پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,965,219 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,639,106 |
ارزیابی انتقادی استدلال معرفتی و استدلال تعاکس بر حسن و قبح عقلی | ||
| فلسفه و کلام اسلامی | ||
| مقاله 6، دوره 52، شماره 2، بهمن 1398، صفحه 271-287 اصل مقاله (480.76 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2019.274447.523085 | ||
| نویسندگان | ||
| سید علی طالقانی* 1؛ حسین رفیعی2 | ||
| 1استادیار گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم (ع) | ||
| 2طلبۀ سطح سۀ مرکز تخصصی آخوند خراسانی، رشته فلسفه و کلام اسلامی | ||
| چکیده | ||
| آنچه ما «استدلال معرفتی» و «استدلال تعاکس» خوانده‌ایم دو استدلال از سه استدلالی‌ست که خواجه نصیرالدین طوسی، فیلسوف ـ متکلم امامی، در کتاب مهم و تأثیرگذار تجرید الاعتقاد، بر حُسن و قبح عقلی اقامه کرده است. نتیجۀ مورد نظر خواجه و مقدمات هر دو استدلال مبهم است و می‌توان تفسیرهای متعددی از آن‌ها ارائه داد. در این مقاله با تفکیک جهات معرفت‌شناختی و هستی‌شناختیِ هریک از استدلال‌ها، روایت‌های محتمل هر استدلال بیان شده و پس از صورت‌بندیِ منطقیِ هر استدلال، مورد ارزیابی قرار گرفته است. به زعم نویسندگان، نتیجۀ بهترین تقریر از استدلال نخست، حُسن و قبحِ عقلیِ معرفت‌شناختی است و نتیجة بهترین تقریر از استدلال دوم، حُسن و قبحِ عقلیِ هستی‌شناختی؛ و البته هیچ‌یک از این دو استدلال نمی‌تواند نظریۀ عدلیه را اثبات یا دیدگاه مخالفان‌شان را ابطال کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استدلال تعاکس بر حُسن و قبح عقلی؛ استدلال معرفتی بر حُسن و قبح عقلی؛ خواجه نصیرالدین طوسی؛ معرفت‌شناسی حُسن و قبح؛ هستی‌شناسی حُسن و قبح | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Critical Assessment of Epistemological and Mutual-Reverse Arguments for Intellectual Moral Good and Bad | ||
| نویسندگان [English] | ||
| SayyedAli Taleghani1؛ Hossein Rafiei2 | ||
| 1Assistant Professor, Faculty of Philosophy and Theology, College of Philosophy and Ethics, Baqir al-Olum University | ||
| 2MA Candidate, Faculty of Islamic Philosophy and Theology, Akhoond Khoraasaani Center for Islamic Graduate Studies; | ||
| چکیده [English] | ||
| The imami-shi'i philosopher and theologian, Nasir al-Din al-Tusi in his great and influential work, Tajrid al-iʿtiqad, had advanced three arguments for what is commonly called "intellectual moral good and bad" (husn wa qubh 'aqli). Two of these three arguments are what we call respectively: "epistemological argument" and "mutual-reverse argument". Both of the conclusions and premises of the arguments are ambiguous and open to more than one interpretation. This paper separates epistemological and ontological aspects of each argument and after advancing their logical structures assess each one. On authors' opinion none of them can fulfill neither to prove the belief of people of justice ('Adliyya) nor invalidate their opponents' theory. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| epistemological argument on intellectual moral good and bad, epistemology of moral good and bad, mutual-reverse argument on intellectual moral good and bad, Nasir al-Din al-Tusi, ontology of moral good and bad | ||
| مراجع | ||
|
