تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,525 |
تعداد مقالات | 70,444 |
تعداد مشاهده مقاله | 123,994,052 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,114,790 |
آیندهنگاری حکمروایی، بسط مفهوم و آیندة حکمروایی کلانشهر تهران | ||
پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری | ||
مقاله 2، دوره 7، شماره 3، مهر 1398، صفحه 431-453 اصل مقاله (822.03 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی - کاربردی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jurbangeo.2019.241191.778 | ||
نویسندگان | ||
ابوالفضل مشکینی* 1؛ طاها ربانی2؛ رکن الدین افتخاری3؛ مجتبی رفیعیان4 | ||
1دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی، دانشگاه تربیتمدرس | ||
2دکتری گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه تربیتمدرس | ||
3استاد گروه جغرافیا و برنامهریزی دانشگاه تربیتمدرس | ||
4دانشیار شهرسازی، دانشگاه تربیتمدرس | ||
چکیده | ||
آیندة شهر تهران بهعنوان پایتخت و یک کلانشهر در گرو تغییرات شدید در کلانروندهای محیطی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فناورانه است. در میان این دگرگونیها و تحولات شدید، ساختار حکمروایی کلانشهر تهران نیز مستثنا نخواهد ماند و آیندههای مختلفی در پیش دارد. برایناساس نیاز است این آیندهها شناسایی شده و مدنظر قرار بگیرد تا مسیر بهینه برای عبور از چنین تحولاتی آشکار شود. در این پژوهش دربارة اصول و مفاهیم آیندهنگاری حکمروایی بحث شده و سناریوهای حکمروایی کلانشهر تهران در افق 1420 ترسیم و تبیین شده است. براساس خروجیهای دلفی آنی، پیشرانهای اصلاحات اساسی در ساختار ادارة کشور، شکلگیری نظام فدرالیسم در کشور، جهانیشدن و آثار آن بر کلانشهر تهران و وضعیت مشارکت سمنها و نهادهای مدنی در حکمروایی بیشترین اثرگذاری و بیشترین عدم قطعیت را دارند. براساس سه عدمقطعیت بحرانی شناسایی شده و از ترکیب آنها درمجموع هشت سناریوی ممکن شکل گرفته است. پس از حذف ناسازگاری درونی سناریوها، پنج سناریو بهعنوان سناریوهای سازگار باقی ماند و در ادامه داستان سناریوها برای هرکدام تدوین شد. هریک از این سناریوها تأثیرات متفاوتی بر حکمروایی شهری و تقویت یا تضعیف شاخصهای حکمروایی شایستة شهری در کلانشهر تهران خواهد داشت. سناریوی اول (حکمروایی در کلاس جهانی) همراه با مجموعهای از فرصتهای بهبود ساختار حکمروایی کلانشهر تهران بوده و در صورت بهرهگیری از ظرفیتهای این سناریو الگوی بهینة حکمروایی شهری امکانپذیر شده است و عمدة موانع آن رفع خواهد شد، اما در سناریوی سوم (روزگار سخت خسروان) وقوع پیشفرضهای منفی عدم قطعیتهای بحرانی، رفع موانع حکمروایی را بسیار دشوار کرده است و مجموعهای از موانع جدید به همراه خواهد داشت. در سایر سناریوها نیز ترکیبی از ظرفیتها و موانع حکمروایی شهری شکل گرفته و نگرش مدیران را به آیندههای محتمل گستردهتر کرده است؛ بنابراین مدیران شهری باید با آگاهی از ظرفیتها و موانع هریک از سناریوها آمادگی لازم برای بهرهگیری از ظرفیتها را داشته باشند، خود را برای موانع جدید آمده کنند و به روشهای محدود اصلاح ساختار حکمروایی کلانشهر اتکا نکنند. | ||
کلیدواژهها | ||
آیندهنگاری؛ حکمروایی؛ سناریونگاری؛ کلانشهر تهران | ||
مراجع | ||
احمدی، نسیبه، 1388، «معرفی و نقد روش دلفی»، کتاب ماه علوم اجتماعی، شمارة 22، صص 103-112. اطاعت، جواد و سیده زهرا موسوی، 1389، «تمرکززدایی و توسعة پایدار در ایران»، پژوهشهای جغرافیای انسانی، شمارة ۷۱، صص 89-106. بصیرت، میثم، عزیزی، محمدمهدی، زبردست، اسفندیار و عباس احمدآخوندی، 1391، «فرصتها و چالشهای حکمروایی کلانشهری خوب در عصر جهانیشدن؛ مطالعة موردی تهران»، نشریة هنرهای زیبا-معماری و شهرسازی، دورة هفدهم، شمارة 1، صص 5-16. پورموسوی، موسی و مرجان رحیمزاده، 1387، مروری بر 30 سال مدیریت شهری در تهران، ماهنامة شهرداریها، شمارة 92، تهران. دماری، بهزاد، حیدرنیا محمدعلی و مریم رهبری بناب، 1393، «نقش و عملکرد سازمانهای مردمنهاد در حفظ و ارتقای سلامت جامعه»، مجلة پایش، دورة سیزدهم، شمارة 5، صص 541-550. سیافزاده، علیرضا، 1387، «ضرورت اصلاحات نظام مدیریت توسعة شهری در کلانشهر تهران»، فصلنامة جغرافیایی سرزمین، سال پنجم، شمارة 18، صص 35-54. صیامی قدیر و جواد وکیلی، 1394، «تبیین سناریوهای مشارکتجویانه و دموکراتیک نهادی در ساختار نظام حکمروایی منطقة کلانشهری تهران»، مجلة راهبرد و مجلس، سال 