پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,766 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,218,465 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,965,048 |
بررسی جایگاه نحوی عزالدین کاشی (با تکیه بر کتاب نسخه خطی شرح المفصّل) | ||
| ادب عربی | ||
| مقاله 3، دوره 12، شماره 1، فروردین 1399، صفحه 1-21 اصل مقاله (1.43 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2019.280338.612061 | ||
| نویسندگان | ||
| دانا طالب پور* 1؛ محمدحسن فوادیان2 | ||
| 1دانش‌آموخته دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| کتاب المفصّل زمخشری به دلیل برخورداری از ویژگی‌های خاص سبکی آن تاکنون توسط عالمان بسیاری شرح داده شده است. یکی از شروح مشهور این اثر، نسخه خطی شرح عزالدین عبدالعزیز کاشی، شاعر، مؤلف و کاتب ایرانی اواخر قرن هفتم و ابتدای قرن هشتم هجری است. وی علاوه بر آثار متعددی که در عرصه نظم و نثر فارسی و عربی به جای گذاشته است، شرح مبسوطی نیز بر کتاب المفصّل نوشته است. مقاله حاضر سعی دارد تا به بررسی جایگاه نحوی او در خلال کتاب شرح المفصل بپردازد و بتواند نقش او را به عنوان یک شخصیت ایرانی برجسته به اثبات برساند. بهره‌گیری از زبانی ساده و بی‌تکلف برخلاف زبان ادبی ابن یعیش و عقلی-منطقی ابن حاجب، توجه دقیق به مسائل لغوی، توجه به مسأله عامل، تعلیل، تبیین حدود و دایره اصطلاحات نحوی و بهره‌گیری از اسلوب محاوره در بیان مباحث نحوی یکی از ویژگی‌های برجسته این کتاب است. وی در شرح خود عمدتا از پیروان مکتب بصری است اما گویا نخواسته است تنها نقش یک ناقل را بازی کند و تسلیم بی چون چرای آرای نحویان شود، بلکه در برخی موارد به نقد آرای برخی از آنها مخصوصا زمخشری و ابن حاجب پرداخته است و از شخصیت مستقل علمی خویش، در آن پرده برداشته است. این مسأله نشانگر آشنایی شارح ایرانی با زبان عربی و علوم آن و همین طور هوش و ذکاوت بالای او در درک عمیق مسائل زبانی عربی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نحو؛ نسخه خطی؛ شرح المفصّل؛ زمخشری؛ عزالدین عبد العزیز کاشی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Study of the Syntax of Izz al-Din Kashi’s Sharh al-Mufassal | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Dana Talebpour1؛ Mohammadhasan Foadian2 | ||
| 1PhD Graduate of Arabic Language and Literature, University of Tehran | ||
| 2Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Because of its unique stylistic features, many scholars have written commentaries on al-Zamakhshari’s book al-Mufassal. One of the most famous ones is a manuscript commentary by Izz al-Din Kashi, who was an Iranian poet, author, and sculptor of the late seventh and early eighth centuries AH. In addition to numerous works in the field of Persian and Arabic poetry and prose, Izz al-Din Kashi has written Sharh al-Mufassal, which is an extensive commentary on the book al-Mufssal. The present article tries to examine the syntax of Sharh al-Mufassal in order to underline Izz al-Din Kashi’s role as a prominent Iranian figure. The use of plain language unlike the literary language used in Ibn al-Yaish’s commentary and the rational and logical language of Ibn al-Hajib’s commentary, his attention to lexical issues and causation, the explanation of the scope of syntactic terms, and the use of dialects in expressing syntactic discussions are among the features of this book. In his commentary, he is mostly from the followers of the visual school, but apparently, he does not want to play the role of a narrator who merely follows syntacticians, but in some cases, he criticizes the ideas of some of them, in particular, Zamakhshari and Ibn al-Hajib, and this reveals his independent scientific character. Moreover, this shows his mastery over Arabic language, as well as his deep understanding of Arabic grammar and linguistics. Kashi looks at terms with an open and deep view, and expands syntactic issues, without blindly following a person or a syntactic school. His works reflect the characteristics of his scientific personality. He is an example of a prominent Iranian author who has written a successful commentary. However, unfortunately, his name and scientific character have not been known to researchers so far and his works are in need of much research. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Syntax, Manuscript, Sharh al-Mufassal, Zamakhshari, Izz al-Din Kashi | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم ابن الانباری، محمد بن قاسم (بی‌تا)، الانصاف فی مسائل الخلاف، تحقیق جوده مبروک محمد مبروک، القاهرة، مکتبة الخانجی. ابن فوطی، عبدالرزاق بن احمد (1416ق)، مجمع الآداب فی معجم الألقاب، تحقیق محمد الکاظم، طهران، وزارة الثقافة و الإرشاد الإسلامی. ابن یعیش، موفق الدین (بی‌تا)، شرح المفصل، مصر، ادارة الطباعة المنیریة. تبریزی، أبوالمجد محمد بن مسعود (1381ش)، سفینه تبریز، چاپ عکسی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. حاجی خلیفة (1274م)، کشف الظنون عن أسامی الکتب و الفنون، مصر: دار الطباعة. حسن، عبدالحمید (1952)، القواعد النحویة؛ مادتها و طریقتها، الطبعة الثانیة، مصر: مکتبة الأنجلو. درایتی، مصطفی (1391ش)، فهرستگان نسخه‌های خطی ایران (فنخا)، تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران. دولت آبادی، عزیز (1383ش)، آشنایی با جنگ نخجوانی، نشریه کتابخانه ملی تبریز، 16، 96-120. الزجّاجی، أبوالقاسم (1979)، الإیضاح فی علل النحو، تحقیق مازن المبارک، بیروت: دار النفائس، الطبعة الثالثة. السامرائی، فاضل صالح (1971)، الدراسات النحویة و اللغویة عند الزمخشری، بغداد: دارالتدین. السید، عبد الرحمن (1986)، مدرسة البصرة النحویة، مصر: دار المعارف. عصیدة، فادی صقر أحمد (2006)، جهود نحاة الأندلس فی تیسیر النحو العربی، أطروحة الماجستیر، کلیة الدراسات العلیا، نابلس: جامعة النجاح. العکبری، أبو البقاء (2008)، مسائل خلافیة فی النحو، تحقیق عبدالفتاح سلیم، القاهرة: مکتبة الآداب، الطبعة الثالثة. عزالدین کاشی، عبدالعزیز بن ابی الغنائم بن احمد بن ابی الفضائل، (بی‌تا). شرح المفصل فی صنعة الإعراب، تهران: کتابخانه ملک. عمادی حائری، محمّد (1383ش)، عزالدین عبدالعزیز کاشی: شناسایی، کتابشناسی، نسخه جویی، نسخه پژوهی، دفتر دوم، 381-395. الفاکهی، عبدالله بن أحمد (1993)، الحدود فی النحو، تحقیق: المتولی رمضان أحمد الدمیری و آخرون، القاهرة: وهبة، الطبعة الثانیة. الفلق، سالم مبارک سعید (2010)، الخلاف النحوی فی شروح المفصل الثلاثة، رسالة الماجستیر، الیمن: جامعة عدن. قدور، یعقوب (2013)، المصطلح النحوی عند ابن مالک، رسالة الماجستیر، الأستاذ المشرف: أمین ملاوی، جامعة محمد خضیر، کلیة الآداب و اللغات. المحامدی، صفیّة بنت علی بن عاید (2004)، جهود المرادی و آراؤه النحویة، رسالة الماجستیر، السعودیة، جامعة المدینة المنورة. محمد، علی ناصر (2013)، منهج الشرّاح فی شرح کتاب التسهیل لابن مالک، جامعة بغداد، کلیة التربیة، مجلة الاستاذ، المجلد الأول، العدد 206. محمد طاهر حامد، فاطمة (1429ق)، أسس الترجیح فی کتب الخلاف النحوی، رسالة الماجستیر، الأستاذ المشرف: عبد الله نجدی عبد العزیز عبد الله، جامعة ام القری، کلیة اللغة العربیة وآدابها. مکرم، عبدالعال سالم (1990)، المدرسة النحویة فی مصر والشام، بیروت: مؤسسة الرسالة، الطبعة الثانیة. ناظر الجیش، محب الدین محمّد بن یوسف بن أحمد (2007)، شرح التسهیل، تحقیق: علی محمّد فاخر و الآخرین، القاهرة: دار السلام. نعیم، مزید اسماعیل (1978)، منهج ابی حیان النحوی فی کتابه «ارتشاف الضرب»، رسالة الدکتوراه، الأستاذ المشرف: عبدالله درویش، جامعة ام القری، کلیة دارالعلوم. نفیسی، سعید (1344ش)، تاریخ نظم و نثر در ایران و در زبان فارسی تا پایان قرن دهم هجری، تهران: فروغی. نوریان، مهدی و دیگران (1386ش)، باغ نظر و رامش دل (معرفی سفینه‌ای بی مانند از قرن هفتم)، نشریه علمی-پژوهشی گوهر گویا، اصفهان، 1(3)، 37-61. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 485 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 386 |
||