تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,092,090 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,195,998 |
بررسی روند وارونگی های دمایی کلان شهرهای ایران (تهران، مشهد، و تبریز) | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 9، دوره 51، شماره 4، دی 1398، صفحه 693-713 اصل مقاله (1.49 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2019.277884.1007353 | ||
نویسندگان | ||
نسرین حسین آبادی1؛ تقی طاوسی* 2؛ عباس مفیدی3؛ محمود خسروی2 | ||
1دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
2استاد اقلیم شناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
3استادیار اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
هدف از این پژوهش بررسی روند وارونگی دمای لایة مرزی کلانشهرهای تهران، مشهد، و تبریز است. در این راستا، از دادههای پیمایش قائم جو سالهای 20۰7- 20۱7 ساعت صفر (00) ایستگاههای هواشناسی تهران، مشهد، و تبریز از پایگاه دادههای اقلیمی وایومینگ استفاده شد. برای تعیین انواع وارونگی دما، نمودارهای تفیگرام دادههای جو بالا با استفاده از نرمافزار RAOB ترسیم شد. سه نوع وارونگی تابشی، فرونشستی و جبههای بهعنوان سه تیپ اصلی و چهار نوع دیگر بهعنوان تیپهای ترکیبی متشکل از این سه نوع وارونگی مشخص و توزیع زمانی فراوانی و درصد هر یک از 7 تیپ وارونگی در هر ماه محاسبه شد. روند یازدهسالة هر یک از تیپهای وارونگی با استفاده از روش ناپارامتریک من- کندال و تخمینگر شیب سن تعیین و مقایسه شد. نتایج نشان داد تیپ وارونگی تابشی در همة ایستگاهها کاهش معنادار در سطح اطمینان 01/0 (Z>2.58) و برعکس وارونگی فرونشستی روند افزایشی معناداری در سطح اطمینان 05/0 (z>1.96) نشان داده است. از میان تیپهای ترکیبی، تیپ تابشی- فرونشستی روند افزایشی معنادار داشت. در مجموع، نوع تیپهای وارونگی در دورة 20۰7-20۱7 از تیپهای وارونگی خالص به تیپهای ترکیبی و چندلایه و بهطور شاخص تیپ تابشی- فرونشستی تغییر یافته است. | ||
کلیدواژهها | ||
آزمون من- کندال؛ شدت وارونگی؛ شیب سن استیمیتور؛ وارونگی دما | ||
مراجع | ||
اسماعیلی، ر. (1396). بررسی ساختار وارونگی دمایی شهر مشهد، پایاننامة کارشناسی ارشد آب و هواشناسی شهری، گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد. پناهی، ع. (1395). بررسی الگوهای همدیدی براساس دورههای بحرانی آلودگی هوا در وارونگی دمایی شدید شهر تبریز، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 4: ۶۰۷-625. جهانبخش اصل، س. و روشنی، ر. (1392). بررسی وضعیت و شدت وارونگیهای سطح پایین شهر تبریز طی دورة 2004 تا 2008، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، 4: 45-54. جهانبخش اصل، س. و روشنی، ر. (1393). بررسی شرایط الگوی سینوپتیکی حاکم بر وضعیت وارونگی دمای بسیار شدید شهر تبریز، نشریة جغرافیا و برنامهریزی، 48: ۸۱-96. حسینزاده، س.ر.؛ دوستان، ر. و حقیقت ضیابری، س.م. (139۲). بررسی الگوهای همدید مؤثر بر آلودگی هوا در کلانشهر مشهد، مجلة جغرافیا و توسعة ناحیهای، 11: ۸۱ -۱۰۱. صادقی، س.؛ مفیدی، ع.؛ جهانشیری، م. و دوستان، ر. (1393). نقش الگوهای گردش منطقهای جو بر وقوع روزهای بسیار آلوده در شهر مشهد، جغرافیا و مخاطرات محیطی، 10: ۱-35. صفوی، ی. و علیجانی، ب. (1385). بررسی عوامل جغرافیایی در آلودگی هوای تهران، پژوهشهای جغرافیایی، 58: 99-۱۱۲. طاوسی، ت. (1397). آب و هواشناسی فیزیکی، انتشارات دانشگاه سیستان و بلوچستان. عظیمی، ف. (1387)، ارزیابی تأثیر وارونگی دما بر روند آلودگی هوای شهر اهواز؛ فصلنامةجغرافیایی سرزمین، 19: ۱۰۵-112. علیجانی، ب. و نجفی نیک، ز. (1388). بررسی الگوهای سینوپتیکی اینورژن در مشهد با استفاده از تحلیل عاملی جغرافیا و توسعة ناحیهای، 7(12): ۱-11. کرمپور، م.؛ سلیقه، م.؛ طولابینژاد، م. و زارعی چغابلکی، ز. (1395). بررسی آلودگی هوای شهر تهران به روش وارونگی بحرانی هافتر، تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 1: ۵۱-64. کیخسروی، ق. و لشکری، ح. (1393). تحلیل رابطه بین ضخامت ارتفاع وارونگی و شدت آلودگی هوا در شهر تهران، جغرافیا و برنامهریزی، 49: ۲۳۱-۲۵۷. نوروزیان، م. (1394). بررسی ساختار وارونگی دما در کلانشهر تهران، پایاننامة کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی، دانشگاه فردوسی مشهد. وثوقی، ا. و صرافزاده، م.