23، شماره 86، صص 269-302. Barbanente, A., Khakee, A., and Puglisi, M., 2002, Scenario Building for Metropolitan Tunis, Futures, Vol. 34, No, 7, PP. 583-596. Calof, J., and Smith, J. E., 2010, Critical Success Factors for Government-Led Foresight, Science and Public Policy, Vol. 37, No. 1, PP. 31-40. Cerniglia, F., 2003, Decentralization in the Public Sector: Quantitative Aspects in Federal and Unitary Countries. Journal of Policy Modeling, Vol. 25, No. 8, PP. 749-776. Conway, M., and Stewart, C., 2004, Creating and Sustaining Social Foresight in Australia: A Review of Government Foresight, Australian Foresight Institute, November. Conway, M., 2004, Applying An Integral Framework to Government Foresight Projects, Journal of Futures Studies, Vol. 11, No, 1, PP. 57-74 Da Costa, O., Warnke, P., Cagnin, C., and Scapolo, F., 2008, The Impact of Foresight on Policy-Making: Insights From the FORLEARN Mutual Learning Process, Technology Analysis and Strategic Management, Vol. 20, No. 3, PP. 369-387. Fobé, E., and Brans, M., 2011, Policy-Oriented Foresight As a Tool for Strategic Policy-Making. an Assessment of Opportunities and Difficulties, In Paper Presented at the 33rd EGPA Annual Conference In Bucharest (Vol. 7, P. 10). Eriksson, E. A., and Weber, K. M., 2008, Adaptive Foresight: Navigating the Complex Landscape of Policy Strategies, Technological Forecasting and Social Change, Vol. 75, No. 4, PP. 462-482. European Committee of the Regions (Cor), 2011, Urban Governance in the EU Current Challenges Aand Future Prospects. Floyd, J., and Hayward, P., 2008, Fostering Social Foresight in the Community Sector. AGSE, 1083-1096. Giessecke, S., Van Der Giessen, A. M., and Elkins, S., 2012, The Role of Forward-Looking Activities for the Governance of Grand Challenges, Insights From the European Foresight Platform. Van Der Giessen, A. M., and Marinelli, E., 2012, The Value of FLA for Strategic Policy Making, European Commission. Gordon, T., and Pease, A., 2006, RT Delphi: An Efficient “Round-Less” Almost Real Time Delphi Method, Technological Forecasting and Social Change, Vol. 73, No. 4, PP. 321-333. Gordon, T. J., 2017, The Real-Time Delphi Method, Futures Research Methodology Version, 3, P 19. Havas, A., Schartinger, D., and Weber, M., 2010, The Impact of Foresight on Innovation Policy-Making: Recent Experiences and Future Perspectives, Research Evaluation, Vol. 19, No. 2, PP. 91-104. Jakil, A., 2011, Sustainability Governance Foresight: Towards Bridging the Knowledge Gap Between Policy Analysis and EU Governance for Sustainable Development, Na. Stenvall, J., and Kaivo-Oja, J., 2013, Foresight, Governance and Complexity of Systems: On the Way Towards Pragmatic Governance Paradigm, European Integration Studies, No. 7, PP. 28-34. Kemp, R., and Loorbach, D., 2003, Governance for Sustainability Through Transition Management, In Open Meeting of Human Dimensions of Global Environmental Change Research Community, Montreal, Canada (Vol. 20). Kemp, R., and Loorbach, D., 2006, Transition Management: A Reflexive Governance Approach. Reflexive Governance for Sustainable Development, Cheltenham, UK and Northampton, MA, USA: Edward Elgar, 103-30. Kemp, R., Parto, S., and Gibson, R. B., 2005, Governance for Sustainable Development: Moving From Theory to Practice, International Journal of Sustainable Development, 8(1-2), 12-30. Khakee, A., 1985, Futures-Oriented Municipal Planning, Technological Forecasting and Social Change, Vol. 28, No. 1, PP. 63-83. Khakee, A., 1988, Relationship Between Futures Studies and Planning, European Journal of Operational Research, Vol. 33, No. 2, PP. 200-211. Khakee, A., and Dahlgren, L., 1986, Values in Futures Studies and Long-Term Planning: Two Swedish Case Studies, Futures, Vol. 18, No. 1, PP. 52-67. Khakee, A., and