
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,243 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,253,532 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,093,394 |
تحلیل پسلرزههای زمینلرزه 16 فروردین 1396 دوقلعه فریمان بر اساس دادههای یک شبکه لرزهنگاری محلی موقت | ||
فیزیک زمین و فضا | ||
مقاله 1، دوره 45، شماره 3، آذر 1398، صفحه 487-505 اصل مقاله (1.29 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jesphys.2019.264187.1007032 | ||
نویسندگان | ||
حمید خسروی1؛ غلام جوان دلوئی* 2؛ محمد تاتار3؛ مهدیه سفری1 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد، پژوهشکده زلزلهشناسی، پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران | ||
2استادیار، پژوهشکده زلزلهشناسی، پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران | ||
3دانشیار، پژوهشکده زلزلهشناسی، پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
در ساعت 10:39:10 صبح روز 16/1/1396 (مطابق با 6:09:10 به وقت جهانی روز 05/04/2017) زمینلرزهای با بزرگی ML=6 روستای دوقلعه در 46 کیلومتری شمالشرقی فریمان از توابع خراسانرضوی را تخریب کرد. رو مرکز این زمینلرزه در 81/35 درجه عرض شمالی و 36/60 درجه طول شرقی و عمق 13 کیلومتری محاسبه شد. پس از وقوع زمینلرزه اصلی پسلرزههای فراوانی بهوقوع پیوست که بزرگترین آنها حدود 14 ساعت بعد از زمینلرزه اصلی با بزرگی ML=5.5 خراسانرضوی را بهشدت لرزاند. با توجه به پیشینه لرزهخیزی تاریخی و دستگاهی، علیرغم اینکه پهنه خراسان از مناطق فعال و لرزهخیز ایران است اما در منطقه فریمان بهجز چند مورد، زمینلرزه بزرگی گزارش نشده است. بلافاصله پس از وقوع این زمینلرزه یک شبکه موقت محلی با توانمندی 16 ایستگاه لرزهنگاری و سه ایستگاه شتابنگاری بهمدت 36 روز توسط پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله در منطقه نصب شد و فرصت مناسبی برای بررسی توزیع مکانی پسلرزهها، شناخت گسل مسبب و ویژگیهای زلزله شناختی این زمینلرزه که در ایالت لرزهزمینساختی کپهداغ قرار دارد را فراهم آورد که در این پژوهش پس از بهدست آوردن نسبت سرعت موج P به S به روش واداتی، بهینهسازی مدل یکبعدی اولیه انجام گرفته و پسلرزهها مجدداً تعیین محل شدهاند. سازوکارهای بهدست آمده از روش ترکیبی پلاریته و نسبت دامنه بیانگر این است که روند گسل مسبب آنها غالباً بهصورت شمالغربی-جنوبشرقی است. توزیع پسلرزهها نیز روندی شمالغربی-جنوبشرقی نشان میدهد که در ادامه گسل مزدوران و همراستا با گسل فریمان میباشد اما با توجه به اینکه نوع سازوکارها غالباً فشاری و فشاری با مؤلفه امتدادلغز بوده است لذا احتمال اینکه گسل مسبب گسل مزدوران باشد بیشتر است. نمودار توزیع عمقی پسلرزهها بیانگر آن است که عمده پسلرزهها در محدوده 8-4 کیلومتر از سطح زمین رخ دادهاند. علاوهبر آن با ترسیم پروفیلهایی در راستا و عمود بر روند پسلرزهها مشاهده شد که عمق غالب پسلرزهها کمتر از 10 کیلومتر همراه با بهخطشدگی کاملاً واضح با شیب بهسمت شمالشرقی میباشد. نتایج کلی این مطالعه نشان میدهد که فعالیت لرزهای گسل پیسنگی در عمق کمتر از 10 کیلومتر صورت گرفته است بنابراین ضرورت رعایت دقیق مقررات ساختوساز بر اساس معیارهای فنی استاندارد در طراحی و ساخت بناهای مسکونی و صنعتی در منطقه فریمان برای کاهش آسیبهای وسیع ناشی از زلزلههای مخرب آتی اجتنابناپذیر است. | ||
کلیدواژهها | ||