ح. (1390). مطالعه و بررسی پدیدة وارونگی هوا و اثر آن روی آلودگی کلانشهرها، اولین همایش فناوریهای پالایش در محیط زیست، تهران، دانشگاه شریف، دانشکدة مهندسی شیمی و نفت. هدایت، پ. و لشکری، ح. (1385). تحلیل الگوی سینوپتیکی اینورژنهای شدید شهر تهران، پژوهشهای جغرافیایی، 56: ۶۵-82. Alijani, B. and Najafi Nik, Z. (2009). Investigation of Inverted Synergistic Patterns in Mashhad Using Geographic Factor Analysis and Regional Development, 7(12): 1-11. Azimi, F. (2008). Assessing the Impact of Temperature Inversion on Air Pollution Trends in Ahvaz City, Geographical Journal of Territory, 19: 105-112. Bei, N.; Li, G.; Huang, R.; Cao, J.; Meng, N.; Feng, T.; Liu, S.; Zhang, T.; Zhang, Q. and Molina, L.T. (2016). Typical synoptic situations and their impacts on the wintertime air pollution in the Guanzhong basin, China, Journal Atmospheric Chemistry and Physics, NO. 0: 1-34. Brümmer, B. and Schultze, M. (2015). Analysis of a 7-year low-level temperature inversion data set measured at the 280 m high Hamburg weather mast, Meteorologische Zeitschrift, 24(5): 481-494. Cannarozzo, M.; Noto, L.V. and Viola, F. (2006). Spatial Distribution of Rainfall Trends in Sicily, Journal of Physics and Chemistry of the Earth, 31: 1201-1211. Chappelka, H. and Pan, S. (2007). Influence of ozone pollution and climate variability on net Primary productivity and carbon storage in China's grassland ecosystems from 1961 to 2000, Environmental Pollution, 149: 85-94. Hedayat, P. and Lashkari, H. (2006). Synoptic pattern of very intense inversions in Tehran, Geographical studies, 56: 65-82. HosseinZadeh, S.; Dostan, R.; Hagigat Ziyabari, S.M. and Hagigat Ziyabari, S.M. (2013). Investigating the synoptic patterns affecting air pollution in the metropolis of Mashhad, Journal of Geography and Regional Development, 11(21): 81-101. Iacobellis, S.F.; Norris, J.R.; Kanamitsu, M.; Tyree, M. and Cayan, D.C. (2009). Climate Variability and California Low-level Temperature Inversions, California Climate Change Center, 1- 47. Ismaili, R. (2017). Investigation of the Structure of Temperature Inversion in Mashhad, M.Sc. in Urban Meteorology, Department of Geography, Ferdowsi University of Mashhad. JahanBakhsh ASL, S. and Rohsnai, R. (2014). Synoptic pattern of very intense inversion in Tabriz, Iran, Journal of Geography and planning, 96: 81-96. JahanBakhshasl, S. and Rohsnai, R. (2013). Low-level inversion and intensity in Tabriz, Iran from 2004 to 2008, Seasonal Journal of Geographical Studies, 4: 45-54. Karampour, M.; Saligheh, M.; Toulabinejad, M. and Zarei Choghabaki, Z. (2016). Evaluation of air pollution in Tehran city by Hefter's critical Inversion method, Jsaeh, 3(1): 51-64. Keykhosrowi, GH. and Hasan Lashkari, H. (2014). Analysis of the Relationship between the Thickness and Height of the Inversion and the Severity of Air Pollution in Tehran, Journal ofGeography and planning, 18(49): 231-257. Lin, J. and Michael B.M. (2010). Impacts of boundary layer mixing on pollutant vertical profiles in the lower troposphere: Implications to satellite remote sensing, Atmospheric Environment, 44: 1726-1739. DOI: 10.1016/j.atmosenv.2010.02.009. Nowruzian, M. (2015). Investigation of Temperature Inversion Structure in Tehran Metropolis, M.Sc. in Natural Geography, Ferdowsi University of Mashhad. Panahi, AS. (2016). Investigation of Synoptic Patterns Based on Critical Periods of Air Pollution in Severe Temperature Inversion in Tabriz, Geography Research, 4: 625-607. Sadegi, R.; Mofidi, A.; Jahanshiri, M. and Dostan, R. (2014). Investigating the role of regional scale atmospheric circulation patterns on heavily polluted days in the city of Mashhad, Journal of Geography and Environmental Hazards, 3(10): 1-35. Safavi, Y. and Alijani, B. (2006). Effective geographical factors in Tehran air pollution, Geographical studies, 58: 99-112. Tavousi, T. (2018). Physical Climatology, Sistan and Baluchestan University Press. Vosoughi, A. and Sarrafzadeh, M.H. (2011). Investigation of air inversion phenomenon and its effect on metropolitan pollution Case study, First Conference on Environmental Purification Technologies, Tehran, Sharif University, Faculty of Chemical and Petroleum Engineering. Yasmeen, Z. (2011). Inversion Layer and its Environmental Impact over Karachi, Pakistan Journal of Meteorology, 7: 53-62. Zeng, S. and Zhang, Y. (2017). The Effect of Meteorological Elements on Continuing Heavy Air Pollution, A Case Study in the Chengdu Area during the 2014 Spring Festival, Atmosphere, 8(4): 85-94. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 917 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 536 |