در دو زبان فارسی و اردو قاعده و طرحی نو درانداختهاند و به عنوان الگویی برای مسلمانان شبهقارۀ هند و پاکستان مطرح شدهاند. هر دو از خرافات و رسوم فرسوده گریزان بودند و علیه آن اعتراض نمودند. میتوان گفت سرچشمههای فکری و ادبی دو شاعر تقریباً مشترک است. از مضامین مشترک شعر این دو شاعر عارفمسلک میتوان به عشق، اخلاص در عبادت، وحدت وجود، کرامت انسانی و فلسفۀ حکمت «لا و الاّ» اشاره کرد. فلسفۀ خودی، فلسفۀ عشق و عقل، فلسفۀ شعر و عرفان نیز از مهمترین مفاهیم اختلافی شاعران نامبرده به شمار میآید. در نظام فکری اقبال، مفاهیمی همچون مردم، خدا و عشق به شکل برجستهای تجلی یافتهاست، اما نظام فکری غالب بیشتر مبتنی بر عقل و منطق بودهاست و از نمادهای عینی و محسوس بیشتر بهره گرفتهاست. در این مقاله کوشیدهایم با بررسی آثار غالب و اقبال، زمینههای مشترک و متفاوت شعر این دو شاعر و علل آن را تبیین نماییم و با روشی توصیفیـ تحلیلی به مطالعۀ تطبیقی اشعار این دو شاعر پرداخته، رویکرد فلسفی و عرفانی آن دو را تجزیه و تحلیل کنیم. | ||
کلیدواژهها | ||
غالب؛ اقبال؛ شعر؛ فلسفه؛ عرفان؛ مقایسۀ تطبیقی؛ اشتراکات | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. اقبال لاهوری، محمد (2009م.)، کلیات اقبال (اردو)، پاکستانـ لاهور، اقبال آکادمی. اقبال لاهوری، محمد (بیتا)، الف، کلیات اقبال فارسی، پاکستان، لاهور، شیخ غلامعلی سنتر. اقبال، جاوید (بیتا)، ب، زندهرود، پاکستانـ لاهور، اقبال آکادمی. انصاری، اسلوب احمد (1995م.)، «غالب کی شاعری چندبنیادی عناصر»، نقد غالب، پاکستان، لاهور، وقار پبلیکیشنز. حالی، الطاف حسین (1987م.)، یادگار غالب، پاکستان ـ لاهور، مکتبة عالیة. حالی، الطاف حسین (بیتا) یادگار غالب، پاکستانـ لاهور، بینا. دهخدا، علی اکبر و همکاران (1377م.)، لغت نامه، ایران ـ تهران، دنتشارات دانشگاه تهران. عابدی، وزیر الحسن سید (1969م.)، کلیات غالب، پاکستانـ لاهور، مکتبه میری لائبریری. ممتاز، علیعرشی (1992م.)، دیوان غالب (اردو)، پاکستان ـ لاهور، مجلس ترقی ادب اردو. مهر، غلامرسول (1962م.)، مکاتیب غالب، هندوستانـ دهلی، غالب انستیتیوت. یزدانی، حمید (2004م.)، دیوان غالب فارسی، پاکستان ـ لاهور، مکتبة دانیال. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 756 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 396 |