زمینلرزه دوقلعه فریمان؛ شبکه موقت لرزهنگاری؛ کپهداغ؛ گسل مزدوران؛ سازوکارکانونی | ||
مراجع | ||
آقانباتی، ع.، ١٣٨٣، زمین شناسی ایران: انتشارات سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ص ٦٠٦. افتخارنژاد، ج. و بهروزی، ا.، 1370، یافتهای جدید از سنگهای افیولیتی و سنگهای پالئوزوییک پایانی در شمال خاوری خراسان(از جمله کپه داغ) و اهمیت ژئودینامیکی آن، فصلنامه علوم زمین، 1(1)، 4-15. بربریان، م.، قرشی، م.، شجاع طاهری، ج.، و طالبیان، م.، 1378، پژوهش و بررسی ژرف نوزمین ساخت، لرزه زمین ساخت و خطر زمین لرزه-گسلش در گستره مشهد-نیشابور. سازمان زمین شناستن ی کشور، گزارش شماره 72. حسامیآذر، خ.، جمالی فرد، ف. و طبسی، ه. 1382، نقشه گسلهای فعال ایران، پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله. حسامیآذر، خ. 1387، بخش لرزهزمینساخت از گزارش مطالعات برآورد خطر زمینلرزه و ژئوتکنیک لرزهای در ساختگاه حرم مطهر امام رضا (ع)، پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله. سازمان فضایی کشور، 1396، گزارش بخش سنجش از دور سازمان فضایی کشور از زمینلرزه 16 فروردین 1396 شمالشرق فریمان استان خراسانرضوی. شیخ الاسلامی، م.ر، جوادی، ح.ج، اسدی سرشار، م.، آقاحسینی، ا.، کوه پیما، م. و وحدتی دانشمند، ب.، 1392، دانشنامهی گسلههای ایران، پژوهشکده علوم زمین سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور. فروتن، م. و خیراللهی، ح. ، 1393، نقشه گسلهای مغناطیسی بنیادی ایران، مقیاس 1:2500000، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
Ahmadzadeh, S., Javan Doloei, G. and Zafarani, H., 2019, New Intensity Prediction Equation for Iran: J. Seismol., https://doi.org/10.1007/s10950-019-097-882. Ambraseys, N. N. and Melville C. P., 1982, A history of Persian earthquakes, Cambridge University Press. Berberian, M. and king, G.C.P., 1981, Toward a paleogeography and tectonic evolution of Iran, Canadian J. Earth Sci. 18, 210-265. Berberian, M. and Yeats, R. S., 2001, Contribution of archaeological data to studies of earthquake history in the Iranian Plateau: Journal of Structural Geology, 23, 563-584. Gillard, D. and Wyss, M., 1995, Comparison of strain and stress tensor orientation: Application to Iran and southern California: J. Geophys. Res., 100(B 11), 22197-22213. Havskov, J. and Ottemoller, L., 2010, Routine Data Processing in Earthquake Seismology: Springer Science +Business Media, B. V., 352 pp. Jackson, L. and McKenzie, D., 1984, Active tectonics of the Alpine-Himalayan belt between Western Turkey and Pakistan: Geophys. J. Astr. Soc., 77, 185-264. Koulakov, I., 2012, Code LOTOS-12 for 3D tomographic inversion based on passive seismic data from local and regional events. Naimi, G. N., 2017, Report of Earthquake Mw6.1 Sefid Sang Mashhad 2017-04-05, Technical report, Geological survey of Iran, DOI:10.13140/RG.2.2.10927.94888. Snoke, J. A., Munsey, J. W., Teague, A. G. and Bollinger, G. A., 1984, A program for focal mechanism determination by combined use of polarity and SV-P amplitude ratio data: Earthquake Notes, 55, p15. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,499 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 991 |