Strömberg, K., 1993, Applying Futures Studies and the Strategic Choice Approach in Urban Planning, Journal of the Operational Research Society, Vol. 44, No. 3, PP. 213-224. Loorbach, D., 2010, Transition Management for Sustainable Development: A Prescriptive, Complexity‐Based Governance Framework, Governance, Vol. 23, No. 1, PP. 161-183. Nevens, F., Frantzeskaki, N., Gorissen, L., and Loorbach, D., 2013, Urban Transition Labs: Co-Creating Transformative Action for Sustainable Cities, Journal of Cleaner Production, No. 50, PP. 111-122. Puglisi, M., and While, A., 2004, Futureswork in Urban and Regional Governance: Rhetoric or Reality? In International Conference on Globalism and Urban Change (Vol. 8, P. 10). Ramos, J. M., 2014, Anticipatory Governance: Traditions and Trajectories for Strategic Design, Journal of Futures Studies, Vol. 19, No. 1, PP. 35-52. Rayle, L. L. M., 2010, Telling the Future Together: The Potential of Collaborative Scenario-Building in the Transformation of Urban Governance in Portugal (Doctoral Dissertation, Massachusetts Institute of Technology). Voss, J. P., Bauknecht, D., and Kemp, R. (Eds.)., 2006, Reflexive Governance for Sustainable Development, Edward Elgar Publishing. Rotmans, J., Kemp, R., and Van Asselt, M., 2001, More Evolution Than Revolution, Transition Management in Public Policy, Foresight, Vol. 3, No. 1, PP. 15-31. Slaughter, R. A., 2002, From Forecasting and Scenarios to Social Construction: Changing Methodological Paradigms in Futures Studies, Foresight, Vo.l 4, No. 3, PP. 26-31. Slaughter, R. A., 2006, Pathways and Impediments to Social Foresight, Strategic Foresight Program, Faculty of Business and Enterprise, Swinburne University. Truffer, B., Voss, J. P., and Konrad, K, 2006, Sustainability Foresight As a Means for Participatory Transformation Management. Participatory Approaches in Science and Technology,PATH conference, Edinburgh, Scotland. Unido., 2005, Technology Foresight Manual. Voß, J. P., Truffer, B., and Konrad, K., 2006, Sustainability Foresight: Reflexive Governance in the Transformation of Utility Systems, Reflexive Governance for Sustainable Development, 162. Voss, J. P., and Kemp, R., 2005, Reflexive Governance for Sustainable Development–Incorporating Feedback in Social Problem Solving, In Paper for ESEE Conference, Lisbon. Van Zeijl‐Rozema, A., Cörvers, R., Kemp, R., and Martens, P., 2008, Governance for Sustainable Development: A Framework, Sustainable Development, Vol. 16, No. 6, PP. 410-421. Etataat, J., and Mousavi, Z., 2010, Decentralization and Sustainable Development in Iran, Human Geography Research, No. 71, PP. 89-106. (In Persian) Basirat, M., Azizi, M. M., Zebardast, E., and ahmad Akhondi, A., 2012, Opportunities and Challenges of Good Metropolitan Governance in the Globalization Ara, a Case Study of Tehran, Vol. 17, No. 1, PP. 5-16. (In Persian) Damari, B., Heidarnia, M. A., and Rahbari, B. M., 2014, Role and Performance of Iranian Ngos in Community Health Promotion, Vol. 13, No. 5, PP. 541-550. (In Persian) Pourmosavi, M., and Rahimzadeh, M., 2008, A Review of 30 Years of Urban Management in Tehran, Shahrdariha Monthly, No. 92, Tehran. (In Persian) Siafzadeh, A., 2008, Necessity of Urban Development Management System Reforms in Tehran Metropolitan, Geographical Land Quarterly, vol. 5, No. 18, PP. 35-54. (In Persian) Siami, Gh., and Vakili, J., 2016, Clarification of the Cooperative and Institutional Democratic, Scenario in Governance Structure of Terhan Metropolitan Area, Vol. 23, No. 86, PP. 260-302. (In Persian) Ahmadi, N., 2009, Introduction and Critique of the Delphi Method, Social Science Month Book, No. 22, PP. 103-112. (In Persian)
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 650 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,043 |