تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,098,849 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,422 |
پدیدارشناسی بایستههای عینی و ذهنی شهریار آرمانی در انگاره ایرانیان؛ قبل و بعد از اسلام( مطالعه موردی نصیحةالملوک سعدی و اندرزنامه بزرگمهر در شاهنامه فردوسی) | ||
پژوهش های ایران شناسی | ||
مقاله 4، دوره 9، شماره 1، مرداد 1398، صفحه 61-80 اصل مقاله (460.56 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2019.73428 | ||
نویسندگان | ||
سید نصراله حجازی* 1؛ وحید بهرامی2 | ||
1استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه حکیم سبزواری | ||
2دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
اندرزنامه نویسی میراث ارزشمندی است که به بازنمایی خرد سیاسی ایرانیان میپردازد. محتوای اندرزنامهها، همانگونه که از نامش پیداست، اندرزهای اخلاقی، مذهبی و سیاسی و اجتماعی نخبگان و مصلحان نسبت به شهریارِ زمان است. خطاب وارگی اندرزنامهها، ترسیمکنندۀ شاه ایده آل و آرمانی نخبگان ایرانی است. در نگاشتن اندرزنامهها به عنوان تبلور یکی از مهمترین صُور دانایی، میتوان دو ریشۀ ایرانی و باستانی را شناسایی نمود. در این نوشتار دو تن از متفکران سرشناس خرد ایرانی که سعی کردهاند به شیوۀ اندرزی، آداب حکمرانی ایرانی را، یکی با استفاده از تعالیم اسلامی و دیگری با رجوع به منابع ایران باستان احیا کنند، یعنی سعدی و شاهنامه مورد بررسی قرارگرفتهاند. در حقیقت این نوشتار درصدد یافتن چگونگی تأثیرگذاری منابع ایرانی و اسلامی در ویژگیهای شاه آرمانی در دو بعد عملی و ذهنی است که به نظر نگارندگان این امر خود را در همانندیهای دو متن که سعدی و فردوسی نگاشتهاند، جلوهگر میسازد. به نظر میرسد با مددگیری از روش پدیدارشناسی و چارچوب نخبهگرایی پارتو، بتوان همانندیهایی در دو بعد عینی و ذهنی یافت که از تداوم تاریخی در خصوص ویژگیهای شهریار آرمانی در ایران پرده برمیدارد. تمرکز بر نقاط مشترک دو متن تاریخی دربارۀ ویژگیهای شاه آرمانی که در دو بستر متفاوت تاریخی، سیاسی و مذهبی نگاشته شدهاند، از دقائق اصلی این نوشتار است. | ||
کلیدواژهها | ||
شهریار آرمانی؛ اندرزنامه نویسی؛ سعدی؛ شاهنامه؛ بزرگمهر | ||
مراجع | ||
اخوان کاظمی، بهرام، 1378، عدالت و خودکامگی در اندیشه سیاسی ایران باستان، مجلۀ اطلاعات سیاسی اقتصادی، شمارههای 143-144. اسلامی، روحالله،1394، حکومتمندی ایرانشهری؛ تداوم فنّاوریهای قدرت در ایران، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد. آگامبن، جورجو،1390، وسایل بیهدف، یادداشتهایی در باب سیاست، ترجمۀ امید مهرگان و صالح نجفی، تهران، نشر چشمه. پطروشفسکی، ایلیاپاولوویچ،1363، اسلام در ایران از هجرت تا پایان قرن نهم هجری، ترجمۀ کریم کشاورز، چاپ هفتم، نشر پیام. جمادی، سیاوش، 1385، زمینه و زمانه پدیدارشناسی، تهران، ققنوس. دهقان، محمد،1380، پیشگامان نقد ادبی در ایران، تهران، سخن. رشیدیان، عبدالکریم،1384، هوسرل در متن، تهران، نی. ریتزر، جرج،1389، مبانی نظری جامعهشناسی معاصر و ریشههای کلاسیک آن، ترجمۀ شهناز ممسی پرست. تهران، ثالث. سعدی، مصلح الدین مشرف الدین،1385، کلیات سعدی، تصحیح محمدعلی فروغی، چاپ اول، تهران، هرمس. صنعتی، محمد،1380،صادق هدایت و هراس از مرگ، تهران، مرکز. ضمیران، محمد،1379، گذار از جهان اسطوره به فلسفه. تهران، هرمس. فردوسی، ابوالقاسم،1970، شاهنامه، آکادمی علوم اتحاد شوروی، مسکو. فوکو، میشل، 1389ب، تولد زیست جهان، ترجمۀ رضا نجف زاده، تهران، نی. فوکو، میشل،1389الف، تئاتر فلسفه (گزیده درس گفتارها، کوتاه نوشتهها و گفتگوها)، ترجمۀ نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران، نی. فیرحی، داود،1385، قدرت دانش مشروعیت در اسلام، تهران، نشر نی. قادری، حاتم، 1388، ایران و یونان ـ فلسفه در لابهلای سیاست و در بستر تاریخ، تهران، نگاه معاصر. کاتوزیان، محمدعلی،1391، ایران جامعه کوتاهمدت، ترجمۀ عبدالله کوثری، تهران، نشر نی. کرون، پاتریشیا،1390، تاریخ اندیشه سیاسی در اسلام: میراث فرهنگی ایران و اندرزنامهها، ترجمه مسعود جعفری، مجله بخارا، شماره 80. لعل علیزاده، محمد،1394، جامعهشناسی سیاسی، تهران، انتشارت دانشگاه پیام نور. لیوتار، ژان فرانسوا،1380، وضعیت پسامدرن، ترجمۀ حسینعلی نوذری، تهران،گام نو. مارش، دیوید و جری استوکر، 1378، روش و نظریه در علوم سیاسی، ترجمۀ امیر حاجی یوسفی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی. ویتگنشتاین، لوودینگ،1380، پژوهشهای فلسفی، ترجمۀ فریدون فاطمی، تهران، نشر مرکز. هایدگر، مارتین،1386، وجود و زمان، ترجمۀ محمود نوالی، تبریز، مؤسسه تحقیقاتی علوم اسلامی و انسانی دانشگاه تبریز. هوسرل، ادموند،1381، تأملات دکارتی، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، تهران، نی. هیوود، اندرو،1387، مفاهیم کلیدی علم سیاست، ترجمۀ حسن سعید کلاهی و عباس کاردان، تهران، علمی و فرهنگی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 531 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 32,321 |