[1] ا‌بن‌نوبخت، ابواسحاق ابراهیم، (1413ق). الیاقوت فی علم الکلام، تحقیق: علی‌اکبر ضیائی، قم، کتابخانۀ آیت الله العظمی مرعشی نجفی. [2] ابوالفتح‌بن مخدوم الحسینی، (1365). مفتاح الباب، در «الباب الحادی عشر للعلامة الحلی مع شرحیه النافع یوم الحشر و مفتاح الباب»، تحقیق: مهدی محقق، تهران، موسسۀ مطالعات اسلامی دانشگاه مک‌گیل شعبۀ تهران. [3] اصفهانی، شمس‌الدین، (1433ق). تسدید القواعد، تصحیح: خالدبن حماد عدوانی، کویت، دارالضیاء. [4] اصفهانی، محمدحسین، (1415ق). نهایۀ الدرایۀ فی شرح الکفایۀ، ج3، تحقیق: ابوالحسن قائمی، قم، موسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث. [5] بحرانی، ابن میثم، (1406ق). قواعد المرام فی علم الکلام، تحقیق: سیداحمد حسینی، قم، کتابخانۀ آیت الله العظمی مرعشی نجفی. [6] حمصی، سدیدالدین، (1412ق). المنقذ من التقلید، قم، موسسۀ نشر اسلامی. [7] سبحانی، جعفر، (1382). حسن و قبح عقلی یا پایه‌های اخلاق جاودان، نگارش: علی ربانی گلپایگانی، قم، موسسه امام صادق. [8] ـــــــــــــــ ، (1417ق). الالهیات علی هدی الکتاب و السنة و العقل، تقریر: حسن محمد مکی العاملی، قم، موسسۀ امام صادق. [9] ـــــــــــــ ، (1420ق). رسالۀ فی التحسین و التقبیح العقلیین، قم، موسسه امام صادق. [10] شبّر، سیدعبدالله، (1380). حق الیقین فی معرفة اصول الدین، بی‌جا، انوار الهدی. [11] شرف‌الدین، سیدعبدالحسین، (1426ق). المراجعات، تحقیق: حسین راضی، قم، مجمع جهانی اهل البیت. [12] طوسی، ابوجعفر، (1400ق). الاقتصاد: الهادی الی طریق الرشاد، تهران، کتابخانۀ جامع چهل‌ستون. [13] علامه حلی، حسن‌بن یوسف، (1386). معارج الفهم فی شرح النظم، تحقیق: عبدالحلیم عوض الحلی، قم، دلیل ما. [14] ـــــــــــــــ ، (1407ق). نهج الحق و کشف الصدق، مقدمه: رضا صدر، قم، موسسۀ دارالهجره. [15] ـــــــــــــ ، (1413ق). کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، تصحیح: حسن حسن‌زاده آملی، قم، موسسه نشر اسلامی. [16] ـــــــــــــ ، (1426ق). تسلیک النفس الی حظیرة القدس، تحقیق: فاطمه رمضانی، قم، موسسۀ امام صادق. [17] فاضل مقداد، جمال الدین، (1405ق). ارشاد الطالبین الی نهج المسترشدین، تحقیق: سیدمهدی رجائی، قم، کتابخانۀ آیت الله العظمی مرعشی نجفی. [18] ـــــــــــــ ، (1422ق). اللوامع الإلهیه فی المباحث الکلامیه، تحقیق: سید محمدعلی قاضی طباطبایی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی. [19] فخررازی، محمدبن‌عمر، (1436ق). نهایة العقول فی درایۀ الاصول، تحقیق: سعید عبداللطیف فودۀ، بیروت، دار الذخائر. [20] فیاض لاهیجی، عبدالرزاق، (1383). گوهر مراد، مقدمه: زین‌العابدین قرباین لاهیجی، تهران، نشر سایه. [21] قاضی عبدالجبار، ابوالحسن، (1971م). المختصر فی اصول الدین، در «رسائل العدل و التوحید»، ج1، تحقیق: محمد عماره، بیروت، دار الهلال. [22] ــــــــــــــ ، (؟). المغنی، ج16، تحقیق: أمین الخولی، قاهره، الدار المصریة. [23] قوشجی، علی‌بن محمد، (؟). شرح تجرید العقائد، چاپ سنگی، افست قم، منشورات رضی ـ بیدار ـ عزیزی. [24] محقق حلی، جعفربن الحسن، (1373). المسلک فی اصول الدین، تحقیق: رضا استادی، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیه. [25] محقق طوسی، خواجه نصیرالدین، (1375). شرح الإشارات و التنبیهات مع المحاکمات، قم، النشر البلاغه. [26] ـــــــــــــ ، (1405ق). تلخیص المحصل المعروف بنقد المحصل، بیروت، دارالأضواء. [27] ـــــــــــــ ، (1405ق). قواعد العقائد، بیروت، دار الأضواء. [28] ـــــــــــــ ، (1407ق). تجرید الاعتقاد، تحقیق: محمدجواد حسینی جلالی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی. [29] نباطی بیاضی، زین‌الدین، (1384ق). الصراط المستقیم الی مستحقی التقدیم، بی‌جا، کتابخانه مرتضوی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 305 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 327 |
||