تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,107,661 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,212,456 |
مطالعه تقابل هویت ایرانی و غیر ایرانی در مجلس «آوردن سر ایرج نزد سلم و تور» اثر محمد زمان | ||
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای تجسمی | ||
مقاله 7، دوره 24، شماره 4، دی 1398، صفحه 57-64 اصل مقاله (6.59 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfava.2018.244188.665780 | ||
نویسندگان | ||
فرزانه م میرزاییان1؛ زینب صابر* 2 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران | ||
2هنر اسلامی، ادیان،دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان ، ایران | ||
چکیده | ||
در این پژوهش، نگارۀ آوردن سر ایرج نزد سلم و تور به قلم محمدزمان از شاهنامه شاهعباس بررسی میشود. فرضیة این مقاله آن است که تفاوت این نگاره در عنوان، محتوا و فضا، با متن شاهنامه و نیز دیگر نگارهها از این مجلس؛ ناشی از تحولات فرهنگی عصر صفوی و نمایانگر مواجهة نقاشی ایرانی با نقاشی غربی است. روش تحقیق، تحلیلی است و برای درک دستور زبان تصویری و نشانههای مستتر در آن، به تحلیل اثر مبتنی بر متن ادبی پرداخته و سپس به تفسیر آن براساس زمینههای اجتماعی و فرهنگی اثر میپردازیم. در این نگاره، برخلاف متن فردوسی، به جای تصویر، فضایی تراژیک و خشونتآمیز از قتل ایرج، قهرمان ایرانی و تاکید بر حقانیتش، فضایی موقّر و باشکوه بازنمایی شده که درآن سلم و تور، که نمایانگر هویت غیرایرانی هستند، باصلابت و با پیکرهایی بزرگتر از ایرج و سایر افراد تصویر شدهاند. محمد زمان از تکنیکهای نقاشی فرنگی، پرسپکتیو، حجمنمایی و سایهروشن در نمایش شکوه ایندو بهره برده است. باتوجه به تحولات پارادایمی در اصفهان قرن یازدهم و تجربۀ گذار از سنت به تجدد، ذبح ایرج، قهرمان ایرانی، در بارگاه سلم و تور را میتوان استعارهای از کمرنگ شدن ارزشهای نگارگری در برابر پرسپکتیو و دیگر تکنیکهای غربی در سبک فرنگیسازی دانست. | ||
کلیدواژهها | ||
شاهنامه شاه عباس؛ محمد زمان؛ هویت ایرانی؛ هویت غیرایرانی؛ ایرج | ||
مراجع | ||
اشرافی، فیروز (1387)، اصفهان از دید سیاحان خارجی، آتروپات، تهران. افشار مهاجر، کامران (1384)، هنرمند ایرانی و مدرنیسم، دانشگاه هنر، تهران. آژند، یعقوب (1389)، نگارگری ایران(پژوهشی در تاریخ نقاشی و نگارگری ایران)، جلد دوم، سمت، تهران. پاکباز، رویین (1381)، دایره المعارف هنر، فرهنگ معاصر، تهران. پشت دار، علیمحمد و یحیی نورالدینی اقدم(1389)، بررسی تطبیقی اسطوره ایرج و قصه یوسف، ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، شماره 2، صص30-59. پورخالقی چترودی، مهدخت و لیلا حقپرست (1389)، بررسی تطبیقی آیینهای سوگ در شاهنامه و بازمانده های تاریخی مذهبی سوگواری در ایران باستان، ادب و زبان فارسی، شماره24، صص 63-85. جوانی، اصغر(1385)، بنیان های مکتب نقاشی اصفهان، فرهنگستان هنر، تهران. دیبا، داراب، فیلیپ ریوالت و سرژ سانتلی(1391)، خانه های اصفهان، دانشگاه آزاد خوراسگان، اصفهان. سیمز، الینور(1386)، ویژه نگاشتی درباره محمد زمان بن حاجی یوسف نقاش ایرانی سده یازدهم، هنرهای تجسمی، شماره27، صص 43-38. فردوسی، ابوالقاسم (1389)، شاهنامه، به کوشش ایرج افشار و محمود امیدسالاری و نادرمطلبی کاشانی، طلایه، تهران. کنبی، شیلا (1393)، اصلاح گر سرکش، مترجم: یعقوب آژند، فرهنگستان هنر، تهران. موحدفر، یاسر(1390)، شاهنامه، رازهای شاهنامه؛ جستارهایی در یادبود هزاره جهانی، پازینه، تهران. مهدیپور، محمد (1390)، تحقیق تطبیقی داستان حضرت یعقوب و فریدون و فرزندان آنان، پژوهش های ادب عرفانی، شماره19، صص 99-124. یاحقی، محمدجعفر (1389)، فرهنگ اساطیر و داستانوارهها در ادبیات فارسی، فرهنگ معاصر، تهران.
منابع تصویر آژند، یعقوب (1389)، نگارگری ایران (پژوهشی در تاریخ نقاشی و نگارگری ایران)، جلد دوم، سمت، تهران. نجفی، سید محمدباقر(1376)، شاهنامه های ایران، سفارت جمهوری اسلامی در آلمان، کلن.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 669 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,253 |